اهرم تازه اردوغان برای بقا / ترکیه از روی دست عربستان کپی کرد؟
اقتصادنیوز: گروهی از ناظران با اشاره به پیشرفت های ترکیه در عرصه صنعت نظامی براین باورند که اردوغان از این اهرم تازه برای افزایش نفوذ خود فراتر از مرزهای این کشور، در خارومیانه تا شما آفریقا استفاده خواهد کرد.
به گزارش اقتصاد نیوز، رجب طیب اردوغان از زمانی که مصطفی کمال آتاتورک این کشور را یک قرن پیش از خاکستر امپراتوری عثمانی تأسیس کرد، مهمترین رهبر ترکیه بوده است. در حالی که تحلیلگران اغلب به تحکیم دیکتاتوری اردوغان در داخل و خارج اشاره می‌کنند، این توسعه داخلی صنعت تسلیحاتی است که موجب شده تا ترکیه در راستای اهداف خود مانور دهد.
اهرم تازه اردوغان
به نوشته موسسه مطالعاتی آمریکا زمانی که اردوغان در سال 2002 به قدرت رسید، صنعت داخلی ترکیه 20 درصد نیازهای نظامی این کشور را تامین کرد. امروزه بیش از 80 درصد از نیازها را تامین می کند. ترکیه کشتی‌های خود را تولید و در حال آزمایش TAI Kaan، جنگنده رادارگریز است که ممکن است تا حدی بر اساس طرح‌واره‌های F-35 ساخته شده باشد؛ طرحی که دولت ترکیه پس از کنار گذاشته شدن از این برنامه بدان متوسل شد. برجسته ترین پلت فرم تولید داخل ترکیه پهپاد Bayraktar TB2 است. در این میان، ازدواج کوچکترین دختر اردوغان با سلجوک بایراکتار، افسر ارشد فناوری بایکار، اعتبار صنعت نظامی رو به رشد ترکیه را افزایش داده است. اردوغان سیاست ترکیه را تحت کنترل خود دارد و حتی بیشتر از حزب به خانواده بایکار متکی است. در حالی که ایالات متحده، اروپا و سازمان ملل متحد دیپلماسی را در اولویت قرار می دهند و به دنبال حل مشکلات از طریق گفتگو هستند، اردوغان ترجیح می دهد از صادرات تسلیحات ترکیه برای پیشبرد اهداف ایدئولوژیک خود استفاده کند.
این موسسه مطالعاتی نوشت، نوامبر 2015، مقامات امنیتی ترکیه بعد از اینکه خبرنگاران در باب انتقال تسلیحات ترکیه به گروه های القاعده در سوریه نوشتند، جان دوندار، سردبیر روزنامه جمهوریت ترکیه را دستگیر و سپس گزینه ترور این گروه از روزنامه نگاران را در دستور کارشان قرار دادند. پس از آن آذربایجان از پهپادهای ترکیه استفاده کرد و نیروهای ویژه ترکیه در جریان جنگ قره باغ کوهستانی در سال 2020 به شهر بالای کوه شوشی حمله کردند. در سال‌های اخیر، اردوغان به آفریقا روی آورده است. به عنوان مثال، در 3 نوامبر 2021، افسران امنیتی سومالی قطعات شش هواپیمای بدون سرنشین را در فرودگاه عدن عبدالله موگادیشو توقیف و دو مهندس ترک را که برای مونتاژ هواپیما فرستاده شده بودند، دستگیر کردند. زکریا محمود حاجی، نماینده پارلمان از پونتلند، گفت که این پهپادها را برای مقاصد کشاورزی خریداری کرده است. سومالیایی ها زکاری را بیشتر به خاطر افراط گرایی و ارتباط ادعایی اش با قتل های توافقی می شناسند. برخی مدعی هستند الشباب، گروه وابسته به القاعده سومالی، اگر از حمایت مالی و نظامی ترکیه و قطر برخوردار نبود، احتمالا وجود نداشت.
برنامه بعدی سلطان
ترکیه همچنین به ابی احمد، نخست وزیر اتیوپی، در اوج عملیات نسل کشی اش علیه تیگری ها، هواپیماهای بدون سرنشین صادر کرد. در حالی که میانجی های بین المللی به دنبال پایان دادن به جنگ داخلی لیبی بودند، اردوغان بی سر و صدا هواپیماهای بدون سرنشین و سایر تسلیحات را برای رادیکال های لیبی ارسال کرد. از همین رو می توان گفت، ترکیه در قرن بیست و یکم همان چیزی است که عربستان سعودی در قرن بیستم بود. تفاوت بین این دو این است که در حالی که عربستان سعودی حمایت خود را به پول محدود می کند، ترکیه به گزینه صادرات مستقیم تسلیحات متوسل می شود. در این میان هند باید نگران باشد. پاکستان به تصرف بخشی از کشمیر ادامه داد و ادعای مالکیت بقیه قلمرو اتحادیه هند را داشت. برخی مدع هستند زمانی که جنگ غزه پایان یابد، اردوغان و ائتلافی تحت رهبری اش احتمالاً کشمیر را به میدان نبرد خود تبدیل خواهند کرد. در حالی که این بدان معناست که دیپلمات‌های هندی باید برای مقابله با سیل تبلیغاتی آماده باشند، اما این احتمال را نیز افزایش می‌دهد که ترکیه حمایت مادی خود و احتمالا فروش هواپیماهای بدون سرنشین و سلاح به گروه‌های تروریستی مستقر در پاکستان را افزایش دهد.
دیپلمات های هندی عموماً نسبت به همتایان آمریکایی خود واقع بین هستند. آنها متوجه شده اند که فرآیندهای بی پایان در برابر دشمن ایدئولوژیکی که دیپلماسی را کمتر به عنوان مکانیزمی برای حل منازعه و بیشتر به عنوان یک استراتژی جنگ نامتقارن برای منحرف کردن تمرکز دشمنان می داند، کار نمی کند و در عین حال به دنبال به دست آوردن چیزی است که از طریق افکار عمومی یا قوانین بین المللی نمی تواند به دست آورند. بنابراین، بهترین راه برای بازدارندگی ترکیه از ایجاد موج جدید ترور می تواند تحکیم روابط با کردها باشد. ترکیه حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) را یک گروه تروریستی می‌داند، اما درباره وضعیت این گروه اتفاق نظر کمی وجود دارد.
در سال 2017، نظامیان ترکیه و نیروهای نیابتی این کشور راهی عفرین شدند و اکثریت مردمان کرد این منطقه را کشتند. اردوغان علنا تهدید می کند که همین کار را با بقیه اقلیم کردستان سوریه انجام خواهد داد. علاوه بر این خطر این است که کردهای سوریه اردوگاه الهول را کنترل می کنند، زندانی که هزاران نفر از اعضای داعش در آن زندانی هستند. اگر ترک ها به حکومت کردها پایان دهند، اروپا و هند باید برای هجوم رادیکال ها آماده شوند. چالش قرن بیست و یکم برای هند نه تنها مقابله با پاکستان و چین، بلکه با ترکیه نیز خواهد بود. همانطور که هند به یک ابرقدرت تبدیل می شود، باید دیپلماسی خود را طوری تنظیم کند که هم با تهدیدات جدید روبرو نشود و هم از فرصت های جدید برای تحکیم منافع امنیتی و گسترش دامنه تجاری خود استفاده کند.
همچنین بخوانید ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
