نامه‌های کم حوصله که در خورجین پستچی‌ها پیدا نمی‌شود
بروجرد - ایرنا - حالا دیگر شکل و شمایل سنتی پست بصورت صندوق های پستی و پستچی‌هایی که رساننده مکاتبات خصوصی مردم بودند از چرخه ارتباطات معمول پستی منسوخ شده به حساب می‌آید و گویا نامه‌های از این دست با گسترش تکنیک‌های ارتباطی جدید، کم حوصله تر از آن هستند که در صندوق‌های پستی یا خورجین پستچی‌ها منتظر خوانده شدن باقی بمانند.
آخرین باری که دست به کاغذ و قلم برده اید تا نامه ای بنویسید را به خاطر دارید؟ شاید حالا دیگر حتی طرح این پرسش دور از ذهن باشد تا چه رسد به اینکه انتظار پاسخ را هم داشت. اما کسانیکه خدمت سربازی یا دوران دانشجویی خود را اوایل دهه هفتاد و قبل تر از آن سپری کرده اند همواره یادآوری این مساله برای آنها همراه با یک احساس خوشایند نوستالژیک است.
دورانی که شتابزدگی ارتباطی امروزه را نداشت و افراد برای جویا شدن از حال همدیگر زمان را تحمل می کردند و همین صبوری ها به کلمات و واژه های آنها در قالب نامه اصالت و احترامی ویژه بخشیده بود.
با ظهور شبکه های اجتماعی گسترده و حجم وسیع علاقه مندان و کاربران آنها، کاغذ و قلم و پست برای همیشه بایگانی می شود، همه می خواهند در لحظه پیام خود را به مقصد برسانند و دیگر هیچ نامه ای را کسی به پستچی نمی سپارد زمانی که ایمیل، فیس بوک، اینستا و تلگرام و سایر برنامه های مشابه وجود دارد و فرد می تواند به مخاطبان خود بطور وسیع تری پیام خود را انتقال دهد. هر چند مکاتبات بین فردی در شمایل پست نامه ها، با وورد به دوران ارتباطات نوین منسوخ شده به نظر می رسد اما ارسال بسته ها و سفارشات پستی و خریدهای اینترنتی جایگزین آن شده است و می توان گفت با شتاب در بهره گیری از وسایل ارتباطی نوین، پست هم تلاش دارد، عقب نمانده و با تمام پیشینه سنتی و متداول خود اینک پا در عرصه فناوری های نوین تری نهاده است.
البته باید یادآور شد که؛ با مدرن شده دنیای امروز در کل دنیا نیز سرویس پست نامه در حال کاهش است و مردم برای برقراری ارتباط از نوشته مکتوب و فیزیکی که اتفاقا در تاریخ پست پیشینه طولانی و محبوبی دارد، استفاده نمی کنند اما این دلیل بر این نشده است که شرکت پست خدمات تعریف شده ای نداشته باشد. در اساسنامه جدید شرکت ملی پست در تعریف مرسوله پستی گفته می شود؛ هر چیز قابل ارسال فیزیکی یا مجازی، اسناد و مدارک، اعم از نوشته های چاپی دست نوشته یا الکترونیک، کالا، اشیا، اوراق و حواله های مالی، ابلاغیه ها و اطلاعیه ها خدمات شهری از قبیل قبوض آب و برق و گاز، تلفن ثابت و سیار و عوارض شهرداری که دارای نشانی فرستنده یا گیرنده است به عنوان خدمات پست محسوب می شود.
بنا بر قانونی که سال 1366 در مجلس مصوب شد بخش اعظم فعالیت های پست در حوزه فیزیکی و الکترونیکی قرار دارد اما با مصوب شدن اساسنامه جدید پست در مجلس که باید شرکت پست متناسب با نیازهای روز جامعه باشد عنوان شرکت پست به شرکت ملی پست جمهوری اسلامی تغییر یافته است.
در اساسنامه جدید شرکت ملی پست، پست به عنوان درگاه تجارت الکترونیک هم در بعد داخلی و هم بین اللمی لحاظ شده است؛ یعنی تمام شرکت هایی که قرار است تجارت الکترونیکی را انجام دهند حتما باید از طریق سامانه گیت وی شرکت پست ثبت شود. در همین راستا، اتحادیه جهانی پست ماموریت هایی برای شرکت های پست سراسر دنیا در سه حوزه فیزیکی، الکترونیکی و مالی تعریف کرده است و پست باید دراین سه حوزه خدمات ارایه دهد که به عنوان مثال در یک مورد خرید اینترنتی، سفارش و پرداخت بصورت الکترونیکی اما دریافت و توزیع کالا بصورت فیزیکی است یعنی سه کار همزمان انجام می شود.
