حسنی: قوانین تغییر نکند خودروهای پلاک تاریخی نمی‌توانند تردد کنند / راهور باید برای تردد ماشین‌های کلاسیک تصمیم بگیرد
عضو کارگروه حفظ و صیانت از وسایل نقلیه تاریخی اعلام کرد تا زمانی که قوانین تغییر نکند و راهور درخواست ندهد، خودروهایی که پلاک تاریخی دریافت کرده‌اند، اجازه تردد ندارند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم دارندگان خودروهای کلاسیک با این وعده که با دریافت پلاک تاریخی اجازه تردد خواهند داشت، اقدام به دریافت این شماره کرده‌اند؛ اما با گذشت چند سال از دادن پلاک تاریخی به خودروهای قدیمی، این ماشین‌ها اجازه تردد ندارند. حضور 6 وزارتخانه و نهاد برای تصمیم‌گیری در خصوص حفظ و صیانت از خودروهای تاریخی بیشتر از اینکه مسیر را برای دارندگان این ماشین‌ها هموار کند، کار را برای آنها سخت و پیچیده کرده تا کلاسیک سواران اقدام به راه اندازی «نه به پلاک تاریخی» کنند. خواسته به حق صاحبان این خودروها این است که اجازه تردد به این ماشین‌ها داده شده و همچون سایر کشورها شماره گذاری درباره دادن یا ندادن پلاک تاریخی به خودروها تصمیم بگیرد، نه اینکه «وزارت ورزش»، «وزارت صنعت، معدن و تجارت»، «وزارت کشور»، «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری»، «سازمان محیط زیست» و راهور همگی با هم در خصوص خودروهای تصمیم گیری کنند.
فاطمه حسنی از اعضای کارگروه حفظ و صیانت از وسایل نقلیه تاریخی که به نمایندگی از سازمان میراث فرهنگی در این کارگروه حضور دارد اعلام کرد تا زمانی که قوانین تغییر نکند و راهور درخواست ندهد، خودروهایی که پلاک تاریخی دریافت کرده‌اند، اجازه تردد نخواهند داشت. صحبت‌های وی را در زیر می‌خوانید. * چند سال است عضو کارگروه صیانت و حفظ خودروهای تاریخی هستید؟ از سال 85 من عضو این کارگروه هستم.
*پیش از این گفته می‌شد که دو خودروی قاچاق موفق به کسب پلاک تاریخی شده‌اند و اخیرا محمدرضا زاهدی رئیس اداره اموال فرهنگی - تاریخی وزارت میراث فرهنگی و نماینده وزارت میراث فرهنگی در کارگروه شناسایی و صیانت از وسایل نقلیه تاریخی نیز صحت این ماجرا را اعلام کرده است. شما در جریان این موضوع هستید که چطور کارگروه اجازه چنین کاری داده است؟ من در مورد موضوعات فنی نظری نمی‌دهم و بیشتر بحث زیست محیطی این خودروها است که به من مرتبط است و در مورد آن پس از بررسی‌های لازم اعلام نظر می‌کنیم که این خودروها در صورت تردد امکان ایجاد آلایندگی را دارند یا نه.
*اما این خودروها که اجازه تردد ندارند که بحث ایجاد آلایندگی مطرح باشد. امکان تردد به هر حال داده می‌شود یا ممکن است که در رالی یا هرجای دیگری قرار باشد از این خودروها استفاده شود، به همین دلیل ما اعلام نظر می‌کنیم که این خودروها امکان ایجاد آلایندگی برای محیط زیست را دارند یا نه. موضوعات فنی یا مکانیکی خودرو اصلا به ما ارتباطی ندارد. گفته شده این خودروها می‌توانند پنج هزار کیلومتر در سال تردد داشته باشند تا اموری مانند تعمیرات و این مسائل را انجام دهند.
