یک‌شنبه 4 آذر 1403

واکنش رسانه‌ها به ماجرای درگذشت مهسا امینی / ناامیدی شریعتمداری از رفع تحریم‌ها / نظر کوثری درباره به تعویق انداختن توافق

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
واکنش رسانه‌ها به ماجرای درگذشت مهسا امینی / ناامیدی شریعتمداری از رفع تحریم‌ها / نظر کوثری درباره به تعویق انداختن توافق

هر روز اخبار فراوانی در رسانه ها منتشر می شود که دنبال کردن آنها حتی برای آنان که اهل مطالعه اخبار هستند کار را دشوار می‌کند. بسته خبری - تحلیلی الف با رصد اخبار و رویدادهای مهم، همچنین تحلیل های صورت گرفته در این زمینه مخاطبان خود را از مهمترین وقایع روز آگاه می‌کند.

آمار کرونا در ایران

بنابر اعلام وزارت بهداشت، از دیروز تا امروز 27 شهریورماه 1401 و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، 289 بیمار جدید مبتلا به کووید19 در کشور شناسایی و 74 نفر از آنها بستری شدند.

متاسفانه در طول 24 ساعت گذشته، 14 بیمار مبتلا به کووید19 در کشور جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری، به 144 هزار و 301 نفر رسید.

همچنین در حال حاضر هیچ شهرستانی در وضعیت قرمز نیست و 20 شهرستان در وضعیت نارنجی، 257 شهرستان در وضعیت زرد و 171 شهرستان در وضعیت آبی قرار دارند.

آمار واکسیناسیون در ایران

بنابر اعلام وزارت بهداشت، تاکنون 65 میلیون و 61 هزار و 152 نفر دُز اول، 58 میلیون و 455 هزار و 608 نفر دُز دوم و 31 میلیون و 126 هزار نفر، دُز سوم و بالاتر واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند.

مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به 154 میلیون و 642 هزار و 760 دُز رسید.

در شبانه روز گذشته 6 هزار و 997 دُز واکسن کرونا در کشور تزریق شده است.

***

واکنش رسانه‌ها به ماجرای درگذشت مهسا امینی

رسانه‌های مکتوب و فعالان سیاسی و رسانه‌ای به ماجرای درگذشت مرحوم مهسا امینی واکنش‌های متفاوتی نشان دادند.

روزنامه کیهان در گزارشی نوشت: «عده‌ای تلاش می‌کنند با بهره‌برداری از حادثه تلخ و ناگوار فوت «مهسا امینی» مقابله با بدپوششی و عمل کردن پلیس به وظیفه قانونی خود رد برخورد با هنجارشکنی و زیر پا گذاشتن قانون را ناموجه جلوه دهند. این تحلیل‌ها می‌تواند سرآغاز بی‌قانونی و هرج و مرج در جامعه شود چرا که در همه تخلفات کوچک و بزرگ دیگر هم ممکن است فردی با سابقه بیماری زمینه‌ای یا حتی غیر آن دچار موارد مشابه شود...

نهادی همچون نیروی انتظامی که وظیفه‌اش اجرای قانون و برخورد با قانون شکنی است در فضایی اینچنین به تنهایی علم مقابله با هنجارشکنی و بدحجابی را به دست گرفته است و با هر اتفاق بزرگ و کوچکی مورد هجمه قرار می‌گیرد، بی‌توجه به آنکه در حال حاضر یکی از مهم‌ترین سنگرها برای مقابله با گسترش هنجارشکنی و بدحجابی در جامعه در دستان همین فرزندان جامعه اسلامی است و نه تنها نباید غیر منصفانه مورد هجمه قرار گیرند بلکه باید سایر نهادها و سازمان‌هایی که در زمینه پیشگیری از بدحجابی و تببین ارزشی عفاف و حجاب در جامعه کم‌کاری کرده‌اند برخورد قاطعانه شود.

