چهارشنبه 7 آذر 1403

رابطه معناداری میان قدرت یک کشور و نفوذ زبان آن در جهان وجود دارد

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
رابطه معناداری میان قدرت یک کشور و نفوذ زبان آن در جهان وجود دارد

تهران - ایرنا - غلامعلی حدادعادل، رئیس بنیاد سعدی با تاکید بر اهمیت گسترش آموزش زبان فارسی گفت: رابطه معناداری میان قدرت یک کشور و نفوذ زبان آن در جهان وجود دارد.

بنیاد سعدی امروز (چهارشنبه) میزبان شماری از اصحاب رسانه برای هم‌افزایی و هم‌اندیشی بود تا ضمن ارائه برنامه‌های خود در زمینه توسعه و آموزش زبان فارسی در جهان، پیشنهادات و نظرهای کارشناسان ارشد رسانه را جویا شود.

غلامعلی حداد عادل، رئیس بنیاد سعدی با گرامی داشت شهید قاسم سلیمانی و نیز تسلیت ایام فاطمیه اظهار کرد: علت تأسیس بنیاد سعدی این بود که ساختار قبلی آموزش زبان فارسی در جهان که در دل سازمان فرهنگ و ارتباطات تعریف شده بود، ظرفیت و بازده کافی را نداشت. در واقع سازمان وظایف زیادی داشت که آموزش زبان فارسی هم یکی از آنها به شمار می‌رفت اما این اتفاق در حد یک اداره با چند کارمند تعریف شده بود.

وی افزود: تجربه برخی کشورهای جهان از جمله فرانسه، آلمان، اسپانیا و ایتالیا و روسیه، چین و دیگر کشورها در امر آموزش زبان‌، حاکی از این بود که یک مقام عالی رتبه در بدنه دولت، دست‌اندرکار موضوع آموزش زبان می‌شود. به همین خاطر به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد دادیم که بنیادی مشخص برای موضوع آموزش زبان فارسی در جهان و به اسم شاخص‌ترین چهره در توسعه زبان فارسی در جهان یعنی «سعدی» ایجاد شود.

وی ادامه داد: آموزش زبان به غیر هم‌زبانان امروزه امری تخصصی در جهان به شمار می‌رود و ده‌ها سال است که این امر توانسته هویت خودش را نشان دهد. در ایران بیش از دو دهه است که آموزش زبان فارسی را به عنوان «آزفا» در دانشگاه‌ها داریم و در بنیاد سعدی نیز برای تداوم این راه سعی شد موضوع آموزش بر پایه‌های علمی استوار شود و همکاران بنیاد نیز از فارغ‌التحصیلان دوره‌های آموزشی آزفا انتخاب شده اند. البته در ایران این رشته دکتری نداشت اما دو سالی است که در سطح دکتری رشته آموزش فارسی به غیر فارسی زبانان راه اندازی شده و نخستین دوره از فارغ‌التحصیلان این دوره به زودی معرفی خواهند شد.

وجود رابطه معنادار میان نفوذ یک کشور و گسترش زبان آن

رئیس بنیاد سعدی با بیان اینکه امروزه رابطه معنا داری میان قدرت یک کشور و نفوذ زبان آن در جهان وجود دارد، تاکید کرد: در طول تاریخ زبان فارسی توانایی خود را برای گسترش یافتن در دنیا نشان داده و ثابت کرده حرف نویی برای جهانیان دارد. ما هم برای این موضوع سعی کردیم کتاب‌هایی با استفاده از آخرین دستاوردها و روش‌های آموزش علمی و با هدف تقویت چهار مهارت خواندن، نوشتن، شنیدن و درک مطلب تهیه کنیم البته ابتدا، سلسله ضوابطی برای استاندارد کردن آموزش زبان فارسی ایجاد کرده‌ایم.

استاد گروه فلسفه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران افزود: همچنین در کنار کتاب‌های آموزش فارسی، متونی آموزشی برای دستور زبان فارسی، ادبیات و ایران شناسی نیز تدوین کنیم. حاصل این کار در شش سال گذشته بیش از 20 کتاب درسی بود که یکی از این آثار با عنوان «گام اول» به سیزده زبان زنده دنیا ترجمه شده است و هشت ترجمه از آن نیز تاکنون منتشر شده است.

