بازگشت ولیعهد به کاخ سفید | بن سلمان به دنبال همکاری‌های نظامی - اطلاعاتی با ترامپ
اقتصادنیوز: محمد بن‌سلمان می‌داند که شریک مشتاقی چون دونالد ترامپ در آمریکا، انتظار او را می‌کشد. ترامپ در هر دو دوره ریاست‌جمهوری خود، نخستین سفر خارجی‌اش را به مقصد عربستان انجام داد
به گزارش اقتصادنیوز، سفر پیش‌روی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، به واشنگتن بار دیگر نگاه‌ها را به رابطه شخصی و سیاسی او با دونالد ترامپ جلب کرده است؛ رابطه‌ای که از سال 2018 تا امروز به یکی از مؤلفه‌های تعیین‌کننده در تعاملات ایالات متحده و خاورمیانه بدل شده است. اکنون در شرایطی که خاورمیانه از تبعات جنگ غزه، بی‌ثباتی انرژی و رقابت قدرت‌های بزرگ رنج می‌برد، دو چهره‌ای که پنج سال پیش وعده نظم تازه‌ای در منطقه داده بودند، دوباره روبه‌روی هم خواهند نشست.
بازگشت ولیعهد به کاخ سفید
میدل‌ایست ای نوشت: ماه آینده، ولیعهد عربستان سعودی، محمد بن سلمان، برای دیدار با رئیس‌جمهور آمریکا، راهی واشنگتن خواهد شد.
محمد بن سلمان پیش‌تر در سال 2018 و در جریان آخرین سفر خود به آمریکا، با دونالد ترامپ دیدار کرده بود.
به گزارش فایننشال تایمز، هدف اصلی ولیعهد از این دیدار، دستیابی به توافقی امضاشده با آمریکا در پایان این نشست است؛ توافقی که به احتمال زیاد نوعی پیمان دفاعی است و شباهت زیادی با فرمان اجرایی‌ای که ترامپ پس از حمله اسرائیل به دوحه ماه گذشته، در قبال قطر صادر کرد، دارد.
خبر مرتبط رئیس جمهور دو چهره؛ از میانجی صلح در جهان تا دامن زدن به جنگ داخلی | جاه طلبی جدید ترامپ در راه استاقتصادنیوز: ترامپ در داخل مرزهای آمریکا در حال دامن زدن به نوعی از جنگ داخلی است، جنگی که که کاملا آشکار و عینی است.
رقابت کشورهای عربی در خلیج‌فارس
قطر میزبان العدید، بزرگ‌ترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه است. رابطه این کشور با عربستان اکنون دوستانه است. پیش‌تر اما بین سال‌های 2017 تا 2021، قطر هدف محاصره اقتصادی و سیاسی به رهبری ریاض قرار گرفت؛ اتفاقی که باعث آشکارسازی شکاف ایدئولوژیک در میان کشورهای عرب و مسلمان شد و بسیاری را وادار کرد که میان این دو جبهه، یکی را برگزینند.
خبر مرتبط رئیس جمهور دو چهره؛ از میانجی صلح در جهان تا دامن زدن به جنگ داخلی | جاه طلبی جدید ترامپ در راه استاقتصادنیوز: ترامپ در داخل مرزهای آمریکا در حال دامن زدن به نوعی از جنگ داخلی است، جنگی که که کاملا آشکار و عینی است.
به گزارش اقتصادنیوز، در ژوئن 2017، چهار کشور عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین و مصر، در اقدامی هماهنگ با رهبری عربستان، تمامی روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود را با قطر قطع کردند. این کشورها قطر را به حمایت از تروریسم و دخالت در امور دیگر کشورها متهم کردند، اتهاماتی که قطر همواره آنها را رد کرده است. حمایت قطر از گروه مسلمان اخوان‌المسلمین موجب خشم دولت‌های پادشاهی خلیج‌فارس شده بود. همچنین رسانه الجزیره که وابسته به قطر است، منتقد دولت‌های عربی محافظه‌کار بود.
سرانجام پس از چهار سال تنش شدید، در تاریخ 5 ژانویه 2021، سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در شهر العُلا در عربستان سعودی گرد هم آمدمند و توافق آشتی را امضا کردند.
در مقابل، عربستان سه پایگاه هوایی آمریکا را در خاک خود جای داده است؛ بیشتر آنها در غرب کشور و در نزدیکی دریای سرخ قرار دارند.
بنا بر گزارش فایننشال تایمز، محمد بن سلمان در این سفر به دنبال گسترش همکاری‌های نظامی و اطلاعاتی نیز هست؛ به‌ویژه پس از تحولات منطقه‌ای در دو سال اخیر، که تعادل امنیتی منطقه را بر هم زده است.
