کرمانشاه بهشت بومگردی در غرب کشور / روستاهای بی نظیر منتظر گردشگران
کرمانشاه مجموعه ای منحصر به فرد از جاذبه های تاریخی و طبیعی است که به خوبی معرفی نشده و ظرفیت های ناشناخته آنها همچنان راز آلود است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرصادنیوز، بسیاری از گردشگران و توریستهای داخلی و خارجی کرمانشاه را با نام طاقبستان و بیستون می شناسند و اگر از میهمانانی که به کرمانشاه می آیند بپرسید اکثر قریب به اتفاق آنها دلیل سفر به این استان را دیدن دو محوطه تاریخی ذکر شده عنوان می کنند.
اما واقعیت است که کرمانشاه مجموعه ای منحصر به فرد از جاذبه های تاریخی و طبیعی است که به خوبی معرفی نشده و ظرفیت های ناشناخته آنها همچنان راز آلود است.
یکی از این جاذبه های مهم روستاهای کهن و زیبای این دیار است که 14 مورد آن به عنوان روستاهای هدف گردشگری معرفی شده است ولی همچنان آنگونه که باید و شاید شناخته شده نیستند.
به بهانه ایام نوروز و فرصت مسافرت های عیدانه پایگاه خبری مرصاد روستاهای هدف گردشگری استان را معرفی و تصاویری بکر و زیبا از آنها را منتشر می کند.
روستای پیران در سرپل ذهاب
روستای «پیران» از توابع بخش مرکزی شهرستان سرپل ذهاب استان کرمانشاه، با مختصات جغرافیایی 45 درجه و 58 دقیقه طول شرقی و 34 درجه و 29 دقیقه عرض شمالی است.
روستای پیران، یکی ازروستاهای هدف گردشگری از توابع بخش مرکزی شهرستان سرپل ذهاب است. این روستا از شمال و شرق به کوه بان زرده، از جنوب به کوه پلتوی کری محدود می شود. این روستا از سطح دریا920 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن معتدل و گرم است. رودخانه پر آب و زیبای الوند در جنوب این روستا جریان دارد.
شهرستان سرپل ذهاب که در محدوده جغرافیایی استان کرمانشاه قرار گرفته قدمت طولانی دارد. نزدیکی روستای پیران به این شهر پیوستگی قدمت و پیشینه تاریخی آن را نشان میدهد. مردم روستای پیران به زبان کردی به لهجه کردی کلهری سخن میگویند. مردم این روستا مسلمان و اهل تسنن هستند.
آبشار پیران بلندترین آبشار ایران
طبق سر شماری سال 1385 جمعیت روستا 700 نفر بوده است. درآمد مردم روستا از طریق فعالیت های زراعی، دامداری و باغداری تامین میشود. مهمترین فراورده های دامی روستا شامل: گوشت، پشم گوسفند و انواع لبنیات و روغن حیوانی است.
روستای کوهپایه ای پیران بافت مسکونی متمرکز دارد. عبور نهرآب از میان کوچه های قدیمی همراه با درختان قدیمی چنار، تبریزی و گردو که روستا را در بر گرفته، جلوه ای زیبا به روستا بخشیده است. جنگل های انبوه و متراکم درختان بلند و زیبای چنار و تبریزی و گردو و انجیر چشم اندازهای بسیار زیبا و مساعد جهت گذراندن اوقات فراغت فراهم نموده است. آبشار بلند پیران و چشمه های جوشان در کنار درختان کهنسال و گیاهان خودرو در اطراف آنها جز مناظر بدیع روستا به شمار می رود.
از مهمترین مراسماتی که در این روستا برگزار می شود، می توان به مراسم مولودی خوانی در ماه ربیع الاول که ویژه دراویش اهل حق است اشاره کرد. این مراسم همراه با اجرای موسیقی عرفانی است. عید فطر و عیدقربان نیز از اعیاد بزرگ این روستا است که همراه با سرو ر و جشن و شادمانی این مراسمات را اجرا می کنند. در میان مردم روستا انواع بازی های بومی و محلی نیز رایج است که معروفترین آنها هچان و قاوقاوان است.
از انواع موسیقی مقامی رایج روستای پیران می توان به همنوازی ساز و دهل اشاره کرد. در جشن های عروسی نیز استفاده از انواع سازهای ضربی و اجرای ترانه ها و آوازهای محلی رواج دارد. در بیشتر مناطق کردنشین از جمله روستای پیران از لباس های محلی کردی با طرح و رنگهای متنوع استفاده می شود.
از عمده ترین غذاهای گردشگرپسند این روستا می توان به بامیه و تماته، بامیه بادمجان اشاره کرد. از مهمترین صنایع دستی این روستا انواع گلیم با طرح های کردی را نام برد.
سوغاتی عمده این روستا شامل انجیر، گوجه سبز و سایر محصولات تولیده شده در روستا است، روستای پیران از طریق شهرهای قصرشیرین، سرپل ذهاب، دالاهو و وگیلان غرب از استان کرمانشاه قابل دسترسی است.
این روستا دارای آب وبرقمغازه - دهیاری - خانه بهداشت و شرکت تعاونی روستایی است.
روستای حریر با آثاری از دوران حکومت نادر شاه
این روستا از شمال به دهستان کوزران، از شرق به دهستان حومه شمالی، از جنوب شرقی به دهستان حومه و از غرب و جنوب غربی به شهرستان سرپل ذهاب محدود می شود. روستای حریر در محدوده کوهستانی غرب استان کرمانشاه استقرار یافته است. آب و هوای این روستا در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد است و رودخانه ای حریر از وسط این روستا می گذرد. قدمت روستای حریر به دوران حکومت نادرشاه می رسد، بنای امام زاده سیدرضابیگ نشانگر قدمت طولانی این روستا است.
مردم حریر به زبان کردی و با لهجه گورانی سخن می گویند. مردم این روستا مسلمان و اکثرا پیرو اهل حق می باشند و بخشی نیز پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
روستای کوهستانی حریر در شیبی ملایم استقرار یافته و بافتی متمرکز دارد. خانه های روستاییان غالبا دو طبقه است و حالت پلکانی آن چشم انداز زیبایی به روستا بخشیده است.
روستای حریر به دلیل برخورداری از موقعیت طبیعی و اقلیمی مطلوب، مناظر و جلوههای منحصر به فردی دارد، مراتع حاصلخیز و سرسبز روستا، بخصوص با چشم اندازهای کوهستانی در فصول بهار، تابستان، پاییز زیبایی های شگفت انگیز و جلوه های جذابی پدید می آورد.
یکی از چشم اندازهای بسیار زیبای روستا، مناظر اطراف سراب حریر می باشد که از درختان بلند، گیاهان و گلهای وحشی پوشیده شده است. روستای زیبای حریر مشرف به کوهستانی است که دامنه آن را گیاهان و درختچه های کوتاه و زمین های زراعی و مرتعی پوشانیده و مناظر زیبایی را به وجود آورده است.
در بالادست روستای حریر چشمه ای با آب زلال می جوشد. در روستا درخت کهنسال و تنومندی وجود دارد که برای روستاییان بسیار مقدس و قابل احترام است و به گفته افراد سالخورده روستا قدمت این درخت به 150 سال پیش برمیگردد. در داخل و اطراف روستا انواع درختان بلوط، کیکم، بادام و چهار درخت به نام (چهار ملکه) در داخل محدوده سیدرضابیگ وجود دارد.
گرزان، چوتوپ، خومان شارکی، قاواتان، گردکان بازی، قل قلان و قمچان از بازیهای محلی مردمان این روستای استان کرمانشاه می باشد.