*اما بسیاری از افرادی که دارای پلاک تاریخی هستند این موضوع را که دارای حق تردد هستند رد و اعلام کردند، حتی برای رفتن به پمپ بنزین و تعمیرگاه باید مجوز تردد بگیرند و این موضوع با حرف شما در تناقض است. حتی این افراد اعلام کردند که تنها برخی از تعمیرگاه‌ها به آنها به عنوان تعمیرگاه‌های مجاز معرفی می‌شوند که این تعمیرگاه‌ها چندین برابر قیمت واقعی از آنها هزینه تعمیرات می‌گیرند، در حالی که صاحبان این خودروها خود بهتر از هر کسی می‌توانند خودرو خود را نگهداری و تعمیر کنند. من زیاد در جریان مسائل فنی و موضوعاتی که مالکان با کارگروه دارند نیستم؛ اما آنچه که در قانون و دستورالعمل وجود دارد این است که یک قرارداد محدود تردد به اندازه پنج هزار کیلومتر در سال دارند؛ ولی اینکه چگونه می‌توانند تردد کنند و از آن استفاده کنند را من در جریان نیستم.
*اطلاعی دارید که تاکنون چند خودروی کلاسیک موفق به دریافت پلاک تاریخی شده‌اند؟ فکر می‌کنم که حدود 300 و چند مورد باشند.
*از میان این موارد خودرویی هم هست که اجازه تردد گرفته باشد؟ از کارگروه نه.
*از سوی دیگر اگر هم تردد داشته باشند پلیس راهور اقدام به توقیف خودروی آنها خواهد کرد. درست است؟ بله. اگر معاینه فنی نداشته باشند توقیف می‌شوند، چرا که علاوه بر بحث آلایندگی بحث فنی خودرو نیز موضوع مهمی است که باید مورد توجه قرار بگیرد تا مبادا موجب تصادف شود. البته این هدف دنبال می‌شود که برای خودروهای تاریخی یکسری استثنائات دنبال شود و برای معاینه فنی تنها بحث فنی بررسی شود تا مشکلی نباشد.
*از طرف دیگر برخی از اعضای کارگروه اعلام کردند که وقتی این خودروها اجازه تردد ندارند پس نیازی به معاینه فنی هم ندارند. این هم یک تناقض دیگر است. ببینید تا زمانی که دستورالعمل‌های اجرایی سابق اصلاح نشوند ملاک همان قوانین قبلی است. الان مشکلی که وجود دارد همین است و ما اعلام کردیم چون این خودروها ترددی ندارند ما هم کاری به بحث آلایندگی این خودروها نداریم اما بحث فنی آنها باید مورد بررسی قرار بگیرد که قرار شد یکسری مراکز خاص برای معاینه فنی این خودروها در نظر گرفته شود اما اینکه مجوزی گرفته شده باشد که این خودروها دیگر نیازی به معاینه فنی نداشته باشند و این موضوع اجرایی شده باشد را هنوز کسی در جریان دقیق آن قرار ندارد.
*اجازه بدهید به بحث خودروهای قاچاق که قبل‌تر اشاره داشتیم برگردیم. آقای زاهدی اعلام کرده که دو خودروی قاچاق توانسته‌اند با سند خودروهای دیگر پلاک تاریخی بگیرند که این موضوع مهمی است. از لحاظ اصالت از آنجایی که تخصصی ندارم نظری نمی‌دهم.
*به هر حال شما نیز این اسناد را تایید و امضا کرده‌اید که توانسته‌اند پلاک تاریخی بگیرند. من از نظر محیط زیست تایید کرده‌ام نه از نظر فنی.
*یعنی قید کرده‌اید که از نظر عدم ایجاد آلایندگی برای محیط زیست این خودرو را تایید می‌کنید؟ بله. در این کارگروه هر کارشناسی از یک منظر تخصصی نظر خود را اعلام می‌کند. یک نفر از نظر تاریخی و یک نفر از نظر فنی به موضوع می‌پردازد. در این میان من هم نگاه محیط زیستی به موضوع دارم چراکه تخصص بخش‌های دیگر را ندارم.
