کرکره‌های نیمه‌باز 11| ازحاشیه تا متن تعطیلی یک کتابفروشی در تهران / مدیرکتابفروشی «اسم» به ابهامات پاسخ داد
مدیر کتابفروشی «اسم» ضمن اعلام این خبر که تمام پیگیری‌هایش برای ادامه فعالیت کتابفروشی در خیابان انقلاب تاکنون بی‌نتیجه مانده است، از حاشیه تا متن ماجرای تعطیلی کتابفروشی را تشریح کرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «کتابفروشی اسم در آستانه تعطیلی قرار گرفت»، این خبری بود که هفته گذشته سر و صدای زیادی به پا کرد و حساسیت بسیاری از علاقه‌مندان به حوزه کتاب و کتابخوانی و مشتریان وفادار کتابفروشی اسم را برانگیخت.
ماجرا از این قرار است که بانک تجارت مالک فعلی مکانی که کتابفروشی اسم در آن قرار دارد، خواستار بازپس‌گیری ملک خود برای تاسیس شعبه‌ای دیگر در خیابان انقلاب شده است، حالا کتابفروشی اسم که یکی از کتابفروشِ‌های مطرح و پرمخاطب در خیابان انقلاب به شمار می‌رود، چاره‌ای جز تعطیلی ندارد.
خبرگزاری تسنیم، امروز با سعید مکرمی، مدیر این کتابفروشی درباره واقعیت‌های موجود و حواشی ایجاد شده پیرامون تعطیلی این کتابفروشی و البته حمایت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت فرهنگی از «اسم» گفت‌وگو کرده است که متن کامل آن را در ادامه می‌خوانید:
* تسنیم: کتابفروشی اسم سال 98 از خیابان ونک به موقعیت فعلی در خیابان انقلاب نقل مکان کرد. درباره مشکلی که در ارتباط با ادامه فعالیت در ساختمان فعلی برایتان پیش آمده بفرمایید؟
ما فروشگاه را در سال 98 از مالک حقیقی اجاره کردیم و بر اساس اجاره‌نامه رسمی و مشخص، بهای اجاره را ماهیانه پرداخت می‌کردیم، تابستان 98 درگیر راه‌اندازی و افتتاحیه بودیم تا این که کرونا شیوع پیدا کرد و ما نیز مانند سایر هم‌صنفی‌های خود درگیر معضلات دوران کرونا شدیم. به عبارت دیگر کل زمان اجاره را ما درگیر کرونا بودیم و تا سال 1400 با مالک حقیقی مداوم مذاکره می‌کردیم که مجموعه را نگه داریم. به هر حال ما نیز در ایام کرونا با فشار اقتصادی مواجه شده و به سختی حیات خود را ادامه داده بودیم اما مالک، کل ساختمان را به بانک تجارت فروخت.
پس از آن ما از مجموعه بانک تجارت برای تمدید پیگیر شدیم که آن‌ها نیز همکاری را ادامه دادند، به سال 1401 که رسیدیم، به ما اعلام کردند ما می‌خواهیم ساختمان را تبدیل به شعبه بانک کنیم و باید ملک را تخلیه کنید. ما هم زمان کافی برای پیدا کردن مکان تازه در اختیار نداشتیم و هم دغدغه جدی داشتیم که حتی یک کتابفروشی هم از راسته انقلاب که حالا اغلب تبدیل به آش‌فروشی و اغذیه فروشی شده است، کم نشود. با مدیران بانک تجارت وارد گفت‌وگو شدیم و گفتیم شما هر جای دیگری می‌توانید شعبه بزنید اما این کتابفروشی را حفظ کنید، مهم نیست برندش «اسم» باشد یا هر برند دیگر اما در خیابان انقلاب که کتابفروشی‌ها در سال‌های اخیر رفته رفته تعطیل شده‌اند حیف است که یک کتابفروشی دیگر هم تعطیل شود.
من بارها به مدیران بانک تاکید کردم که ما در این دوسال درگیر کرونا بودیم و حالا تازه فرصت این پیش آمده تا خود را بازیابی کنیم، به ما تا پایان سال فرجه دهید تا ملک را تخلیه کنیم. از سوی دیگر مدیران بانک نیز طبق قانون مطالبه بحقی داشتند و ملکشان را می‌خواستند. در عین حال باید به این نکته نیز توجه کرد که بانک‌ها با پول مردم شعبه می‌زنند و می‌توانند این همراهی را داشته باشند، اگر مجموعه‌ای خصوصی مالک ساختمان بود ما هیچ گاه انتظار این همراهی را نداشتیم.