روستای حریر از توابع شهرستان دالاهو در استان کرمانشاه در 5 کیلومتری شهر کرندغرب، 37 کیلومتری شهر اسلام آبادغرب و 100 کیلومتری شهر کرمانشاه قرار دارد.
روستای کندوله بازمانده از دوران آل بویه در صحنه با باغ هایی پلکانی
روستای کندوله مرکز دهستان کندوله از توابع بخش دینور شهرستان صحنه در استان کرمانشاه در فاصله 52 کیلومتری شهر صحنه و 75 کیلومتری مرکز استان (کرمانشاه) قرار گرفته است.
برخی بنای روستای کندوله را به دوران آل بویه نسبت میدهند. گفته میشود این محل در اصل مکان قلعه رکنالدوله بوده است که بعدها به صورت «کندوله» درآمده است. این نام در تلفظ مردم محلی «کنوله» نامیده میشود. بنا به روایت دیگری «کند» در ترکی به معنی ده است و چون این ده نیز مرکز حکومت (الدوله) بوده است، پس از اختصار به «کندوله» تغییر یافته است؛ بناهای امامزاده پیرافته، قلعه مردان و آثار باقی مانده دیگر نشانگر قدمت و سابقه تاریخی این روستا است. مردم روستای کندوله به زبان کردی با گویش هورامی سخن میگویند، آنان مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
روستای کندوله 1500 نفر جمعیت داشته است. درآمد اکثر مردم روستای کندوله از باغداری و دامداری تأمین میشود. علاوه بر فعالیتهای مذکور، در این روستا قالیبافی نیز رواج دارد. انگور، زردآلو، سیب، گلابی و هلو، از مهمترین محصولات باغی و سردرختی این روستا به شمار می رود و گندم نیز از جمله محصولات زراعی روستاست. دامداری مشتمل بر پرورش گاو و گوسفند، یکی از فعالیتهای اقتصادی مردم روستای کندوله است و شیره، کره، ماست، پنیر و روغن حیوانی از فرآورده های لبنی روستا به شمار می آیند. گروهی از زنان و مردان روستا نیز به قالیبافی می پردازند.
فضای روستای کندوله از نظر طبیعی بسیار دل انگیز و زیباست. انگور یکی از مهمترین محصولات زراعی و جذاب آن است. تاکستانهای زیبا و متعددی که در فصل تابستان خوشه های انگور از تاکهای آن آویزان می شوند، مناظر بسیار جذاب و چشم نوازی را پدید می آورند، به ویژه آنکه روستا در دامنه کوه واقع شده و باغات پلکانی دارد.
اطراف روستای کندوله، با کوههایی احاطه شده است که چشم اندازهای بسیار زیبا و تماشایی دارند. سطح کوهها در فصول بهار و تابستان از انواع کمیاب گیاهان خودرو و گلهای رنگارنگ پوشیده میشود و فضای بسیار زیبا و دلکش به وجود می آورد. در فصل زمستان نیز کوهها از برف پوشیده میشوند و جلوه طبیعی خاصی می یابد.
در 26 کیلومتری روستا، دشت پهناور و معروف دینور واقع شده است. دشت دینور از رسوبات رودخانه های دینور و کنگرشاه به وجود آمده است. این دشت به لحاظ مناظر طبیعی، بسیار زیبا و منحصر به فرد است. انواع درختان کیکم، بلوط، گویچ، بلالوک و ارژن و همچنین پونه، گل گاوزبان، گل کبود، گل ختمی، بومادران و گون که مصارف دارویی نیز دارند، دشت دینور را به ویژه در بهار و تابستان به بهشتی زیبا مبدل می سازند. این دشت زیستگاه انواع پرندگان و جانورانی مانند کبک، تیهو، گرگ، روباه و خرگوش است.
بر فراز تپه بلند پیرافته، بقعه امامزاده پیرافته قرار دارد که از بناهای مذهبی روستا به شمار می رود. بنای اولیه امامزاده در آتش سوزی از بین رفته و به جای آن بنای جدید ساخته شده است. این بنا شامل یک اتاق و یک ایوان است. سقف اتاق و ایوان با تیرهای چوبی پوشیده شده و بام آن گلاندود است. در کنار بقعه، درخت ون کهنسالی وجود دارد که بدون آبیاری پابرجا مانده است.
مهمترین صنعت دستی و هنری مردم روستا، بافت انواع قالی با طرحهای بومی (برگرفته از طرحهای کردی) و طرحهای غیربومی است و جنبه صادراتی دارند.
رایج ترین بازیهای روستای کندوله عبارتند از قل قلان، که نوعی بازی شبیه «لی لی» است و بازی پهلان، که نوعی بازی سنگپرانی با دست، به سوی هدف می باشد. از انواع دیگر بازیهای مردم این روستا میتوان به شال دورکی، اکل مکل، تران و ترنه بازی اشاره کرد.
روستای هجیج با معماری استثنایی / وقتی پشت بام خانه، حیاط همسایه است
"هجیج" روستایی با معماری استثنایی، هر ساله مقصد بسیاری از مسافران داخلی و خارجی است. روستایی هجیج، روستایی با معماری استثنایی، هر ساله مقصد بسیاری از مسافران داخلی و خارجی است.
این روستا، یکی از روستاهای پلکانی است با کوههای سنگی و چشمههای خروشان و مسیر پرپیچ و خم که چشم هر بینندهای را به خود جذب میکند. در این روستا، به علت کمبود زمین، پشت بام هر منزلی حیاط منزل پشتی محسوب میشود.
خانههای این روستا ساخته شده از سنگ به صورت خشکه چین و پلکانی است.
در ایام بهار، این روستا چهره ای بهشتی به خود می گیرد و مناظری بکر و خاطره انگیز را در ذهن هر بیننده ای متبادر می کند.
خودکفایی و استقلال در تولید محصولات مورد نیاز، دیگر ویژگی مردم این روستای تاریخی و کهن است. مردمان هجیج تمام پوشاک خود را در این روستا تولید می کنند و مشکلی برای تامین پوشاک خود ندارند.
گیوه بافی، که نوعی پاپوش در مناطق کردنشین است، یکی دیگر از صنایع دستی مردم این روستا محسوب می شود که علاوه بررفع نیاز خود مردم روستا از خرید هر نوع کفشی، باعث اشتغالزایی در این روستا هم شده است، که این خود، محصول حسن انتخاب و ذوق این مردم سخت کوش است.
امامزاده سید عبدالله، کوسه هجیج
یکی از جاذبههای قابل توجه این روستا وجود امامزاده "سیدعبیدالله" فرزند امام موسی کاظم (ع) است که اهالی منطقه از آن به نام "کوسه هجیج" یاد می کنند و بسیار مورد احترام آنهاست.
چشمه بل، منبع مواد معدنی و دارویی
یکی دیگر از جاذبه های روستای هجیج، وجود چشمه "بل" است.
آب این چشمه، جزو آبهای معدنی محسوب می شود و براساس نظر متخصصان، آب این چشمه، یکی از بهترین آبهای دنیا محسوب می شود. مردم روستای هجیج به زبان کردی و لهجه هورامی سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب اهل تسنن هستند.
کشک، شیر، دوغ، روغن حیوانی و کره از مهمترین فرآوردههای لبنی روستا هجیج است، نگهداری و پرورش انواع طیور در این روستا امری متداول است.
موسیقی مورد علاقه مردم این روستا، گوش فرا دادن به نوای سوزناک "شمشال"است.
این ساز یکی از انواع سازهای بادی است و شبیه نی است که همراه با آوازهای سوزناک و گیرا نواخته میشود. از این ساز در مراسم عزا و یا حماسه استفاده می شود.
