به یاد روزهای درخشان ورزش مدارس / ژاپن الگوی بزرگ توسعه همه جانبه ورزش

به گزارش "ورزش سه"، دویست روز دیگر سی‌وسومین دوره بازی‌های المپیک به میزبانی شهر پاریس آغاز می‌شود. این در حالیست که ورزش ایران تنها دوازده سهمیه در رشته‌های مختلف کسب کرده اما در ژاپن 55 هزار تماشاگر فینال رقابت‌های دبیرستانی را در فوتبال دانش‌آموزی، آن‌هم با حضور در ورزشگاه به تماشا می‌نشینند. آیا انتشار چنین خبری و مقایسه آن با شرایط ورزش ایران نباید در دل غمی بزرگ را تلمبار کند؟

دقیقا 48 سال است که فوتبال ایران طعم حضور و رقابت در آوردگاه المپیک را نچشیده و این عدد تلخ بی‌شک تا 52 سال هم افزایش خواهد یافت. حال شاید طلسم بعد از نیم قرن با راهیابی به المپیک 2028 آمریکا شکسته شود و بتوانیم بعد از 1976 مونترال، بار دیگر رقابت در فوتبال المپیک را تجربه کنیم. برای ما حتی راهیابی فوتبال ایران به المپیک نیز به رویا تبدیل شده است.

به این آمار تلخ و آخرین قهرمانی‌های فوتبال ایران در قاره آسیا توجه کنید:

در فوتبال زنان آسیا مقامی کسب نکرده‌ایم قهرمانی 2008 نوجوانان آسیا با علی دوستی‌مهر قهرمانی 1976 جوانان آسیا با حشمت مهاجرانی در امیدهای آسیا مقامی کسب نکرده‌ایم قهرمانی ملت‌های 1976 آسیا با حشمت مهاجرانی قهرمانی 93-1392 باشگاه‌های آسیا فیروز کریمی قهرمانی بازی‌های آسیایی 2002 برانکو ایوانکوویچ

فوتبال ایران 48 سال است که نه قهرمان جام ملت‌های مردان آسیا شده و نه قهرمان جوانان قاره کهن، در حالی‌که بعد از آخرین قهرمانی ایران در سال 1976، ژاپنی‌ها چهار بار، عربستان سه بار، کویت، عراق و قطر نیز هر کدام یک‌بار جام ملت‌های مردان آسیا را بالای سر برده‌اند.

در باشگاه‌ها و لیگ قهرمانان آسیا 31 سال، در بازی‌های آسیایی 22 سال و در قهرمانی نوجوانان قاره کهن 16 سال است که فوتبال ایران جامی را کسب نکرده تا آخرین قهرمانی این رشته ورزشی در تمامی رده‌های سنی ملی و باشگاهی آسیا به سرمربیگری علی دوستی‌مهر با تیم زیر شانزده ساله‌ها و نوجوانان کشورمان در سال 2008 و تاشکند ازبکستان کسب شده باشد.

همه این اتفاق‌های تلخ در حالی روی می‌دهد که فوتبال نوجوانان عربستان قهرمانی جهان را در کارنامه دارد، قطر و عمان در این رده به نیمه نهایی جهان رفته‌اند، جوانان ژاپن نایب قهرمان دنیا شده و در المپیک 1968 سومی و 2020 توکیو چهارمی را جشن گرفته، کره جنوبی هم در المپیک 2012 لندن سومی فوتبال و حتی چهارمی جام جهانی 2002 را در کارنامه دارد.

به تمام مدال‌های ورزش ایران در 32 دوره المپیک نگاه کنید:

1) وزنه برداری: 9ششپنج 2) کشتی آزاد: هفتچهاردههفده 3) کشتی فرنگی: چهار یکچهار 4) تکواندو: دویکسه 5) تیراندازی: یک 6) کاراته: یک 7) دو و میدانی: یک مجموع: 24 23 29 یعنی 76 مدال

ورزش‌های تیمی و توپی کشورمان مثل فوتبال، والیبال، بسکتبال، هندبال، واترپلو، راگبی، هاکی روی چمن و حتی بدمینتون و تنیس که بخش تیمی یا همان دو نفره را هم در دل رقابت‌های خود دارند هیچ‌گاه در سی و دو دوره گذشته بازی‌های المپیک ندرخشیده‌اند و موفقیتی به‌دست نیاورده‌اند.

امروز در ژاپن و فینال رقابت‌های دبیرستانی، تیم مدرسه اوموری یامادا 3 بر یک مدرسه اومی را در ورزشگاهی با حضور 55 هزار تماشاگر شکست می‌دهد تا اهمیت و ارزش ورزش دانش‌آموزی را برای تضمین آینده‌ی ورزش خود به نمایش بگذارد اما ورزش کشورمان تمام فکر و ذکرش کسب حداکثر 35 تا 40 سهمیه انفرادی با کسب چند مدال از آوردگاه المپیک است که به غیر 2012 لندن همیشه تک رقمی بوده است.

ورزش ایران 200 روز تا آغاز المپیک 2024 پاریس فاصله دارد و چهار سال و هفت ماه تا 2028 آمریکا، برای موفق شدن در هر رقابت بین‌المللی در هر سطحی اولین موضوع توجه و رونق ورزش دانش‌آموزی یا همان مدارس باید در دستور کار قرار گیرد.

توجه به ورزش در سطوح تیم‌های پایه و ورزش آموزشگاهی حلقه‌ی مفقوده و فراموش شده در مدیریت ورزش و باشگاهی ایران است.

برای موفقیت در هر رشته ورزشی، در هر سطح رقابتی که بین‌المللی باشد، در هر گوشه‌ای از مقوله قهرمانی باید به استعدادیابی، ورزش پایه و آموزشگاهی یا همان مدارس توجه ویژه کرد. کاری که ژاپنی‌ها و بسیاری از کشورها سال‌هاست در دستور کار قرارداده‌اند و کشور ما که روزگاری سردمدار ورزش آموزشگاهی در آسیا به حساب می‌آمد از دهه هفتاد شمسی آن را به فراموشی سپرده است.

توجه به ورزش مدارس و آموزشگاهی از دهه هفتاد در ایران به قهقرا رفت، تیم‌های ورزشی پایه آنطور که باید و شاید حمایت نمی‌شوند، باشگاه‌ها تمام توجه را به قهرمانی در رده سنی بزرگسالان معطوف کرده‌اند، باشگاه‌های سازنده ارج گذاشته نمی‌شوند و مربیان سازنده بی‌انگیزه شده‌اند.

در ورزشی که توجهی به سازندگی نمی‌شود، ورزش مدارس، زنگ و درس ورزش، کشف استعدادها به‌صورت سیستماتیک و هدفمند تنها در حد حرف است چگونه می‌توان انتظار درخشش و قدرت‌نمایی در آوردگاه المپیک یا بزرگ‌ترین رویدادهای مهم ورزش جهان را داشت؟

ورزش ایران در دل خود تا بخواهد استعداد و نیروی نخبه‌ای دارد که هدر می‌روند تا المپیک به المپیک فقط حسرت بماند و توجیه و شعار.

پوریا تابان