نقشه‌خوانی گردشگری برای ورزش چهارمحال و بختیاری

این سرما در ارتفاعات برفگیر یک پتانسل خوب است، چرا که باعث جلوگیری از ذوب شدن یخچال‌های دائمی و جلوگیری از آسیب دیدن پیست‌های اسکی می‌شود.

در این فصل، اگر برف خوبی بر زمین نشسته باشد، دو سه پیست اسکی در چهارمحال و بختیاری سرپا می‌ایستند، پیست‌های اسکی کوهرنگ، بارده و شیخ‌شبان، که پیست اسکی کوهرنگ را می‌توان به عنوان یک پیست در حد و اندازه دیزین و شمشک تلقی کرد.

برف که باشد، تیوپ‌سواری در درجه اول و اسکی آلپاین و ماریپچ درجه دوم مورد استقبال مردم قرار می‌گیرد و در این روزهای زمستانی هر منطقه‌ای برف داشته باشد و کمی شیب، مردم با تیوپ به سرسره بازی و تیوپ‌سواری می‌پردازند، هر چند این مساله مخاطرات جدی در صورت استاندارد نبودن محل تیوپ سواری ایجاد می‌کند.

آنها که ورزش‌های زمستانی را به صورت حرفه‌ای دنبال می‌کنند، در زمستان اسکی را با چوب‌های آن بیشتر از تیوپ‌سواری دوست دارند و حتی بر این عقیده‌اند که تیوپ سوارها نباید در پیست اسکی حضور داشته باشند و این پیست به طور مثال پیست کوهرنگ فقط مختص کسانی است که چوب اسکی دارند.

با ذوب شدن برف‌ها در روزهای انتهایی زمستان و آغاز فصل بهار و خروش رودخانه‌های کارون و زاینده‌رود در این استان، قایقرانی در آب‌های خروشان و اسلالوم در آبهای آرام، کم کم جای اسکی بازی را می‌گیرد و این گونه ورزشی در فصل بهار باب می‌شود.

در فصل پاییز که برگ‌ریزان باغات و جنگل‌هاست، جاده‌های منتهی به زاینده‌رود به پیست هایی برای دوچرخه‌سواری آماتور و غیرحرفه‌ای تبدیل می‌شود و روزانه تعدادی از جوانان با دوچرخه‌های خود در این مسیرها رکاب می‌زنند و در نهایت با چند عکس سلفی به این ورزش روزانه در دل طبیعت پایان می‌دهند.

تپه ماهورهای با شیب بالای 20 درجه، صخره های تیز و برنده، رودخانه های رونده ناآرام در دره های هزار تو، تنها بخشی از ویژگی جغرافیایی چهارمحال و بختیاری گردشگری ورزشی است.

چهارمحال و بختیاری یکی از استان هایی است که با 3 تا 4 ساعت سفر با خودرو آفروید یا دو تا 3 روز پیاده‌روی می‌توان آن را با تمام مختصات جغرافیایی پیمود.

وضعیت گردشگری ورزشی توریست یا گردشگر ورزشی به این مفهوم است که شخصی برای دیدن مسابقات ورزشی یا شرکت در رقابت‌ها یا حضور در برنامه‌های ورزشی از شهر یا کشور خود سفر و برای آن هزینه می‌کند. برخی کارشناسان معتقدند که یک دهم از سهم 600 بیلیون دلاری اقتصاد گردشگری به گردشگری ورزشی اختصاص دارد.

