پاسخ روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب به 2 شبهه اصلاح‌طلبان درباره حاج قاسم
دو شبهه مغرضانه را اصلاح‌طلبان طی یک دهه گذشته که جنگ سوریه در جریان بود، بار‌ها مطرح کردند؛ اول آنکه ایران از طریق نیروی قدس در سرکوب معترضان سوری - قبل از ورود تروریست‌ها به معرکه - نقش داشته است و دوم آنکه ایران به عنوان یک نیروی زیردست روسیه در سوریه ایفای نقش کرده است. پاسخ به این دو شبهه بار‌ها داده شده و طرح آن‌ها پس از گرفتن پاسخ، نشان از «غرض» افراد دارد و اینکه به دنبال جواب...
فرهیختگان: دو شبهه مغرضانه را اصلاح‌طلبان طی یک دهه گذشته که جنگ سوریه در جریان بود، بار‌ها مطرح کردند؛ اول آنکه ایران از طریق نیروی قدس در سرکوب معترضان سوری - قبل از ورود تروریست‌ها به معرکه - نقش داشته است و دوم آنکه ایران به عنوان یک نیروی زیردست روسیه در سوریه ایفای نقش کرده است. پاسخ به این دو شبهه بار‌ها داده شده و طرح آن‌ها پس از گرفتن پاسخ، نشان از «غرض» افراد دارد و اینکه به دنبال جواب نیستند.
حالا، اما کسی از میان خود اصلاح‌طلبان جواب این دو سؤال را، آنچنان که خود می‌گوید «برای ثبت در تاریخ» داده است. ماشاءالله شمس الواعظین، در یک گفت‌وگوی کلاب هاوسی که چهره‌های مطرحی از اصلاحات حضور داشتند (کرباسچی، مهاجرانی، حسین مرعشی، غلامعلی رجایی و صادق زیباکلام)، سخنان جالب توجهی در شرح زمان و چگونگی ورود حاج قاسم به غائله و جنگ سوریه بیان می‌کند. آنچه بر خاص بودن این سخنان می‌افزاید، بیان آن از زبان شمس الواعظین است. او یکی از مؤثر‌ترین روزنامه نگاران جریان اصلاحات و مؤسس چهار نشریه مطرح و البته توقیف شده اصلاح‌طلب است؛ جامعه، عصرآزادگان، توس و نشاط.
شمس الواعظین ابتدای صحبت از حضورش در سوریه بعد از انقلاب فرهنگی و بسته شدن دانشگاه‌ها می‌گوید تا روشن شود با فضای سوریه آشناست: «من بعد از انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه‌ها به سوریه رفتم و در آنجا به ادامه تحصیل پرداختم، بعد از مدتی هم به لبنان نقل‌مکان کرده و در دانشگاه سنت‌ژوزف بیروت مشغول به تحصیل شدم و تا مقطع فوق‌لیسانس درس خواندم... ارتباطاتی که با روزنامه‌نگاران عرب داشته‌ام که این ارتباط همچنان در جریان است، نسبت به مردم سوریه شناخت دارم.»
او از موضعش نسبت به برخورد بشار اسد با معترضان سوری در مرحله اول وقایع سوریه می‌گوید: «در روز‌های شکل‌گیری رویداد‌های سوریه، در اجلاس آی‌پی‌آی فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران در کیپ‌تاون افریقای جنوبی حضور داشتم. در همان زمان بود که در مصاحبه‌ای با شبکه الجزیره، درباره بشار اسد رسما به زبان عربی گفتم قائد یقتل شعبه؛ رهبری که دارد مردمش را به قتل می‌رساند. این موضع من در اوایل رویداد‌های سوریه بود...» او در ادامه، بر تفاوت میان جنس تحرکات داخلی سوریه با سایر کشور‌هایی که در جریان بهار عربی میزبان قیام‌های مردمی بودند تأکید می‌کند و به‌طور خلاصه به آن می‌پردازد و می‌گوید: «در سوریه اتفاقات دیگری هم افتاد که حمد بن جاسم، نخست‌وزیر و وزیر امورخارجه پیشین قطر در یک مصاحبه، مفصل به آن‌ها پرداخت و به‌نوعی پرده از راز‌های جنگ سوریه برداشت. مرحله اول اعتراض‌ها در همه موارد مثل قاهره، سودان و لیبی مشابه بود، اما در ماجرای سوریه بعد‌ها اتفاقات عجیب و غریبی افتاد. در مرحله دوم تحولات سوریه بود که آقای قاسم سلیمانی به این کشور آمد. برای امانتداری در تاریخ باید این را بگوییم که در مرحله نخست تحولات سوریه، هیچ خبری از حضور آقای سلیمانی در این کشور نبود و تحت هیچ شرایطی چنین گزاره‌ای وجود ندارد.»
