مکرون واقعا به دنبال احیای برجام است؟
اقتصادنیوز: امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه در آخرین اظهارنظرش درخصوص برنامه جامع اقدام مشترک گفت که «ما نیاز به نظارت روشن و شفاف بر فعالیت های هسته ای در ایران داریم؛ تا زمانی که آژانس نظارت لازم را انجام دهد، این (برجام) امر بسیار خوبی است. ما واقعا نیاز به نظارت بر این فعالیت ها داریم که برای کل منطقه کاملا کلیدی است.»
البته امروز نیز مکرون نسبت به احیای برجام خوش‌بین نیست بلکه از نظر وی برجام شاید بتواند الگویی برای توافق جامع تر یعنی بیشتر در برابر بیشتر یا یک برجام به‌روز شده باشد.
این در حالی است که در اوایل مرداد سال گذشته و پیش از ارائه پیش نویس 35صفحه ای جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران و اروپا، فرانسه نیز به احیای برجام هنوز امیدهایی داشت و مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه گفته بود که «توافق هسته ای با ایران همچنان ممکن است، اما تهران باید به تعهداتش بازگردد.» همچنین بیانیه رهبران گروه هفت در هیروشیما که اواخراردیبهشت ماه منتشر شد نیز نشان دهنده چرخش دیدگاه این گروه درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است
با بررسی صحبت های اخیر مکرون و بیانیه اردیبهشت ماه گروه هفت، می‌توان دریافت که امروز برجام تقریبا برای غربی ها به‌ویژه فرانسه غیرقابل احیا به نظر می‌رسد و به آن تنها به عنوان مرجعی برای توافق های دیگر می نگرند. باید در نظر داشت که دو متغیر جنگ روسیه علیه اوکراین و ادعای غرب درباره کمک های پهپادی به روسیه و همچنین ناآرامی های سال گذشته در ایران باعث شد که رویکرد تروئیکای اروپا (فرانسه، انگلیس و آلمان) در قبال مذاکرات احیای برجام دچار تغییر و تحول شود. زیرا روابط آنها با ایران بعد از این رویدادها بسیار متشنج شد. پیش‌تر تروئیکای اروپا نقش موثری در حفظ برجام داشت و تمایل داشت که این توافق از بین نرود و آمریکا دوباره به برجام بازگردد. در این بین فرانسه هم نقش محوری داشت.مکرون در صحبت های اخیرش خواستار نظارت های آژانس بر برنامه هسته ای ایران و بازگشت ایران به تعهدات برجامی شده است. در این شرایط آیا اگر نظارت های آژانس کاملا اجرا شود، امکان احیای برجام و پذیرش آن توسط اروپا به‌خصوص فرانسه وجود دارد؟ یا اینکه باید صحبت های مکرون را نشان‌دهنده آن دانست که فرانسه نیز به دنبال فرمت جدیدی از برجام است؛ یعنی برجام به‌روز شده یا توافق بیشتر در برابر بیشتر. در هر دو مدل نیز پاریس خواستار افزایش نظارت ها بر برنامه هسته ای ایران است. حال در شرایطی که کمتر از دو ماه تا 18 اکتبر (26 مهر) زمان انتقالی برجام باقی مانده است، آیا امکان دارد که اروپا نیز فرصت دوباره ای به برجام بدهد؟
همچنین بخوانید