پست یکی از قدیمی ترین ابزار ارتباطاتی بین جوامع و مردم بوده است و امروز تلاش دارد با فناوری های نوین ارتباطی خدمات بهتر و بیشتری را ارائه دهد؛ اقداماتی که در حوزه تحول صنعت پست طی سال های اخیر رخ داده است شامل اجرای طرح جی نف یا استاندارد سازی آدرس های پستی دستگاه های مختلف است تا بدون سردرگمی بتوان با فراهم کردن این زیرساخت پستی خدمات بهتری در حوزه پست به مردم ارائه داد.
یکی دیگر از اقدامات دولت در حوزه صنعت پست، اجرای برنامه ستاپ یعنی سکوی تجارت الکترونیک پست ایران است که در این برنامه سعی شده است تا از ظرفیت شرکت های دانش بنیان در حوزه اقتصاد دیجیتال با کمک زیرساخت های پستی به بهره وری بیشتری رسید.
در هشت ماه اخیر با فراگیری کرونا میزان استقبال از پست نیز بیشتر شده است و بسیاری از خریدها و تامین برخی نیازهای مردم که به دلیل اجتباب از حضور فیزیکی بیشتر شده است و همین نکته اهمیت پست در بحران ها را هم نشان می دهد در همین خصوص محمد ناظری مدیر کل پست استان لرستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: از ابتدای شیوع کرونا تا کنون بیش از 2 میلیون و صدهزار مرسوله پستی در لرستان جابجا شده است که بیشتر این مرسوله های جابجا شده خریدهای اینترنتی و سفارشات مردم بوده که با توجه به رعایت فاصله گذاری های اجتماعی و تاکید بر خانه ماندن با استفاده از زیرساخت های پستی انجام شده است.
وی با اشاره به اینکه این حجم از ترافیک سفارش های پستی در این بازه زمانی نشان دهنده تبدیل تهدید کرونا به فرصت است گفت: در سال های گذشته با تغییر ماهیتی که در خدمات و سرویس های پستی رخ داد این خدمات از پست نامه ها و پاکت های نامه و مکاتبات مبتنی بر احوال پرسی به یک سری مکاتبات به سفارسات و بسته های پستی تغییر یافت با شیب ملایمی در حال رشد بود که با شیوع کرونا این رویه شتاب بیشتری بخود گرفت.
ناظری افزود: از ابتدای اسفند 98 تا کنون جابجایی مرسولات بصورت بسته ها و سفارش های پستی در لرستان 81 درصد رشد داشته است که این حجم از مرسولات پستی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش 2 برابری را نشان می دهد.
مدیر کل پست لرستان در خصوص اقدامات دولت طی سال های اخیر در توسعه صنعت پست گفت: اجرای طرح جی نف یا سامانه استاندارد مکانی ملی و استعلام میان دستگاهی است که در قالب یکی از طرح های اقتصاد مقاومتی تعریف شده است.
وی افزود: با توجه به اینکه بانک اطلاعات مکانی همه دستگاهها مکان محور است به منظور ارائه خدمات پستی مناسب لازم است تا آدرس ها از استاندارد مناسبی برخوردار باشند تا به راحتی در دسترس همگان قرار گیرد که با راه اندایزی سامانه GNAF بانک اطلاعات همه دستگاهها یکسان می شود. ناظری گفت: این طرح بصورت یک طرح ملی در سراسر کشور در حال اجراست و در لرستان نیز بنا بر برنامه زمان بندی مورد پیاده سازی شده است و در عین حال با توجه به اینکه این برنامه بنا بر بستری فناورانه در حال انجام است باید نقشه های شهری و روستایی را در اختیار داشت تا بتوان بگونه این طرح را پیاده ساخت که برای همه دستگاهها و بهره برداران به بهترین نحو قابل استفاده باشد.
مدیر کل پست لرستان با تاکیدبر نقش و همکاری شهرداری ها در نام گذاری محله ها و خیابان ها و کوچه های گفت: شهرداری ها و دهیاری ها در نام گذاری محلات باید نهایت همکاری و توجه را داشته باشند و اداره پست نیز این آمادگی را دارد که برای تمامی این محلات و کوچه و معابر کدهای پستی را در اختیار قرار دهد.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از اقدامات دلت در حوزه پست طرح تحول دیجیتال است گفت: برنامه ستاپ یا سکوی تجارت الکترونیک پست ایران آغاز شده است که در این طرح تمامی فرایندها و اقدامات به بستری فناورانه سوق داده می شود. با این طرح سکویی ایجاد می شود تا شرکت های استارتاپی و شرکت های دانش بنیان و کسب و کارهای نوینی که نگاهی فناورانه و دیجیتال در حوزه اقتصاد دیجیتال دارند از زیرساخت های پستی استفاده کنند تا به نوعی کسب و کارهای نوپایی که از نظر مالی بنیه ضعیفی دارند بتوانند روی پای خود بمانند.