روستای هجیج از روستاهای استان کرمانشاه و از مناطق دیدنی اورامانات محسوب میشود که در 25 کیلومتری شهرستان پاوه قرار گرفته است.
سراب هرسم روستایی بر سر راه کشور هزار و یک شب
سراب هرسم از روستاهای قدیمی استان کرمانشاه است که در گذشته در مسیر راه ارتباطی همدان به بغداد واقع شده بود. تاریخ بنای این روستا به دورهی صفوی مربوط میشود. مردم روستای سراب هرسم به زبان کردی و لهجه زنگنه سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
براساس نتایج سرشماری سال 1385، روستای سراب هرسم 700 نفر جمعیت داشتهاست. بیشتر درآمد مردم روستای سراب هرسم، از فعالیتهای زراعی، دامداری، مرغداری و امور خدماتی تأمین میشود. محصولات زراعی روستا شامل گندم، جو، چغندر قند، نخود و ذرت است و شیر، ماست، کره و روغن حیوانی نیز از فراوردههای لبنی آن به شمار میرود.
سراب هرسم روستایی کوهپایهای با بافت مسکونی متمرکز است. تاریخچه بنای این روستا به دوره صفوی مربوط میشود و مردم روستا به زبان کردی و لهجه زنگنه سخن میگویند و مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. روستای سراب هرسم، با استقرار در دامنه کوهستان، مناظر و چشم اندازهای طبیعی جذاب و زیبایی دارد، فضاهای داخل روستا و پیرامون آن جلوهگاه مناظر بدیع و شورانگیز است. سراب هرسم، در داخل روستا قرار گرفته و نهرهای منشعب از آن، مزارع روستا و نواحی جلالوند و تالاندشت را مشروب میسازد؛ اطراف سراب را درختان ارجن، بلوط و کیکم در بر گرفته و فضای دلپذیر و زیبایی پدید آوردهاند.
سراب هرسم زیستگاه آبزیان و گونههای مختلفی از پرندگان است و از حواشی آن به عنوان تفرجگاه روستایی استفاده میشود، کوههای سراب و پنجه بانه که در شمال شرقی و شرق روستا واقع شده اند از جاذبه ورزشهای کوهستانی میباشند و قله این کوهها هنگامی که در زمستان از برف پوشیده میشوند، منظرهای بسیار شکوهمند و جذاب به وجود میآورند و در بهار و تابستان نیز چمنزارها و درختچههای کوتاه و بلند آن همانند زمرد میدرخشد. همچنین گستره مزارع سرسبز و حاصلخیز روستا و دشتها و دامنه کوههای پیرامون به ویژه در بهار و تابستان از گلهای رنگارنگ سرشار میشوند و همراه با گیاهان دارویی آویشن، شیرینبیان، گل گاوزبان و گون، چشم اندازهای بدیع و جلوههای زیبای روستای سراب هرسم را به نمایش میگذارند.
در 15 کیلومتری روستا، بنای زیارتگاهی موسوم به امامزاده حسن وجود دارد و اطراف این بنای ساده، بسیار سرسبز و زیبا است این زیارتگاه در فصول مختلف سال پذیرای زائران و گردشگران است. در سراب هرسم نوعی شیرینی محلی به نام 'بژی یا برساق' متشکل از آرد گندم، شیر، تخممرغ، زعفران، زیره، رازیانه، نمک و شکر پخت میشود که از طعم و عطر بسیار خوبی برخوردار است.
بهشت در شالان کرمانشاه
از اردیبهشت شمال و شیراز و اهواز زیاد شنیده اید، اما شاید بد نباشد این بار مقصد گشت و گذارتان را در جایی از غرب کشور جستجو کنید تا مطمئن شوید بهشت جایی در همین گوشه و کنار قرار دارد! طبیعت منحصر به فرد غرب ایران در بهار این فرصت را به شما می دهد تا منظره هایی را به چشم ببینید که تا به حال تنها در تابلوهای نقاشی دیده بودید. پیشنهاد ما برای این سفر روستای شالان کرمانشاه است که از توابع بخش کرندغرب شهرستان اسلامآبادغرب به حساب می آید.
برای رسیدن به این روستا باید به 23 کیلومتری شهر سرپل ذهاب، 33 کیلومتری کرندغرب یا 140 کیلومتری کرمانشاه سری بزنید تا به منطقه ای کوهستانی برسید که از شمال و شمالشرقی به ارتفاعات دالاهو از جنوب شرقی به ارتفاعات بانهریز و از جنوب به ارتفاعات زنگ علیان محدود میشود.
اینجا روستای دالاهور است که با جریان رودخانه پرآب الوند در جنوب آن سرسبزتر از روستاهای اطراف به نظر می رسد. با این حال طبیعت بخشی از جاذبه های این روستا است که در نگاه اول شما را جذب خواهد کرد. در دو طرف بستر رودخانه الوند تفرجگاههایی به وجود آمده که در آنها می توانید انواع گیاهان دارویی، مرتعی و گلهای وحشی رنگارنگ را ببینید و البته سری هم به زیستگاه پرندگان و جانوران آبزی بزنید. جنگلهای انبوه و گسترده گردو، انار و انجیر کوهی اطراف روستا هم جایی است که حتما باید سری به آن بزنید.
اگر اهل کوهنوردی هم باشید، می توانید گشت و گذاری در ارتفاعات صخرهای دالاهو داشته باشید که بلندترین قله آن 2250 متر ارتفاع دارد. سراسر این ارتفاعات را جنگلهای انبوه و مراتع سرسبز پوشانده و البته این ارتفاعات در اکثر مواقع سال پوشیده از برف است.
اما کمی که در روستا گشت و گذار کنید، می بینید که پیشینه تاریخی این روستا کم از جاذبه های طبیعی اش ندارد. وجود آثاری مثل زیارتگاه مسجد عبدالله بن عمر، بابا یادگار، مقبره ابودجانه، مقبره باباشیخ، مقبره شیخ بایزی و همچنین مقبره بابافقی شاهدانی هستند که قدمت و سابقه تاریخی این روستا را به شما نشان می دهند.
بد نیست بدانید که عمر خیلی از بناهای آرامگاهی این روستا به دوره صفویه می رسد که به دستور شاه عباس ساخته شده اند و البته خیلی از آنها در دوره قاجاریه مرمت شدهاند.
چیزی که تماشای آن را نباید از دست بدهید، بافت مسکونی روستا است که به شکلی متراکم بر کوه پایه ها بنا شده است. سقف خانه ها مسطح است و با تیرهای چوبی و کاهگل پوشیده شده اند ایوان وجه اشتراک تمام این خانه هاست که با سنگ، آجر، گچ، چوب، خشت و گل ساخته شده اند.
در 4 کیلومتری روستای شالان آبشار پیران و ویرانه های قصر یزدگرد قرار دارد که قدمت آن به دوران ساسانی میرسد. این ویرانه را باید در یکی از بلندترین ارتفاعات روستا ببینید که اطراف آن را حصاری با برج های نیم دایره ای شکل پوشانده است که در فاصله 6 تا 16 متری هم ساخته شده اند.
اما جاذبه های تاریخی روستا به همین جا ختم نمی شود. در 9 کیلومتری روستا بنای سنگی مستطیل شکلی قرار دارد که به طاق گرا معروف است. این بنای سنگی فضای ایوان مانندی است که دیوارهای داخلی آن از لاشه های سنگ و ملاط گچ ساخته شده و دیوارهای داخلی اش با اشکال هندسی پوشانده شده است.
