مذاکرت وین و تکرار سناریوی تعیین ضرب‌الاجل از سوی آمریکا
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، شهر وین پایتخت اتریش دیروز جمعه 24 دی ماه میزبان ادامه گفتگو‌های فنی بین ایران و گروه 1+4 در سطوح و فرمت‌های مختلف بود.
ادامه دور هشتم مذاکرات وین که از 13 دی ماه جاری در وین آغاز شد در این دوازده روزگذشته در سطوح مختلف در جریان بود. در همین راستا روز پنجشنبه 23 دی ماه مذاکرات در دو سطح رؤسای هیأ‌ت‌ها و کارشناسان ادامه یافت و علی باقری مذاکره‌کننده ارشد کشورمان با انریکه مورا هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام دیداری دوجانبه داشت. باقری همچنین با «میخائیل اولیانوف» مذاکره‌کننده ارشد روسیه نیز به صورت دوجانبه به گفتگو پرداخت.
وی همچنین با مذاکره‌کنندگان سه کشور اروپایی ملاقات کرد و از سوی دیگر جلسات در سطوح کارشناسی به صورت دوجانبه و چندجانبه به منظور بررسی موضوعات مختلف برگزار شد.
روز چهارشنبه 22 دی ماه نیز نشست کارگروه سوم با موضوع تدابیر اجرایی با حضور کارشناسان هیئت‌های ایران، اتحادیه اروپا و 1+4 برگزار شده بود.
بازگشت موقت مذاکره‌کنندگان ارشد به پایتخت‌ها؛ ادامه رایزنی‌ها در سطح کارشناسی
همچنین بر اساس تفاهم انجام‌شده میان رؤسای هیئت‌ها، مذاکره‌کنندگان ارشد جمهوری اسلامی ایران و سه کشور اروپایی عصر جمعه برای انجام امور مربوط به سمت‌های سیاسی خود و برخی مشورت‌ها، موقتا به مدت دو روز به پایتخت‌ها بازخواهند گشت.
با این وجود، مذاکرات کارشناسی همچنان بدون وقفه ادامه خواهد یافت و بازگشت مذاکره‌کنندگان ارشد به معنی توقف دور هشتم مذاکرات نیست.
جلسه رؤسای هیئت‌های مذاکره‌کننده ایران و سه کشور اروپایی دیروز (جمعه) با حضور انریکه مورا هماهنگ‌کننده گفتگو‌ها در وین برگزار شد. پیش از این دیدار نیز جلسه دوجانبه علی باقری، مذاکره‌کننده ارشد کشورمان و انریکه مورا هماهنگ‌کننده گفتگو‌ها در وین برگزار شد.
همزمان با ادامه رایزنی‌ها و گفتگو‌های دو و چندجانبه، طرف‌های مقابل برجام که مدتی است به دلیل هراس از پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و کم اثر شدن تحریم‌ها با هدف فشار به ایران، تعیین ضرب‌الاجل‌های پی‌درپی را در دستور کار خود قرار داده‌اند بازهم به تکرار این سناریوی نخ‌نما روی آورده‌اند.
پیش از این پایگاه پولیتیکو هم به نقل از برخی «مقام‌های نزدیک به مذاکرات» مدعی شده که پنجره مذاکرات تا پایان ماه ژانویه یا اوایل ماه فوریه بسته خواهد شد. البته پولیتیکو به نقل از منابعی دیگر این را هم نوشته که هیچ تاریخ ثابتی درخصوص زمان توافق در نظر گرفته نشده است.
ایران گفته است هیچ ضرب‌الاجل ساختگی را نمی‌پذیرد. «سعید خطیب‌زاده»، سخنگوی وزارت خارجه ایران چند روز پیش تصریح کرد: «هیچ ضرب‌الاجل ساختگی را نمی‌پذیریم و امیدواریم خودشان هم به آن ضرب‌الاجل‌های ساختگی باور نکنند. بیایند برای یک تفاهم خوب برسیم.»
با این حال طی دو روز گذشته برخی مقامات آمریکایی (وزیر خارجه، سخنگوی وزارت خارجه و سخنگوی کاخ سفید ایالات متحده) با سیاست یکی به نعل و یکی بی‌میخ، ضمن تاکید بر مقصر بودن ترامپ در خروج آمریکا از برجام به تعیین ضرب‌الاجل‌های ساختگی روی آورده‌اند.
بلینکن: خروج از برجام جزو بدترین تصمیم‌های آمریکا بود
وزیر امور خارجه آمریکا تصریح کرد تصمیم دولت پیشین آمریکا برای خروج از برجام جزو بدترین تصمیم‌های سیاست خارجی آن کشور بود.
«آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه آمریکا، خروج از برجام را یکی از بدترین تصمیم‌های سیاست خارجی آمریکا دانست.
