آمریکا میان انواع بحران‌ها مجبور به توافق با ایران است
مجله فارین پالیسی درباره توافق مبادله زندانیان و آزادی 6 میلیارد دلار از اموال مسدود شده ایران در کره جنوبی تاکید کرد: هیچ توافق خوبی با ایران وجود ندارد؛ و این، انتخاب بین بد و بدتر است.
به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: این مجله آمریکایی با بیان این‌که «هیچ معامله خوبی انتظار غرب را نمی‌کشد»، نوشت: این، مخمصه بد و بدتر برای واشنگتن است و به همین علت، بایدن به یک توافق تاکتیکی با تهران گردن نهاد. هیچ معامله خوبی با ایران وجود ندارد، اما مذاکرات دولت بایدن با تهران همچنان بهترین گزینه موجود است.
به نوشته آرون دیویدمیلر (مذاکره کننده در دولت های دموکرات و جمهوری‌خواه)، تام کاتن، سناتور ایالات متحده، این معامله را «باج» و «یک مماشات وسوسه انگیز مماشات» خواند. یک سناتور تندرو دیگر، جیم ریش هم ادعا کرد که این امر «سرمایه‌ای بادآورده» برای تجاوزات تهران فراهم می‌کند. مقامات آمریکایی برای ایجاد مجموعه‌ای از تفاهمات غیررسمی و نانوشته با ایران تلاش می‌کنند که برای کاهش تنش‌ها، به ویژه در مورد موضوعاتی مانند غنی‌سازی اورانیوم، و شاید در مقطعی برای بازگشت به یک توافق رسمی‌تر مانند توافق 2015 طراحی شده است.
اما نکته اصلی این‌جاست: در حال حاضر، برای غرب، هیچ معامله خوبی با ایران در دسترس نیست و تنها بین بد و بدتر حق انتخاب دارد. برای دولت ایالات متحده که گرفتار مجموعه‌ای از معضلات از جنگ اوکراین و روسیه گرفته تا رقابت با چین است و انتخابات دور دوم ریاست جمهوری را نیز در پیش دارد، تلاش برای جلوگیری از یک بحران جدی بر سر برنامه هسته ای ایران، یک بازی هوشمندانه و مسئولانه است. آخرین چیزی که دولت بایدن به آن نیاز دارد، بحران در خاورمیانه بر سر برنامه هسته‌ای کنترل نشده ایران است.
اگر این استراتژی جواب دهد و بخت و اقبال با دولت بایدن یار باشد، ممکن است بتواند پرونده ایران را تا پس از انتخابات ریاست جمهوری مدیریت کند. (البته نباید احتمال برخی تحریکات ایران یا اسرائیل در این دوره را دست کم گرفت؛ اقداماتی که ممکن است منجر به، به‌هم خوردن همه محاسبات شود) و بعد از انتخابات نیز ممکن است گزینه‌های بیشتری درباره نحوه مواجهه با برنامه هسته‌ای ایران در دسترس باشد.
هرکسی که شاهد روند پرپیچ و خم مذاکره با ایران بر سر موضوع هسته‌ای بوده، می‌داند که در حال حاضر هیچ توافقی اساسی با ایران در دسترس نیست، بلکه فقط توافقات تاکتیکی است. این بدان معنا است که محدودیت‌ها و رفتار واشنگتن - به ویژه به واسطه تصمیم بی‌ملاحظه دولت ترامپ در سال 2018 برای خروج از برجام - نیز بخش مهمی از مشکلی است که امروز دولت بایدن با آن مواجه است. به بیان ساده، آمریکا با ایران مشکل راهبردی دارد اما راه حل راهبردی ندارد. همه گزینه‌های موجود، از جمله دیپلماسی و فشار اقتصادی و سیاسی، تنها راه حل‌های موقتی برای واشنگتن را ایجاد می‌کنند. حتی استفاده از نیروی نظامی در بهترین حالت ممکن است برنامه ایران را به تأخیر بیندازد - و به گفته تامیر هیمن، رئیس سابق اطلاعات نظامی اسرائیل، زور حتی می‌تواند ایران را به جلو بیندازد. بدین ترتیب و با وجود تقریبا هیچ شانسی برای احیای برجام، رویکرد دولت بایدن باید در چارچوب گزینه‌های بد در دسترس‌اش درک شود.
برای غرب، هیچ معامله خوبی با ایران وجود ندارد. شرایط گزارش‌شده توافق، نه ذخایر اورانیوم ایران را کاهش می‌دهد و نه کار این کشور بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته را متوقف می‌کند. و برای برخی، به دنبال تنش‌زدایی ایران و عربستان با میانجی‌گری چین، این تفاهمات ایران و آمریکا تنها به شتاب شکستن انزوای تهران در منطقه و خارج از آن می‌افزاید.
بیایید با واقعیات روبه‌رو شویم: تهران به دنبال نفوذ عمده در حداقل چهار پایتخت عربی (بیروت - لبنان، دمشق - سوریه، صنعا - یمن، و بغداد - عراق) است و از حملات علیه نیروهای آمریکایی حمایت می‌کند.
علاوه بر این، جمهوری اسلامی اکنون نقش مهمی در حمایت از حمله روسیه به اوکراین ایفا می‌کند. و در نهایت، موضوع هسته‌ای وجود دارد. به بیان ساده، آمریکا با ایران مشکل راهبردی دارد، اما راه حل راهبردی برای آن ندارد. تلاش‌های واشنگتن، از برجام گرفته تا آخرین تلاش‌ها برای کاهش تنش از طریق مجموعه‌ای از تفاهمات، همگی توافقاتی غیر تحول آفرین، موقت و جزئی هستند. سیاست های داخلی ایران و آمریکا، همه تلاش‌های دیپلماتیک را محدود می‌کند و این محدودیت‌ها هستند که مشخص می‌کنند در نهایت چه چیزهایی می‌تواند مورد توافق قرار گیرد.