*موضوع دیگری که در این میان وجود دارد پروسه زمانبر دریافت پلاک تاریخی است. در بسیاری از کشورهای دنیا این کار ظرف یک نصف روز انجام می‌شود و افرادی که خودروهای کلاسیک دارند مورد تشویق هم قرار می‌گیرند. از نگاه شما چرا این پروسه در کشور ما تا این اندازه زمانبر است؟ این دیگر قانون کشور است و بدون شک هر کشور دیگری هم قوانین خاص خودش را دارد. در ایران در گذشته خودروهایی که از یک سن مشخصی بالاتر داشتند برای اسقاط می‌رفتند اما این کارگروه تشکیل شد تا بتوانند این خودروها را از خطر اسقاط شدن نجات دهند. حالا برای موضوعاتی مثل شماره‌گذاری و اجازه تردد هم لازم است تا نگاه‌ها و قوانین موجود را تغییر دهیم که بدون شک این کار تا اندازه زیادی زمانبر است. به نظرم همین موضوع هم که تاکنون توانسته‌ایم این موضوع را جا بیندازیم که این خودروها دارای ارزش هستند و باید حفظ شود یک پروسه بسیار زمانبر بوده و سال‌ها طول کشیده است. بدون شک هنوز هم پس از این همه سال نقاط ضعفی وجود دارد؛ اما بازهم همین اقدامات انجام شده هم جای قدردانی دارد.
*پس شما هم قائل به این موضوع هستید که نیاز به تغییر قوانین در این حوزه داریم؟ بله یکسری از موارد است که برای شرایط خاص باید تغییرات صورت بگیرد و استثنائاتی قائل شوند. موضوعاتی مثل زمان اسقاط خودروها یا معاینه فنی موضوعاتی هستند که ما هر دوره‌ای که جلوتر می‌رویم متوجه ایرادات آن می‌شویم و ایرادات را مطرح کرده و برای اصلاح به هیئت دولت می‌فرستیم. نکته اصلی و اساسی اینجاست که ما سعی می‌کنیم تا این خودروها را حفظ کنیم.
*فکر نمی‌کنید بیشتر از هر فرد و نهاد دیگری خود مالکان این خودروها هستند که برای حفظ این خودروها تلاش می‌کنند. به هر حال افرادی که دارای خودروی کلاسیک هستند با عشق و علاقه خاصی این خودروها را خریداری کرده و مورد نگهداری قرار می‌دهند در نتیجه این ورود سازمان‌های مختلف و این قوانین دست و پاگیر چقدر به صلاح خواهد بود؟ راهور باید طبق قوانین خودش عمل کند و باید این موضوعات همگی حل شود. مثلا پلیس راهور باید ببیند که طبق قوانین هوای پاک این خودروها اجازه تردد دارند یا نه؟
*شما به عنوان کارشناس محیط زیست قبلا این خودروهای دارای پلاک تاریخی را از نظر عدم ایجاد آلایندگی برای محیط زیست مورد تایید قرار داده‌اید دیگر چه نیازی به استناد به قانون هوای پاک است؟ این خودروها با توجه به سن و نوع سوختی که استفاده می‌کنند هر روز ممکن است که شرایط متفاوتی داشته باشند. استانداردهای فعلی ممکن است که طی چند سال آینده دیگر از نظر محیط زیستی مورد قبول نباشند به همین دلیل است که راهور نیز کار خود را انجام می‌دهند.
*نظر کارشناسی دیگری که در مورد موضوع محیط زیست وجود دارد هم این است که گفته می‌شود همین خودروهای قدیمی از بسیاری از خودروی چینی فعلی موجود در بازار درصد آلایندگی بسیار کمتری دارند و به همین دلیل دیگر نیازی به این حجم از سخت‌گیری نیست. این نظر را تایید می‌کنید؟ به هر حال باید خودرو مورد بازرسی قرار بگیرد و اگزوز آن نیز آزمایش شود تا نظر کارشناسی اعلام شود. در مورد تردد هم ما یک اجازه پنج هزار کیلومتر در سال دادیم تا اموری مثل تعمیرات و اینگونه مسائل انجام شود. تا به حال هم فردی برای دریافت مجوز تردد به کارگروه مراجعه نکرده است.
