چه کسی جلوی اجرای نمایش برگزیده فجر را گرفت؟
مدیر مجموعه تئاتر شهر نکاتی را درباره اجرا نشدن نمایش «مرثیهای برقتل ژولیوس سزار و چند مرغ از سیمرغ» که نمایش برگزیده چهلمین جشنواره تئاتر فجر است و نیز وضعیت بهسازی مجموعه تئاتر شهر ارایه و تاکید کرد که گرچه از اجرای نمایشهای منتقدانه استقبال میکند ولی قطعا منظورش از کار انتقادی با نقدی که در کف خیابانها رخ میدهد، متفاوت است.
به گزارش ایسنا، سید محمد جواد طاهری در این گفتگو تاکید کرده که اولویت اجرا در تئاتر شهر با نمایشهایی است که بیشترین کیفیت را از نظر ارزشهای هنری و نیز جذب مخاطب و کمترین حساسیت نظارتی را داشته باشند.
او از خبرنگاران هم تقاضا کرده پیش از پرداخت انتقادی به مسائل مربوط به تئاتر شهر، از صحت و سقم اطلاعاتی که در اختیار دارند، مطمئن شوند.
چندی پیش اعلام شد که قرار است نمایش «مرثیهای بر قتل ژولیوس سزار و چند مرغ از سیمرغ» به کارگردانی مجتبی رستمیفر در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه برود. این نمایش کار گروهی از اهواز است که پیشتر در چهلمین جشنواره تئاتر فجر اجرای خود را روی صحنه بردند و نمایششان با دریافت جوایز متعدد، به عنوان اثر برگزیده جشنواره شناخته شد.
در مراسم اختتامیه جشنواره که بهمن سال گذشته در تالار وحدت برگزار شد، کارگردان این اثر نمایشی عنوان کرد که همواره آرزو داشته نمایشهای خود را در تهران اجرا کند.
بعد از توقف اجرای نمایش «پروین» نوشته و کار حسین کیانی که اجرایش به دلیل ابتلای تعدادی از اعضای گروه به کرونا ناتمام ماند، مقرر شد نمایش «مرثیهای برقتل ژولیوس سزار و...» در تالار اصلی روی صحنه برود اما به فاصله اندکی، زمزمههایی درباره منتفی شدن اجرای این نمایش به گوش رسید.
این مطالب البته فقط در فضای مجازی منتشر شد و کارگردان نمایش هم صلاح ندید با رسانهها صحبتی داشته باشد.
حالا بعد از مدتی، مدیر مجموعه تئاتر شهر در بخشی از سخنان خود توضیح داده که با اجرای این نمایش مخالفتی نداشته ولی آنچه تاکنون باعث تاخیر در اجرای این نمایش شده، صادر نشدن مجوز اجرا از سوی شورای نظارت و ارزشیابی است.
کارگردان این نمایش پیشتر در گفتگوهای غیررسمی اعلام کرد که از خیر اجرای کار خود در سالنهای دولتی گذشته و حاضر است در تالاری خصوصی روی صحنه برود ولی با سخنان اخیر مدیر مجموعه تئاتر شهر معلوم میشود که این نمایش همچنان اجازه اجرا ندارد و برای هزارمین بار ثابت میشود که آنچه در شواری نظارت همچنان تعیینکننده است، سلیقه اعضاست. زیرا چگونه ممکن است نمایشی که چند ماه پیش و در دولت تازه، اثر برگزیده جشنواره تئاتر فجر بشود ولی به فاصله چند ماه، اجازه اجرا پیدا نکند.
