بررسی پروژه شهید انصاری و تأثیر آن بر بافت تاریخی قزوین

میزگرد ایسنا در خصوص بررسی تأثیر پروژه شهید انصاری بر بافت تاریخی محله بلاغی قزوین، با حضور محمود داوران، فعال میراث‌فرهنگی و دارای دکترای برنامه‌ریزی شهری و سمیه مراقی دبیر انجمن دوستداران یادمان‌های ماندگار در قزوین برگزار شد.

در ابتدای محمود داوران بیان کرد: اغلب مشکلاتی که در طراحی و برنامه‌ریزی شهری با آن روبه‌رو هستیم 2 ریشه اساسی دارند، یکی از این ریشه‌ها افزایش جمعیت و ریشه دیگر عدم توانایی طرح‌های اجرا شده در پاسخگویی به شهرنشینی شتابان است.

وی با اشاره به شهرنشینی شتابان، افزود: طی سال‌های 1335 تا 1395 شهرنشینی در کشور از 31 درصد به 74 درصد رسیده است، بر اساس آمار سال 1390 یک‌سوم جمعیت کشور در کلان‌شهرها اسکان دارند و 30 درصد مساحت شهرهای ما با جمعیتی حدود 20 میلیون نفر نیز در شرایط نامطلوب و نابسامان زندگی می‌کنند.

این استاد دانشگاه بیان کرد: در استان قزوین به‌ویژه شهر قزوین جمعیت از 66 هزار و 420 نفر در سال 1335 به 424 هزار و 695 نفر در سال 1400 رسیده است که برآوردی قابل‌قبول است، سال 1395 نیز جمعیت شهر قزوین 402 هزار و 748 نفر بوده است، در واقع طی 65 سال جمعیت شهر قزوین 6 و نیم برابر شده است.

42 درصد بافت شهری قزوین فرسوده است

وی خاطرنشان کرد: رشد جمعیت و توزیع نامتوازن امکانات بین شهر و روستا منهای رشد طبیعی جمعیت باعث شده است که از دهه 40 به بعد با رشد گسترده مهاجرت روبه‌رو شویم؛ فقر شهری، فقر درآمدی، فقر بهداشتی، فقر آموزشی، خدمات اجتماعی پایین، شکاف طبقاتی، گسترش نابرابری دسترسی به خدمات شهری، مشکلات حمل‌ونقل، تاب‌آوری پایین در مواجهه با مخاطرات محیطی، بحران هویت، بروز آسیب‌های اجتماعی، افول سرمایه‌های اجتماعی، نابودی محیط‌زیست معنوی، طبیعی و ملموس حاصل شهرنشینی شتابان است.

داوران بیان کرد: این مشکلات بیشتر خودشان را در محلات ناکارآمد شهری و بافت‌های فرسوده نشان می‌دهند، طبق پژوهشی که در قزوین صورت‌گرفته است اگر با سه معیار ریزدانگی، نفوذناپذیری و ناپایداری بررسی کنیم در سال 89 شهر قزوین فقط 14 درصد معادل 510 و نیم هکتار بافت فرسوده داشت اما اگر معیارهای عملکردی کالبدی در ابعاد اقتصادی و اجتماعی را با 22 معیار لحاظ کنیم حدوداً 42.8 درصد معادل 1561 هکتار مساحت قزوین به درجات مختلف دچار فرسودگی است.

وی خاطرنشان کرد: در این پژوهش مساحت شهر قزوین 3647 هکتار در نظر گرفته شده است. شهر قزوین در قالب سه منطقه، 4 نوع بافت قدیمی، تاریخی، میانی و نوساز دارد، بخشی از این بافت‌ها به طور مشخص فرسوده است که اگر 42 درصد را در نظر بگیریم آمار بسیار بالایی است.

این فعال میراث‌فرهنگی بیان کرد: عمده این فرسودگی‌ها در بخش جنوب و جنوب غرب شهر قزوین قرار دارد که می‌توان به پروژه خیابان شهید انصاری اشاره کرد، این پروژه که توسط شهرداری قزوین اجرا می‌شود در بافت فرسوده محله بلاغی و پنبه ریسه قرار دارد.