اگر در گوشه و کنار روستا مردمی را دیدید که مشغول بازی با گرز هستند، تعجب نکنید. بازی گرزان یکی از بازی های معروف و رایج این منطقه است که مردم در اوقات فراغت شان به آن می پردازند. این بازی 8 نفر بازیکن دارد که در مربعی که بر روی زمین ترسیم شده جا میگیرند.
در وسط این مربع چاله ای قرار دارد که چهار گرز در آن گذاشته شده. چهار نفر از بازیکنان در خط دفاع از گرزها حفاظت می کنند و چهار نفر که در خارج از مربع هستند برای تصرف گرزها به افراد داخل مربع حمله ور می شوند.
روستای زیبای فش در کنگاور
روستای فش در قلمرو شهرستان کنگاور (که دارای سابقه کهن تاریخی است) استقرار یافته است، علاوه براین و با توجه به قدمت گورستان قدیمی و بنای زیارتگاه امامزاده سید جمالالدین بن جعفر صادق (ع)، میتوان پیشینه تاریخی روستای فش را به قرون گذشته مرتبط دانست. چشمانداز درختان بلند و سرسبز چنار و تبریزی، باغهای زیبا و مزارع خرم روستا بسیار دیدنی و تماشایی است.
یکی از مهمترین جاذبههای طبیعی روستا، سراب زیبا و باشکوه فش است که در نزدیکی روستا قرار دارد و اطراف آن را درختان بلند جنگلی و گلها و گیاهان خودرو فرا گرفته است. روستای فش، از اطراف به وسیله کوههای بلند و مرتفع احاطه شده است. سطح این کوهها که از درختان و درختچههای کوتاه پوشیده شده، در فصول بهار و تابستان از سرسبزی و طراوت سرشار میشود. انواع گیاهان دارویی مانند گل گاوزبان، گل ختمی، شیرین بیان، آویشن و گون نیز در دامنه این کوهها یافت میشود.
قلمرو حیاتوحش روستا زیستگاه انواع گونههای جانوری مانند شغال، گرگ، روباه، خرگوش و کبک است که از دیگر جاذبه های طبیعی این روستا محسوب میشوند. از روستاهای همسایه میتوان به سلیمان آباد، فشخوران، دمبادام، گرمخانی و حصار اشاره کرد.
ساز سازی
ساز سازی در ایران قدمت طولانی دارد و ساختن ساز تنبور در روستای فش نیز از قدمت دیرینهای برخوردار است. در این روستا به نحو چشمگیری کارگاههای ساخت انواع مختلف آلات موسیقی از قبیل تنبور، تار و سه تار دیده میشود. در اکثر خانههای روستایی در گوشهای از فضای خانه کارگاه کوچکی جهت ساخت تنبور، سه تار و تار دیده میشود.
اولین سازنده ساز در روستای فش فردی است بنام استاد ید ا... اشرفی. وی در واقع استاد مسلم ساخت آلات موسیقی در این روستا بود و تمامی اهالی که در این روستا به کار ساخت ساز مشغولند، از شاگردان استاد یدا... محسوب میشوند. وی درسال 1386 درگذشت. تنبور و سه تار دارای قسمتهای مختلفی از قبیل: کاسه - دسته - صفحه - سیم گیر - خرک - شیطانک - گوشی و پرده است. در ساخت آنها از ابزارهای مختلفی از قبیل: فرز - دریل - گیره - اره - رنده - تیشه - اره مویی - سوهان نرم - سوهان زبر - سنباده در انواع مختلف، استفاده میشود.
زبان و گویش
به طور کلی مبنای گویش اکثر مردم این منطقه متاثر از زبان لری بوده و بسیاری از کلمات با لحن و لهجه مصطلح در مناطق لرستان ادا میشود. این تشابه لهجه با توجه به سوابق تاریخی و اشتراک نژادی و مجاورت با لرستان یک امر طبیعی است. لغات زیادی در زبان محلی فش وجود دارد که ظاهراً خاص زبانهای محلی این منطقه است. تصور بر آن است که این کلمات سابقه تاریخی زیادی داشته و ریشه در زبان پهلوی ساسانی دارد که طی قرون متمادی از گزند حوادث مصون مانده و سینه به سینه حفظ شده است.
زیرا چنانکه می دانیم ایرانیان پس از تسلط اعراب علاقه و تلاش زیادی برای حفظ زبان اجدادی خود به کار می بردهاند و در راستای این هدف بسیاری از لغات پارسی باستان در محاورات معمولی مردم مناطق مختلف ایران باقیمانده است.
پیشینه
وجود مرقد شریف امام زاده سید جمال الدین بن جعفر صادق (ع) و آثار تاریخی و باستانی از جمله تپه آبادی خرابه در 300 متری جنوب غرب روستای فش و د هها جاذبه و اثر دیگر از مصادیق مکانت خاص فش محسوب میشود.
«نوژیوران» روستاهایی زیبا و خاطرهانگیز در دامنه کوه تاریخی بیستون
روستای «نوژی وران» در فاصله 25 کیلومتری شهر هرسین و در 36 کیلومتری شمال شرقی شهر کرمانشاه واقع شده است.
این روستا از جوب به کوه «پرآو» و دره «گل دره» و از جنوب غربی به دره «سیراوله» محدود می شود. آب و هوای آن در بهار و تا نیمه تابستان مطبوع و دلپذیر و در پاییز و زمستان سرد است.
رودخانه پرآب دینور، در شرق روستا جریان دارد و غارهای گلستان و زری نیز در جنوب غربی این روستا واقع شده است. گورستان قدیمی و پل آجری نوژی وران که قدمت طولانی دارند، بیانگر پیشینه تاریخی این روستاست.
مردم روستای نوژی وران به زبان کردی و با گویش کرمانشاهی سخن میگویند. آنها مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند و بسیار خونگرم و مهمان نوازاند. فعالیت های اقتصادی این روستا بر زراعت، دامداری و پرورش زنبورعسل و انجام کارهای خدماتی استوار است. این روستا دارای 150 خانوار است. زنان روستا بیشتر اوقات مشغول بافندگی فرش دستی و گلیم هستند.
روستای نوژی وران روستایی دشتی با بافتی مسکونی متمرکز است. روستای نوژی وران به دلیل برخورداری از جاذبه های طبیعی متنوع و کم نظیر یکی از روستاهای بسیار زیبا و شگفت انگیز استان کرمانشاه است. مراتع غنی، ارتفاعات بلند پرآو، سراب نوژی وران و دیگر چشمه ساران جوشان از جذاب ترین جلوه های طبیعی این روستا به شمار می روند.
سراب نوژی وران پشت کوه پرآو در غرب جاده بیستون - سنقر واقع شده است که قلمرو این سراب طبیعی زیستگاه انواع گونه های نادر گیاهی و جانوری است.
مناظر درختان و درختچه های کوتاه و بلند و انواع جانوران وحشی مانند: بز کوهی، خرس، پلنگ، گرگ و روباه از جاذبه های حیات وحش این روستا هستند. دشت چمچمال و مراتع غنی و حاصلخیز، یکی از زیباترین و پرجاذبه ترین دشت های استان کرمانشاه است که در حوالی روستای نوژی وران واقع شده است.
مراتع سرسبز و خرم، انواع درختان از قبیل: کیکم، شن و زالزالک، بلوط انجیر، ارژن، گلابی، آلبالوی وحشی به همراه انواع گیاهان دارویی مانند: گل ختمی، آویشن و سرخ پا از جاذبه های طبیعی این روستا به شمار می روند. همچنین روخانه دینورآب از شرق روستا می گذرد که حواشی این رودخانه مناظر بدیع و خارق العاده ای را خلق کرده است.