بلینکن که با رادیو «ان. پی. آر» گفتگو می‌کرد در پاسخ به سؤال مجری مبنی بر اینکه آمریکا چگونه قصد دارد حرکت ایران برای دستیابی ایران به «سلاح هسته‌ای» را متوقف کند گفت: «ما آن‌ها را متوقف کرده بودیم. توافق هسته‌ای که چند سال پیش در دولت اوباما حاصل شد برنامه هسته‌ای ایران را مهار می‌کرد.»
وزیر خارجه آمریکا در ادامه مصاحبه با ان‌پی‌آر گفت: «یکی از بدترین اقدامات در سیاست خارجی اخیر آمریکا خروج از آن توافق بود که در نتیجه آن ما الان در موقعیت چالش‌انگیزی قرار داریم که به جای حاصل شدن توافقی جدید و اصطلاحاً بهتر، ایران برنامه هسته‌ای خودش را به صورتی خطرناک پیش برده است.» بلینکن با اشاره به مذاکرات جاری در وین گفت: «ما هنوز باور داریم اگر بتوانیم در هفته‌های آینده - نه در ماه‌های آینده - به برجام برگردیم، این بهترین اقدام برای امنیت ما و همچنین امنیت شریکان و متحدانمان در منطقه خواهد بود. اما وقت بسیار بسیار کوتاه است.»
وزیر خارجه آمریکا در ادامه مدعی شد: «ایران این توان را دارد به نقطه‌ای که بتواند در مدت زمانی بسیار بسیار کوتاه مواد شکافت‌پذیر لازم برای ساخت یک بمب هسته‌ای را تولید کند. همزمان، آن‌ها دارند پیشروی‌هایی [از لحاظ برنامه هسته‌ای] انجام می‌دهند که به عقب برگرداندن آن‌ها دشواری‌های فزاینده‌ای خواهد داشت، چون آن‌ها دارند چیز‌های جدید یاد می‌گیرند و کار‌های جدید انجام می‌دهند.»
بلینکن و باز هم «ضرب‌الاجل‌های ساختگی»
بلینکن در ادامه اضافه کرد: «بنابراین، چند هفته باقی مانده تا ببینیم آیا می‌توانیم به پایبندی دوجانبه [برجام] برگردیم یا خیر. این بهترین نتیجه برای امنیت آمریکا خواهد بود، اما اگر نتوانیم این کار را انجام دهیم گزینه‌ها و گام‌های دیگر را با هماهنگی کشور‌های ذی‌ربط بررسی می‌کنیم.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: در مورد هفته‌ها صحبت می‌کنیم نه ماه‌ها!
علاوه بر این، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پنجشنبه در نشست خبری با خبرنگاران با بیان اینکه ایران روز به روز در حال پیشرفت در برنامه هسته‌ای خود است، ادعا کرد: «من به چند نکته اشاره می‌کنم. از ما شنیده‌اید که فرصت رو به اتمام است. زمان بسیار بسیار کوتاه است. ما در مورد یک دوره زمانی طولانی که باقی مانده است صحبت نمی‌کنیم. ما در مورد هفته‌ها صحبت می‌کنیم، نه ماه‌ها.»
از نظر دیپلماتیک منزوی هستیم
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با مسئول دانستن دولت پیشین این کشور در مشکلات کنونی با ایران به دلیل خروج از توافق هسته‌ای، گفت: «ما وضعیتی را به ارث برده‌ایم که هیچ یک از ما آرزوی آن را نداشتیم، وضعیتی که در آن ایران در برنامه هسته‌ای خود تاخت و تاز می‌کند، از قید و بند‌های هسته‌ای که قبلاً داشت رها شده. باید بگویم با ایالات متحده به دلیل مسیری که دولت قبلی در پیش گرفته بود، از نظر دیپلماتیک منزوی‌تر از ایران است.» این دیپلمات آمریکایی درباره روند مذاکرات وین نیز مدعی شد: «ما در هفته‌های اخیر شاهد پیشرفت‌اندکی بوده‌ایم. اکنون پیشرفت‌اندک بهتر از عدم پیشرفت است. پیشرفت متوسط به خوبی پیشرفت قابل توجه نیست. اگر بخواهیم بتوانیم آنچه را که صادقانه و استوار به دنبال دستیابی به آن هستیم به دست‌آوریم، پیشرفت‌اندک نیز کافی نیست، و این بازگشت متقابل به تبعیت از الزامات برجام است. آنچه ما امیدواریم در وین رو به جلو ببینیم بیش از حد معمول است، اما این به ایرانی‌ها بستگی دارد، سرعتی که آن‌ها می‌خواهند این مذاکرات و این مذاکرات غیرمستقیم ادامه یابد.»
کاخ سفید: اگر ترامپ از برجام خارج نمی‌شد مشکلات کنونی با ایران ایجاد نمی‌شد
«جنیفر ساکی» سخنگوی کاخ سفید هم طی نشست خبری بامداد پنجشنبه، بار دیگر دولت سابق آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» را مسئول مشکلات کنونی با ایران معرفی کرد.