این ماجرا و رسوایی دروغ پردازان یک بار دیگر این سؤال مهم را مطرح می‌کند که آیا دستگاه قضا قصد برخورد با کسانی که بدون سند و با اهداف مغرضانه یا خودنمایی آرامش روانی جامعه را هدف می‌گیرند و مثلاً نظام را به دروغ به شکنجه یک دختر جوان متهم می‌کنند ندارد؟»

روزنامه دولت یعنی روزنامه ایران نیز با انتشار یادداشتی این ماجرا را حاصل یک اتفاق دانست. در بخشی از این یادداشت آمده است: «آنچه که رخ داد، فقط یک «اتفاق» بود که در پهنه گسترده کارنامه پلیس امنیت اخلاقی، نظیر و شبیهی ندارد. از این‌رو، نباید از یک حادثه ناخواسته و غیرارادی، «نتایج ساختاری» گرفت و هیجان‌زده و ناموجه، «روندها» را ناصواب معرفی کرد.

آری، ضعف‌ها و کاستی‌ها در این زمینه، قابل‌انکار نیستند و نباید از آنها غفلت کرد، اما سخن در این است که نباید «مبالغه» کرد و دلالت‌هایی را بیش از کشش درونی این حادثه به آن نسبت داد. باید زمام و عنان عواطف خویش را به دست گرفت و عالمانه و عاقلانه به داوری نشست و در ورطه «بی‌انصافی» و «زیاده‌روی» نغلتید. تلخی یک واقعه، مجوزی برای عبور از «اخلاق» و «انصاف» نیست.

سیر حرکت و تحول عملکرد نیروی انتظامی در زمینه حجاب و عفاف، از پیشرفت تدریجی آن حکایت می‌کند؛ چنان‌که نیروی انتظامی به این نتیجه دست یافته است که باید فرد کم‌حجاب را در گام نخست، در متن «تذکر اخلاقی» و «هشدار تنبه‌زا» قرار بدهد و از طریق «تبیین» و «توضیح»، ذهن او را با منطق حجاب آشنا سازد تا به‌تدریج، خود او در مسیر درونی‌سازی حجاب و باورمندی به آن قرار بگیرد. این به معنی‌گذار تکاملی از تکیه محض بر «سازکارهای سخت و حقوقی» به سوی «سازکارهای نرم و فرهنگی» است؛ آن هم در روند فعالیت‌های درونی نیروی انتظامی، در‌حالی‌که بر اساس نگاه رایج و ابتدایی، نباید وارد این حوزه شود.»

روزنامه فرهیختگان با نگاهی متفاوت تلاش کرد نکته مهمی را برای مدافعان گشت ارشاد روشن کند. این روزنامه نوشت: «یک قانون هرچقدر هم که درست و سازنده باشد در اجرا نیاز به همراهی بدنه اجتماعی دارد.

حال اگر بخواهیم ایرادات فعلی سازوکار گشت ارشاد را نادیده بگیریم باز هم برای اجرای آن نیاز به درنظرگرفتن فاکتور همراهی اجتماعی داریم. در یک فضای خنثی و قطب‌بندی‌نشده شاید یک قانون با اقبال عمومی مواجه نشود اما دست‌کم نبود مخالف، امید برای اجرایی‌شدن آن را زنده نگه می‌دارد.

موافقان سازوکار گشت ارشاد اگر از زاویه کارآمدی به این مقوله می‌نگرند باید توجه داشته باشند که فضای اجتماعی به‌وجود‌آمده فعلی متاثر از اتفاقات ناگواری همچون مرگ مهسا امینی موضعی خنثی نسبت به گشت ارشاد نداشته و کاملا قطب‌بندی‌شده به اتفاقات می‌نگرد.

در چنین شرایطی گشت ارشاد حتی اگر سازوکاری کارآمد باشد نه‌تنها به بهبود حجاب کمک نمی‌کند بلکه با دامن زدن به دوقطبی مخالفان و موافقان به نتیجه‌ای عکس منتهی شده و لجاجت و بدحجابی بیشتر را درپی می‌آورد.»