طاهری در صحبتهای خود که متن آن از سوی روابط عمومی مجموعه تئاتر شهر، در اختیار رسانهها قرار گرفته، در این زمینه تصریح کرده است: بنده هیچ تصمیمی مبنی برحذف این گروه نمایشی نداشتم و ندارم؛ حتی بنده خودم به عنوان مدیر تئاتر شهردرخواستکننده و دعوتکننده از این گروه ارزشمند بودم. هرچند نام این نمایش در جدول اجراهای عمومی نمایشهای دوره قبلی مدیریت مجموعه هم برنامهریزی شده نبود، اما بنده در همان روزهای اول مسئولیتم در تئاتر شهر از این گروه دعوت کردم تا مردادماه سال جاری در خدمت آنها باشیم این در حالی بود که از همان روزهای اول هم متن نمایش از سوی تئاتر شهر به شورای ارزشیابی و نظارت بر نمایش هم ارسال شد اما تا همین لحظه هنوز مجوز متن صادر نشده است. قطع به یقین با توجه به حجم درخواست اجراهای نمایش در تئاتر شهر نیز ما نمیتوانیم در مدت طولانی یک سال از سالنهای مهم تئاتر کشور را خالی نگه داشته و آن را در اختیار گروه دیگری قرار ندهیم و صبر کنیم تا اینکه نمایشی مجوز خود را بگیرد.
وی توضیح داده است: اگر نمایشی دیرتراز زمان موعد تعیینشده، مجوز متن و مجوز اجرای خود را به مدیریت سالن ارائه دهد، مدیریت سالن واقعا نمیتواند نسبت به اجرای گروه نمایشی در هر زمانی که شد متعهد باشد. زیرا برحسب جدولی که توسط مدیریت مجموعه برنامهریزی شده، زمان دیگر اجراها به صورت دومینووار به هم میریزد. ضمن اینکه بسیاری از گروههای حرفهای تئاتر از بازیگرانی استفاده میکنند که برخی از آنها برنامهریزیهایی برای حضور در سریال، فیلم و نمایش دیگری دارند. بنابراین ما نمیتوانیم خارج از عرف و در یک مدت طولانی منتظر یک نمایش بمانیم تا مجوز اجرای آن از شورای ارزشیابی و نظارت صادر کند و بعد نمایشهای دیگر را به تاریخ دیگری موکول کنیم.
او با بر جایگاه مهم مجموعه تئاتر شهر تاکید و خاطرنشان کرده که تمرکز ویژهای بر پذیرش اجرای آثار نمایشی با کیفیت حداکثری دارد.
به گفته طاهری، آثاری که در سالنهای مختلف تئاتر شهر روی صحنه میروند، میبایست دربرگیرنده «کیفیت مناسب»، «توجه به استقبال حداکثری مخاطب» و «رعایت قوانین و ضوابط مربوط به شورای ارزشیابی و نظارت اداره کل هنرهای نمایشی» و کمترین مسائل و حاشیه در حوزه های نظارتی باشد. در این راه از همه هنرمندانی که تاکنون برای اجرای عمومی آثارشان اقدامات لازم را انجام دادهاند به واسطه حضور ارزشمندشان قدردانی میکنم. اما بنده خواهشمندم تا عزیزان هنرمند محدودیتها و معضلات مربوط به کمبود سالن برای پاسخگویی به همه تقاضاها را هم مد نظر داشته باشند.
او گفته که تا امروز بیش از 300 متن و اثر نمایشی متقاضی حضور در مجموعه تئاتر شهر بودهاند و حال آنکه این مجموعه فقط میتواند میزبان حداکثر40 تا 45 نمایش باشد.
طاهری توضیح داده است: اجرای عمومی آثاری با مضامین مذهبی و اعتقادی نیز مورد توجه است. کما اینکه چنین رویکردی که به اعتقاد من رویکردی بسیار درست و ضروری در سالنهای حرفه ای تئاتر است، در دورههای مدیریتی قبلی مجموعه نیز وجود داشت و ما شاهد بودهایم در این چند دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی طی ادوار مختلف نمایشهای مذهبی متعددی در تالارهای مختلف تئاتر شهر روی صحنه رفتند که اتفاقا با استقبال مخاطبان هم مواجه شدند.