ساکی در این‌باره توضیح داد: «آنچه ما می‌خواهیم به مردم یادآوری کنیم این است که چرا اکنون در این نقطه هستیم. اگر رئیس‌جمهور سابق از توافق با ایران خارج نمی‌شد، هیچ یک از چیز‌هایی که اکنون با ایران می‌بینیم، اتفاق نمی‌افتاد.»
وی با مقصر دانستن ترامپ در مشکلاتی که بر سر توافق هسته‌ای و مسائل منطقه‌ای با ایران رخ داده، اظهار داشت: «ترامپ بدون فکر کردن به اتفاقات بعدی، از توافق با ایران خارج شد و در نتیجه برنامه هسته‌ای ایران دیگر تحت کنترل و مهار شده نیست.»
به نوشته رسانه‌های آمریکایی، سخنگوی کاخ سفید همچنین افزود: «به‌دلیل تصمیم دولت ترامپ برای خروج از توافق با ایران بود که برنامه هسته‌ای ایران اکنون به سرعت در حال افزایش است.»
ساکی البته مدعی شد: «ایران پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای، توانایی‌ها و مداخلات خود را از طریق جنگ‌های نیابتی افزایش داد. با خروج ترامپ از توافق هسته‌ای، ما قدرتمندترین رژیم بازرسی را که تا به حال مذاکره شده است، از دست داده‌ایم.»
وی سپس به موضوع مذاکرات ایران و گروه 1+4 در وین با هدف رفع تحریم‌ها اشاره و ادعا کرد: «ما نسبت به عدم جدیت طرف ایرانی بر سر میز مذاکره احساس استیصال می‌کنیم.»
لاوروف: پیشرفت واقعی برای توافق در وین را شاهد هستیم
«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه روز جمعه در نشست خبری خود درباره مذاکرات جاری در وین گفت: «در مورد مسئله هسته‌ای ایران، خوشبینی بیشتری دارم، زیرا پیشرفت و تمایلی واقعی از سوی ایران و آمریکا برای درک نگرانی‌های یکدیگر و یافتن راهی برای حل این نگرانی‌ها از طریق یک توافق جامع وجود دارد و برجام نیز یک توافق جامع است.» او در ادامه گفت: «مذاکره‌کنندگان مجربی در وین حضور دارند که جزئیات دقیقی را مورد بررسی قرار داده‌اند و پیشرفتی که حاصل شده بسیار زیاد است و امیدواریم همین روند ادامه یافته و توافق حاصل شود. اما طرف ایرانی باید واقع‌بین باشد و با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند و طرف‌های غربی مذاکرات نیز نباید تنش روانی ایجاد کنند و دیپلماسی خالص مورد نیاز است».
لاوروف افزود: «خدا را شکر زمانی که غربی‌ها شروطی را برای ادامه یافتن برنامه هسته‌ای ایران گذاشتند توانستیم اوضاع را مدیریت کنیم که از جمله این شروط می‌توان به محدودیت برنامه موشکی ایران اشاره کرد که در برجام به آن اشاره‌ای نشده بود و همچنین شروطی نیز درباره رفتار ایران در منطقه گذاشته شده بود و ما با این شروط مخالف بودیم، زیرا بحث ما برجام است که از سوی شورای امنیت تأیید شده است.»
او در ادامه گفت: «درباره شرایطی صحبت می‌کنیم که ترامپ از توافق خارج شده بود و باید برجام را همان‌طور که قبلاً بود و بدون افزودن چیزی به آن احیا کنیم. در مورد مسائل موشکی و منطقه‌ای باور داریم تمام کشور‌های منطقه و فراتر از آن مشکلاتی با یکدیگر دارند. ایران با همسایگان عرب خود مشکلاتی دارد و بالعکس و غرب از جمله آمریکا و اروپایی‌ها نیز درباره اقدامات ایران نگرانی‌هایی دارند. اما هر کشوری ورای مرز‌های خود منافعی داشته و اثرگذاری واقعی بر وقایع دیگر کشور‌ها از جمله سوریه و یمن دارند.»
لاوروف گفت: «همان‌طور که می‌خواهیم طرف‌ها از چارچوب برجام فراتر نروند، این را می‌دانیم که نگرانی‌هایی نیز بین کشور‌های منطقه و فراتر از آن وجود دارد که بهتر است در نشست‌های امنیتی از جمله کنفرانس امنیتی خلیج‌فارس بررسی شوند. این نشست‌ها باعث نزدیک شدن ایران و کشور‌های عرب خواهد شد و در این نشست‌ها ایران موضوع نشست نخواهد بود و هر کشوری نگرانی‌های خود را مطرح خواهد کرد. فقط ایران نیست که موشک دارد و کشور‌های عربی نیز در حال توسعه برنامه موشکی خود هستند».
منبع: روزنامه کیهان