آتش‌بس 60 روزه در راه است؟
دنیای اقتصاد: در شرایطی که بیش از 21 ماه از جنگ ویرانگر در غزه می‌گذرد، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز دوشنبه برای سومین بار در دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، وارد واشنگتن شد. بسیاری امیدوارند این دیدار به آتش‌بسی موقت منجر شود که گامی رو به جلو برای پایان درگیری‌ها و آزادی گروگان‌های اسرائیلی در ازای زندانیان فلسطینی باشد.
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ در شرایطی که بیش از 21 ماه از جنگ ویرانگر در غزه می‌گذرد، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز دوشنبه برای سومین بار در دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، وارد واشنگتن شد.
بسیاری امیدوارند این دیدار به آتش‌بسی موقت منجر شود که گامی رو به جلو برای پایان درگیری‌ها و آزادی گروگان‌های اسرائیلی در ازای زندانیان فلسطینی باشد.
توافقی شکننده در سایه بی‌اعتمادی
پیش‌تر، اسرائیل و حماس دو آتش‌بس کوتاه‌مدت را تجربه کرده‌اند. در آخرین مورد که در ماه مارس پایان یافت، 1500 زندانی فلسطینی در قبال آزادی 30 گروگان اسرائیلی و تحویل اجساد 8 نفر مبادله شدند.
حالا ترامپ امیدوار است بتواند دو طرف را برای دستیابی به توافقی تازه متقاعد کند؛ توافقی که شامل آتش‌بسی 60 روزه است و در این مدت مذاکرات برای پایان دائمی جنگ صورت گیرد.
اما دستیابی به چنین توافقی ساده نیست. تحلیلگران به نیویورک‌تایمز گفته‌اند که دستیابی به صلح پایدار بسیار دشوارتر از یک توافق موقت است. نتانیاهو تأکید کرده که پیش از نابودی کامل حماس، جنگ را متوقف نخواهد کرد و حماس نیز اعلام کرده تا زمانی که اسرائیل نیروهایش را از غزه خارج نکند و کنترل این منطقه را به حماس واگذار نکند، گروگان‌ها را آزاد نخواهد کرد.
مذاکرات همزمان در دو جبهه؛ واشنگتن و دوحه
همزمان با پرواز نتانیاهو به آمریکا، تیمی از مذاکره‌کنندگان اسرائیلی راهی قطر شدند تا در مذاکرات غیرمستقیم با حماس بر سر جزئیات توافق پیشنهادی شرکت کنند. با این حال، منابع فلسطینی گزارش داده‌اند که نخستین نشست مذاکرات در دوحه بی‌نتیجه پایان یافته است.
یکی از دلایل اصلی این ناکامی، نداشتن اختیار کافی توسط هیأت اسرائیلی برای رسیدن به توافق عنوان شده است.
ابزار ترامپ؛ فشار یا ترغیب؟
سؤال اصلی این است که آیا ترامپ می‌تواند با استفاده از ترکیبی از فشار و مشوق‌ها، طرفین را به پذیرش آتش‌بس 60 روزه و در ادامه صلحی پایدار وادار کند یا خیر؟ مقامات آمریکایی امیدوارند پایان جنگ غزه را با تغییرات دیپلماتیک در خاورمیانه گره بزنند؛ از جمله عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و کشورهای عربی، به‌ویژه عربستان سعودی.
با این حال، سعودی‌ها اعلام کرده‌اند تنها در صورت پایان جنگ و دریافت امتیازاتی مانند برنامه هسته‌ای غیرنظامی و پیمان دفاعی با آمریکا حاضر به عادی‌سازی روابط خواهند بود. ریاض مانند سایر پایتخت‌های عربی، آتش‌بس و پایان واقعی خشونت را پیش‌شرط هرگونه تعامل رسمی با اسرائیل قرار داده است.
گزارش‌های متناقض از پشت‌صحنه گفت‌وگوها
برخی منابع آمریکایی نیز به مذاکرات موازی اسرائیل و سوریه اشاره کرده‌اند. به گفته توماس جی. باراک جونیور، فرستاده ویژه ترامپ، این مذاکرات با میانجی‌گری ایالات متحده برای بازگرداندن آرامش به مرزهای سوریه و اسرائیل در جریان است.
در همین حال، نتانیاهو پیش از سفر به واشنگتن اعلام کرد که تیم مذاکره‌کننده‌اش اختیارات لازم برای توافق آتش‌بس بر اساس شروط پذیرفته‌شده توسط اسرائیل را دریافت کرده‌اند. او ابراز امیدواری کرد که دیدارش با ترامپ بتواند به آزادی گروگان‌ها و پیشبرد مذاکرات کمک کند.
شانس آتش‌بس چقدر است؟
به گزارش رویترز، دونالد ترامپ در مسیر بازگشت به واشنگتن پس از تعطیلات آخر هفته در نیوجرسی، گفت: «فکر می‌کنم احتمال زیادی برای رسیدن به توافق با حماس در طول این هفته وجود دارد.» با این حال، یک مقام نزدیک به گروه‌های فلسطینی گفته که نگرانی‌ها در مورد کمک‌های بشردوستانه، وضعیت گذرگاه رفح، و جدول زمانی خروج نیروهای اسرائیلی هنوز برطرف نشده است.
آتش‌بس واقعی یا توافقی ظاهری؟
ایزابل کرشنر، خبرنگار نیویورک‌تایمز، در گزارشی از افزایش علاقه ترامپ به پایان دادن به جنگ در مقایسه با دیدار پیشین خود با نتانیاهو خبر داده است. شیرا افرون، مدیر تحقیقات در انجمن سیاست اسرائیل نیز با ابراز امیدواری گفته است که شاید شاهد توافقی جزئی باشیم که به آتش‌بسی کامل ختم شود.
او تأکید می‌کند که اگرچه ائتلاف افراطی کابینه اسرائیل با هرگونه آتش‌بس مخالف است، اما نتانیاهو می‌تواند با حمایت ترامپ، گام‌هایی برای پایان جنگ بردارد؛ حتی اگر این گام‌ها در قالب یک توافق موقت 60 روزه باشد.