محله بلاغی قزوین، تابستان 1398

بلاغی از بکرترین محلاتی است که از تیغ بلوارکشی در امان مانده بود

سمیه مراقی نیز در ادامه این میزگرد اظهار کرد: برای هر اقدامی یک مبنا وجود دارد، پروژه شهید انصاری نیز در راستای اقدامات و مصوبات قانونی مانند طرح جامع و طرح تفضیلی شهر اجرا می‌شود این در حالی است که طرح‌های جامع و تفضیلی در دهه‌های اخیر دیگر کاربردی نیستند و در شهرهای دیگر شاهد تجربه‌های ناموفقی در عرصه بافت تاریخی بودیم.

وی افزود: پروژه شهید انصاری قرار است در یکی از محلات بااصالت قزوین اجرایی شود، محدوده محله و اسامی آن در طول تاریخ تغییر کرده است، ابتدا یک محله کلی به‌عنوان محله پنبه‌ریسه داشتیم که در یک دوره تقسیم‌بندی، بخشی از آن به محله بلاغی و بخشی دیگر به گلبنه تبدیل شد.

این پژوهشگر اظهار کرد: این محله به‌عنوان یکی از بکرترین محلاتی است که از تیغ بلوارکشی و خیابان‌کشی در امان مانده بود، ساختار محله بودن بسیار مهم است چرا که سبب شده کمترین آسیب اجتماعی را در محله داشته باشیم و محله توانسته با تمام تغییرات، هویت خود را حفظ کند، از طرفی ساکنان فعلی همان ساکنان قدیم هستند که نسبت به محله حس تعلق دارند.

وی یادآور شد: در طرف دیگر ارزش‌های تاریخی موجود در محل است، با کاوش‌های صورت‌گرفته تاریخ سکونت در این محله به دوره آل‌بویه می‌رسد همچنین چند اثر مانند مسجد مدرسه حیدریه و گرمابه بلاغی در این محله ثبت تاریخی شده و دارای حریم هستند.

پروژه شهید انصاری به بافت تاریخی ضربه می‌زند

مراقی با اشاره به پروژه شهید انصاری بیان کرد: پروژه شهید انصاری به‌منظور روان‌سازی ترافیک طراحی شده است اما اجرای آن به بافت تاریخی ضربه می‌زند، در سال‌های گذشته بعد از مطالعات مختلفی که صورت گرفت، همچنین استفاده از مشاوره‌های تخصصی و تجربه‌های دیگر شهرها سبب شد که شورای‌عالی معماری به این نتیجه برسد که این پروژه باید متوقف شود.

وی خاطرنشان کرد: شنیده شده مدیریت شهری تصمیم دارد این پروژه را اجرایی کنند، باتوجه‌به مصوبه شورای‌عالی شهرسازی، مدیریت شهری در این پروژه با قانونی که ارگان بالادستی پیشنهاد داده طرف است، از طرفی در این پروژه مدیریت شهری در مقابل قانون ثبت آثار تاریخی و حریم‌های آن نیز قرار گرفته است.

دبیر انجمن دوستداران یادمان‌های ماندگار قزوین اظهار کرد: شاهد هستیم که مدیریت شهری نسبت به این 2 قانون بی‌توجه است؛ در دوره‌های قبلی نیز همین‌طور بود چرا که توقف پروژه طبق میل و خواسته مدیران شهری نبود بنابراین پروژه را راکد گذاشتند؛ در این مدت نیز تمام مطالباتی که از سوی مردم مطرح می‌شد بی‌پاسخ مانده و حتی پروانه ساخت‌وساز به محله داده نمی‌شد و می‌گفتند که میراث‌فرهنگی اجازه کار نمی‌دهد و هجمه زیادی علیه میراث‌فرهنگی ایجاد کردند.

وی تأکید کرد: در حالی این پروژه می‌خواهد آغاز به کار کند که طرح مطالعاتی دقیق تهیه شده به‌صورت پلاک به پلاک انجام شده، طرح دسترسی محلی با حفظ ارزش‌ها و ترمیم فضاهای تخریبی باتوجه‌به نیاز محله و ایجاد امکانات محله و بهسازی، مورد بی‌توجهی مدیریت شهری قرار گرفته است و همتی برای حفظ آثار تاریخی وجود ندارد.

