کلنگ بی‌قرار شهرداری؛ بیخ گوش سنگلج
شهرداری تهران از پارک قیطریه در شمال تهران تا «عمارت فخرالدوله» در نزدیکی‌های لاله‌زار و از کوچه‌ها تا خیابان‌ها و میدان‌ها، همه را یکسان می‌نوازد. تقریبا همه طرح‌ها هم با اعتراض و انتقاد و هشدار کارشناسان مواجه شده اما چنان‌که پیداست، عزم شهرداری جزم است. حالا هم گویا سندرم کلنگ بی‌قرار دوباره عود کرده و این بار درست بیخ گوش یکی از قدیمی‌ترین بناهای هنری تهران یعنی تئاتر سنگلج قرار...
تصمیم به تخریب ساختمان مجاور مجموعه تئاتر سنگلج از دو جهت مورد انتقاد کارشناسان است. یکی ریسک بالای تخریب ساختمان کناری برای بنای 60ساله سنگلج و دیگری، بی‌توجهی شهرداری به توافقات پیشین برای توسعه بنای سنگلج و الحاق ساختمان کناری به این مجموعه.
قصه چیست؟
روز یکشنبه گذشته، دوم اردیبهشت، پریسا مقتدی، مدیر تماشاخانه سنگلج، طی خبری از تخریب ساختمان مجاور این مجموعه تئاتری خبر داد و ابراز نگرانی کرد که شرایط پیش‌آمده برای تماشاخانه سنگلج خطرناک است.
او همچنین گفته: طی «طرح توسعه سنگلج» که در اوایل دهه 90 ارائه شده بود، توافقات اولیه برای الحاق ساختمان تخریب‌شده فعلی به تماشاخانه انجام شده بود اما هم‌اکنون شهرداری بی‌توجه به این امر، قصد تخریب ساختمان کناری را دارد.
در ادامه این خبر، اتابک نادری، مدیر سابق تماشاخانه سنگلج و طراح و مسوول پیگیری «طرح توسعه سنگلج»، هم درباره وضعیت پیش‌آمده در مجاورت تماشاخانه گفت: واقعیت این است که وقتی خبر را شنیدم خیلی متاسف و متاثر شدم، چون به این حرکت از دو منظر باید نگاه کرد. جامعه تئاتری، تعزیه‌خوان‌ها، هنرمندان آیینی و سنتی و دانشجویان تئاتر از سال 91 که «طرح توسعه سنگلج» مطرح شد، طومارهایی را منتشر کردند و این طرح توسط بزرگان این عرصه نظیر زنده‌یادان عزت‌الله انتظامی و داود رشیدی با شهردار و شورای شهر وقت تهران مطرح شد. بنده هم طراح و هم مسوول پیگیری این طرح بودم.
چنان که مهر گزارش داده «طرح توسعه سنگلج» در زمان مسوولیت محمدباقر قالیباف در شهرداری تهران در دستور کار قرار گرفته و او به شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری دستور داده تا این طرح اجرا شود. همچنین به گفته نادری حتی در این طرح نوشته شده بود که نیازی به تخریب و نوسازی بنا نیست، بلکه با انجام یک بازسازی، تبدیل به یک بلک‌باکس، چند پلاتوی تمرین و گالری موزه تئاتر تهران می‌شود.
محدودیت قانونی بناهای ملی
تماشاخانه سنگلج یکی از بناهای قدیمی شهر تهران است که در تاریخ 2 آذر 1388 به شماره 27469 در فهرست آثار ملی ثبت شد. طبق ضوابط و قوانین، برای بناهای ثبت‌شده باید حریم تعیین شود. طبق قانون حریم در زمان ثبت تعیین می‌شود ولی اگر حریم در نظر گرفته نشود، پلاک چسبیده به ملک حق تخریب و ساخت‌و‌ساز ندارد. اگر هم تخریب شود نباید مرتفع‌تر نسبت به ساختمان ثبت‌شده ساخته شود. به‌رغم این محدودیت‌ها اما شهرداری در‌صدد ساخت یک بنای جدید به جای بنای کناری سنگلج است. این در حالی است که مدیر کنونی تماشاخانه گفته: متاسفانه این‌طور به گوش ما رسید که 20 متر هم می‌خواهند پی ریزی کنند. هر‌چند مهندسان دفتر طرح و برنامه معتقد بودند که اگر دقت لازم در این تخریب و پی‌ریزی بشود مشکلی پیش نمی‌آید اما آنها هم به سهم خودشان نگرانی‌هایی داشتند. این گفته‌ها یادآور تخریب غیراصولی یک ساختمان توسط شهرداری در تابستان سال گذشته در جنوب تهران بود که متاسفانه خسارات گسترده‌ای در پی داشت و منجر به مرگ 5 تن شد.
دیگر واکنش‌ها
دو روز پیش کاظم نظری، مدیرکل هنر‌های نمایشی، با بیان اینکه بنای تماشاخانه سنگلج ثبت ملی است و این اقدام شهرداری تهران تخلف آشکار، خودسرانه و کاملا غیر‌قانونی است، گفت: مکاتبات لازم را با آقای دارابی، قائم‌مقام وزیر میراث فرهنگی و گردشگری، انجام داده‌ایم و منتظر پیگیری و پاسخ این وزارتخانه هستیم. روز گذشته نیز هادی مرزبان، از پیشکسوتان هنر تئاتر ایران، در این باره گفت: «سنگلج» جزو آثار ملی و تنها تماشاخانه واقعی ایران است. این مکان برای همه اهالی تئاتر حالت نوستالژی دارد. به یاد دارم چندین بار من، عزت‌الله انتظامی، داوود رشیدی و... برای طرح توسعه سنگلج با شهرداری صحبت کردیم که خوشبختانه همه مدارکش موجود است، حتی دستور آن هم داده شد اما نمی‌دانم یک‌دفعه چه اتفاقی افتاد. وی ادامه داد: قرار بر این بود ساختمان کناری جزو تماشاخانه سنگلج محسوب شود. گویا پیگیری و رفت‌و‌آمدهای ما روی هوا رفت. شوربختانه این موضوع ممکن است موجب تخریب سنگلج شود. وزیر فرهنگ و ارشاد باید سریعا پیگیر این موضوع شود؛ یعنی شهرداری تا این حد بی‌در‌و‌پیکر شده که مدارک خودشان را هم دیگر قبول ندارند؟
--> اخبار مرتبط