بایدن تنها ناجی اسرائیل است؟ پشت پرده تصویب لایحه اصلاح قضایی!
اقتصادنیوز: همزمان با افزایش تنش ها در سرزمین های اشغالی، این سوال ذهن بسیاری از تحلیلگران را درگیر کرد؛ چرا نتانیاهو از خواست عموم جهت عقب نشینی از تصویب لایحه اصلاح قضایی تبعیت نکرد؟
به گزارش اقتصادنیوز، توماس فریدمن، ستون نویس نیویورک تایمز با اشاره به تنش های حاکم بر سرزمین های اشغالی با انتشار یادداشتی هدف گروه های رادیکال از چنین فعل و انفعال هایی را تحقق دو پروژه می داند؛ نخست بی اعتبار کردن دیوان عالی و دوم الحاق کرانه باختری و دهن کجی به راه حل دو کشوری. به نوشته این تحلیلگر آمریکایی، بایدن شاید تنها چهره سیاسی است که می تواند مانع از سقوط اسرائیل به پرتگاه شود؛ هرچند فریدمن باور دارد که رئیس جمهوری وقت آمریکا قادر به فرصت سازی نخواهد بود و موضع گیری اش صرفا موجب خواهد شد تا فرایند عادی سازی روابط اسرائیل و ایالات متحده به شکل منفی تحت تاثیر قرار بگیرد.
تنش در اسرائیل، واشنگتن را به زانو درآورد
اکتبر 1973، ارتش مصر و سوریه اسرائیل را هدف حمله قرار دادند. هنگامی که ارتش اسرائیل با کمبود مهمات مواجه شد، ریچارد نیکسون، رئیس جمهوری وقت امریکا، دستور انتقال تسلیحات را صادر کرد. حالا با گذشت پنجاه سال رئیس جمهوری آمریکا باید بداند که اسرائیل برای تداوم حیات خود به حمایت های هوایی - نظامی واشنگتن محتاج است.
اگر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر وقت اسرائیل به تلاش برای تصویب لایحه اصلاحات قضایی ادامه دهد؛ لایحه ای که مهم ترین اختیارات قانونی را از دادگاه عالی اسرائیل سلب می کند؛ اختیاراتی چون بررسی انتصاب ها یا تصمیم های سیاسی اسرائیل. ظاهرا خواسته نتانیاهو و کابینه رادیکالش بدون دستیابی به اجماع ملی محقق خواهد شد، آن هم در شرایطی که ارتش اسرائیل در موضع ضعف قرار دارد و نه تنها ارزش های حیاتی آمریکا و اسرائیل در حال نابودی است، بلکه منافع حیاتی ایالات متحده تضعیف شده است.
آقای رئیس جمهور زمانی که از نتانیاهو خواستید که در باب تصویب این لایحه جنجالی عجله نکند و تلاش داشته باشد تا در این باره اجماعی گسترده ای را از آن خود کند، شوک الکتریکی به سیستم سیاسی اسرائیل وارد کردید؛ مواضع شما برای چند روز سرخط اخبار بود. چرا که اکثریت اسرائیلی ها معتقدند که شما دوست واقعی شان هستید. اما من از این هراس دارم که کابینه حاکم بر اسرائیل خواست دیگری از شما داشته باشد؛ خواستی که با منافع استراتژیک ایالات متحده در هم تنیده. نتانیاهو علیرغم اصرار بایدن در حال دامن زدن به درگیری ها است.
چرا «بی بی» عقب نشینی نکرد؟
علیرغم هشدار بیش از هزار و صد خلبان و کارشناس فعال نیروی هوایی اسرائیل مبنی بر اینکه هواپیماهای دیکتاتوری را به پرواز درنمی آورند؛ علیرغم نامه سرگشادهای که توسط دهها مقام ارشد امنیتی سابق، از جمله روسای پیشین نیروهای دفاعی اسرائیل، موساد، شین بت و پلیس امضا شده و از نخستوزیر درخواست عقب نشینی شده، فارغ از هشدار مجمع تجاری ارشد اسرائیل در باب عواقب جبران ناپذیر و مخرب چنین تنش هایی بر اقتصاد این بازیگر؛ فارغ از نگرانی ها در باب اینکه چنین کنشی در نهایت می تواند انسجام واحد در پایگاه ارتش اسرائیل را به هم بزند؛ علیرغم راهپیمایی پنج روزه قابل توجه و عمدتا خودجوش اسرائیلیها از تل آویو به شرق بیت المقدس، که مانند آن هرگز پیش از این اتفاق نیفتاده بود؛ «بی بی» ظاهرا قصد عقب نشینی ندارد.