محله بلاغی قزوین، تابستان 1398

شهرسازی بلدوزری در انصاری شرقی حاکم است

داوران در ادامه با بیان اینکه باید بررسی شود که فلسفه این پروژه از منظر مدیران شهری به‌خصوص شهرداری چه بوده است، بیان کرد: مدیران شهری در درجه اول می‌گفتند در نقشه قزوین مطابق با شیب توپوگرافی، بیشتر شریان‌های ما شمالی و جنوبی هستند و شریان غربی و شرقی کمتری داریم، آن‌ها معتقدند که از سر پل طالقانی یا میدان ولیعصر به سمت دروازه رشت یا از بازار تا پل طالقانی تردد به‌کندی انجام می‌شود و ترافیک وجود دارد بنابراین به‌منظور حل این مشکل می‌خواستند که خیابان موازی به‌منظور برقراری ارتباط در مرکز شهر ایجاد کنند.

وی افزود: به همین منظور پروژه انصاری غربی را طراحی و اجرا کردند که طی آن کل بافت تاریخی و ساختار محله قملاق را به هم زدند؛ به‌طورکلی آنچه در این طرح دیده نشد هویت تاریخی بود و بخشی از شناسنامه قزوین آنجا گم شد، در واقع شهرسازی بولدوزری انجام و پروژه انصاری غربی با نگاه اتومبیل محور بدون درنظرگرفتن ارزش‌ها و هویت‌های تاریخی منطقه اجرا شد.

این فعال میراث‌فرهنگی یادآور شد: در واقع مدیران شهری می‌خواستند گره ترافیکی را حل کنند اما بعد از اجرای طرح به دلیل اعتراض‌های انواع نهادهای مدنی ادامه پروژه یعنی انصاری شرقی که امتداد انصاری غربی بود متوقف شد.

وی خاطرنشان کرد: پروژه انصاری شرقی 4 طرح داشت، طرح اصلی از مقابل شهربانی (سپه) تا سر پل طالقانی بود و در همین راستا تعدادی خانه‌های موجود در مسیر خریداری ولی طرح متوقف شد، نزدیک پل طالقانی کارخانه کشمش قرار داشت که آن نیز خریداری اما با توقف طرح به پارکینگ تبدیل شد.

داوران یادآور شد: قرار بود طرح از محلات بلاغی، ملک‌آباد و پنبه‌ریسه بگذرد و در این میان خانه‌های زیادی را خریدند و برخی تخریب شد اما به سرانجام نرسید، در طرح دوم که روی آن تأکید می‌شود به‌جای پل طالقانی، باغ دبیر در نظر گرفته شده است، این طرح نسبت به طرح قبلی در قسمت ابتدایی مشترک است اما از دو سوم راه جدا می‌شود و از محله بلاغی می‌گذرد.

وی اظهار کرد: 2 طرح مطرح شده است، در یک طرح عرض 6 تا 8 متری برای کوچه‌ها و کاربری‌های جدید و در طرح دیگر عرض معبر 14 متر در نظر گرفته شد که مطابق مصوبه و سند ملی راهبردی نیست، سند ملی راهبردی احیا، بهسازی، نوسازی و توانمندسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد در 16 شهریور 93 مصوب هیئت وزیران، عالی‌ترین و کامل‌ترین مصوبه‌ای است که سعی کرده مشکلات طرح‌های قبلی که کالبدی بود را حل کند و ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و زیست‌محیطی را ببیند.

محله بلاغی قزوین، تابستان 1398

نادیده گرفتن بافت تاریخی در پروژه شهید انصاری

داوران خاطرنشان کرد: به‌طورکلی طرحی که اجرا می‌شود نقطه مقابل سندی است که با نگاه همه‌جانبه و یکپارچه، بلندمدت، مشارکتی و مفاهیم حقوق شهروندی، پارامترهای لازم برای ساماندهی و سرزندگی را دارد؛ در این طرح یک رویکرد کاملاً کالبدی و اتومبیل محور است که باهدف احداث خیابان بافت تاریخی محله را نادیده گرفته است، می‌گویند می‌خواهیم خیابان بکشیم کاری به باقی موارد نداریم و صرفاً قصدشان عبور اتومبیل است.

وی اظهار کرد: عرض 14 متر پیشنهاد دادند چراکه مسئله آن‌ها ترافیک است درصورتی‌که مصوبات شورای عالی معماری و شهرسازی به‌صورت قطعی و شفاف تعیین تکلیف کرده که چه اقدامی صورت بگیرد.