او با اشاره اینکه وقتی حضور «تروریست‌های جبهه النصره» در شهر‌های سوریه و حتی تا نزدیکی کاخ ریاست جمهوری و نیز زینبیه پررنگ شد، دولت سوریه از ایران درخواست کمک کرد. وی می‌گوید: «آقای سلیمانی، زمانی وارد سوریه می‌شود که نیرو‌های جبهه‌النصره، در جنوب دمشق حضور داشتند. جایی که به قنیطره، فلسطین اشغالی و بلندی‌های جولان عمق پیدا می‌کند. زمانی که تمام نیرو‌های جبهه‌النصره آماده ورود به دمشق و تصرف پایتخت سوریه بودند. اینجاست که آقای سلیمانی همراه با بخشی از نیرو‌های زمینی و داوطلب تحت عنوان «مدافعان حرم» وارد دمشق می‌شوند. نیرو‌های جبهه‌النصره در پیشروی‌هایشان به زینبیه رسیده بودند. در نزدیکی بارگاه حضرت زینب بودند، آنقدر نزدیک که در حملات‌شان به گنبد هم آسیب رساندند. اینجا بود که «واژه مدافعان حرم» شکل گرفت و بحثش مطرح شد.»
شمس الواعظین با اشاره به دیدار سردار سلیمانی با بشار اسد و به نقل از یک کارشناس صهیونیست مصری‌تبار، از دو انتقاد قاسم سلیمانی به اسد می‌گوید: «این کارشناس صهیونیست با اینکه در ابتدا از ترور شدن شهید قاسم سلیمانی به‌دست امریکا به‌طور شفاف ابراز خوشحالی می‌کند، اما در ادامه این‌گونه مطرح می‌کند: آقای قاسم سلیمانی به بشار اسد می‌گویند شما دو خطای بزرگ کرده‌ای؛ اول اینکه چندین لشکر از ارتش را به مناطق پیرامونی فرستاده‌ای و مرکز را ر‌ها کرده‌ای؛ مرکز درحال سقوط است. دوم آنکه به اعتراضات مردم که بخش زیادی از آنان به‌حق است، توجه کافی نکرده‌ای.»
سخنان شمس الواعظین درباره محتوای سخنان حاج قاسم با اسد، شاید برای ما تکراری باشد، اما شنیدن آن از زبان یک اصلاح‌طلب جالب است: «آقای سلیمانی به بشار اسد می‌گویند شما باید ابتدا به مطالبه معترضان گوش کنی. بخش زیادی از اعتراض مردم به‌حق است و باید اجابت شود. مشارکت سیاسی باید افزایش پیدا کند، نارضایتی‌شان درباره لزوم توسعه سیاسی سیستم خاندانی و امثال این باید مرتفع شود و بعد، شما درمقابل کسانی که می‌خواهند سیستم را به سرنگونی تهدید کنند، بایست.»و بعد می‌افزاید: «درمجموع باید گفت جناب آقای زیباکلام و سایر دوستانی که می‌شنوید، بنده امانتدارانه خدمت شما می‌گویم، تردید نکنید، چنین اتفاقی که می‌گویند ایشان (قاسم سلیمانی) در سرکوب مردم دخالت داشته است، به‌هیچ‌وجه اتفاق نیفتاده است. این‌ها را برای حفظ امانت باید در تاریخ ثبت کرد.»
این روزنامه‌نگار مطرح اصلاح‌طلب، یکی از مهم‌ترین نکاتش درباره نقش ایران در به پایان رساندن جنگ سوریه را این‌گونه مطرح می‌کند: «بحث می‌کنند که آیا ایران، نیروی زمینی فدراسیون روسیه در سوریه بوده است؟ من می‌گویم اتفاقا برعکس است. این روسیه است که نیروی هوایی ایران در سوریه بوده است. این یک واقعیت است، چون اصالت نیرو در حفظ زمین است. یعنی نیروی زمینی مهم است. حالا در شکل داوطلب است، در شکل سپاه است، من از این مسائل مطلع نیستم، اما می‌دانم که ارتش روسیه و نیروی هوایی روسیه، به فرماندهی یا بنا به توصیه‌های نیروی زمینی عمل می‌کند و عملیات‌های هوایی‌اش را بر این اساس انجام می‌دهد که طبیعی هم هست. چیزی برعکس این هم نبوده است. آن‌هایی که می‌گویند، اشتباه می‌کنند.»