ترامپ مشتاق ارتباط با عربستان است
محمد بن‌سلمان می‌داند که شریک مشتاقی چون دونالد ترامپ در آمریکا، انتظار او را می‌کشد. ترامپ در هر دو دوره ریاست‌جمهوری خود، نخستین سفر خارجی‌اش را به مقصد عربستان انجام داد. او بارها بر ضرورت حمایت از دولت‌های ثروتمند خلیج فارس که بیشترین هزینه ها را در آمریکا و به‌ویژه در شرکت‌ها و پروژه‌های مرتبط با خانواده او صرف می‌کنند، تأکید کرده است. در عین حال، ترامپ همواره از انتقاد نسبت به سابقه حقوق بشر در پادشاهی عربستان سعودی خودداری کرده است.
جرد کوشنر، داماد ترامپ، نقش موثری در تقویت رابطه خانوادگی و اقتصادی ترامپ با ریاض داشته است. کوشنر که به شدت طرفدار اسرائیل است، در تدوین طرح آتش‌بس غزه در ماه جاری نقش داشت. او روابط مالی عمیقی با پادشاهی سعودی دارد. شرکت سرمایه‌گذاری او، Affinity Partners، اخیراً به همراه صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان، شرکت بزرگ بازی‌سازی الکترونیک آرتز را خریداری کرده است.
از دوران سرد بایدن تا بازگشت گرم روابط
چگونگی روابط فعلی ترامپ و بن سلمان تضادی آشکار با دوره ریاست‌جمهوری جو بایدن دارد. در آن زمان، ولیعهد عربستان به چشم فردی منفور و طردشده از منظر سیاسی دیده می‌شد. با این حال، زمانی که بایدن برای درخواست کمک افزایش عرضه جهانی نفت به عربستان سفر کرد، بن سلمان از او میزبانی کرد.
این دیدار در بحبوحه فشارهای ناشی از دو سال همه‌گیری کرونا و چند ماه پس از حمله روسیه به اوکراین صورت گرفت.
سرنوشت توافق ابراهیم
در پشت پرده این دیدار، جو بایدن و ولیعهد عربستان در حال تلاش برای پیوستن عربستان به توافق‌های ابراهیم بودند، اما تمامی مذاکرات عادی‌سازی با اسرائیل پس از حملات 7 اکتبر 2023 حماس به جنوب اسرائیل و کشتار گسترده مردم غزه از سوی تل‌آویو متوقف شد.
اکنون با وجود برقراری آتش‌بس شکننده در غزه، هفته گذشته استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در اعلام کرد که شرایط منطقه‌ای را بار دیگر برای گفت‌وگوهای عادی‌سازی مساعد می‌بیند.
با این حال، رفتار به‌شدت مورد انتقاد اسرائیل در غزه و نیز حملات نظامی این رژیم به هفت کشور دیگر در دو سال گذشته باعث شده که گسترش توافق‌های ابراهیم در نشست ماه آینده در واشنگتن، بعید به نظر برسد، حداقل در مقطع فعلی.
چهره مخدوش شده ولیعهد
محمد بن سلمان در سفر پیشین خود به آمریکا در سال 2018 با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو شد. او از سواحل شرقی تا غربی، در نشست‌هایی با مدیران شرکت‌های فناوری، چهره‌های سیاسی و حتی ستارگان هالیوود شرکت کرد. در آن زمان بن سلمان چهره‌ای اصلاح‌طلب و مدرن برای عربستان به‌شمار می‌رفت و سرمایه‌گذاری‌هایی معادل ده‌ها میلیون دلار در استارتاپ‌ها و شرکت‌های بزرگ آمریکایی انجام داد.
اما این تصویر محبوب به سرعت خدشه‌دار شد. در همان سال، جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار برجسته میدل‌ایست‌ای و واشنگتن پست، در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید. در افکار عمومی، این قتل به دستور مستقیم ولیعهد عربستان صورت گرفت.
بازگشت به گذشته
دیدار پیش‌روی محمد بن سلمان و دونالد ترامپ، بازگشت به گذشته‌ای است که در آن منافع اقتصادی، حمایت سیاسی و سکوت در برابر سرکوب داخلی درهم‌تنیده‌اند. اکنون، پس از سال‌ها جنگ، تحریم، و دگرگونی در نظم منطقه‌ای، پرسش اصلی این است که آیا آنها قادر به ایجاد معادله‌ای که تضمین کننده امنیت خاورمیانه و هم‌راستا با منافع شخصی آنها باشد، هستند؟
همچنین بخوانید- نمایش سیاسی ترامپ یا تله دیپلماتیک | اعراب برای بازسازی غزه چک سفید امضا می‌دهند؟ | هیچ اشاره‌ای به مردم فلسطین نمی شود
- در سر نتانیاهو چه می‌گذرد؟ | ترامپ دیگر به‌دنبال نزدیک کردن عربستان و اسرائیل نیست
- ادعای نماینده آمریکا: عربستان در آستانه پیوستن رسمی به توافقات سازش است
- چین؛ تهدیدات ترامپ را جدی نمی گیرد | وضعیت نگران‌کننده، سوءتفاهم‌ها متقابل!