این فعال میراث‌فرهنگی بیان کرد: نگاه مدیریت شهری این است که محله دارای بافت تاریخی نیست، بافت فرسوده است و بولدوزر بیندازیم و تخریب کنیم، درحالی‌که محله تاریخی است و شناسنامه تاریخی و هویتی، ابعاد اجتماعی و فرهنگی دارد، طبق این مصوبه باید محله را بازآفرینی کنیم در واقع سند ملی راهبردی در راستای احیا، نوسازی، بهسازی و توانمندسازی بافت فرسوده و ناکارآمد شهری است.

وی خاطرنشان کرد: در این سند بازآفرینی شهری پایدار در محدوده‌ها و محلات ناکارآمد شهری توضیح داده شده است و آیین‌نامه وجود دارد که حاصل خرد جمعی نظام مدیریتی و شهرسازی با تمرکز بر ساماندهی بافت فرسوده است.

خانه میرمیران در محله بلاغی قزوین در تابستان 1398 که چند روز پس از ثبت این تصویر تخریب شد

محله را سامان دهید، چرا تخریب کنید؟

داوران یادآور شد: 14 مهر 97 مصوبه در 12 بند تعیین تکلیف قطعی کرده است، چگونه ممکن است مدیریت شهری به چنین مصوبه‌ای آشکارا توجه نکند، پنج سال پروژه را راکد کردند و حالا می‌خواهند به کل بافت تاریخی را از بین ببرند و می‌گویند مردم از وضعیت فعلی ناراحت هستند، اگر مردم ناراحت هستند شما باید طبق این قوانین محله را سامان دهید یا محله را تخریب کنید؟

وی افزود: افزایش ماشین‌ها و جمعیت یک طرف ماجراست، بحث جدی این است که طبق مصوبه شورای‌عالی شهرسازی این محله محور ترافیکی نیست و حتی اگر عرض معبر 14 متر باشد مشکل حل نمی‌شود، اگر همه ماشین‌ها به این سمت بیایند باغ دبیر کشش ندارد و قطعاً دوباره ترافیک در این مسیر ایجاد می‌شود.

این فعال میراث‌فرهنگی بیان کرد: ارتقای جریان زندگی محلی، متناسب با ویژگی‌های مکان از طریق استفاده بهینه از اراضی تملک و تخریب شده در طول مسیر و اجتناب از تخریب بیشتر در طول محور، نص صریح مصوبه است.

وی خاطرنشان کرد: همچنین در این مصوبه تأکید شده است که به‌منظور بهره‌گیری از فرصت موجود به‌واسطه وجود 3 اثر تاریخی مسجد و مدرسه حیدریه، عمارت سردار مفخم و گرمابه بلاغی ضروری است امکان ارتباط بین این سه اثر از طریق تمهیدات کالبدی فراهم شده و پیشنهادهای مشاور در مورد احیای سه بنای مذکور به تأیید سازمان میراث‌فرهنگی برسد.

داوران یادآور شد: در این پروژه 2 موضوع اساسی مطرح است پهن شدن خیابان و تعداد طبقات در محدوده بافت؛ در واقع تعداد طبقات در محدوده بافت تاریخی قزوین 2 طبقه روی زیرزمین است، تعداد طبقات در پهنه‌های مسکونی و محورهای پیرامون محله نیز با رویکرد اجتناب از تغییرات اساسی در ضوابط عمومی حفاظت از بافت تاریخی و ضوابط حریم‌های آثار تاریخی بر روی نقشه تطبیق می‌شود و حداکثر 3 طبقه روی زیرزمین است.

وی تصریح کرد: باتوجه‌به حفظ عرصه و رعایت ضوابط حریم آثار تاریخی به‌کارگیری تمهیدات کالبدی در راستای آرام‌سازی مسیر از جمله اجرای سنگ‌فرش در کل مسیر نیز مورد تأکید است در این راستا عرض مسیر تردد اتومبیل در تمام مسیر حداکثر 6 متر با اجرای سنگ‌فرش است.

این فعال میراث‌فرهنگی تصریح کرد: اگر هدف اساسی این پروژه شریانی و حل مشکل ترافیکی باشد با این 8 متر جواب نمی‌دهد، بافت تاریخی نابود می‌شود و دیگر محله تاریخی نخواهیم داشت مثل انصاری غربی که مشکل ترافیک حل نشد، اگر دسترسی محلی ناظر بر حفظ هویت تاریخی و محله‌ای در نظر بگیریم، این همان چیزی است که شورای‌عالی شهرسازی مصوب و هدف بازآفرینی است در این حالت ما صرفاً به خیابان توجه نداریم بلکه بافت و کل محله را باهم می‌بینیم.