*البته مواردی هم وجود دارد که افراد پس از تردد خودروهایشان توقیف شده است و در پارکینگ قرار دارد. از آنجایی که پلاک این خودروها تغییر می‌کند باید در سامانه راهور هم مورد تعریف قرار بگیرد.
*اما سال‌ها می‌گذرد هنوز این کار صورت نگرفته است. این کار باید از سوی راهور انجام شود و باید شرایطی را در نظر بگیرد تا پلاک این خودروها در سامانه تعریف شود و اگر این خودروها در ترددهایشان تخلفی انجام می‌دهند مورد جریمه قرار بگیرند.
*پلیس راهور هم اعلام کرده است که این کار باید با مصوبه هیئت دولت صورت بگیرد. پلیس راهور هم باید برای این موضوع همچون سایر وزارتخانه‌ها به هیئت دولت درخواست بدهد یا اینکه در کارگروه مطرح شود و از کارگروه بخواهد که این مسئله را دنبال کند. همه این موارد دارای راه حل هستند.
*اما شرایط موجود نشان می‌دهد که نه تنها عزمی برای این کار وجود ندارد، بلکه یکسری مقاومت‌ها نیز برای این کار صورت می گیرد تا موضوع خودروهای تاریخی سر و سامان نگیرد. نه هیچ مقاومتی در این مورد وجود ندارد و ما در کارگروه تا جایی که قادر بوده‌ایم تلاش کردیم تا مسیر را برای افرادی که دارای خودروهای تاریخی هستند هموار کنیم و تصور نمی‌کنم که تا به حال هم کسی کوتاهی کرده باشد و هر بخشی در جایگاه خودش کار خود را درست انجام داده است که تا به اینجا رسیده‌ایم. همین که موفق شدیم نگاه دولت و مردم را نسبت به این مسئله تغییر دهیم و اینجا بایستیم خودش یک موفقیت بسیار بزرگی است. سایر مسائل و مشکلات موجود هم قابل حل است. مالکان خودروهای تاریخی هم اگر دغدغه تردد دارند باید بیایند و مطرح کنند تا کارگروه بررسی‌های لازم را طبق قانون انجام دهند تا اگر می‌توانند مجوز بگیرند. موضوعی نیست که ما بخواهیم مقاومت کنیم و کاری انجام ندهیم.
*این موضوع را چه کسی باید مطرح کند؟ راهور باید بیاید در جلسه کارگروه موضوع را مطرح کند تا کارگروه موضوع تعریف در سامانه راهور را مصوب کند و به هیئت دولت بفرستد.
*پلیس راهور هم البته در بررسی‌های ما اعلام کرده است که این موضوع را در جلسه کارگروه مطرح کرده است اما کارگروه تصمیمی در این مورد نگرفته است. سامانه راهور در دست کارگروه نیست و خود راهور است که می‌تواند این سیستم را در سامانه خود تعریف کند و در اختیار ما نیست.
*به هر شکل در مصوبه هیات وزیران به صورت مشخص ذکر شده است که خودروهای دارای پلاک تاریخی اجازه تردد ندارند. بله در قانون اینگونه نوشته شده است اما اگر این افراد تمایل به تردد با خودروهایشان دارند باید قوانین مورد بازبینی قرار بگیرد.
*خود مالکان که نمی‌توانند در صدد بازبینی قوانین بربیایند این وظیفه کارگروه مگر نیست که خواسته آنها را دنبال کند؟ اول از همه باید محرز شود که این افراد می‌توانند این کار را کنند یا نمی‌توانند. شاید قوانین دیگری هم وجود دارد که مانع از تردد این خودروها می‌شوند.
*اگر اجازه تردد نباید داشته باشند پس اصلا فلسفه وجودی پلاک تاریخی چیست؟ پلاک بیشتر به خاطر بحث شناسایی این خودروها است که به عنوان یک سند ملی کشور محسوب می‌شود. در مورد تردد پنج هزار کیلومتری در سال هم که در دستورالعمل اجرایی آمده است شرایط خاصی در نظر گرفته شده است که برای تعمیرات و رالی است.