اما رسانه‌های اصلاح‌طلب با نگرش دیگری به ماجرا نگاه کردند. عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با انتقاد مبنایی از پدیده گشت ارشاد در اعتماد نوشت: «قانون انتخابات مجلس تاکنون به‌طور مکرر تغییر کرده و اصلاح و تخریب شده. چرا؟ به این علت که منافع عده‌ای بیشتر تا‌مین شود یا عده‌ای را حذف کنند، دایره را تنگ‌تر یا در برخی مقاطع دایره را وسیع‌تر کنند. از این تغییرات در قوانین که مرتبط با منافع گروه‌های خاص است کم نداریم.

ولی در مقابل قانون مربوط به پوشش زنان چند دهه است که تغییری نکرده و جالب اینکه هیچ‌گاه هم اجرا نمی‌شود و نمی‌شده است، چون قابلیت اجرا شدن ندارد و جامعه هم اجرای آن را نمی‌پذیرد و همیشه هم گفته شده که این قانون را عوض کنید یا اینکه از اجرای سلیقه‌ای آن دست بردارید، ولی دریغ از یک پاسخ مناسب و عملی.

چرا؟ به این علت که قانون‌نویسی در ایران از یک‌سو با محدودیت‌هایی مواجه است که امکان حل مسائل را نمی‌دهد و از سوی دیگر چنان رهاست که هر مجلسی مطابق میل و منافع شخصی نمایندگان خود آن را تفسیر کرده و تغییر می‌دهد. تصلب و در عین حال ناپایداری شدید در مهم‌ترین رکن مدیریت جامعه، یعنی مبانی قانون‌نویسی و سپس اجرای قانون آن ریشه اصلی بروز این حادثه است.»

کیومرث اشتریان، دانشیار علوم سیاسی دانشگاه تهران در شرق نوشت: «اینکه همواره ببینید دشمنان شما چه می‌گویند و شما عکس آن را عمل کنید یا اینکه از خود هیچ استقلال فکری نداشته باشید و منتظر بمانید که منافقین و سلطنت‌طلبان چه می‌گویند و شما به خیال خود بر ضد آن تحلیل کنید می‌تواند شما را به سوی پرتگاه بکشاند. این مهندسی معکوس استدلال‌های باطل است که گریبان نظام تصمیم‌گیری ما را گرفته است و تنها یک نمونه آن گشت ارشاد و نارضایتی‌های گسترده‌ای است که پدید آورده است...

اینکه وظیفه ارشاد را به پایین‌ترین افراد از لحاظ سطح سواد دینی بدهید با چه منطقی قابل توجیه است؟ این را که بیشتر جوانان از خوش‌حجاب و بدحجاب از گشت ارشاد ناراضی‌اند و این گشت برایشان کارکرد ضددینی دارد نادیده بگیرید، چه معنایی دارد؟

گزارش‌های مکرر از سوءتأثیر گشت ارشاد را به هیچ می‌انگارند و برای خوش آمد شماری ساده‌لوح که بهره اندکی از سواد دینی برده‌اند بر کار خود پافشاری می‌کنند. ما را چه شده است که با وجود اینکه بیشتر «آدم‌های حکومتی» می‌دانند که این کار خطاست، اما جرئت و توان تغییر این رویه را ندارند... این رفتارها هیچ توضیحی ندارد مگر آنکه عقل خود را به دشمنانتان بسپارید و خود را اسیر مهندسی معکوس فکری کنید.»

اما روزنامه هم‌میهن با امیدواری به اصلاح گشت ارشاد نوشت: «شاید درباره گشت ارشاد بیش از هر سیاست دیگری نقد و اعتراض شده است. برخی گمان می‌کنند، سیاست‌گذاران از عوارض رفتارهای این گشت اطلاعی ندارند که همچنان به این سیاست ادامه می‌دهند. به نظر می‌رسد که چنین چیزی دور از ذهن است. به احتمال فراوان آنان نیز از تبعات عملکردی این گشت آگاه هستند. پس چرا دراین‌باره اقدامی صورت نمی‌گیرد؟...

