تأمین حداکثری منافع ملی با اولویت توسعه میادین مشترک / سرمایه گذاری 7 میلیارد دلاری برای توسعه میدان آزادگان
تهران - ایرنا - توسعه یکپارچه میادین مشترک در راستای تأمین حداکثری منافع ملی از اولویت‌های اصلی دولت سیزدهم به شمار می‌رود و در این مسیر تا کنون تفاهم‌نامه‌های مختلفی امضا شده که ازجمله آن می‌توان به افزایش برداشت از پارس جنوبی و همچنین توسعه میدان مشترک آزادگان توسط کنسرسیومی ایرانی اشاره کرد.
به گزارش ایرنا، ایران بزرگ‌ترین دارنده منابع هیدروکربوری جهان است. شرکت ملی نفت ایران، مقدار ذخایر قابل برداشت هیدروکربور مایع کشور (نفت خام، میعانات و مایعات گازی) را بالغ بر 160 میلیارد بشکه و ذخایر قابل برداشت گاز طبیعی را 33.33 تریلیون مترمکعب اعلام و عنوان کرد که این میزان ذخایر، ایران را در جایگاه یکی از بزرگ‌ترین کشورهای تامین‌کننده انرژی در جهان قرار داده است.
از این میزان بخش قابل توجهی از منابع نفت و گاز بین ایران و سایر همسایگان قرار دارد. ایران با کشورهای همسایه خود 28 میدان مشترک دارد که از این تعداد 18 میدان نفتی، 4 میدان گازی و 6 میدان نیز نفتی و گازی است. ایران یکی از معدود کشورهای جهان با این تعداد ساختار مشترک بوده و از این حیث بحث بهره‌برداری از میادین مشترک دارای اهمیت فوق‌العاده‌ای است.
از این 28 میدان مشترک، ایران با عراق با توجه به مرز طولانی، 12 حوزه مشترک، با امارات متحده عربی 7 ساختار مشترک، با قطر و عمان هر کدام 2 مخزن مشترک، با کویت و ترکمنستان یک میدان مشترک و با عربستان 2 میدان نفتی اسفندیار و فروزان و میدان گازی فرزاد مشترک است.
از همین رو توجه به توسعه این میادین همواره مورد توجه بوده است. دولت سیزدهم نیز با توجه به اولویت توسعه میادین مشترک تا کنون اقدامات زیادی انجام داده است.
در اولین اقدام، تشکیل کمیته راهبری مخازن مشترک نفت و گاز به منظور رفع موانع و پیشبرد حداکثری طرح‌های توسعه‌ای در میادین مشترک نفتی و گازی مورد توجه دولت سیزدهم قرار گرفت.
در این راستا جذاب کردن قراردادهای بالادستی توسعه میادین نفتی و گازی جهت جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در شرکت ملی نفت گاز انجام شد.
تفاهم‌نامه 7 میلیارد دلاری توسعه یکپارچه میدان آزادگان
جذابیتی که توانست سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را برای حضور در صنعت نفت ایران ترغیب کند.
با این اقدامات بود که امضا تفاهم‌نامه 7 میلیارد دلاری توسعه یکپارچه میدان آزادگان با سرمایه‌گذاری 6 بانک و 6 شرکت اکتشاف و تولید داخلی منتخب انجام شد.
با اجرای این تفاهم‌نامه، برای نخستین بار در تاریخ صنعت نفت ایران، طرح توسعه یکپارچه میدان نفتی مشترک آزادگان، با تامین مالی 7 میلیارد دلاری بانک‌های دولتی و خصوصی، هلدینگ‌های اقتصادی و صندوق توسعه ملی و با هدف افزایش تولید این میدان به 570 هزار بشکه در روز، عملیاتی خواهد شد.
علاوه بر آن، تولید حداکثری از میادین بزرگ و مشترک غرب کارون شامل آزادگان شمالی، آزادگان جنوبی، یادآوران، یاران شمالی و یاران نیز جزو اولویت‌های وزارت نفت دولت سیزدهم به شمار می‌رود.
تولیدی کردن 20 حلقه چاه جدید و افزایش ناوگان حفاری به میزان 70 درصد در میدان آزادگان جنوبی در استان خوزستان و افزایش تولید از 81 به 103 هزار بشکه در روز، پایان یافتن مذاکرات فنی - اقتصادی و قراردادی با شرکت چینی ساینوپک و پاراف قرارداد برای توسعه فاز دوم میدان مشترک یادآوران در استان خوزستان برای افزایش تولید از 110 به 210 هزار بشکه در روز و آغاز عملیات اجرایی فاز دوم توسعه میادین مشترک یاران جنوبی از دیگر اقداماتی است که در میادین مشترک غرب کارون برای تامین حداکثری منافع ملی انجام شده است.