وی عنوان کرد: مصوبه شورای شهرسازی مشخص است، اثرش در ذیل سند بازآفرینی شهری که از سال 93 تصویب شده و جنبه قانونی دارد و گرایشش معلوم است، مدیریت شهری ملزم است به این مصوبات گردن بگذارد در غیر این صورت هم کار غیرقانونی انجام شده و هم بافت‌تاریخی از بین رفته و مشکل ترافیکی حل نشده است.

محله بلاغی قزوین، بهار 1400

انصاری غربی نمونه شکست‌خورده است

مراقی در ادامه این جلسه بیان کرد: پروژه از خیابان سپه شروع می‌شود و تخریباتی صورت می‌گیرد اما ادامه پروژه شفاف نیست، هیچ‌کس صحبت واضحی نکرده است و با نگاهی به مصاحبه‌های صورت‌گرفته می‌بینیم که دیدگاه کلی اعضای شورای شهر این است که نیاز به بافت تاریخی نداریم و تک‌دانه‌ها را حفاظت می‌کنیم چرا که از نظر آن‌ها بافت مفهومی ندارد.

وی افزود: مدیریت شهری باید تجربه‌هایش را مرور کند و ببیند کجا چه اتفاقی افتاده است، نمونه‌های شفافی راجع به موضوع حل ترافیک داریم، انصاری غربی نمونه شفاف شکست‌خورده مقابل چشم ماست که چطور بافت‌های محله از بین رفتند.

این فعال میراث‌فرهنگی بیان کرد: ارزش محله بار معنایی گسترده‌ای دارد ما تأکید داریم محلات را حفظ کنیم چرا که محلات به‌عنوان ساختار شهر حتی روی اقدامات مدیریت شهری تأثیر دارند.

وی یادآور شد: با اتفاقاتی که در انصاری غربی اتفاق افتاد هویت محله ازهم‌گسسته شد و معضلات اجتماعی تشدید شد، شهرداری برای آسیب‌های اجتماعی ایجاد شده در انصاری غربی باید هزینه بپردازد، همچنین اغلب ساکنین محله که افرادی بااصالت، باهویت و سرشناس بودند به‌خاطر مشکلات ایجاد شده محله را ترک کردند.

مراقی اظهار کرد: مردم به‌خاطر سرقت، دسترسی از خیابان به خانه‌ها، بالاتر بودن خیابان نسبت به خانه و اشراف داشتن به خانه‌ها هرسال مجبور به کوچ از محله شدند.

وی عنوان کرد: در پروژه انصاری شرقی باید توجه شود که ترافیک با کاربری‌ها قرار است مدیریت شود، مهم‌ترین و بیشترین مجموعه‌های اداری و تجاری در خیابان طالقانی و امام خمینی قرار دارد؛ می‌خواهید مشکل را حل کنید که ماشین کمتر بیاید و ترافیک از بین برود اما مانند انصاری غربی می‌شود که قرار بود ترافیک مولوی و منتظری را حل کند اما محقق نشد.

در مدیریت شهری نگاه کارشناسی مفهومی ندارد

این فعال میراث‌فرهنگی اظهار کرد: گفتند که انصاری غربی را احداث می‌کنیم که دسترسی برقرار شود درحالی‌که این دسترسی علاوه بر اینکه ترافیک را حل نکرد، بافت محله را از بین برد تا مدت‌ها حتی اکنون طبقات دوم ساختمان‌ها خالی است، کاربری ندارد و به دلیل بی‌توجهی به صحبت‌های کارشناسان هزینه اضافی به مدیریت شهری تحمیل شد.

وی بیان کرد: گویا در مدیریت شهری نگاه کارشناسی مفهومی ندارد، در انصاری غربی بعد از اجرای پروژه تازه مشاوران مختلفی را فراخواندند که چه طرحی اجرا کنند تا آسیب‌های اجتماعی کاهش پیدا کند.

مراقی بیان کرد: کار خطرناکی در قزوین انجام می‌شود، مسئله را در گام اول به سمت دادستانی می‌برند، چنین چیزی را در کشور سراغ نداریم، ما در شیراز، مشهد و اصفهان با تخریب بافت مواجه هستیم اما اینکه در گام اول بدون توجه به نظرات کارشناسی به سمت قضایی شدن می‌روند و دادستان نظر مدیریت شهری را تأیید می‌کند، بی‌سابقه است.

