دیپلماسی علمی برای جذب دانشجویان بین المللی

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری صبح امروز در نشست خبری در وزارت علوم پاسخگوی سوالات خبرنگاران بود.

زلفی گل با تبریک روز خبرنگار به اصحاب رسانه از جامعه دانشگاهی نیز برای تبدیل آموزش مجازی به آموزش حضوری تشکر کرده و به تشریح فعالیت‌های یک ساله وزارت علوم پرداخت و گفت: از مهرماه امسال نیز با سبک و سیاق حضوری، آموزش‌ها را پیگیری می‌کنیم البته تلاشمان این است که از تجربیات آموزش مجازی استفاده کنیم و در برخی دروس به صورت ترکیبی عمل کنیم.

وی با بیان اینکه من از سال 83 به بعد که معاون پژوهشی دانشگاه بودم دغدغه علم و پژوهش را داشتم، اظهار داشت: یکی از ایده هایی که من داشتم ایجاد بستر مناسب برای ارتباط صنعت و دانشگاه بوده است که ما تلاش کنیم بخشی از ظرفیت های تحقیقاتی مان را در بستر نیازهای جامعه هدایت کنیم، می دانستم که برای ارتباط پژوهش با نیاز جامعه به یک حلقه اتصال احتیاج داریم که در یکی از جلسات پیشنهاد ایجاد مرکز نیازهای جامعه را داده بودم که اولین برنامه ام در دوره وزارت نیز ایجاد سامانه نان (نظام ایده ها و نیازهای جامعه) بود که این سامانه تاکنون بیش از 5 هزار نیاز را به ثبت رسانده و مصوب شد که تمام دستگاه های دولتی که از بودجه پژوهشی استفاده می کنند موظف هستند که نیازهای خود را در این سامانه ثبت کنند، شورای عالی انقلاب فرهنگی هم ثبت نیازهای کشور در این سامانه را مصوب کرد و تمام دانشجویان می توانند برای پایان نامه های خود از این سامانه بهره ببرند.

زلفی گل ادامه داد: تاسیس صندوق علوم، تحقیقات و فناوری هم مورد بعدی بود که با پیگیری هایی که انجام دادیم، رئیس محترم جمهور تاسیس این صندوق را ابلاغ کرد و اساسنامه آن نوشته شد، این موضوع در شورایعالی عتف مطرح شد و تصویب اساسنامه قرار است در هیأت دولت مصوب شود.

وزیر علوم اظهار داشت: از جمله موارد دیگری که در یک سال گذشته انجام شد توجه به پارک های علم و فناوری و مراکز رشد بود چرا که خروجی علم و دانش باید خلق ثروت باشد که من راه اندازی مراکز نوآوری را جزء برنامه های خودم قرار دادم و توانستیم مجوز ایجاد معاونت فناوری و نوآوری را بگیریم و یکی از اساتید نمونه کشور استاد خیرالدین را به سمت معاون فناوری و نوآوری منصوب کردیم که اتفاقات خیلی خوبی در زمینه توسعه زیرساخت های فناوری و ایجاد مشاغل در این زمینه رخ داده است.

وی افزود: بحث دیگری که در این یک سال انجام شد به کارگیری نظام انگیزشی جدید است، در تلاش هستیم با ایجاد این نظام اعضای هیات علمی، دانشجویان و یاوران علمی ما هر کس به اندازه میزان تلاشش بهره مندی داشته باشد، برای این موضوع آیین نامه پایه های تشویقی را مصوب کردیم و 60 پایه تشویقی مصوب شده که در بخش های مختلف آموزشی، دیپلماسی علمی، ترویج علم، فناوری و کارآفرینی و غیره دسته بندی شده به طوریکه هر فردی در هر بخشی که سرآمد بود از امتیازات آن بخش استفاده کند، با این روش سقف پرواز جامعه علمی بالا می رود.

وزیر علوم تأکید کرد: یکی از افتخاراتی که در یک سال گذشته نصیب جامعه علمی کشور شد این بود که در حکم معاون پژوهشی وزارت علوم چند برنامه را قرار دادم یکی این بود که موظف هستند چند مجله بین المللی را در پایگاه های علمی بین المللی نمایه کنند و از خارج کشور هم در مجلات ما مقاله هایی را نمایه کنند، در سال گذشته 18 مجله کشور در اسکوپوس نمایه شدند در حالیکه پس از انقلاب اسلامی 109 مجله در اسکوپوس بودند، یعنی در 40 سال گذشته فقط 109 مجله در اسکوپوس بودند و در یک سال گذشته 18 مجله نمایه شدند.