این در حالی است که میادین غرب کارون جزو جوان‌ترین میادین نفتی ایران به شمار می‌روند. این میادین که پنج میدان آزادگان شمالی، آزادگان جنوبی، یاران شمالی، یاران جنوبی و یادآوران را شامل می‌شود درمجموع 64 میلیارد بشکه نفت درجا دارد.
علاوه بر وسعت و بزرگی این میادین، نکته‌ای که برداشت حداکثری نفت از میادین مشترک غرب کارون را با اهمیت کرده، مشترک بودن آن با کشور همسایه است.
همچنین تعیین تکلیف توسعه 14 میدان نفتی مشترک کشور و امکان جذب حدود 20 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در این میادین نیز از اقداماتی است که در عمر یک ساله دولت سیزدهم به انجام رسیده است.
انعقاد قرارداد و تفاهم‌نامه 3 میدان نفتی با شرکت‌های روسی به ارزش حدود 4.8 میلیارد دلار از مهم‌ترین فعالیت‌های توسعه‌ای و سرمایه‌گذاری در صنعت نفت در دولت سیزدهم است.
میدان مشترک پارس جنوبی نیز که در بستر خلیج‌فارس و مرز مشترک ایران و قطر قرار دارد، بزرگ‌ترین میدان گازی جهان است. مجموع ذخایر گازی این میدان 39 تریلیون مترمکعب و ذخایر میعانات گازی آن نیز 56 میلیارد بشکه است.
از این میزان سهم ایران در بخش گاز آن 14 تریلیون مترمکعب و در میعانات گازی 18 میلیارد بشکه برآورد می‌شود که معادل 8 درصد از کل گاز جهان است.
بنابراین لازم است تا ایران بتواند علاوه بر تولید صیانتی، حداکثر برداشت گاز را نیز داشته باشد. اجرای گسترده برنامه نگهداشت توان تولید از میدان گازی پارس جنوبی با برنامه اسید کاری 400 حلقه چاه این میدان و در سرویس قرار گرفتن 70 حلقه چاه جدید نیز در همین راستا صورت گرفته است.
اجرای 18 پروژه و طرح توسعه در میادین مشترک گازی
از سوی دیگر اجرای طرح تولید زودهنگام از فاز 11 پارس جنوبی به میزان 11 میلیون مترمکعب در روز تا زمستان 1401 و پیگیری برای اصلاح و نصب سکوی فاز 13A پارس جنوبی جهت افزایش تولید به میزان 14 میلیون مترمکعب در روز نیز در حال انجام است تا تولید گاز در زمستان از این میدان مشترک به حداکثر برسد.
پیشبرد اجرای 18 مورد از مهم‌ترین پروژه و طرح‌های توسعه و نگهداشت تولید در میادین مشترک گازی با ایجاد زمینه بیش از 20 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در این میادین نیز در حالی انجام شده که در سال‌های اخیر همواره نگرانی‌هایی نسبت به افت تولید میادین گازی و به ویژه پارس جنوبی مطرح شده است.
از دیگر اقدامات صورت گرفته در این زمینه، انعقاد قرارداد و آغاز عملیات اجرایی میدان مشترک نفتی سهراب در غرب کارون در استان خوزستان، تکمیل طرح نگهداشت توان تولید میدان نفتی مشترک نفت شهر در استان کرمانشاه، انعقاد قرارداد توسعه میدان لایه نفتی پارس جنوبی، آغاز فرآیند مناقصه توسعه میدان مشترک چنگوله در استان ایلام و اخذ مجوز لازم از شورای اقتصاد، تکمیل فاز اول توسعه میدان مشترک نفتی آذر و آغاز عملیات توسعه فاز دوم آن در استان ایلام، آغاز فعالیت‌های اجرایی حفر 2 حلقه چاه توصیفی در میدان مشترک نفتی اروند، استقرار دکل حفاری و آغاز عملیات حفاری در میدان مشترک گازی بلال برای اولین بار در دولت سیزدهم، نهایی کردن طرح توسعه و تولید نفت و گاز از میدان مشترک آرش (با کشورهای کویت و عربستان) و اعلام آمادگی برای شروع عملیات حفاری پس از موافقت شورای عالی امنیت ملی، تأمین دو دکل حفاری و آغاز عملیات ساخت جکت به‌منظور افزایش تولید از میدان گازی فروزان و تکمیل مطالعات زمین‌شناسی، مدل‌سازی مخزن و طراحی مفهومی و آغاز به کار عملیات اجرایی تا پایان سال 1401 در میدان مشترک گازی فرزاد ب بوده است.