حمله به دلار از تهران / اتفاق نظر کشور‌های اتحادیه پایاپای آسیایی برای مقابله با هژمونی مالی آمریکا

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو: تهران 2 و 3 خرداد سال جاری میزبان نمایندگان کشور‌های عضو اتحادیه پایاپای آسیایی بود. این اتحادیه در سال 1974 تشکیل و اجلاس هیات مدیره آن بصورت دوره‌ای هر سال در یکی از کشور‌های عضو برگزار می‌شود. کشور‌های ایران، نپال، مالدیو، پاکستان، بنگلادش، میانمار، بوتان، سریلانکا و هندوستان از اعضای این اتحادیه هستند که در جلسه اخیر خانم الویرا نابیولینا رئیس کل بانک مرکزی روسیه به عنوان عضو ناظر در آن حضور داشتند. محور اصلی پنجاه و یکمین دوره این اجلاس «دلارزدایی و کاهش وابستگی به ارز‌های تحت سلطه» بود که به میزبانی بانک مرکزی کشورمان برگزار شد. بر همین اساس هیات مدیره اتحایه پایاپای آسیایی 14 مصوبه داشت که 3 مورد آن‌ها دارای اهمیت بیشتری است. تشکیل سبد ارزی منهای دلار اعضای اتحادیه پایاپای آسیایی توافق کردند که سبد ارزی متشکل از ارز‌های یوان چین، درهم امارات و روبل روسیه ایجاد شود تا بتوانند در مرحله تسویه از آن‌ها استفاده کنند. این تصمیم در راستای کاهش استفاده از ارز‌هایی مانند دلار و یورو گرفته شده است و در صورت اجرایی شدن می‌تواند تاثیر بسزایی در صرفه جویی ارز‌های غربی کشور‌های عضو داشته باشد. بدیهی است این موضوع احتیاج به زمان نسبتا قابل توجهی دارد و در کوتاه مدت تحقق آن امکان پذیر نیست. ایجاد ارز دیجیتال بانک مرکزی دومین تصمیم مهم اتخاذ شده از سوی هیات مدیره اتحادیه پایاپای آسیایی استفاده از فناوری‌های نوین از جمله ارز دیجیتال بانک مرکزی برای کشور‌های عضو است؛ بنابراین گزارش، قرار است یک ارز دیجیتال متمرکز ایجاد شود و بانک‌های مرکزی کشور‌های عضو این اتحادیه بتوانند از آن استفاده کنند. این موضوع با پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران به مصوبات هیات مدیره اتحادیه پایاپای آسیایی افزوده شده است. استفاده از ارز دیجیتال بانک مرکزی در مرحله بررسی و مطالعات قرار دارد و بخشی از مبادلات تجاری اعضاء هم اینک با ارز‌های دیجیتالی بانک‌های مرکزی انجام می‌شود. پیشتر امارات و چین در این راستا قدم برداشته بودند. در همین رابطه بانک مرکزی امارات متحده عربی اعلام کرده بود که پلتفرم ام‌بریج (mBridge) را با همکاری موسسه ارز دیجیتال بانک خلق چین، همتای چینی خود، با موفقیت آزمایش کرده و چندین تراکنش را از طریق آن انجام داده است. شرکای دیگر این بانک، مقامات پولی هنگ کنگ، بانک تایلند و بانک تسویه‌حساب‌های بین‌المللی بودند. راه‌اندازی سامانه پیام‌رسان جایگزین سوئیفت مصوبه دیگر هیات مدیره اتحادیه پایاپای آسیایی راه اندازی سامانه پیام‌رسان مالی جایگزین سوئیفت بود. در همین راستا پس از مطالعات مقدماتی تست‌های لازم در این راستا انجام شده است. محسن کریمی، معاون بین‌الملل بانک مرکزی در این باره گفته است: پیام‌رسان بین‌بانکی جایگزین سوئیفت تا یک ماه آینده بین اعضای اتحادیه پایاپای آسیایی اجرا می‌شود. وی گفت: جمهوری اسلامی ایران از سال گذشته یک پیام‌رسان اختصاصی برای مبادله پیام‌های بانکی بین اعضای اتحادیه پایاپای طراحی و در اجلاس سال گذشته مطرح کرد که در این مدت در کمیسیون‌ها و کمیته‌های تخصصی بررسی شده و اعضای این اتحادیه بر لزوم جایگزینی یک پیام‌رسان اختصاصی بین اعضاء و جایگزینی آن به جای سوئیفت تأکید کردند. کریمی در مورد ظرفیت‌های پیام‌رسان جدید گفت: این پیام‌رسان فقط برای اعضای اتحادیه پایاپای آسیایی و ارتباط آن‌ها با یکدیگر است که البته می‌تواند 100 درصد نیاز اعضا را پوشش دهد و جایگزین سوئیفت شود که باعث کاهش هزینه مبادلات بین اعضاء خواهد شد. وی گفت: مزیت اصلی پیام‌رسان جدید بانکی بین اعضای اتحادیه پایاپای تبادل پیام‌های بانکی برای اعضاء و بی‌نیازی به پیام‌رسان سوئیفت است. فرصت‌های جدید پیش روی اعضای ACU محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در خصوص اهداف پیش روی اتحادیه پایاپای آسیایی اظهار داشت: اتحادیه پایاپای آسیایی با هدف دلارزدایی و استفاده از ارز‌های محلی و تقویت معاملات پایاپای بین 9 کشور عضو از سال 1974 فعالیت خود را آغاز کرده است. اگرچه حجم مبادلات سالهای گذشته این اتحادیه قابل توجه نبوده است، اما تحولات پولی و مالی سالهای اخیر و رشد تجارت در شرق و تقویت ارز‌های این کشور‌ها فرصتهای جدیدی را پیشروی این اتحادیه قرار داده است.