مدیر تئاتر شهر یادآوری میکند: بنده معتقدم توجه به ارزشهای مذهبی و باورهای اعتقادی، نیاز این جامعه است که میتواند از دریچه هنر نمایش برای مخاطبان مورد توجه قرار گیرد و ما تمام تلاشمان را می کنیم که با توجه به این رویکرد مهم و ارزشمند فضای مناسبی را برای هنرمندان و تماشاگران این عرصه فراهم کنیم تا در مناسبتهای مذهبی شاهد به صحنه رفتن اجراهای نمایشی در این حوزه باشیم. دغدغه ما هم روی این محور متمرکز است که رشد و اعتلای هنر تئاتر در تمام وجوه آن بدون سمت و سوهای سیاسی باشد. به عبارتی آنچه در این دوره برای بنده دارای اولویت است، اجرای آثار نمایشی است که بتوانند بیانگر مسائل، دغدغهها و موارد مربوط به انسان امروز ما در همه وجوه آن حتی از دریچه نقد باشد. نقد درست، کارشناسانه و منصفانهای که قطعا در کف خیابانها نیست بلکه نشات گرفته از دیدگاهی است که میتواند از دریچه نگاه یک هنرمند شریف تئاتر در قالبی منصفانه و درست پیش روی مخاطبان قرار گیرد.
وضیت نابسامان ساختمان تئاتر شهر که مورد انتقاد هنرمندان گوناگون بوده است، مدیر تئاتر شهر را بر آن داشته تا درباره این وضعیت ناخوشآیند هم توضیحاتی را ارایه بدهد.
طاهری درباره برخی از اقدامات انجام گرفته در حوزه ترمیم و بهسازی ساختمان مجموعه توضیح داده است: مجموعه تئاتر شهر قطعا نیازمند رسیدگی ویژه در همه بخشهای عمرانی است. در همین چارچوب هم جلسات مختلفی را با وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون امور هنری و مدیریت اداره کل هنرهای نمایشی برگزار کردیم که طی پیگیریهای به عمل آمده، عملیات بهسازی و ترمیم تئاتر شهر در حوزههای مربوط به هویت بصری و مشکلات فنی به زودی آغاز میشود. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در بازدیدی که طی روزهای گذشته از تئاتر شهر داشت، دستور ویژهای برای رسیدگی هرچه سریعتر به مشکلات مجموعه چه در حوزه پیرامونی و چه در داخل مجموعه صادر کردند که به زودی جزییات آن اعلام میشود.
طاهری توضیح داده در زمینه موضوع حریم و کاهش آسیبهای اجتماعی در محیط پیرامونی مجموعه تئاتر شهر هم جلسات گوناگونی برگزار و به نتیج خوبی هم منجر شده است و ابراز خوشوندی کرده که این موضوع برای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم از اهمیت بالایی برخوردار است.
او خبر داده است که روزهای گذشته نیز به واسطه تعامل و همراهی سرهنگ حسین مافی سرکلانتر هشتم پلیس پیشگیری پایتخت و همکارانش، اقدامات خوبی برای کاهش آسیبهای اجتماعی محیط پیرامونی صورت گرفته است.
رئیس تئاتر شهر در بخش پایانی صحبتهای خود بر تلاش فراوان خود و همکارانش برای حفظ و اعتلای نام تئاتر و تئاتر شهر تاکید و از خبرنگاران تئاتر درخواست کرده تا قبل از پرداخت منتقدانه و کارشناسانه به موضوعات مرتبط با تئاتر شهر ابتدا از صحت و سقم آن آگاهی کاملی پیدا کنند تا از اعتبار آنچه نشان از دغدغهمندیشان دارد، کاسته نشود.
او عنوان کرده است: ما در این حوزه تا آنجا که لازم باشد کنار دوستان هستیم تا اگر شبههای در موضوعاتشان دارند، پاسخ لازم را بدهیم.