وی افزود: دادستان می‌گوید بافت را نمی‌خواهیم و آثار را می‌خواهیم لکه‌ای حفاظت کنیم این مسئله جای تأمل دارد چرا مدیریت شهری می‌خواهد به هر قیمتی که شده این طرح اجرا شود؟ در محلات تجربه ما کم نیست برای مثال در محله دباغان میزان اعتراضات و نارضایتی مردم زیاد است اما چرا کسی به آن‌ها توجه نمی‌کند و نارضایتی که در انصاری شرقی ایجاد شده به طرز عجیبی بررسی می‌شود.

دبیر انجمن دوستداران یادمان‌های ماندگار قزوین خاطرنشان کرد: سکوت خودخواسته میراث‌فرهنگی نیز جالب‌توجه است، درحالی‌که در انتظار پیام یا واکنشی از طرف میراث‌فرهنگی بودیم، میراث‌فرهنگی همچنان در سکوت قرار دارد.

چرا میراث‌فرهنگی سکوت می‌کند

داوران نیز خاطرنشان کرد: مدیریت شهری به طور عام و راه و شهرسازی به طور خاص طرح و دیدگاهی برای توسعه شهر، ساماندهی بافت تاریخی و حل مشکلات شهری ندارد و همچنین به مصوبات و قوانین توجه نمی‌کنند، مدیریت شهری با نگاه صرفاً کالبدی و بیگانه با حمل‌ونقل پایدار برای حل مشکل ترافیکی به احداث شریان‌ها و جاده و پل‌ها می‌پردازد.

وی تأکید کرد: دقیقاً همین کار در انصاری غربی اتفاق افتاد، مدیریت شهری اقدامی با همین ماهیت در دره باراجین و باغستان سنتی نیز انجام داده و می‌دهد، در مجموع شهرسازی بلدوزری مدت‌ها است در قزوین اتفاق افتاده است و مطالعات دانشگاهی در جهت افزایش توان تخصصی و تجربه شهرسازی در برنامه‌ریزی شهری را ندید می‌گیرند.

این فعال میراث‌فرهنگی بیان کرد: در داخل شهر حدود 500 هکتار با معیار سه‌گانه قدیمی بافت تاریخی داریم که فرصتی برای جذب گردشگر است اما به‌جای اینکه برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری در حوزه صنعت گردشگری و حفظ بناهای تاریخی اتفاق بیفتد، مدیریت شهری همه را ندید می‌گیرد و به فضاهای تاریخی دست‌اندازی می‌کند، این در حالی است که اگر شهر پایدار می‌خواهیم باید فضاهای تاریخی حفظ شود و حمل‌ونقل در ذیل ساماندهی حمل‌ونقل پایدار انجام شود.

وی گفت: می‌توان کاربری‌ها را طوری توزیع کنیم که شهروندان برای دسترسی به پاسخ نیازهایشان نیاز به جابه‌جایی اتومبیل نداشته باشند یا مجبور نباشد برای امر ساده‌ای به مرکز شهر و بافت تاریخی بیایند تا ما کمبود خیابان و پارکینگ داشته باشیم و به‌ناچار به بافت تاریخی دست‌اندازی کنیم.

داوران یادآور شد: چندین و چند سال است که مصوبه شورای عالی معماری شهرسازی زمین‌مانده و میراث‌فرهنگی علاوه بر این که وظیفه دارد در برابر این نقض مقررات در خط مقدم بایستد سکوت می‌کند، این در حالی است که میراث‌فرهنگی باید مطالبه کند که چرا این مصوبه زمین‌مانده است؟ مسئولین میراث‌فرهنگی باید پاسخگو باشند که چرا در برابر شهرداری و شورای شهر و هر نهادی که اجراکننده این پروژه هست سکوت کردند.

وی اظهار کرد: طبق مصوبه ادامه این پروژه باید به تأیید میراث‌فرهنگی برسد، به نظر می‌رسد اقتصاد سیاسی زمین و رانت در این موارد وجود دارد در غیر این صورت چطور می‌شود شورای عالی معماری شهرسازی به‌عنوان یک نهاد قانونی مصوبه‌ای را تصویب کند اما به آن مصوبه توجهی نشود درحالی‌که نهادهای محلی باید از مصوبات نهادهای بالادستی پیروی کنند، نهادهای قضایی نیز باید پشتیبان مصوبات باشند.

