اعراب در برزخ!/ تاکتیک عربستان و امارات در دوراهی ایران و اسرائیل / ریاض به تل‌آویو پشت کرد؟
اقتصادنیوز: در باب هم صدایی اعراب با اسرائیل، فارغ از فرایند عادی سازی روابط تل‌آویو با گروهی از کشورهای عربی، گزاره هایی وجود دارد که به مانعی در برابر مشارکت این گروه از بازیگران تبدیل خواهد شد که مهم ترینش افزایش قدرت و نفوذ ایران و همکاری راهبردی تهران با پکن و مسکو است.
به گزارش اقتصادنیوز، آنگونه که رسانه ها مدعی اند اردن جزو بازیگران عربی بود که تلاش کرد موشک ها و پهپادهای پرتاب شده ایران به سمت سرزمین های اشغالی را رهگیری کند، گزارش‌های اولیه رسانه‌ها از کمک چند کشور عربی دیگر در دفاع از سرزمین های اشغالی حکایت دارد، تلاش‌هایی که این گروه از بازیگران بعدها آن را انکار کردند. با این وجود، گروهی از رهبران اسرائیل و همچنین برخی ناظران در واشنگتن، این اقدامات ادعایی را نشانه‌ای از تغییر بزرگ تفسیر کردند. به ادعای ناظران، کشورهای عربی، در صورت تداوم رویارویی اسرائیل با ایران، کنار تل آیو خواهند بود. این عبارات بخشی از یادداشت اخیر فارن افرز است که توسط اقتصادنیوز در دو بخش ترجمه شده که بخش نخست با عنوان «چرا اعراب با کارت اسرائیل قمار نمی کنند؟/ مانع بزرگ در برابر طرح ناتوی خاورمیانه ای بایدن» منتشر شد و در ادامه بخش دوم و نهایی آمده است.
اعراب به دنبال شکستن پل ها نیستند
درماه‌های آینده، کشورهای عربی احتمالاً تلاش خواهند کرد تا از همین رویکرد متعادل کننده پیروی کنند و همه طرف‌ها را به خویشتنداری دعوت کرده و از اقدامات تهاجمی بیشتر اسرائیل فاصله بگیرند. اگر تشدید تنش بین ایران و اسرائیل ادامه یابد، آنها احتمالاً از اسرئیل دورتر خواهند شد. بالاخص آن که هزینه های داخلی برای حمایت آشکار از اسرائیل احتمالاً با گذشت زمان افزایش خواهد یافت؛ به ویژه اگر نیروهای اسرائیلی به سمت رفح حرکت کنند؛ شهری در جنوب غزه که صدها هزار فلسطینی در آن پناه گرفته اند و اسرائیل مدعی است که حماس در این جغرافیا پایگاه دارد. با این همه بسیاری از کشورهای عربی از قدرت و نفوذ ایران در خاورمیانه هراس دارند. بالاخص آن که اعضای محور مقاومت نیز از حامیان اصلی تهران هستند. با این حال، کشورهای عربی خلیج فارس، به خوبی می دانند که هموار کردن راه برای رایزنی های مستقیم دیپلماتیک، اعمال فشار با انگیزه‌های اقتصادی، و انجام دیپلماسی با تهران امن‌ترین راه‌ها برای حفاظت از منافع شان و جلوگیری از سرریز شدن درگیری ها است. هر اندازه هم که رویارویی ایران و اسرائیل تشدید شود، کشورهای عربی احتمالاً از این شکل تعامل عقب نشینی نخواهند کرد. تلاش های آنها برای عادی سازی روابط با ایران از زمان آغاز جنگ غزه سرعت گرفته، در حالی که تلاش ها برای عادی سازی روابط شان با اسرائیل متوقف شده است.
