پاسخ مثبت مدیریت شهری به دغدغه هنرمندان / ساماندهی فضای تئاتر شهر

ساماندهی فضای پیرامونی تئاتر شهر یکی از موضوعاتی است که با توجه به درخواست هنرمندان در اولویت مدیریت شهری قرار گرفته که با توجه به توافق شهرداری با وزارت ارشاد جامه عمل به‌خود خواهد پوشاند.

خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ مدتی قبل بود که محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در صفحه شخصی خود در توئیتر از مذاکره مثبت خود با شهردار تهران درباره تئاتر شهر خبر داد و نوشت: «امروز در مصاحبه با خبرنگاران در هیئت دولت به تفاهم نامه مشترک در حال تهیه با شهردار محترم تهران اشاره کردم که هر دو نهاد مصمم به رفع مشکلات تئاتر شهر و دیگر زیرساخت‌های نمایشی شهر تهران هستیم. انشاالله به زودی شاهد نتایج مثبت آن خواهیم بود».

توافق شهرداری با وزارت ارشاد در خصوص تعهدات طرفین در مورد تئاتر شهر

علیرضا زاکانی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر و در خصوص مذاکرات صورت‌گرفته در خصوص بهسازی اطراف تئاتر شهر گفت: با وزارت ارشاد در خصوص تعهدات دو طرف به تفاهم رسیدیم و فقط لازم است زمانی بین شهرداری و وزارت ارشاد برای امضای این تفاهم نامه مشخص کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که شهرداری چه تعهداتی را در تفاهم با وزارت ارشاد پذیرفته است، گفت: تا وقتی که در خصوص همه موضوعات به تفاهم نرسیم و در جلسه‌ای با مسئولان وزارت ارشاد در خصوص تعهدات دو طرف به توافق کامل نرسیدیم؛ نمی‌توان از تعهدات شهرداری سخن گفت.

سابقه و جایگاه ویژه «تئاتر شهر» در هنر نمایشی کشور

مجموعه «تئاترشهر» در هشتم بهمن 1351 تأسیس شد. این محل که پیش از این یکی از تفرجگاه‌های مردم تهران بوده، اکنون یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های نمایش تئاتر ایران محسوب می‌شود.

ساختمان مدور مجموعه «تئاترشهر» یکی از شاهکارهای معماری ایران به‌شمار می‌رود و نمای گنبد نیم مدور بام و ستون‌های قرینه اطراف آن از دور هم‌چون خیمه‌ای بر محوطه سنگ فرش گسترده پارک دانشجو قوام یافته است.

این مجموعه، دولتی و در ابتدا زیر نظر «سازمان جشن هنر» سپس «سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران» و «انجمن ایران و آمریکا» اداره می‌شد؛ اما بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران با حکم شورای انقلاب در سال 59 اداره این مجموعه از وزارت فرهنگ و آموزش عالی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محول شد.

تالارهای مجموعه تئاتر شهر در حال حاضر شامل «تالار اصلی» در طبقه همکف، تالارهای «چهارسو»، «قشقایی»، «سایه» و «پلاتو اجرا» در طبقه زیرین است.

ویرانی تدریجی یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های نمایش تئاتر ایران

به رغم اینکه تئاتر شهر از دیرباز پاتوق اهالی فرهنگ و هنر محسوب می‌شود اما در سال‌های اخیر به دلایل گوناگون از جمله رشد دست‌فروشی در اطراف پارک دانشجو و نمود برخی از آسیب‌های اجتماعی در اطراف ساختمان تئاتر شهر سبب شده تا علاوه بر اینکه چهره فرهنگی و هنری این سازه به برخی از ناهنجاری‌ها آلوده شود، رئیس پلیس پایتخت نیز دوم مردادماه سال 98 از پارک دانشجو به‌عنوان یکی از نقاط «پرخطر» تهران یاد کند.

ساماندهی فضای پیرامونی تئاتر شهر در اولویت مدیریت شهری

با تغییر مدیریت شهری و شورای شهر، بار دیگر مساله ساماندهی به وضعیت تئاتر شهر مطرح شد. چهارم دی‌ماه بود که علیرضا نادعلی نایب رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، در نشست بررسی حصارکشی فضای پیرامونی مجموعه تئاترشهر، با تاکید بر لزوم بررسی هرچه سریع‌تر طرح‌های مناسب ارائه شده درباره چگونگی انجام این پروژه توسط سازمان زیباسازی شهرداری تهران گفته بود: تمام تلاش شورای اسلامی شهر تهران بر این است تا تصمیم‌گیری‌های نهایی به منظور حصارکشی فضاهای پیرامونی مجموعه تئاتر شهر تا پایان سال جاری انجام و این طرح در ابتدای سال آینده اجرایی شود.

حصارکشی؛ اولین طرح مدیریت شهری برای ساماندهی فضای پیرامونی تئاتر شهر

نادعلی در ادامه در حساب توئیتر خود از عدم ارائه طرح حل مشکلات اجتماعی حول تئاترشهر توسط مسئولان تئاترشهر خبر داد و نوشت: «دو ماه پیش با آقای علوی عضو دیگر شورا با دوستان تئاترشهر جلسه داشتیم. راه‌حل‌شان برای مشکلات اجتماعی حول تئاترشهر ایجاد حصار بود تا از معتاد، کارتن خواب و بزهکار در امان بمانند.

شهردار منطقه و رئیس سازمان زیباسازی شهرداری پای کار آمدند و از دو ماه پیش منتظریم تئاترشهر طرحی را که خود روی اجرای آن اصرار داشت برای بررسی بفرستد. تا با سایر طرح‌ها مقایسه و نهایتاً بعد از انتخاب طرح، کار با سرعت انجام شود و اگر طرحی نفرستند می‌توان فوری و جمع‌وجور بین خود عزیزان هنرمند فراخوان ایده داد».