ناظری گفت: با توسعه وسایل ارتباطی نوین، یکی از مهمترین چالش های پست توسعه زیرساخت های پستی است تا بتوان با شتاب بیشتری پاسخگوی نیازهای جدید مردم در حوزه ارتباطات و پست شد.
مدیر کل پست لرستان در خصوص استاندارد سرانه های پستی و فاصله با کشورهای توسعه یافته گفت: سرانه میزان استاندارد مرسولات پستی در کشورهای توسعه یافته و کشورهایی که فرهنگ استفاده از خدمات پستی را دارند 80 مرسوله پستی است که این رقم در ایران اندک و می توان گفت تک رقمی بصورت سرانه هفت تا هست مرسوله پستی است و این عدد در لرستان نیز کمتر از این میزان است.
وی گفت: علی رغم اینکه قوانین خوبی در این زمینه در کشور وجود دارد ولی هنوز برون سپاری خدمات بصورت واگذاری یک سری کارها به پست بدرستی انجام نمی شود و خودپستچی گری یکی از چالش ها و آسیب های این حوزه است.
ناظری در خصوص توسعه صعت پست در روستا ها گفت: هم اکنون 344 دفتر آی سی تی روستایی در لرستان وجود دارد که 260 مورد از آنها فعال هستند. در کنار 80 نمایندگی پستی ظرفیت خوبی در حوزه زیرساختی پست به شمار می رود که می تواند در توسعه روستایی موثر باشد.
وی افزود: در شهرستان بروجرد نیز 38 دفتر آی سی تی و 16 نمایندگی پستی فعال وجود دارد که ظرفیت خوبی در حوزه روستایی به منظور ارائه برخی خدمات به منظور رفاه حال روستائیان محسوب می شود.
بنا بر گفته مدیر کل پست لرستان در شهرستان بروجرد طی 6 ماه اخیر 281 هزار مرسوله پستی جابجا شده است که این حجم از جابجایی مرسولات بخصوص در ایام کرونا به معنای تلاش کارکنان و نیروی انسانی پست این شهرستان است.
ناظری یادآور شد: استان لرستان بنا بر ارزیابی 6 ماهه سال 99 بنا بر کارت امتیازی متوازن که همه استان ها و ادارت کل پست صورت می گیرد در رتبه چهارم قرار دارد که امتیاز ویژه ای برای استان محسوب می شود.
آنچه که در مورد پست با گسترش شبکه های ارتباطی مطرح می شود این است که با منسوخ شدن سرویس های خدماتی دستی، پست با یک رکود مواجه شده است و از طرفی دیگر این موضوع هم مطرح می شود که پست به سمت الکترونیکی شدن پیش رفته و با نزدیک شدن به نیازهای روز جامعه در راه مدرن شدن قدم برداشته است.
به این معنی که هر چند گسترش وسایل ارتباطی مکاتبات نامه ای از طریق پست را از بین برده است ولی در مقابل سفارشات بسته های پستی و خریدهای اینترنتی رونق بیشتری به پست داده است، این گفته را کارشناسان و فعالان در عرصه پست بخصوص در ایام شیوع کرونا تایید می کنند.
به هر روی آنچه که غیر قابل انکار است تلاش پست برای عقب نماندن از وسایل ارتباطی نوین است و هر چند یک سری خدمات از نوع مکاتبات بین فردی را از دست داده است ولی می تواند با توسعه زیرساخت های پست حضور موثری در دنیای ارتباطات پرشتاب امروز داشته باشد. فریدون عبدلی فرد در کتاب تاریخ پست در ایران آورده است؛ در آغاز سلطنت و صدارت امیر کبیر پست بیشتر مورد توجه قرار گرفت و بدنبال آن با گسترش خدمات چاپارها، وظیفه ارسال مکاتبات خصوصی مردم به آنها واگذار شد و از این زمان بود که پست عمومی در ایران پایه ریزی شد. لذا آغاز فعالیت های پست در ارائه خدمات به مردم در ایران را بطور رسمی باید از اوایل سلطنت ناصرالدین شاه و صدارت امیر کبیر دانست.
از سال 1969 روز نهم اکتبر برابر با 17 مهر ماه همزمان با سالروز تاسیس اتحادیه جهانی پست، به عنوان روز جهانی پست نامگذاری شدو در ایران نیز از 15 تا 21 مهرماه بعنوان هفته پست نام نهاده شده است.
*س_برچسب‌ها_س*