تعداد مجلات بین المللی در اسکوپوس 122 تا شده است

وی اضافه کرد: اجرایی سازی امریه پسادکتری و دستیار فناوری نیز از جمله اقدامات در یک سال گذشته بوده است، همچنین به این نتیجه رسیدیم که پارک علم و فناوری بین المللی ایران را در یک زمین 1000 متری تاسیس کنیم تا در عرصه دانش بنیانی تولیدات بین المللی هم داشته باشیم.

* اختصاص بودجه برای اتمام پروژه های نیمه کاره دانشگاه ها

زلفی گل گفت: در سال گذشته رشد اشتغال در پارک های علم و فناوری 40 درصد بوده، 12 پردیس و قطب علم و فناوری جدید تاسیس شده است، 2 میلیون و 700 هزار متر مربع ساختمان نیمه کاره در موسسات آموزش عالی داریم عقل حکم می کند که وقتی این حجم از پروژه های نیمه تمام را داریم پروژه جدیدی را ایجاد نکنیم چرا که برخی از این پروژه ها بیش از 20 سال نیمه کاره مانده است، 5 هزار و 700 میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل پروژه هایی که بالای 50 درصد پیشرفت داشتند اختصاص داده شده است.

وی افزود: در هفته دولت 32 پروژه آماده بهره برداری داریم، 30 پروژه دیگر هم با میزان پیشرفت بالای 95 درصد داریم که با یک حمایت ویژه در اولین فرصت تکمیل می شود.

* انعقاد تفاهم نامه با بنیاد ملی نخبگان برای ایجاد انگیزه در مدال آوران المپیاد دانش آموزی

وزیر علوم در ادامه با بیان اینکه مدال آوران المپیادهای دانش آموزی در رشته ای که مدال کسب می‌کنند ادامه تحصیل نمی دهند، اظهار داشت: ما برای اینکه انگیزه ایجاد کنیم با بنیاد ملی نخبگان تفاهم نامه امضا کردیم که این عزیزان را بورس کرده و اشتغالشان را پس از فارغ التحصیلی تضمین کنیم تا در همان رشته ای که مدال کسب کردند ادامه تحصیل دهند.

وی گفت: اینکه یک عزیز نابغه ما در دانشگاه مدرک دکتری بگیرد ولی بدون یادگیری شیوه های آموزش و فلسفه تعلیم و تربیت به کار استادی بپردازد سبب می شود آن نخبه ما نتواند اثربخشی لازم را در استادی داشته باشد پس لازم است دوره مهارت استادی را برگزار کنیم که این مسأله برنامه ریزی شده و امسال هم قرار است برای تعداد برگزار شود، از سال آینده همکاران جدید ما در بخش استادی آموزش می بینند.

* ساماندهی دیپلماسی علمی برای جذب دانشجویان بین المللی

زلفی گل با تأکید بر اهمیت دیپلماسی علمی گفت: برنامه ریزی کردیم در جذب دانشجویان بین المللی فعال باشیم، این مسأله برنامه ریزی شده نبود که ساماندهی آن مصوب شد، جشنواره های بین المللی نیز برگزار می کنیم تا انگیزه بیشتری را برای جذب دانشجویان بین المللی داشته باشیم.

به گفته وی، مشکل بورسیه ها نیز در حال رفع است.

وزیر علوم عنوان کرد: بحث توجه به ورزش و سلامت جسمی دانشجویان، توسعه فضاهای ورزشی، توجه به علوم انسانی و علوم قرآنی، پیگیری بی اخلاقی ها در عرصه علم و پژوهش با استفاده از قوانین مجلس شورای اسلامی برای رفع لکه های بی اخلاقی از جامعه دانشگاهی از جمله اقدامات وزارت علوم در یک سال گذشته بوده است.

وی اضافه کرد: مرکز آموزش علوم قرآنی را توسعه دادیم و به مرکز آموزش علوم قرآنی و علوم انسانی تبدیل شد تا توجه ویژه ای به علوم انسانی داشته باشیم.

وزیر علوم درباره شایعاتی که مبنی بر تقابل وزارت علوم و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مطرح می شده است، گفت: هیچ تقابلی وجود ندارد، اگر هم در گذشته تقابلی بوده ما آن را به تکامل تبدیل کردیم، خوشبختانه مجوز تاسیس شرکت های دانش بنیان نوع 3 را هم به وزارت علوم دادند که اتفاق بزرگی است و کمک می کند که وزارت علوم به رشد 10 هزار و 700 واحد فناوری که دارد کمک کند و بتوانیم طبق خواسته مقام معظم رهبری شرکت های دانش بنیان را توسعه دهیم تا به رونق تولید برسیم چرا که شرکت های دانش بنیان برای افراد تحصیلکرده ما رشد ایجاد می کند.