در چنین شرایطی لازم است که وزیر امور خارجه، وزیر دفاع، وزیر خزانه داری، وزیر بازرگانی، وزیر کشاورزی، نماینده تجاری ایالات متحده، دادستان کل، مدیر سیا و روسای مشترک آمریکا فعال در کابینه بایدن با همتایان اسرائیلی خود تماس بگیرند و به آنها اطلاع دهند که اگر نتانیاهو - بدون اجماع و در هم شکستن جامعه اسرائیل و ارتش آن - پیش برود، نه تنها ارزش های مشترک بین دو بازیگر را تضعیف می کند، بلکه به منافع استراتژیک آمریکا در خاورمیانه آسیب جدی وارد می کند. فعل و انفعال های کنست در مسیر رای گیری لایحه اصلاحیه پیشنهادی قضایی، ممکن است موجب شود که اهرم مهمی در روابط آمریکا با اسرائیل در هم شکسته شود؛ اهرمی که نمی توان جایگزینی برایش یافت.
پروژه کابینه افراطی
امروز باید برای هر سیاستگذار ایالات متحده روشن باشد که افراطی ترین کابینه اسرائیل در فکر اجرای دو پروژه است. نخست، در هم شکستن قدرت دیوان عالی برای مهار برنامه افراطی این کابینه، و دیگری برچیدن روند صلح اسلو و نقشه راه آن برای تحقق راه حل دو کشوری، به منظور هموار کردن مسیر جهت الحاق یکجانبه کرانه باختری توسط اسرائیل. اسلو سنگ بنای سیاست خاورمیانه ای آمریکا از سال 1993 بوده است.
این دو پروژه با هم مرتبط هستند: برتری طلبان یهودی در کابینه نتانیاهو باید برای اجرای طرح های جهت الحاق کرانه باختری، دادگاه عالی را از مسیر خود خارج کنند. چنین اقدامی میتواند به راحتی اردن را بیثبات سازد، زیرا احتمالا تعداد بیشتری از فلسطینیها راهی این کشور خواهند شد و تعادل جمعیتی شکننده این بازیگر برهم خواهد خورد. اردن مهم ترین کشور حائل در منطقه برای ایالات متحده است که به واشنگتن برای مقابله با تهدیدهای امنیتی از جانب سوریه و غرب عراق، جایی که ترو. ریستهای داعش به فعالیت خود ادامه می دهند، کمک می کند.
موانع پیش رو طرح عادی سازی روابط تل آویو - ریاض
همزمان، بایدن درگیر یکی از بزرگ ترین تصمیمهای مربوط به استراتژی ایالات متحده در خاورمیانه است؛ بایدن نمی داند باید جهت عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان، تن به شروط ریاض بدهد یا نه. طبیعتا توافق میان عربستان و دولت بایدن میبایست از مسیرکنگره بگذرد چرا که بدون حمایت قوی دموکرات ها در سنا آن هم در شرایطی که این حزب؛ بالاخص دموکرات های مترقی به نتانیاهو و محمد بن سلمان تمایلی ندارن، هرگونه توافقی بی معنا است
. به دست آوردن حمایت دموکرات ها برای تحقق توافق پیچیده با عربستان سعودی، پیشرفت بزرگی خواهد بود. اگر نتانیاهو دادگاه عالی اسرائیل را خنثی کند و طرح های الحاق کرانه باختری را به پیش برد، انعقاد چنین توافقی عملا غیرممکن خواهد بود، زیرا تعداد کمی از دموکراتها در سنا از آن حمایت خواهند کرد.
همچنین بخوانید