*تسنیم: پیشنهاد اختصاص یکی از شعبه‌ها برای راه‌اندازی کتابفروشی به شخص شما هم داده شده بود یا پس از وساطت وزیر داده شد؟
نه به دنبال پیگیری‌های ما در خرداد ماه پیشنهاد دادند که بانک برای این که یک کتابفروشی را حذف نکند، یکی از شعبی که تعطیل می‌شود را در اختیار ما قرار می‌دهد که در آن مستقر شویم، ما نیز از این حُسن مساعدت بانک قدردانی کردیم. اما بعد هر چه پیگیر شدیم دیدیم که اجرایی نشد. ما حتی در پیگیری‌ها گفتیم عیبی ندارد به ما این شعبه را ندهید در اختیار یک کتابفروشی دیگر قرار دهید که حداقل از تعداد کتابفروشی‌ها کاسته نشود، اما باز هم اتفاقی نیفتاد.
* تسنیم: چه شد که وزیر فرهنگ و ارشاد وارد میدان شد و در حمایت از کتابفروشی اسم با مدیر بانک تجارت تماس گرفت؟
با نزدیک شدن به زمان تخلیه ما در نامه‌ای به وزیر ارشاد که در دبیرخانه وزارتخانه ثبت شد، ضمن ارائه گزارشی از وضعیت کتابفروشی اسم از وزیر درخواست کردیم که در مذاکره با بانک تجارت ما را همراهی کند، در این گزارش اشاره شده بود که کتابفروشی اسم متنوع‌ترین کتابفروشی به لحاظ کتاب و مشتری در خیابان انقلاب است و حتی گلایه کرده بودیم که وزیر در بازدید هفته کتاب خود سری به کتابفروشی ما نزده است.
بازدید وزیر ارشاد کاملا سر زده بود
بازدیدی که توسط وزیر از کتابفروشی اسم انجام شد، حقیقتا سرزده بود. شخص بنده هم حضور نداشتم، گویا آقای اسماعیلی یک روز که از خیابان انقلاب عبور می‌کردند، توقف کرده و بازدید چند دقیقه‌ای از کتابفروشی ما داشتند. بازدید ایشان به درخواست ما نبوده ما درخواست کمک و یاری و وساطت را خدمت وزیر داده بودیم.
وعده بانک مبنی بر اختصاص مکان جدید بدون نتیجه مانده است
*تسنیم: بعد از ارسال نامه وزیر ارشاد به وزیر اقتصاد باز هم از بانک موضوع ارائه ساختمان یکی از شعب تعطیل شده را پیگیری کردید؟
بله آخرین پیگیری ما 17 مرداد ماه بود که باز هم مسکوت ماند. تمام پیگیری‌های ما بدون نتیجه مانده است و چون ملک مناسبی که توان پرداخت اجاره بهای آن را داشته باشیم، هنوز پیدا نکردیم دیگر مشغول جمع‌آوری شده‌ایم.
ما از بانک تجارت ساختمان دیگری نخواستیم، پیشنهاد خودشان بود
هر شخص منصفی چه در بخش خصوص، چه حاکمیتی و چه دولتی حق می‌دهد که کسب و کار ضعیفی چون کتابفروشی بعد از کرونا نیاز به فرصت یک‌ساله برای ترمیم زخم‌های اقتصادی خود دارد. ما با حق مالکانه بانک مقابله نکردیم، ما حتی از آن‌ها نخواستیم که ساختمان دیگری در اختیار ما قرار دهند، پیشنهاد خودشان بود، ما گفتیم تا آخر سال یعنی چند ماه بیشتر به ما مهلت دهید تا هم بتوانیم مکان مناسبی پیدا کرده و نقل مکان کنیم هم بتوانیم به لحاظ مالی اندکی خود را بازیابی کنیم. در صنف نشر و کتابفروشی 6 ماه دوم سال پررونق‌تر از 6 ماه نخست است که همه درگیر رکود هستند.
کرکره‌های نیمه‌باز - 5| روشن ماندن چراغ یک کتابفروشی به عشق شهید بهشتی / تعطیلی 50 کتابفروشی در کرج طی دو سال گذشته کرکره‌های نیمه‌باز - 4| انتقاد یک کتابفروشی از وضع مالیات سنگین بر فروش کتاب کرکره‌های نیمه‌باز 3| تجربه کتابفروش سنندجی از چالش‌های بازار کتاب: تخفیف های دیجی‌کالا و ناشران پای مشتریان را از کتابفروشی‌ها بریده است کرکره‌های نیمه باز 2| مصوبه هیئت وزیران برای نجات کتابفروشی‌ها از ورشکستگی کرکره‌های نیمه‌باز - 1| بیمه و مالیات راه تنفس کتابفروشی‌ها را بسته است / سود بساز بفروش‌های نشر از حمایتهاما مطالبه عجیبی نداشتیم، دنبال فرصت‌طلبی و رانت نبودیم. امتیاز ویژه‌ای نخواستیم، ما گفتیم اکنون مرداد ماه است تا پایان اسفند به ما مهلت دهید تا مجموعه را سبک کرده و به مکان تازه منتقل کنیم. به هر حال انتقال یک کتابفروشی کار چند هفته و چند ماه نیست، تا مکان جدید بیابیم، قفسه‌بندی کنیم، کتاب‌ها را جمع‌آوری کنیم و سپس انتقال دهیم و کتابفروشی تازه را آماده بازگشایی کنیم، حداقل 6 ماه فرصت نیاز داریم. اما متاسفانه با یک «نه» ی بزرگ و قاطع مواجه شدیم.