آبزیان و انواع جانوران و پرندگان وحشی از بهترین جلوه های طبیعت اطراف رودخانه این روستا به شمار می روند.
از مهمترین مراسمات مردمان نوژی وران می توان به مراسم عزاداری ایام محرم به ویژه ایام تاسوعا و عاشورا اشاره کرد. مردم روستا در فاصله روزهای هفتم تا نهم محرم نیز به پختن انواع غذاهای نذری، بخصوص حلیم می پردازند. اجرای برخی بازی ها و ورزش های محلی در این روستا بسیار متداول است که شاخص ترین آنها پلان، قمچان، کوره کوره، دار بالان، خط خطان، گردکان بازی و خومان شارکی است.
بهار افسونگر روستای ورمقان در کرمانشاه
ورمقان یکی از روستاهای زیبا و خوش آب و هوای استان کرمانشاه است که خود را برای بهار و پذیرایی از مسافران نوروزی آماده می کند.
این روستا در دامنه های سلسله کوه های مرتفع بدر، در 35 کیلومتری شمال شهر سنقر در دهستان باوله واقع شده و آب وهوای آن در بهار و تابستان معتدل و مطبوع است.
کوهستان بدر در بهار دامنه های آن پر از مراتع سبز و گیاهان خودرویی می شود که تابلوهای طبیعی و شگفت انگیزی را پیش چشمانتان به نمایش می گذارد.
علاوه بر دامنه های سرسبز و زیبا، چشمه های بسیار زلال و گوارایی در اطراف روستا وجود دارد که هم آب آشامیدنی و کشاورزی مردم روستا را تأمین کرده و هم زیبایی منطقه را دوچندان می کند.
آبشار پریشان در روستای ورمقان
اگر نوروز را برای سفر به این روستا انتخاب کنید، جذابیت های یک بهار افسونگر که دامنه های سرسبز و چشم اندازهای کوهستانی، آهنگ آرامش بخش چشمه ها و جوی ها و نغمه پرندگان از مهم ترین نشانه های آن است را تجربه می کنید و از آن لذت می برید.
اما اگر سفرتان را عقب بیندازید تا تابستان از راه برسد، آن وقت مناظر و چشم اندازهای بسیار زیبا و کم نظیر دیگری همچون جنگل ها و باغ های انبوه و سرسبز به روی شما آغوش می گشاید، باغ ها و جنگل هایی که زیباترین و پرجاذبه ترین مناطق طبیعی روستا به شمار می رود و با میوه هایی نظیر انگور، گردو، زردآلو، آلو و آلبالو و همچنین بلوط و بادام کوهی دورتا دور روستا را احاطه کرده و منظری رنگارنگ را به وجود آورده است.
بافت مسکونی روستا نیز که در سراشیبی ملایم دامنه کوه قرار گرفته، با آن سقف های مسطح و دیوارهای خشتی و گلی همرنگ طبیعت، منظره خوشایند و دلچسبی را به وجود آورده است.
البته در سال های اخیر معماری ساختمان های این روستا نیز همانند بسیاری از روستاهای کشور تغییر یافته و ساختمان های سفید و آجری بزرگ و چند طبقه از روی ویرانه های خانه های قدیمی کاهگلی سربرآورده است، به طوری که دیگر کمتر می توان همسویی و همرنگی طبیعت و بافت مسکونی را یکجا در روستا مشاهده کرد، اما با این حال تماشای روستایی با منظری تنیده از نماهای شهری و بافتی روستایی، آن هم در دامنه کوهی سرسبز که به دریایی از باغ و جنگل کشیده می شود، خالی از لطف نیست.
زندگی در کوهستان و دشت های حاصلخیز آن، باعث شده روستاییان ورمقان که به زبان کردی و لهجه کلهری سخن می گویند، بیشتر به زراعت و دامداری مشغول باشند و برخی نیز از راه تولید صنایع دستی که مواد اولیه آن را خودشان به دست می آورند و به فروش می رسانند، روزگار را سپری می کنند.
مردمان این روستا آداب و رسوم جالبی هم دارند؛ رسومی مانند شال درکی یا شال اندازی که مخصوص شب عید است.
شب عید که فرا می رسد جوانان روستا ابتدا بر بام خانه هایشان آتش روشن کرده و سپس بالای پشت بام منازل همسایه ها رفته و دستمال یا شال خود را از منافذی که در سقف خانه ها و پنجره ها وجود دارد، به داخل اتاق آویزان می کنند و با ذکر اشعاری از صاحب خانه عیدی می خواهند. صاحب خانه نیز در شال آنها گردو، بادام، شیرینی، نخودچی، کشمش و تنقلات می ریزد.
در این روستا موسیقی جایگاه ویژه ای دارد و در مراسم عروسی و عزاداری از انواع آلات موسیقی همچون سرنا و دهل استفاده می شود. ضمن این که اجرای موسیقی «گورانی چر» هم یکی از انواع متداول موسیقی در این روستاست.
صنایع دستی و هنری روستا هم شامل قالی، گلیم، جاجیم و سجاده، سوغاتی های خوبی است. در ایام نوروز مردم روستا در حالی که لباس های محلی با طرح ها و رنگ های شاد و متنوع بر تن دارند با غذای رایج و مخصوص خود یعنی «گنونه» یا آش ترخینه سفت که ترکیبی از بلغور گندم، آب گوجه فرنگی تازه، دوغ ترش، ادویه جات و... است، از شما پذیرایی می کنند.
ورود به این روستا از شهرهای سنقر و کامیاران در استان کرمانشاه و قروه در استان کردستان امکان پذیر است.
روستای چرمه علیا در سنقر
روستای چرمله علیا، یکی از 14 روستای هدف گردشگری استان کرمانشاه، است. روستای چرمله علیا از توابع بخش مرکزی شهرستان سنقر در استان کرمانشاه در فاصله 23 کیلومتری شمال شرقی شهر سنقر قرار دارد.
درباره وجه نامگذاری این روستا با توجه به پژوهش میدانی صورت گرفته، باید گفت که چرمله در زبان کردی به معنای "رنگ سفید" می باشد و چون منطقهای سردسیری و کوههای اطراف آن پوشیده از برف است، این روستا را "چرمله" نام نهادهاند.
این روستا اقلیمی کوهستانی، سرد و خشک دارد و آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و مطبوع و در زمستان سرد است، همچنین چرمله علیا از روستاهای قدیمی استان کرمانشاه است و سابقه سکونت نسبتاً طولانی دارد.
ساختمان یک حمام قدیمی که تاریخ ساخت آن به دوره قاجاریه برمیگردد، بیانگر قدمت و سابقه تاریخی این روستاست.
محصولات زراعی این روستا شامل گندم، جو، نخود، باقلا، شبدر و یونجه است. همچنین به سبب وجود مراتع غنی و حاصلخیز، دامداری نیز در روستا رونق دارد و فرآوردههای لبنی از قبیل شیر، ماست، کره و روغن حیوانی از مهمترین محصولات دامی این روستا به شمار می آیند.
چرمله علیا، روستایی کوهستانی با بافت مسکونی متمرکز است، این روستا در دره استقرار یافته و کوچههای پیچ در پیچ و نسبتاً پهن دارد. منظره خانههای روستا با دیوارهای خشتی و همرنگ با طبیعت، نشانه درآمیختگی فضای روستا با طبیعت پیرامون است.