یک علت تعبیری است که از معنای تغییر سیاست می‌شود. برخی دوست دارند، اصلاح سیاست را عقب‌نشینی معرفی کنند و دولت‌ها نیز علاقه‌ای ندارند که متهم به عقب‌نشینی شوند. به نظر می‌رسد که این تعبیر نادرست است. عقب‌نشینی جایی معنا دارد که ایستادگی در آن موضع حق باشد و آن مطلوب نیز باشد.

مثلا در جنگ و حقوق فردی می‌گوییم از مرزها یا تمامیت ارضی خود عقب‌نشینی نمی‌کنیم. ولی اگر جایی که قرار داریم از اساس بی‌نتیجه باشد تغییر سیاست به معنای عقب‌نشینی نیست، بلکه به معنای اصلاح سیاست است. حتی اگر هیچ فشاری هم روی آن نباشد. مورد گشت ارشاد دقیقا چنین است. این راه برای مقابله با رفتارهایی که ماهیت فرهنگی دارد، مثمرثمر نبوده و نیست. حتی اثرات منفی هم دارد...

جامعه به همان میزان که با گشت ارشاد مخالف است و آن را نمی‌پذیرد، به همان نسبت بلکه بیشتر با بی‌بندوباری و پوشش نامتعارف هم مخالف است. اگر الان مردم در این زمینه موضع نمی‌گیرند به این علت است که می‌ترسند متهم به همسویی با عملکردی شوند که اصلا با آن موافق نیستند.

گشت ارشاد جامعه و مردم را در حوزه‌های فرهنگی از دور خارج کرده است و توان زیادی از نیروی انتظامی را گرفته و مستهلک می‌کند. جایگاه نیرویی که باید حافظ امنیت باشد در افکار عمومی دچار تنزل شده است. جامعه و حکومت پویا، صفر و یکی نیست.»

***

هیچ کس در مراسم خاکسپاری مرحوح مهسا امینی کشته نشد

بهزاد رحیمی نماینده سقز در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره آخرین وضعیت شهر سقز که گفته می‌شود در مراسم خاکسپاری مهسا امینی حواشی در آن ایجاد شده و برخی بازداشت شده‌اند، گفت: متاسفانه بعد از بحثی که برای مهسا امینی پیش آمد مردم از وضعیت نگران بودند و روز گذشته در مراسم خاکسپاری با توجه به حجم گسترده حاضران به دلیل همدردی با خانواده او مقداری ناآرامی به وجود آمد.

وی تاکید کرد: در این راستا ضعف اطلاع‌رسانی، پاسخگویی و عدم شفافیت و دیر وقتی (تاخیر) که نیروی انتظامی و بیمارستان به خرج دادند باعث نگرانی مردم شد. بنابراین آنان با تجمعی که در مراسم خاکسپاری داشتند، همدردی کردند و خواستند ابعاد این قضیه روشن شود.

رحیمی بیان کرد: در این رابطه هم عده‌ای فرصت‌طلب شرایطی را پیش آوردند تا اذهان را از پیگیری به حق این مساله منصرف کنند، شرایط آرام است و مشکل خاصی نیست و مراسم ترحیم این عزیز درحال برگزاری است و شهر آرامش نسبی خوبی دارد.

رحیمی درباره اتفاقات روز گذشته سقز گفت: در مراسم خاکسپاری هیچ کسی کشته نشد و فقط تعدادی زخمی سرپایی داشتیم؛ البته یک نفر هم به دلیل اصابت چند ساچمه به روده‌هایش در بیمارستان سقز بستری است.

***

آغاز کار کمیته حقیقت یاب مجلس درباره درگذشت مهسا امینی

جلال رشیدی کوچی نماینده مجلس در گفت وگو با خبرنگار عصر ایران با اشاره به تشکیل کمیته کمیسیون شوراها و امور داخلی برای بررسی اتفاق رخ داده برای مهسا امینی گفت: کمیته کمیسیون شوراها اتفاق رخ داده برای خانم امینی را از چند بعد مورد بررسی قرار می دهد و ظرف دو سه روز آینده گزارش اولیه خود را به هیات رئیسه مجلس برای قرائت در صحن مجلس ارائه می دهد.