هیچ قسطی از اقساط ما توسط وزارت ارشاد پرداخت نشده است
*تسنیم: در رسانه‌هامعاون فرهنگی ارشاد از پرداخت برخی اقساط تسهیلات کتابفروشی اسم توسط وزارت ارشاد خبر داده است، اما در صفحه کتابفروشی اسم در اینستاگرام این موضوع تکذیب شد. جریان چیست؟
همان‌طور که خدمت وزیر نامه زده بودیم، از معاونت فرهنگی نیز با ارسال نامه‌ی خواسته بودیم که از تسهیلات مختص به کتابفروشی‌ها بهره‌مند شویم، در دولت قبل نیز این وام به برخی از کتابفروشان اختصاص یافته بود. نمی‌دانم ماجرای اظهارات آقای احمدوند چه بود؟ این که معاونت اقساط وام ما را پرداخت کرده باشد را تایید نمی‌کنم. هیچ قسطی از وام ما پرداخت نشده است. شاید گزارش اشتباهی به معاون فرهنگی ارائه شده است، شاید می‌خواستند که تسهیلاتی بدهند.
اتحادیه و رسانه‌ها مطالبه کنند تا وزارت ارشاد اجازه تعطیلی هیچ کتابفروشی را ندهد
*تسنیم: در خلال صحبت‌هایتان اشاره کردید که به دنبال فرصت طلبی نبوده و نیستید. تلویحا به برخی انتقادات نسبت به حمایت‌های انجام شده هم اشاره کردید. با وجود این که این انتقادات متوجه انتشارات و کتابفروشی اسم نبود و خواستار ورود جدی ارشاد به حمایت از صنف کتابفروشی‌ها بود. نظر شما درباره ورود دولت به حمایت از حیات کتابفروشی اسم چیست؟
در همه جای دنیا بخش فرهنگی دولت از فعالان فرهنگی و هنری کشورشان حمایت می‌کنند. اکنون نیز به نظر می‌رسد، وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی به ماجرای تعطیلی کتابفروشی‌ها ورود کرده است، این انتظار را داشته باشیم که این ورود آن‌قدر جدی باشد که برای حفظ همه کتابفروشی‌ها تلاش شود. باید این اتفاق را به فال نیک بگیریم که از این به بعد هم اتحادیه و هم رسانه‌ها این مطالبه را داشته باشند که وزارت ارشاد به کمک کتابفروشی‌ها بیاید و اجازه ندهد که آن‌ها تعطیل شوند.
راسته انقلاب نباید به راسته آش فروش‌ها تبدیل شود
ما که رو به تعطیلی هستیم. کمک‌ها و توصیه‌ها نیز تا امروز به جایی نرسیده است، کتابفروشی‌ها شش‌های تنفسی یک شهر هستند، راسته انقلاب نیز به راسته کتابفروشانش معروف بوده و یکی از نمادهای میراث فرهنگی است. نباید تبدیل به راسته آش‌فروش‌ها شود.
ما با راه‌اندازی کتابفروشی اسم در موقعیت فعلی عملا راسته کتابفروشان را از خیابان دانشگاه تا سر فلسطین تداوم بخشیدیم و به نوعی راسته کتاب را احیا کردیم. حیف است که این راسته از میان برود.
* تسنیم: اقدامات حاشیه‌ای دیگری هم برای نجات کتابفروشی انجام شده است، مثل راه‌اندازی کارزار حمایت مردمی. درباره این اقدامات بگویید؟
کارزار را یکی از مشتریان خوب ما ایجاد کرد و ما هم بعد از راه‌اندازی متوجه شدیم، اکنون کارزار ده هزار امضا را رد کرده است، ولی من از اتفاقات بعدی بی اطلاع هستیم. ما همه مساله‌مان این بود که بتوانیم اجاره این ملک را تا پایان سال تمدید کنیم.
*تسنیم: سوال پایانی این‌که آیا کتابفروشی اسم برای همیشه تعطیل می‌شود یا برنامه دیگری برای احیای آن دارید؟
کتابفروشی و نشر برای من جزئی از زندگی است، اگر تعطیل شود حیات دیگری هم برای ما متصور نخواهد بود، من امیدوارم بتوانیم مکانی را با اجاره قابل قبول بیابیم. یکی از معضلات ما این است که اگر مالکی بخواهد ملکش را اجاره دهد، برایش فرقی نمی‌کند چه شغلی در ملکش ایجاد می‌شود. کتابفروشی یا رستوران فرقی ندارد. امیدوارم بتوانیم مکان مناسبی پیدا کنیم.