وی درباره چگونگی حمایت از شرکت های دانش بنیان گفت: در این زمینه ظرفیتهای قانونی بسیاری داریم که یکی از این ظرفیت ها این است که اگر سرمایه داران به ایجاد زیرساختهای نوآوری کمک کنند به منزله مالیات برای آنها محسوب می شود، صندوق عالی علوم، تحقیقات و فناوری هم تشکیل شده است.

زلفی گل درباره توجه به فناوری های نرم اظهار داشت: ایجاد خانه های خلاق و مراکز رشد به همین منظور است که تلاش می کنیم در این زمینه هم از ظرفیت های قانونی استفاده کنیم، شاید در گذشته کم مهری شده باشد اما در دوره جدید سعی می کنیم که توجه ویژه ای داشته باشیم چرا که بحث فناوری های نرم و سخت با هم معنا پیدا می کند و باید در کنار یکدیگر رشد کنند.

* توضیح وزیر علوم درباره تغییرات در دانشگاه ها

وزیر علوم در پاسخ به سوالی مبنی بر تغییرات در دانشگاه ها، گفت: درباره برخی روسای دانشگاه شاید ضرورتی بر تغییر نباشد، وقتی توانمندی یک رئیس دانشگاه بالاست چه دلیلی برای تغییر است؟ البته درباره برخی دیگر هم حکم 4 ساله هنوز به اتمام نرسیده و پس از پایان حکم جا به جا می شوند.

وی درباره چگونگی رسیدگی به پرونده بورسیه های سال 92 که برخی دانشجویان بورسیه را با مشکل جذب در دانشگاه ها مواجه کرد، عنوان کرد: یکی از کارهایی که ما انجام دادیم این است که به دانشگاه های در حال توسعه امتیازی دادیم که از این افراد استفاده کنند ولی جزء ظرفیت شان محسوب نشود که به مرور این موضوع برطرف می شود.

زلفی‌گل در پاسخ به سوالی درباره نحوه آموزش حضوری و غیرحضوری در دانشگاه‌ها، اظهار داشت: دانشگاه‌ها مستقل هستند که در زمینه تعداد دانشجویی که می‌پذیرند بر اساس ظرفیت کلاسی، خوابگاهی، تعداد اعضای هیات علمی و غیره عمل کنند، وزارت علوم دخالت زیادی در امور اینچنینی دانشگاه‌ها ندارد.

* برنامه ریزی برای پیشگیری از تخلفات علمی

وزیر علوم درباره برخورد با تقلب‌های علمی نیز گفت: این مسائل در شأن جامعه علمی نیست اما به هر حال ممکن است در میان تعداد بسیاری افراد چند مورد هم مسأله غیرقانونی رخ دهد، سیاست ما پیشگیری به جای برخورد است یعنی شرایطی ایجاد کنیم که تخلف رخ ندهد، در این زمینه کارگاه های آموزشی داریم و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری قبل از دریافت مدرک باید آموزش های لازم اخلاقی را هم ببینند چرا که برخی از تخلفات بر اثر عدم اطلاع از قوانین و مقررات است.

وی همچنین از دستور به دانشگاه ها برای پرداخت حقوق اساتید حق التدریس خبر داد.

* تصویب طرح نگهداشت نخبگان

وی درباره حمایت از نخبگان گفت: من از سال 83 مقاله‌ای با عنوان مهاجرت ژن ها نوشتم و با دستور مقام معظم رهبری بنیاد ملی نخبگان را تاسیس کردیم.

زلفی گل اضافه کرد: بستر ژنتیکی برای جامعه نخبگی بسیار مهم است وقتی ژن های نخبگی از کشور خارج شوند ذخیره هوشمندی جامعه کاهش می یابد و به مرور درصد ژن های نخبگی کشور پایین می آید و کشورهایی که پذیرش نخبگان را دارند از درصد هوشمندی بالایی برخوردار می شوند.

وزیر علوم گفت: برای رفع مهاجرت ژن ها باید نخبگان ما نسبت به آینده شغلی خود نگران نباشند، البته برخی نخبگان شغل دارند اما احساس می کنند در جای مناسبی برای اثربخشی قرار نگرفتند که باید این موضوعات مورد بررسی قرار گیرد که در شورایعالی عتف با حضور رئیس جمهور طرح نگهداشت نخبگان مصوب شد، برای جذب اعضای هیات علمی نیز سهمیه خاصی برای نخبگان داشتیم و 20 درصد از سهمیه دانشگاه ها به نخبگان اختصاص می یابد.

وی افزود: در تمام دنیا کشورهای پیشرفته از میان فارغ التحصیلان دوره دکتری، بهترین ها را برای دوره پسادکتری انتخاب می کنند و فراخوان می زنند و از کل دنیا افرادی را پذیرش می کنند، ما در سال بیش از 15 هزار دانشجوی دکتری داریم که درصد قابل قبولی از این ها باید به عنوان پژوهشگر پسادکتری به کار گرفته شوند که از صندوق علوم، تحقیقات و فناوری مجوز گرفتیم که این امر را حمایت کنیم، در واقع ما هم از خدمات پژوهشگران پسادکتری بهره مند می شویم هم کمک می کنیم که آن ها شرایط جذب به عنوان هیات علمی در دنیا را به دست آورند.