*بسیاری از افرادی که دارای اینگونه خودروها هستند همه سرمایه و زندگی خود را برای این کار گذاشته‌اند؛ اما امکان هیچ‌کاری را با این خودرو ندارد و تنها جایی که می‌توانند دغدغه خود را به گوش وزارت ورزش برسانند، فدراسیون اتومبیلرانی است، که فدراسیون هم نمی‌تواند کاری انجام دهد، چرا که علاوه بر «وزارت ورزش»، «وزارت صنعت، معدن و تجارت»، «وزارت کشور»، «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری»، «سازمان محیط زیست» و راهور نیز تصمیم گیرنده هستند. این شرایط تا اندازه‌ای به مالکان خودروهای تاریخی فشار آورده که کمپینی تحت عنوان «نه به پلاک تاریخی» راه انداخته‌اند، چراکه این پلاک کارکردی برای آنها نداشته است. از این کمپین فقط خود مالکان هستند که متضرر می‌شوند. ارزش خودروهای این افراد با همین پلاک تاریخی است که چندین برابر شده است.
*اما نسبت به شرایط معترض هستند چراکه به آنها اعلام شده بود در صورت دریافت پلاک تاریخی می‌توانند تردد داشته باشند اما در شرایط کنونی نه تنها اجازه تردد ندارند، بلکه وزارت میراث فرهنگی هم اعلام می‌کند که این خودروها جزو میراث فرهنگی کشور هستند، به این معنی که مالک این خودروها این حجم هزینه و زحمت را متقبل شده است اما صاحب خودروی خودش هم نیست! دلیل عدم تردد این خودروها همین موضوعی است که اشاره کردم که باید در سامانه راهور ثبت بشوند و راهور هم باید با ارائه درخواست این کار را عملیاتی کند. کسی جلوی راهور نگرفته است. من توصیه می‌کنم این افراد معترض درخواست و اعتراض خود را بنویسند و بخواهند که راهور این پلاک ها را تایید کند.
*تصور کنیم این مشکل حل شد، با مصوبه هیئت وزیران در مورد اینکه این خودروها اجازه تردد ندارند چه باید بکنیم؟ این دیگر باید در هیات دولت بررسی و اصلاح شود.
*کارگروه نماینده مالکان خودروهای تاریخی است و به نظر می‌رسد این کارگروه است که باید برای اصلاح مصوبه هیات وزیران اقدام کند، اینطور نیست؟ این موضوع را دیگر بهتر است با خود کارگروه مطرح کنید.
*سوال دیگری که داشتم در مورد یک خودروی بنتلی است که گویا متعلق به گاراژ سلطنتی بوده و مورد سرقت قرار گرفته بود و با تغییر سند درصدد دریافت پلاک تاریخی بوده است. چقدر در جریان شرایط این خودرو هستید؟ بعدا معلوم شد که این خودرو متعلق به گاراژ سلطنتی نبوده و متعلق به یک شخص بوده است.
*شنیده شده که این خودرو با وجود مغایرت سندی و رد شدن از سوی یکی از کارشناسان کارگروه توسط خود این کارشناس خریداری شده و در حال گرفتن پلاک تاریخی بوده که با ورود راهور و دادستانی به موزه منتقل شده است. چنین اتفاقاتی چگونه در کارگروه می‌افتد؟ از جزییات این موارد خود آقای یارمحمدی و زاهدی مطلع هستند و اگر من موردی بوده است که امضا کرده‌ام از نظر محیط زیستی بوده است. در کارگروه، ما کارشناس بخش میراث فرهنگی داریم و ممکن است که یک کارشناسی هم در این میان اشتباه کرده باشد.
*بله اما با وجود گذشت دو سال هنوز پلاک دو خودروی بنز و دوج که به صورت قاچاق و با سند ماشین‌های دیگری موفق به دریافت پلاک تاریخی شده‌اند هم پس گرفته نشده، یعنی کارگروه اقدامی در این مورد نکرده است. این موضوع را هم باید با خود کارگروه مطرح کنید و من در جریان نیستم.