در ایران به گردشگری ورزشی توجه چندانی نشده است و به طور خاص نمی‌توان یک شهر را نماد گردشگری ورزشی قلمداد کرد و این نوع گردشگری هنوز به موفقیت دست نیافته است و نتوانسته است چرخه درآمدزایی را برای خود راه بیندازد. سهم ایران از درآمد صنعت گردشگری جهان نیم درصد است و مشخص نیست از این نیم درصد چه میزان به گردشگری ورزشی اختصاص دارد. بر اساس آمار در سال 2014 میلادی یک میلیارد و 200 میلیون گردشگر در دنیا جابجا شدند که یک هزار و 476 میلیارد دلار درآمد خالص حاصل از این سفرها بود و سهم تفریحات و سرگرمی از این رقم، 6.5میلیارد دلار بود. سهم گردشگران ورزشی خارجی در تورنمنت‌هایی مثل المپیک، مسابقات جهانی یا لیگ قهرمانان جهان و اروپا 7 تا 8 درصد، تعداد کل گردشگران است. برای توسعه گردشگری در ایران باید از مولفه‌های بازاریابی، شناخت و معرفی قابلیت‌ها و ظرفیت‌ها، حمایت سیاسی و قانونی، تدوین بسته‌های گردشگری ورزشی، آموزش نیروی انسانی ماهر و ساخت امکانات ورزشی و زیرساختی بهره گرفت. هدف از توسعه گردشگری ورزشی جذب گردشگر، ترویج سفر در مسابقات خارج از فصل، افزایش درآمد و چرخش پول، مشارکت اسپانسر و ترغیب ورزشکاران برای سفر به یک شهر است که باید به صورت یک بسته گردشگری تدوین شود. آژانس‌های گردشگری مهمترین مولفه برای معرفی بسته‌های گردشگری ورزشی هستند و باید در این زمینه آژانس‌ها به صورت اختصاصی به معرفی و اطلاع رسانی زیرساخت‌های ورزشی بپردازند. در توسعه گردشگری ورزشی فدراسیون‌هایی مانند کوهنوردی، قایقرانی، شنا، سوارکاری، دوچرخه‌سواری، تیراندازی، دو و میدانی، ورزش‌های همگانی، اسکی و گلف می‌توانند نقش آفرین باشند. جاذبه‌های طبیعی ورزشی ایران شامل دامنه‌نوردی، شکار، صید و ماهیگیری، ورزش‌های زمستانی، ورزش‌های ساحلی و آبی، بیابانگردی، طبیعت درمانی و کوهنوردی و غارنوردی است که می‌تواند در توسعه گردشگری ورزشی نقش داشته باشد. از این جاذبه‌ها 5 تا 6 گونه در چهارمحال و بختیاری وجود دارد و می‌توان این استان را یکی از مهمترین مکان‌ها برای توسعه گردشگری ورزشی معرفی کرد.

ظرفیت گردشگری ورزشی این استان شامل قایقرانی در آب‌های خروشان، پیست اسکی چلگرد، سنگ‌نوردی آبهای عمیق یا دیپ واتر (Deep Water)، بانجی جامپینگ، پاراگلایدر و اسکی و کوهنوری است. ارتفاع پایه 2 هزار و 800 متر و ریج لاین شمالی و جنوبی که امکان پرش در هر دو سمت غربی و شرقی را فراهم می‌کند، یکی از بهترین سایت های پرواز ایران است. بلندترین سکوی طبیعی بانجی جامپینگ کشور در روستای دوپلان شهرستان کیار قرار دارد و سکوی آن 55 متر ارتفاع دارد که این سکوی پرش مشرف به رودخانه کارون و در مجاورت ایل راه عشایری تاریخی دز پارت و در مناطق حفاظت شده سبزکوه و هلن، دره عمیق، پل سیمی و اثر ملی جاده لینچ قرار دارد. اکنون چهارمحال و بختیاری به دلیل داشتن دریاچه سد کارون 4 و صخره های سخت و کوه‌های بلند یکی از استانهای مستعد رشته دیپ واتر در ایران است. بر اساس آخرین پژوهش‌های انجام شده، برای استقبال عمومی از ورزش همگانی می‌توان از رشته‌های ورزشی ماجراجویانه و ایجاد هیجانی بهره گرفت. امکانات شهری و انجام ورزش همگانی به صورت سنتی در قالب پیاده‌روی عمومی، توانایی ایجاد پویایی و نشاط عمومی در جامعه را ندارد بر همین اساس در کشورهای پیشرفته از 10 سال گذشته برای جذب مردم به ورزش همگانی از محیط‌های جذاب، طبیعی و ورزش‌های ماجراجویانه استفاده می‌کنند. کارشناسان معتقدند، ظرفیت‌های طبیعی چهارمحال و بختیاری می‌تواند به خوبی پاسخگوی نیاز ورزشی مردم باشد، زیرا در زمینه گردشگری و توریسم ورزشی قابلیت‌های این استان در آب‌های خروشان، بانجی جامپینگ، ورزش‌های هوایی، ورزش‌های زمستانی و طبیعت کوهستانی این منطقه بسیار مناسب است.

چهارمحال و بختیاری ظرفیت اردوبام ورزشی مدیرکل ورزش و جوانان چهارمحال و بختیاری می‌گوید: ارتفاع 2 هزار متری از سطح دریا باعث شده است این استان به یکی از مهمترین مناطق برای برپایی اردوبام های ایران تبدیل شود اما اگر به این مساله توجه نشود، می‌تواند با فناوری‌های نوین این تمرین در ارتفاع را جبران کرد که دیگر نمی توان متکی به ارتفاعات طبیعی بود. حمید کریمی در گفت وگو با ایرنا افزود: طرح اردوبام ورزشی از 13 سال پیش در دست بررسی قرار گرفت که مورد قبول برخی از مدیران ورزشی از جمله دبیرکل فدراسیون فوتبال و برخی از روسای فدراسیون ها نیز قرار داشت. به گفته وی، این استان دارای 3 هزار کیلومتر رودخانه است بنابراین باید قطب قایقرانی ایران شود و در این زمینه نیز افق روشنی برای استان طراحی شده است. به گفته وی، اداره کل ورزش و جوانان رابطه خوبی با اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دارد و باید از این ظرفیت مطلوب برای توسعه گردشگری ورزشی استفاده کرد.