وزیر علوم اضافه کرد: طرح خدمات پژوهشی پژوهشگران مستقل نیز در شورایعالی عتف تصویب شد که دستگاه های اجرایی بتوانند با پژوهشگران مستقل هم قرارداد ببندند.

وی درباره پیشبرد طرح های کلان ملی نیز گفت: در این زمینه گزارشی برای ارائه در شورایعالی عتف تهیه شده بود که مرحوم عادل آذر مسوول این کار بود و به همین دلیل هنوز این گزارش ارائه نشده است، برخی از پروژه ها نیمه تمام مانده و باید مورد بررسی قرار بگیرد.

* توجه ویژه دانشگاه ها به تأمین خوابگاه های دانشجویی

زلفی گل درباره خوابگاه های دانشجویی نیز گفت: با بحث شیوع ویروس کرونا و آموزش غیرحضوری دانشگاه ها برخی خوابگاه های خودگردان تغییر کاربری دادند، در این مدت که آموزش حضوری دوباره پیگیری شد برخی دانشگاه ها با محدودیت خوابگاه رو به رو بودند که به صندوق رفاه دانشجویی درخواست دادند تا خوابگاه های خودگردان تجهیز شود، در حد توان سعی کردیم بازسازی و بازگردانی کنیم، تعداد خوابگاه جدید هم به ظرفیت خوابگاه ها اضافه شده است، از دانشگاه ها هم خارج کردیم که در پذیرش دانشجویان جدید به امکان تأمین فضاهای رفاهی و ورزشی توجه داشته باشند.

وزیر علوم گفت: در حال حاضر هزینه یک وعده غذا با آنچه سازمان برنامه و بودجه اختصاص می دهد اصلا سازگاری ندارد، سرانه بودجه دانشگاه های ما بین 8 هزار تا 21 هزار تومان در روز است، این مسأله شرایط سختی را رقم زده و به همین دلیل دانشگاه های ما اولویت هایی دارند که اولویت اول پرداخت حقوق پرسنل است، اولویت های بعدی تامین غذا، خوابگاه و وسایل ایاب و ذهاب برای دانشجویان است که این مسائل ذبح بودجه های فرهنگی، پژوهشی را در پیش دارد.

* رتبه اول علمی ایران در منطقه

وی درباره آیین نامه ارتقای اعضای هیات علمی گفت: این بحث در دوره قبل مسکوت ماند که با روی کار آمدن دولت سیزدهم در پی بررسی آن هستیم اما اولویت هایی داریم که ابتدا باید آن اولویت ها مورد بررسی قرار گیرد، دیپلماسی و مرجعیت علمی، فناوری و نوآوری از اولویت های ماست که در سال 2021 بیش از 78 هزار سند و مقاله علمی در پایگاه بین المللی اسکوپوس نمایه شده و در منطقه با اختلاف بالا رتبه اول علمی را داریم.

وزیر علوم گفت: پس از بررسی پنج اولویت اول وزارت علوم به سراغ آیین نامه ارتقا می رویم چرا که ابتدا باید زیرساخت ها اصلاح شود تا این آیین نامه به خوبی اجرا شود.

زلفی گل در پاسخ به سوالی درباره تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها اظهار داشت: ما یک سری دانشگاه های تک جنسیتی مانند دانشگاه الزهرا (س) داریم اما برای سایر دانشگاه ها چنین مسأله ای صحت ندارد، البته دانشگاه ها مستقل هستند ممکن است تصمیم بگیرند با توجه به ظرفیت دانشگاه در رشته خاصی پذیرش تک جنسیتی را داشته باشند اما در حال حاضر هیچ تصمیمی اعلام نشده است.

وی درباره رفع فرسودگی ساختمان‌های قدیمی دانشگاه‌ها گفت: برخی ساختمان ها در دانشگاه ها با دانش و تکنولوژی قدیمی ساخته شده است که باید بازسازی شود، در قانون بودجه 1401 دو هزار میلیارد تومان برای مقاوم سازی فضای فیزیکی دانشگاه ها باید لحاظ می شد که هنوز اختصاص داده نشده است.

وی درباره کنکور نیز گفت: کنکور حذف شدنی نیست، زیرا ما چند هزار نفر داوطلب با معدل 20 داریم، اگر کنکور حذف شود پذیرش این داوطلبان به چه صورت انجام شود؟ بنابراین کنکور برای 15 درصد از رشته ها قابل حذف نیست.

انتهای پیام / ت 91