طرحی که اجرایی نشد

به رغم اینکه نادعلی از احتمال حصارکشی فضاهای پیرامونی مجموعه تئاتر شهر تا پایان سال گذشته خبر داده بود؛ اما اکنون که سه ماه از سال جدید نیز می‌گذرد، این طرح همچنان عملی نشده است.

سخنگوی شورای شهر تهران در نشست خبری روز شوراها گفته بود که در خصوص تئاتر شهر به دلیل عدم رسیدگی‌های ممتد با آسیب‌های زیادی مواجه هستیم. جلسات متعددی با معاونت هنری وزارت ارشاد داشتیم و انشاالله با محوریت سازمان زیباسازی و برخی دستگاه‌های دیگر طرح بهسازی آن را در دستور کار خواهیم داشت.

عزم جدی مدیریت شهری برای ساماندهی وضعیت تئاتر شهر و بازگرداندن آن به اصالت فرهنگی

پیگیری‌های شورای شهر از یک طرف و دغدغه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از طرف دیگر حکایت از عزم جدی مدیریت شهری در دوره فعلی برای ساماندهی وضعیت تئاتر شهر و بازگرداندن آن به اصالت فرهنگی خود دارد.

علیرضا نادعلی در همین زمینه و در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: خوشبختانه ارتباط تنگاتنگی بین ما و معاونت هنری وزیر ارشاد و از جمله مدیرکل اداره کل هنرهای نمایشی وزارت ارشاد و مسئول محترم تئاتر شهر وجود دارد.

هر طرحی در مورد تئاتر شهر قابلیت اجرا ندارد

سخنگوی شورای شهر تهران خاطرنشان کرد: از چند ماه پیش جلساتی را در این زمینه داشته‌ایم و پیشنهاداتی وجود داشته است؛ اما چون تئاتر شهر یک بنای فاخر میراث فرهنگی محسوب می‌شود و در مرکزیت فرهنگی و هنری شهر تهران قرار دارد، طبعاً نمی‌توان هر طرحی را برای آن پیشنهاد کرد.

درخواست هنرمندان برای ساماندهی تئاتر شهر

وی با بیان اینکه طرحی پیشنهادی غیر از فاخر بودن باید آسیب‌های اجتماعی و آلودگی‌هایی که اطراف تئاتر شهر ظرف سال‌های گذشته پدیدار شده را ساماندهی کند، اظهار کرد: درخواست هنرمندان محترم نیز این است که مدیریت شهری نسبت به این موضوع ورود داشته باشد؛ اما چون برخی از طرح‌ها گاهاً چالشی بوده و برخی از هنرمندان محترم پیشنهاد حصارکشی می‌دادند و برخی نیز مخالف این موضوع بودند، نکات بررسی شد و طرحی را دوستان از دوره قبلی تئاتر شهر پیشنهاد کردند که طرح مناسبی نبود و رد شد.

نادعلی ادامه داد: در حال حاضر طرح جدیدی پیشنهاد شده و بنا بر این شد تا با کمک سازمان زیباسازی و مدیرکل هنرهای نمایشی این طرح را مورد بررسی قرار دهیم تا اگر نقایصی دارد، برطرف شود و اگر لازم است طرح جدیدی پیشنهاد شود، ارائه شود تا در دستور کار قرار گیرد.

سخنگوی شورای شهر تهران با تاکید بر اینکه مهم این است که اثر این امر منجر به پاک شدن اطراف تئاتر شهر از آسیب‌ها شود، گفت: این طرح طبعاً ممکن است وجوه شهرسازی و معماری نیز داشته باشد.

وی با بیان اینکه همکاری‌های میان ما و وزارت ارشاد از جنس رویدادهای فرهنگی است و نه از جنس معماری، عنوان کرد: اگر در تئاتر شهر رویدادهای فرهنگی با همکاری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و اداره کل هنرهای نمایشی صورت گیرد و دائماً در آن محل رویدادهای فرهنگی برگزار شود، اجازه نمود آسیب‌های اجتماعی و ناهنجاری‌ها داده نخواهد شد.

حفاظت و امنیت تئاتر شهر یکی دیگر از دغدغه‌های موجود است

نادعلی تصریح کرد: در این زمینه ارتباط بین وزیر محترم ارشاد و شهردار تهران وجود دارد و پیش از آن نیز از چند ماه پیش در کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران و کمیته هنر آن جلسات گوناگونی داشته‌ایم.

سخنگوی شورای شهر تهران با بیان اینکه حفاظت و امنیت تئاتر شهر یکی دیگر از دغدغه‌های موجود است، اظهار کرد: جنس زیست شبانه اطراف تئاتر شهر متفاوت است و اوضاع بدی دارد و گاهی اوقات به آتش‌سوزی منجر می‌شود. تئاتر شهر یک نماد و محل نمود هنری برای کل کشور است و طبعاً از این لحاظ بیشتر مورد نظر است.

دغدغه مدیریت شهری برای ساماندهی وضعیت نابسامان تئاتر شهر از یک طرف و درخواست هنرمندان از شهرداری تهران برای ورود به این موضوع از طرف دیگر، ضرورت تسریع در بهسازی وضعیت تئاتر شهر را بیش از پیش آشکار می‌کند؛ اما با این حال باید توجه داشت با توجه به اقتضائات خاص فرهنگی و هنری مجموعه تئاتر شهر، طرح بهسازی این مجموعه با در نظر گیری این اقتضائات همراه باشد.