خانقاه روستایی به یادگار مانده از گذشته دور
خانقاه»، روستایی از دل ِ تاریخ، محصور شده در دستان سرسبز هورامان است. روستایی کوهپایه ای که در میان کوه های «شاهو» با ارتفاع 3490 متر در شمال روستا و «آتشگاه» با 2500متر از سطح دریا در جنوب آن قرار دارد. «خانقاه» کلمه ای مرکب از «خانه» و «گاه» به منظور مکان سکونت مشایخ و دراویش و اهل تصوف برای ذکر و عبادت و تفکر است، در واقع نیز این روستا به دست امامزاده ای از قریه ی «عُریض»ِ حجاز تاسیس شده است. این بزرگوار به نام «شیخ عثمان» مشهور به «باباغازی» و ملقب به «رشاد الدین» می باشند، جد این امامزاده به امام علی عریضی می رسد که از فرزندان امام جعفر صادق هستند. «باباغازی» حدود سال 701 هجری قمری به اصفهان آمده و بعد از مدتی به منطقه ای در سرپل ذهاب که بعدها به نام «قلعه غازی» مشهور گشت، عزیمت کرده و بعد از آن به «خانقاه» می آیند. با توجه به اسناد معتبر و گفته ی پیران و معتمدان روستا، پیدایش «خانقاه» به دست این بزرگوار و در حدود 800 سال پیش می باشد. در زمینه ی مسکونی بودن خانقاه قبل از «باباغازی»تا کنون هیچ سند معتبری به دست نیامده است.
مرقد ایشان در مرکز روستا و مزار نوه ی ایشان به نام «باباشیخ حسن» بر فراز تپه ای بالاتر از همه ی خانه های سنگیِ روستا در شمال «خانقاه» قرار دارد که زیارتگاه علاقمندان و مریدانشان است و مردم روزهای چهارشنبه برای برآورده شدن حاجات خود به این آرامگاه می روند، در ارتباط با کرامات این امامزاده حکایت ها و روایت های زیادی در میان عامه مردم وجود دارد و در اسناد و شجره های معتبره هم مواردی ذکر شده است، مواردی که افراد بیمار را به دلیل شدت بیماری و عدم توانایی در راه رفتن در حالیکه سواره به منظور شفا یافتن به زیارتگاه برده اند و پس از مدتی شفا یافته و با پای پیاده به دیار خویش بازگشته اند. هم اکنون نیز بیشتر نواده گان «باباغازی» که از سادات حسینی هستند، در این روستا سکونت دارند. شجره نامه ها و عهدنامه ها و قباله های تاریخی موجود نیز گواهی بر صحت این مدعا است.
معماری و بافت زیبای روستا، از گذشته های دور ِ سرزمینی باستانی و هنرپرور حکایت می کند؛ سرزمینی که در آن بامِ هر خانه اش استراحت گاه و حیاطِ خانه همسایه اش است؛ بافت قدیمی روستا همانند جزیره ای در اقیانوس سبز ِ جنگل های زاگرس قرار دارد و ساحل زیبای شهر «پاوه» شهرِ هزار ماسوله ی کرمانشاه در حدود 2000متری آن واقع است. در فرهنگ لغت دهخدا آمده که: «خانقاه دهی است از دهستان اورامان لهون، بخش پاوه، شهرستان سنندج، واقع در 3 هزار گزی جنوب باختری پاوه... ناحیه ای است کوهستانی و سردسیر دارای 750 تن سکنه که به زبان کردی و فارسی تکلم می کنند...».
امروزه جمعیت این روستا در حدود 2000نفر است و 73/98 درصد از افراد 10تا 49 سال آن باسواد هستند. دو مقطع دبستان، راهنمایی در این روستا وجود دارد و مهدکودک خصوصی نیز در این روستا دایر است، که البته تا دو سال پیش نیز مجتمع روستایی خانقاه فعال بود و فعالیت های زیادی از جمله: آموزش پیش از دبستان (مهد کودک) آموزش قالیبافی، گیوه بافی، خیاطی و... تشکیل گروه های والیبال و فوتبال، امانت دادن کتاب هایی برای نوجوانان و جوانان، آموزش قرآن و... در آن صورت می گرفت، اما به دلایلی از جمله کمی تعداد نونهالان و... این مجتمع تعطیل شد. اکثر جوانان این روستا دانشجو یا فارغ التحصیل دانشگاه های مختلف کشور در مقاطع دکترا، کارشناسی ارشد، پزشکی، کارشناسی و... می باشند و استاد دانشگاهی عده ای از اهالی، اشتغال در سطوح عالی اداری (مدیرکلی و...) و وجود شاعران و هنرمندان ماهر و زبده از افتخارات این روستا است. البته تعداد شاعران و هنرمندان این روستا در ادوار گذشته نیز بسیار بوده، کسانی چون «صیدی خانقاهی»، «خسته ی خانقاهی» و... که در زمینه ی شعر و ادب در اورامانات مشهور می باشند.
با وجود باغات فراوانی که در اطراف «خانقاه» وجود دارد، بیشتر افراد جوان و میانسال آن به امور اداری و تجاری مشغول هستند، زیرا که بارش نزولات آسمانی به نسبت گذشته بسیار کمتر شده است و آبیاری سنتی باغات، وجود آفات، سرمازدگی و همچنین خشکسالی موجب عدم بازدهی مناسب باغات شده است و محصولات متنوعی که از پوشش گیاهی آن به دست می آمده امروزه دیگر به ندرت پیدا می شوند. باغداری در این روستا رونق گذشته اش را از دست داده و اگرچه اطراف «خانقاه» تعداد ِدرختان تنومند و کهنسال بلوط، گردو، گلابی، انجیر، انار، توت و... بسیار زیاد است. در سال های پر باران مراتع خانقاه به دلیل شیب شمالی، آب فراوانی را در خود ذخیره کرده که این امر موجبات به وجود آمدن چشمه های جاری دائم و فصلی در آن مکان ها شده است. در مراتع جنوبی و غربی روستا چشمه های زیادی وجود دارد که هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می کند، از جمله این چشمه ها می توان از چشمه های «شلماو»، «همروله»، «هانه شیخ حسن»، «بیار»، «هه رزه لو» و «گارا» نام برد. چشمه «شلماو» که در جنوب غربی خانقاه واقع است، محلی به نام «قلعه گاوران» وجود دارد که محل و جایگاه نگهبانان آتشکده زردشتیان بوده است. در کوهی به نام «آتشگاه» یا «آتشکده»، در روبروی روستای خانقاه، هنوز هم آثاری از محل برافروختن آتش باقی است و بنا به گفته «پروفسور شاهپور شهبازی»، «آتشگاه»، دومین آتشکده بزرگ ایران از لحاظ وسعت بعد از آتشکده ی «آذر گشنسب» تکاب است و قدمت آن به 750 قبل از میلاد مسیح می رسد.
دامداری در این روستا تقریبا از بین رفته است و تنها 2 یا 3 خانوار به عنوان شغل دوم به این کار مشغول هستند، زیرا تخریب جنگل ها و مراتع و چرای بی رویه موجب تضعیف دامداری شده است. در گذشته، کارهای جنبی زیادی از ناحیه باغداری و دامداری ایجاد می گردید و درآمد مناسبی را برای عده ای از مردم به دنبال داشت، اما امروزه با وجود رکود این دو شغل اصلی، سایر کارهای جنبی از جمله صنایع دستی (رنگرزی، نمدمالی، جاجیم و سجاده و قالی بافی)، تهیه خشکبار و تره بار، مبادله انواع غلات و... نیز از رونق افتاده است.