مدیریت شهری باید تابع قانون باشد

این فعال میراث‌فرهنگی خاطرنشان کرد: هرکسی مصوبه را بخواند و با پروژه مقایسه کند متوجه می‌شود که فرسنگ‌ها با هم فاصله دارند، مدیریت شهری باید نهادی تسهیلگر و نهاد توسعه و مرکز محله باشد، مردم در محله زندگی می‌کنند و ذی‌نفعان اصلی هستند اما اکنون طوری شده ذینفعانی که با رانت زمین‌هایی را در بلاغی خریداری کرده‌اند خودشان را در قالب مردم معرفی می‌کنند.

وی تصریح کرد: مصوبات قانونی باید لحاظ شود، این پروژه که برای اجرای آن دورخیز کرده‌اند به معنای نابودی یکی از محلات تاریخی قزوین است، دقیقاً همان اتفاقی که در دباغان و انصاری غربی افتاد مقدمه‌ای بود که باقی محلات تاریخی نیز قربانی شوند.

داوران اظهار کرد: توقع می‌رود که مدیریت شهری پروژه را به‌صورت شفاف در اختیار مردم، ذی‌نفعان و طرف‌داران این پروژه قرار دهد چرا که افرادی در خصوص بافت تاریخی دغدغه دارند و وظیفه مدیریت شهری است که شفاف، پاسخگو و مشارکتی عمل کند.

وی خاطرنشان کرد: مدیریت شهری اگر می‌خواهد در اجرای پروژه‌هایی که تحت عنوان پروژه‌های نیمه‌کاره زمین‌مانده است نتایج مطلوبی به دست آورد باید مطابق با قانون و به‌صورت مشارکتی با مردم پروژه را اجرا کند.

این فعال میراث‌فرهنگی تأکید کرد: مدیریت شهری باید به کمک مردم محل بافت محله را بازسازی کند، نظر مردم را جمع‌آوری و همچنین از نیروهای متخصص و کارشناس داخل استان استفاده و از نگاه صرفاً کالبدی و اتومبیل محور، جزئی‌نگر و کوتاه‌مدت باید عبور کند و از زاویه تحقق شهر پایدار و ساماندهی بافت تاریخی به قضایا نگاه کند؛ آنجا مشکل ترافیکی حل نمی‌شود اگر مدیریت شهری مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی را با نگاه کالبدی و اتومبیل محور زمین بگذارد، آیندگان قضاوت خوبی نمی‌کنند، توصیه می‌شود مدیریت شهری قانون را اجرایی کند.

مراقی نیز در ادامه سخنانش بیان کرد: اگر جریان رانت در این پروژه نیست چه اصراری وجود دارد که یک کار کارشناسی را نپذیریم و یک کار غیرکارشناسی را اجرا کنیم، افرادی که سال‌ها در این محله زندگی کردند نسبت به این پروژه نارضایتی دارند اما این نارضایتی دیده نمی‌شود و مردم نگران هستند چرا که محلات دیگر و گسست‌هایی که در شهر اتفاق افتاده است را دیدند.

وی گفت: شهرداری به سودهای کوتاه‌مدت حاصل از پروژه قانع است مانند بسیاری از مراکز تجاری که ساخته شده اما موفق نیستند، با این تجربه‌ها همچنان زیست بلدوزری را ادامه می‌دهیم تا اینجا را نیز بشکافیم، قانون‌گریزی به مدیریت شهری برمی‌گردد حداقل انتظار این است که به قانون پایبند باشند.

این کارشناس میراث‌فرهنگی بیان کرد: راه‌حل‌هایی که در بافت تاریخی بیان شده راه‌حل‌های موفقی است که سال‌ها در بهسازی و بازآفرینی بناهای تاریخی تجربه شده است، مدیریت شهری باید از دیدگاه و تجربه مسئولان سابق شهری نیز استفاده کنند، آن‌ها تجربه‌هایی در حوزه تخریب محله باغان و انصاری غربی دارند که باید از آن استفاده کرد.

وی یادآور شد: نظر عموم کارشناسان این است که این پروژه موفق نخواهد بود، بافت محل را می‌شکافد فاصله کمی بین خیابان طالقانی و انصاری شرقی ایجاد می‌کند که دیگر این محل قابل سکونت نیست، ضمن اینکه مردم اینجا اصالت دارند و از گذشته در این منطقه زندگی‌کردند.

انتهای پیام