وی با تاکید بر اینکه گشت ارشاد باعث ایجاد دوقطبی در جامعه شده است، گفت: مردم از این برخوردهای سلیقه ای و نادرست، ناراحت هستند و تقاضایشان این است که این روش اصلاح شود. واقعیت این است که گشت ارشاد باعث ایجاد خشم و نفرت در جامعه شده است و حتی زنان با حجاب ما نیز از این دو قطبی ایجاد شده ناراحت هستند و خواستار اصلاح این روش هستند.

نماینده مرودشت در مجلس ادامه داد: از نظر ما این گزارش گام اول است و قطعا این کمیته عملکرد گشت ارشاد در چند سال گذشته را مورد بررسی قرار می دهد که آیا گشت ارشاد به نفع یا ضرر مردم بوده است. ابعاد اجتماعی گشت ارشاد در گزارش های بعدی این کمیته مورد بررسی قرار می گیرد و این مسئله آسیب شناسی می شود.

***

رئیسی صبح فردا عازم نیویورک خواهد شد

به گزارش ایسنا، سید ابراهیم رئیسی صبح فردا دوشنبه، به منظور شرکت و سخنرانی در هفتاد و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد و در راستای تامین منافع ملت ایران و تلاش برای تحقق «نظم عادلانه بین‌المللی از طریق چندجانبه گرایی اقتصادی» به نیویورک سفر می‌کند.

رئیس جمهور در این سفر علاوه بر سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با تعدادی از سران کشورهای شرکت کننده در این نشست نیز دیدار و گفتگو خواهد کرد و دیدارهای جانبی دیگری نیز خواهد داشت.

ملاقات رییس‌جمهور با رهبر انقلاب پیش از سفر به نیویورک 

حجت‌الاسلام و المسلمین رییسی، رییس‌جمهور کشورمان در بازگشت از سفر ازبکستان با رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار کرد.

به گزارش ایسنا، رییس‌جمهور در این دیدار گزارشی از ملاقاتها و توافقها در اجلاس سازمان همکاری‌های شانگهای و همچنین برنامه‌های پیش‌رو در سفر به نیویورک به منظور شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد بیان کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با ابراز خرسندی از گزارش و مجموعه اقدامات صورت گرفته، برای رییس جمهور در آستانه سفر به نیویورک آرزوی توفیق کردند.

***

ناامیدی شریعتمداری از رفع تحریم‌ها

حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان در گفتگو با خبرگزاری بسیج تحریم را از مهمترین اهرم های فشار آمریکا بر علیه جمهوری اسلامی ایران دانست و گفت: آمریکا، هرگز از تحریم علیه ایران دست بر نمی دارد و این چالش هرگز به نتیجه نخواهد رسید.

شریعتمداری با بیان اینکه از مصادیق به نتیجه نرسیدن مذاکرات در آینده، عدم دادن تضمین طرف مقابل به ویژه آمریکایی ها در قبال عملی کردن تعهدات خود نسبت به جمهوری اسلامی ایران است، تصریح کرد: عدم دادن تضمین از سوی آمریکایی ها، بدین معناست که آنها نمی خواهند و اعتقادی هم به توافق با ایران ندارند.

شریعتمداری با تأکید بر اینکه تیم مذاکره کننده، به صراحت در مقابل زیاده خواهی های آمریکایی ها ایستاده است، اضافه کرد: قطعاً برای عدم توافق مذاکره نمی‌کنیم.

شریعتمداری با اشاره به اینکه تحریم ها، اهرم فشار در دست آمریکایی ها علیه جمهوری اسلامی ایران است، تصریح کرد: آنها هرگز دست از این اهرم فشار بر نمی دارند و توافقی که در آن منافع جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته شود، تحقق پیدا نخواهد کرد.