ساماندهی تورهای گردشگری ورزشی در استان

سرپرست گردشگری و سرمایه‌گذاری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری نیز از ساماندهی تورهای ورزشی در محدوده این استان خبر داد و گفت: هیات‌های ورزشی از برگزاری تورهای فاقد مجوز خودداری کنند.

فرجام سمیعی تاکید کرد: به منظور توسعه همکاری‌های مشترک بین ورزش و جوانان استان در دو حوزه گردشگری ورزشی و ماجراجویانه مقرر شد، زمینه انعقاد تفاهمنامه مشترک بین وزارتخانه‌های ورزش و جوانان با میراث فرهنگی فراهم شود. سمیعی تصریح کرد: در همین راستا اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری باید فهرست دفاتر و آژانس‌های مسافرتی و گردشگری مجاز به برگزاری تورهای ورزشی را در اختیار ادارات کل ورزش و جوانان و حمل و نقل و پایانه‌های استان قرار دهد. وی یادآور شد: دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری چهارمحال و بختیاری موظفند تورهای گردشگری، طبیعت‌گردی و ورزشی را قبل از حرکت به پایانه‌های مسافربری استان اعلام تا اداره کل مزبور نسبت به ارائه صورت‌حساب اقدام کند. سرپرست معاون گردشگری و سرمایه‌گذاری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: زمینه و نحوه صدور و تمدید پروانه باشگاه‌های ورزشی مرتبط با فعالیت‌های گردشگری باید از وزارت خانه متبوع استعلام شود. وی گفت: در همین راستا مقرر شد محدوده جغرافیایی دقیق فعالیت باشگاه‌های ورزشی در پروانه بهره‌برداری باشگاه‌داران لحاظ شود. سمیعی تاکید کرد: همچنین به منظور توسعه گردشگری ورزشی در چهارمحال و بختیاری قرار شد اداره کل ورزش و جوانان استان، آمار مربوط به مسابقات ورزشی ملی به میزبانی این استان را در اطلاعیه‌های رسمی به اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اعلام کند. وی افزود: در همین راستا مقرر شد اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری توزیع اقلام تبلیغاتی و برگزاری نمایشگاه‌های اطلاع‌رسانی گردشگری در مکان‌های ورزشی را انجام دهد. سرپرست معاون گردشگری و سرمایه‌گذاری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: به همین منظور مقرر شد، فعالیت تورهای گردشگری به صورت مستمر به اداره نظارت بر اماکن عمومی اطلاع داده شود. وی یادآور شد: در صورت تخلف احتمالی، راننده متخلف از طریق اداره کل حمل و نقل و پایانه‌های چهارمحال و بختیاری به اداره نظارت بر اماکن عمومی استان معرفی می‌شود.

به گزارش ایرنا، شرایط آب هوایی چهارمحال و بختیاری باعث شد تا این استان به یکی از مکانهای مهم برای برگزاری اردوهای تیم‌های ملی تبدیل شود، اما گاهی این اردوها از نظر گردشگری ورزشی هیچ درآمدی برای این استان ندارد. وجود 9 اقلیم آب و هوایی و ارتفاع دو هزار متری از سطح دریا باعث شده این منطقه از ایران به عنوان یکی از مهمترین مناطق تمرینات هوازی برای ورزشکاران مطرح باشد. پیش از این قرار بود دهکده المپیک ورزشی و گردشگری چهارمحال و بختیاری در روستای شوراب کبیر شهرستان سامان احداث شود ولی هنوز این دهکده اجرایی نشد. این طرح ورزشی و توریستی در زمینی به مساحت 250 هکتار قرار بود ساخته شود که در این طرح پیش بینی شده بود سالن های ورزشی، مجموعه های تجاری، دریاچه مصنوعی، استخر شنا، دهکده گلف، هتل 5 ستاره و واحدهای اقامتی و سیاحتی ساخته شود. تاکنون ورزشکاران نامی ایران و تیم های مهم ورزشی در این استان اردوهای خود را برپا و اغلب آنان بر احداث کمپ‌های تیم های ملی در چهارمحال و بختیاری تاکید کرده‌اند.

چهارمحال و بختیاری دارای 10 شهرستان با بیش از 947 هزار نفر جمعیت است.

• گردشگری
• چهارمحال وبختیاری
• ورزش و جوانان
• گردشگری ورزشی