شنبه 3 آذر 1403

مجوز تلویحی در مورد مذاکرات هسته‌ای

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع
مجوز تلویحی در مورد مذاکرات هسته‌ای

نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت: رهبر معظم ایران در دیدار روز سه شنبه رئیس جمهور و دولت چهاردهم با ایشان که از تلویزیون دولتی پخش شد، تلویحا پیشنهاد کردند که کشورش مذاکرات هسته ای با ایالات متحده را دنبال کند و به دولت این کشور گفت که «هیچ مانعی» برای گفت‌وگو با «دشمن» وجود ندارد. ایشان در این سخنان با تاکید بر اینکه به دشمن نباید امید بست و منتظر آن ماند، گفتند: «این واقعیت در سخنان رئیس...

به گزارش نیویورک‌تایمز مشخص نیست که آیا این سخنان بیانگر آن است که این کشور به دنبال چیزی مهم‌تر از مذاکرات پشت پرده ادامه‌دار که اخیرا ایالات متحده و ایران در مورد وضعیت برنامه هسته ای تهران و تحریم های غرب انجام داده اند، هست یا خیر. اظهارات ایشان، از جمله هشدار نسبت به اعتماد به ایالات متحده، در جریان دیدار با کابینه مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، در بحبوحه افزایش تنش‌ها بین ایران و اسرائیل بیان شد. دکتر پزشکیان، جراح قلب، در انتخابات ویژه ای که در خرداد ماه برگزار شد، پس از جان باختن سلف خود، ابراهیم رئیسی در سانحه هلیکوپتر، پیروز شد.

هنوز مشخص نیست که آیا تغییر کابینه ایران و نزدیک شدن به انتخاب رئیس‌جمهور جدید ایالات متحده در نوامبر می‌تواند موجد تغییری در روابط بین دو کشور باشد یا خیر. این در حالی است که در ایران برخی مسائل همچون گفت‌وگو با ایالات متحده آمریکا توسط سران عالی نظام تعیین می‌شود و مشخص نیست که مسعود پزشکیان تا چه حد می‌تواند سیاست خارجی را هدایت کند. دکتر پزشکیان در طول مبارزات انتخاباتی خود گفت که غرب را متعهد به مذاکرات هسته ای برای رفع تحریم های اقتصادی فلج‌کننده اقتصاد ایران خواهد کرد. مقامات عالی نظام ایران نیز با کاهش تحریم ها موافق هستند اما امروز تنش های منطقه ای که به نوعی ایران را با آمریکا هم درگیر می‌کند، شرایط را پیچیده تر کرده است.

ری تکیه، کارشناس مسائل ایران و کارشناس ارشد شورای روابط خارجی می‌گوید: «بسیاری در دولت قبلی فکر نمی کردند که بتوانند با ترامپ مذاکره کنند، زیرا او را غیرقابل پیش‌بینی می دیدند.» این مساله اساسا پارامترهای مذاکرات را در صورت پیروزی کامالا هریس تعیین می‌کند.

عمان و قطر اخیرا به عنوان واسطه برای ارتباطات غیررسمی بین ایالات متحده و ایران عمل کرده اند. گفت وگوهای غیرمستقیم در ماه مه در عمان انجام شد و شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی نخست وزیر قطر روز دوشنبه به ایران سفر کرد. به ادعای رئیس دانشکده هنر و آموزش در دانشگاه علم و صنعت میسوری اظهارات آیت‌الله خامنه ای در روز سه‌شنبه احتمالا به معنای چراغ سبز برای گفت‌وگوهای مستقیم با ایالات متحده نبوده است. در سال 2015، ایران موافقت کرد که برنامه هسته ای خود به ویژه غنی سازی اورانیوم را در ازای لغو تحریم های اقتصادی کاهش دهد. اما در سال 2018، دونالد جی ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، کشورش را به صورت یکجانبه از توافق خارج کرد، تحریم ها را بازگرداند و مجازات های جدیدی را اعمال کرد. ایران سپس غنی‌سازی اورانیوم خود را به شدت افزایش داد و همکاری با سازمان هسته‌ای سازمان ملل متحد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را متوقف کرد.

روابط بین ایالات متحده و ایران همچنان تیره است، زیرا تنش ها بین ایران و اسرائیل بعد از آغاز جنگ بین اسرائیل و حماس، متحد ایران، تشدید شده است. از زمان آغاز آن جنگ، نیروهای تحت حمایت ایران در لبنان و یمن بارها به اسرائیل حمله کرده اند. چند ماه پیش نیز اسرائیل گروهی از فرماندهان ایرانی را در سوریه هدف قرار داد و بعد از آن جمهوری اسلامی با رگبار موشک و پهپادهایی که به سمت اسرائیل نشانه رفتند، به تجاوز اسرائیل پاسخ داد. ایران اخیرا پس از ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس در تهران، اسرائیل را تهدید به تلافی کرده است. با اصرار ایالات متحده و دیگران به خویشتن‌داری، انتقام تمام‌عیار هنوز صورت نگرفته است، اما ترس از درگیری بزرگ‌تر در خاورمیانه همچنان پابرجاست.

--> اخبار مرتبط