اهالی روستای «خانقاه» به زبان اورامی یا هورامی تکلم می کنند و پوشش لباسی آنان نیز همانند سایر مردم مناطق اورامانات، کرُدی است. در گذشته بیشتر لباس هایشان را خود تولید می کردند ولی متاسفانه امروزه بیشتر این هنر غنی، یعنی «چخورانه ک» دوزی (ساختن پارچه از پشم بز برای لباس مردانه و دوختن آن) و ساختن «کلاش»(گیوه دوزی) و... در این خطه از خاک اورامانات در حال از بین رفتن است.
در حال حاضر روستای خانقاه دارای دو مسجد، یک تکیه (خانقاه)، یک مدرسه علوم دینی (قدمت آموزش های دینی در این روستا حداقل به 700 سال پیش برمی گردد)، یک زیارتگاه تاریخی (باباشیخ حسن)، سه مدرسه در مقاطع مختلف تحصیلی، شرکت تعاونی روستایی، دفتر خدمات ارتباطی و... است. پل هایی که بر روی رودخانه پایین روستا و در میان درختان سرسبز و کهن بنا شده اند جاده آسفالتی که از میان انبوه شاخه ها می گذرد، کوچه هایی که سنگفرش شده و نمای زیبایی میان سنت و مدرنیته پدید آورده، نیز از دیگر جاذبه های گردشگری «خانقاه» هستند.
روستای گلین در گیلانغرب
گلین، منطقه ای وسیع متشکل از چند روستای کوچک شامل'انجاورو، نجار، چمن و سرباغ با حدود دو هزار و 800 نفر جمعیت در مسیر جاده گیلانغرب - سرپل ذهاب، همجوار دشت زیبا با شالیزارهای پهناور دیره واقع شده است.
گلین گردشگاهی است بکر و فرح انگیز، دره ای پوشیده از درختان گوناگون با اناری معروف و رودی همیشه خروشان که کیلومترها زیبایی و لطافت را به گردشگران و مهمانان خود هدیه می کند.
منطقه گلین از توابع شهرستان گیلانغرب و در بخش دشت دیره قرار دارد و یکی از مناطق زیبای این شهرستان است که از نظر جاذبه های گردشگری بخصوص در فصل های بهار و تابستان بواسطه طبیعت سرسبزش، همواره پذیرای مسافران و گردشگران زیادی از مناطق مختلف استان کرمانشاه و سایر استان های کشور است.
محورهای گردشگری، جاذبه های کوهستانی، پوشش گیاهی و طبیعی مصنوع (باغات)، ارتفاعات زیبا و مسیر کوهنوردی از جمله ویژگی های بارز و منحصر بفرد منطقه نمونه گردشگری سراب گلین است.
انجاورود گلین روستایی بسیار زیبا، دیدنی و گردشگر پذیر این منطقه از توابع بخش مرکزی گیلانغرب در استان کرمانشاه است که در فاصله 33 کیلومتری گیلانغرب و در 215 کیلومتری کرمانشاه قرار دگرفته است، مردم روستاهای گلین به زبان کردی کلهری حرف میزنند و به ایل کلهر وابسته هستند، برنج، انار، گردو و گندم از مهمترین محصولات کشاورزی منطقه گلین است.
رودخانه گلین از بین دو کوه میگذرد و تمام باغها و زمین های کشاورزی این ناحیه را آبیاری میکند، در این منطقه پرورش ماهی نیز توسعه زیادی پیدا کرده است، خانهها در این منطقه با سنگ، گل و چوب به شکل پلکانی ساخته شده اند بطوریکه پشت بام خانه ایی، حیاط خانه همسایه است، آب و هوایی معتدل و کوهستانی با طبیعتی سرسبز دارد.
سراب گلین، گوردخمه دیره، باغها، طبیعت و کوهستان اطراف این روستا از دیگر جذابیتهای روستای هدف گردشگری گلین بشمار میآیند، آب و هوای مطبوع و دل انگیز، حیات وحش بکر، وجود رودخانه خروشان و ارتفاعات و صخره های دیدنی از دیگر ویژگیهای قابل توجه این منطقه نمونه گردشگری در شهرستان گیلانغرب می باشد.
منطقه گلین دارای دره ای زیبا به طول حدود 40 کیلومتر و عمق 400 متر است، این منطقه از قسمتهای تاریخی و قدیمی گیلانغرب بشمار می آید، طبق روایات تاریخی زندگی در این بخش قدمتی برابر با آثار تاریخی و اساطیری بیژن و منیژه در شهرستان سرپل ذهاب دارد، براساس روایات تاریخی در زمان حکومت بیژن در این منطقه، مردم اطراف دره از هجوم جانوران درنده به حاکم شکایت می بردند.
گرگین برای پاکسازی این دره اعزام و موفق شد امنیت منطقه را تامین کند و از آن زمان زندگی در این منطقه جریان یافته اگر چه این منطقه زیبا و تاریخی به سبب نا آشنایی و عدم توجه همچنان مهجور و محروم مانده اما زیبایی هایش چشم هر بیننده ای را به حیرت وا می دارد و شرایط استثنایی دارد.
جدای از شگفتی های طبیعی در این منطقه آثار تاریخی متعددی نیز وجود دارد از جمله می توان به کتیبه فرهاد (یا فرهاد کن) در 150 متری پل شاه، طاق روبروی روستای نجار که شامل چند پله، یک حوض و چند گودال برای ذخیره مواد غذایی است، قلعه گرگین با دیوارهای قدیمی، یک حوض و یک کتیبه در نزدیکی سر باغ گلین و قلعه انجاورود (عظیم) شامل دیوارهای متعدد که هیچ راه ورودی ندارد.
این منطقه زیبا با مردمانی ساده و مهمان نواز خود را برای پذیرایی از مهمانان و گردشگران نوروزی آماده می کند، کسانی که این منطقه را برای سفر و اقامتی کوتاه انتخاب می کنند مطمئن باشند خاطراتی خوش با خود همراه خواهند برد.
روستای دیزه دالاهو
روستای سرخه دیزه از توابع دالاهو استان کرمانشاه، در فاصله 25 کیلو متری شهر سرپل ذهاب، 30 کیلومتری کرندغرب و125 کیلومتری کرمانشاه قرار دارد. این روستا اقلیمی معتدل و خشک دارد. آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد و خشک است.
سرخه دیزه از روستاهای قدیمی استان کرمانشاه است. قلعه سرخه دیزه در کنار روستا واقع شده از آثار دوره ساسانی است و بیانگر قدمت طولانی روستاست. بر اساس سرشماری سال 1385، روستای سرخه دیزه 370 نفر جمعیت داشته است.
درآمد اکثر مردم این روستا از فعالیت های کشاورزی و دامداری و باغداری تامین می شود. بخشی از مردم این روستا به فعالیت های خدماتی و تولید صنایع دستی اشتغال دارند و قالی عمده ترین محصول صنعت دستی این روستااست.
روستای زیبای سرخه دیزه که در یک محدوده کوهستانی استقراریافته، بافت مسکونی متراکمی دارد. اطراف روستا را جنگل های انبوه فرا گرفته است و خانه های روستایی از مصالح بومی ساخته شده است. روستای سرخه دیزه به دلیل استقرار در کوهپایه و اقلیم معتدل، مناظر و جلوه های طبیعی منحصر به فردی دارد. طبیعت زیبا و پوشش جنگلی اطراف آن، در بهار چشم هر بیننده ای را به خود خیره و حیرت زده میکند.
روستای سرخه دیزه ار اطراف به کوهستان محدود شده است. دامنه این کوه ها از درختان کهنسال بلوط، ارژن و زالزالک وحشی پوشیده شده است. در فصل زمستان نیز برف کوهستان چشم انداز زیبایی را پدید می آورد. دره های عمیق ماران نیز جز مناظر بسیار جذاب این روستا ست.