عربستان در تلاش برای ترغیب اسرائیل جهت ترسیم چشم اندازی فراتر از جنگ غزه، عادی‌سازی را منوط به تعریف کشور فلسطین کرده است. با این حال، اسرائیل این درخواست های عربستان را نادیده گرفت، شاید به دلیل اطمینان بیش از حد به این گزاره که پس از پایان جنگ در غزه، روند عادی سازی می تواند از همان جایی که متوقف شد ادامه یابد. اما عادی سازی روابط اعراب و اسرائیل در این شرایط بعید است. کشورهای عربی به همکاری با واشنگتن در زمینه دفاع موشکی ادامه خواهند داد، اما این همکاری مستلزم هماهنگی مستقیم با اسرائیل نیست. همچنین به این زودی ها این تعامل ادعایی به سطح یک اتحاد رسمی دفاعی نزدیک نخواهد شد. این امر مستلزم همسویی سیستم‌های دفاعی کشورهای عربی و همچنین اعتماد بیشتر است که هر دو متغیر در خاورمیانه وجود ندارند و شکل گیری اش زمان می‌برد. در صورت ادامه تشدید تنش بین ایران و اسرائیل، کشورهای عربی حتی بیشتر از این تمایلی به حمایت از اسرائیل نخواهند داشت. کشورهای عربی، به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس، از تلاش‌های اسرائیل برای کاهش توانایی‌های محور مقاومت استقبال خواهند کرد. اما آنها به احتمال زیاد با هرگونه رویارویی مستقیم اسرائیل و ایران که می‌تواند چشم‌انداز اقتصادی شکننده منطقه را بی‌ثبات کند، مخالفت خواهند کرد. با وجود اینکه کشورهای عربی علاقه مند به حفظ روابط دفاعی نزدیک با واشنگتن هستند، آنها نمی خواهند به بلوکی بپیوندند که آشکارا علیه ایران و حامیان جهانی آن مانند روسیه فعالیت می کند. از همین رو ترجیح می دهند روابط متعدد منطقه ای و جهانی را متعادل کنند، نه آنکه پل ها را خراب کنند.
با وجود محدودیت‌ها، کشورهای عربی می‌توانند نقش مهمی در جلوگیری از تشدید بیشتر تنش بین ایران و اسرائیل ایفا کنند. تقویت خطوط ارتباطی بین دو بازیگر - و ایجاد خطوط گرم برای مدیریت بحران - بیش از هر زمان دیگری حیاتی است. دقیقاً به این دلیل که تعدادی از کشورهای عربی روابط خود را با ایران و اسرائیل تقویت کرده‌اند، می‌توانند از این روابط برای تشویق به خویشتنداری و کمک به انتقال پیام‌ها بین دو طرف استفاده کنند و برای جلوگیری از درگیری یا کاهش آسیب در صورت شروع درگیری، تلاش کنند. در درازمدت، برای ایجاد ثبات در منطقه، کشورهای خاورمیانه باید پلتفرم خود را برای گفتگوی منظم تعریف کنند. حملات اخیر که ایران و اسرائیل را در آستانه جنگ قرار داد، تنها نشان می دهد که چقدر نیاز به چنین گفت وگویی ضروری شده است.
اما جهان باید انتظارات خود را برای همکاری نزدیکتر بین کشورهای عربی و اسرائیل کاهش دهد. همکاری کاملاً فنی که کشورهای عربی و اسرائیل اخیراً در زمینه‌های مورد علاقه مشترک از جمله انرژی و تغییرات آب و هوا داشته‌اند، احتمالاً ادامه خواهد داشت. با این حال، گردهمایی‌های منطقه‌ای پرمخاطب که آشکارا تعامل سیاسی کشورهای عربی با اسرائیل را تبلیغ می‌کنند، در کار نیست مگر اینکه اسرائیل به جنگ خود با غزه پایان دهد. تا آن زمان، تلاش کشورهای عربی برای حفظ روابط اقتصادی خود با اسرائیل نیز محدود خواهد بود. یک استراتژی کوتاه‌مدت واقع‌بینانه‌تر، حمایت از توانایی این گروه از بازیگران برای میانجی‌گری و جلوگیری از درگیری‌های آینده بین ایران و اسرائیل را در اولویت قرار خواهد داد.
همچنین بخوانید- خاورمیانه بر سر دوراهی / آرامش قبل از طوفان؛ اسرائیل و حزب الله در یک قدمی جنگ؟
- نقاب از چهره عربستان، امارات و اردن افتاد / اسرائیل؛ اسم رمز سکوت تاریخی اعراب!
- خیز واشنگتن برای پیمان نظامی جدید در خاورمیانه / اعراب با اسرائیل هم صدا می‌شوند؟
- پیامدهای ماجراجویی هولناک اسرائیل / تشدید نگرانی‌ها از آینده خاورمیانه