***

تعلل 6 ماهه در برگزاری جلسات ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی

صبح نو نوشت: «جلسه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی در دولت سیزدهم در 19اسفند 1400 به ریاست معاون اول رییس‌جمهور برگزار شد و بعد از 6ماه از برگزاری آن جلسه، هنوز این ستاد جلسه‌ای نداشته است. در جلسه اسفندماه سالگذشته، گزارشی از آسیب‌شناسی مبارزه با مفاسد در یک دهه اخیر و نیز ضعف‌های این ستاد طی سال‌های گذشته ارائهشد و مخبر در این جلسه از اعضای ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی خواست نسبت‌به اولویت‌بندی و اجرای برنامه‌های کوتاه‌مدت نیز اقدام شود تا بتوانند از فساد و تخلفات پیشگیری کنند. اما هنوز در سالجاری جلسه‌ای تشکیل نشده و درواقع هنوز استارت این جلسات در دولت سیزدهم کلید نخورده است...

در دولت رئیسی نیز تاکنون دوبار جلسه ستاد مبارزه با مفساد اقتصادی تشکیل شده است. نخستین جلسه در دی‌ماه 1400 و آخرین جلسه آن نیز در اسفند همان سال و هنوز این ستاد در سال جاری جلسه‌ای تشکیل نداده است.»

***

واکنش مرندی به ادعای نیویورک تایمز درباره وضعیت سلامتی رهبر انقلاب

به گزارش ایسنا، محمد مرندی، مشاور رسانه‌ای تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر به گزارش ادعایی روزنامه نیویورک تایمز درباره وضعیت سلامتی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای واکنش نشان داد.

وی نوشت: ادعای نیویورک تایمز یک روز پیش از ایراد سخنرانی توسط آیت‌الله خامنه‌ای مطرح شده است.

مرندی ادامه داد: آنها ادعا کردند که از چهار نفر مطلع با وضعیت سلامتی ایشان (رهبر انقلاب) اطلاعات کسب کرده‌اند. تصور کنید که نیویورک تایمز و سایر رسانه‌های غربی در مورد دیگر موضوعات مرتبط با ایران چقدر وحشتناک و مغرضانه عمل می‌کنند.

***

نظر کوثری درباره به تعویق انداختن توافق

محمد کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در واکنش به برخی ادعاها مبنی بر انکه ایران به دنبال به تعویق انداختن مذاکرات برجام است گفت: ایران نه قصد به تعویق انداختن مذاکرات را دارد نه قصد و نیت دیگری دارد. در حقیقت ایران فقط حق خود را می خواهد.

او در توضیح حق ایران از برجام افزود: حق ایران این است که نه تنها برجام باید عملی شود بلکه باید همه تحریم‌ها برداشته شوند و بعد از برداشتن تحریم‌ها باید تضمین بدهند و ایران راستی آزمایی کند. لذا موضوعی که درباره مذاکرات وجود دارد این است که غربی‌ها جوسازی می‌کنند به این ترتیب که یک بار موضوع سپاه را به میان می‌کشند یک بار دیگر مسائل دیگری را به میان می‌آورند.

کوثری ادامه داد: نکته دیگر این است که در حال حاضر غربی‌ها مشاهده می‌کنند ما محکم ماندیم و نیاز زیادی به اروپا و آمریکایی‌ها نداریم از این رو موضوعات خلاف جهت برجام را عنوان می‌کنند. این اظهارات خلاف برجامی غرب در شرایطی است که ما فقط گفتیم تحریم‌ها باید برداشته شوند بعد از برداشتن تحریم‌ها هم به ما تضمین بدهند و در نهایت راستی آزمایی کنیم. این نکته به این معنا نیست که ایران قصد دارد مذاکرات را به تاخیر بیاندازد. البته تاخیر در مذاکرات مانند دفعه قبل نیست که به ضرر ما باشد چراکه ما برنامه‌های مجلس و دولت را وابسته به مذاکرات نکردیم.