از دیگر جاذبه های طبیعی روستای سرخه دیزه دیوارهای بلند صخره ای است که در میان آنها جریان آب عبور کرده و پوششی سر سبز و خرم به وجود آورده است. منطقه جنگلی اروند چوب و انارک با گیاهان دارویی گل گاوزبان، گل سفید، تلخ بیان، گون و ریواس پوشیده شده است. همچنین دشت های پر از شقایق ا ز دیگر زیبایی های این روستاست.
گونه های جانوری کبک، شغال، گرگ، روباه و خرگوش و... از دیگر دیدنی های این روستاست.
در فصل کوچ نیز که عشایر از مناطق اطراف کرمانشاه به ارتفاعات و مراتع روستای سرخه دیزه کوچ می کنند، با برپا کردن چادرهای خود در اطراف روستا، جلوه های بسیار دیدنی پدید می آورند. از مهمترین ویژگی ها و مراسم خاص مردم سرخه دیزه مراسم «خاوند کار» در سه روز از 18 تا 21 آبان ماه می باشد که با نذر و نیاز مردم و قربانی کردن همراه است.
مراسم تنبور نوازی در جمخانه روستا نیز بسیار جالب توجه است که در اکثر مواقع سال برگزار می شود. در میان بازی های متداول می توان به: گرزان، توپان، زرمشتکی، کوشان، کورکور، هفت سنگ، سولان و خزلوله اشاره کرد. رایجترین موسیقی روستا نواختن مقامات سنتی تنبور، سرنا و دهل و همچنین موسیقی آوازی هوره است. پوشاک مردم این روستا محلی و کردی است. از انواع غذاهای متداول می توان به آبگوشت، خورشت قیمه، قورمه سبزی، شوراونول و نخوونژی آو اشاره کرد.
روستای سرخه دیزه از طریق شهرهای اسلام آباد غرب، کرندغرب، سرپل ذهاب و قصرشیرین قابل دسترسی است.
روستای شمشیر در پاوه
روستای شمشیر از توابع شهرستان پاوه در استان کرمانشاه است این روستای زیبای هورامان جمعیتی بالغ بر 3000نفرو500 خانوار، با مساحت 1976 هکتار که 450هکتار آن را جنگل تشکیل می دهد است، در فاصله 5 کیلو متری شهر پاوه و120کیلومتری مرکز استان قرار گرفته است.
جاده کرمانشاه پاوه از وسط این روستا گذشته و موقعیت آن را دوچندان نموده؛ مجموعاً 8 روستا را شامل شده روستا دارای تمام مقاطع درسی؛ مرکز درمانی؛ باشگاه ورزشی؛ مجتمع بهزیشتی؛ شرکت تعاونی؛ مرکز مخابراتی و... است که سیمای آن را دگرگون ساخته. مردم در شمشیر به باغداری مشغول اند و به زبان سورانی کردی حرف می زنند.
آب و هوای ممتاز و باغات گردو چهره زیبا به روستا بخشیده و چشم هربیننده ای را نوازش می دهد بدون اقرار باید گفت گل سرسبد هورامان روستای شمشیر است.
این روستا که به شمشیر نام گرفته طبعاً با شنیدن این اسم افکاری را در ذهن هرشنونده ای می اندازد گرچه مردم علت نامگذاری آن را به طرق مختلفی بیان می کنند که به مواردی از آن اشاره می کنیم: به روایات که از مردمان قدیم به جا مانده این است که منطقه شش میر فرمانروای داشته و به مرور زمان به شمشیر تغیر نام یافته؛ و یا گفته دیگر این است که قبل از ظهور اسلام در این مکان مردمانی زندگی می کردند که به ضرب سکه و شمش مشغول بوده اند که به مرور زمان به شمشیر تغییر نام یافته است.
پیدا شدن سکه های فراوان تاریخی و یک سری آثارباستانی و انجام حفاری های غیر قانونی گویای این حقیقت است که شمشیر را به روستای گنج می شناسند. در کتابهای خارجی و ایرانی علت نام گذاری را این چنین بیان کرده اند گرچه سپاهیان اسلام در این دیار چکاوک شمشیرهای زیادی تا تسلیم نمودن آن به عرصه ظهور گذاشته که بنای بسیار قدیمی مسجد در روستا و قبر اصحاب در قبرستان آن این حقیقت را بیشتر عیان می کند اما از لحاظ تاریخی وجه تسمیه شمشیر همان است که بیان گردید.
شمشیر در دامنه بسیار زیبای رشته کوه شاهو آرمیده بیشترین برف منطقه هورامان در این روستا می بارد و چهره ای دیگر به آن می بخشد چشمه های زیاد شمشیر که برخی ازآن نیز در قسمت مربوط به عکسهای شمشیر موجود است چشمه های شارا؛ د. رک؛ هه لیل؛ تاوگ؛ و بسیاری دیگر چشم هر بیننده ای را به وجه آورده و آرزومند است که بارها و بارها در کنار آنها بیارامد و از طبیعت زیبای آن بهره جوید بلندترین قله رشته کوه شاهو موسوم به حوضی خانی مشرف به شمشیر بوده و دارای ارتفاعی بیش از 3400 متر است.
این رشته کوه زیبا که از سلسله جبال زاگرس است دارای طبیعتی بکر و دست نخورده است به علت موقعیت مناسب آن محل زندگی انواع گونه های حیوانات وحشی از جمله بز، میش، کل، پلنگ، خرس، گرگ و... انواع گونه های پرندگان از جمله کبک، عقاب، شاهین، بلبل، قمری و... همچنین گونه های مختلف گیاهی و گلهای متنوع و رنگاورنگ فراوان دارای یخچالهای طبیعی، غارهای عمیق و نیمه عمیق از جمله غار خوره له که آثار تحقیقات دانشمندان داخلی و خارجی بر در و پیکر آن عیان است هرساله گروه های کوهنوردی فراوانی از سراسر ایران و کشورهای خارجی بسوی خود جذب می کند به اقرار عموم گردشگران و کوهنوردانی که از این طبیعت زیبا که از بهترین راه سعود آن میان باغات و از کنارچشمه های فراوان و گوارای آن می گذرد نمونه ای بی نظیر در سطح ایران و کردستان است.
هرکس برای بار اول به ضیافت گل سرسبد هورامان می آید با خود عهد بسته که هرگز مناظر زیبا و رایحه خوش گلهای معطر چنور، شب بو، برزه لنگ، ور کمر، ونغمه وچهچه ای زیبای آن و زمزمه قندیلهای واژگون برف لابه لای این طبیعت زیبا را فراموش نکرده و در صورت امکان در این کوهستان زیبا به تماشای دشتهای زیبای میشیاب، چهل تنان، قله تاریخی پیاز دول و چشمه های بسیار خنک و گوارای خوره له و جای جای شاهو بپردازد.
فصل بهار همه جا زیباست اما فصل بهار شمشیر به گفته کسانی که به این طبیعت پا نهاده اند خارق العاده و بی نظیر است. شمشیر به دلیل قرار گرفتن در دامنه شاهو به حوض آبخیز معروف بوده ورودخانه ای دائمی از آن سرچشمه گرفته که تمامی باغات روستاهای پائین دست را آبیاری داده و در پایان در منطقه دو آب به رودخانه سیروان می پیوندد تا در بزرگی و عزمت سیروان سهیم باشد. باغات کنار این رودخانه جلوه ای دیگر به این زیبایی بخشیده که از پایین روستا تا نزدیکی دامنه شاهو ادامه دارد.
انتهای پیام /