وی به تدوین آزمون آمفا بر اساس استاندارد آموزش زبان فارسی اشاره کرد و گفت: پیش از این آزمون، متر و معیاری برای سنجش یادگیری زبان فارسی فارسی آموزان نداشتیم اما با طراحی و تدوین آن، این آزمون مشابه آزمون‌های زبان‌های دیگر همچون آزمون تافل و آیلتس، تهیه کردیم و یک دوره آن همزمان در عراق و روسیه برگزار شد و در اسفند نیز برای فارسی آموزان کشورهای هند، ترکیه و صربستان برگزار می کنیم و گواهی نامه بین‌المللی می دهیم.

حدادعادل به موضوع تربیت معلم زبان فارسی نیز اشاره کرد و افزود: ما تاکنون 70 دوره تربیت معلم زبان فارسی با حضور فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد و دکتری برگزار کردیم و بیش از 450 معلم فارسی تربیت کرده‌ایم که تعدادی پس از کلاس‌ها در آزمون داتفا، که برای سنجش مهارت تدریس فارسی است، شرکت کرده و گواهی نامه دریافت کرده اند. رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به برگزاری دوره‌های دانش‌افزایی کوتاه و بلندمدت اشاره کرد و گفت: 6 دوره دانش افزایی بلند مدت و بیش از 30 دوره دانش افزایی کوتاه مدت برای فارسی آموزان و مدرسان فارسی غیر ایرانی برگزار کرده‌ایم.

وی افزود: در حوزه فضای مجازی نیز فعالیت‌های قابل توجهی در بنیاد صورت گرفته که یکی از آنها، تولید نرم افزاری است که می‌تواند ضمن تشخیص صدای فارسی آموزان، تلفظ صحیح را به آنها بیاموزد. همچنین طی پنج همایش سالانه تمام دستگاه‌های فعال در زمینه آموزش زبان فارسی را گرد هم آورده‌ایم که ششمین آن نیز هفته آینده به میزبانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار خواهد شد.

بنیاد سعدی قصد تصدی‌گری ندارد

رئیس بنیاد سعدی تصریح کرد: بنیاد سعدی در زمینه آموزش زبان فارسی قصد تصدی‌گری ندارد و از هرمؤسسه دولتی و غیردولتی فعال در این زمینه حمایت کرده و ابزار لازم را در اختیار آن قرار می‌دهد.

وی ضمن قدردانی از زحمات و همراهی‌های رسانه‌های تصویری و مکتوب و خبرگزارها، برای پوشش اخبار بنیاد سعدی، از مدیران و اصحاب رسانه خواست تا برای گسترش بیشتر زبان فارسی به بنیاد کمک کنند.

ارائه 5 هزار جلد کتاب آموزشی برای 17 کشور

در بخش دیگری از این نشست، معاون امور بین‌الملل سعدی در عنوان کرد: بنیاد سعدی در 65 کشور جهان به واسطه رایزنی‌های فرهنگی، نمایندگی فعال دارد و در واقع این دفاتر، نماینده ما نیز هستند. همچنین بنیاد 200 استاد بومی را مستقیم حمایت می‌کند و 320 کلاس درس و 8 هزار زبان‌آموز را به طور مستقیم و غیر مستقیم در دست آموزش دارد. همچنین 94 اتاق ایران از سال 1392 تا کنون ایجاد شده است که وظیفه آنها توسعه آموزش زبان فارسی است و 200 برنامه حمایتی نیز در این زمینه برگزار شده است. شهروز فلاحت‌پیشه افزود: همچنین ما در 9 ماه گذشته 5 هزار جلد کتاب آموزشی برای 17 کشور ارائه کرده‌ایم و در برخی کشورها مانند ارمنستان و گرجستان که فارسی زبان دوم آموزشی است برنامه‌های ویژه‌ای اجرا شده است. در کشور سوریه نیز دانشجویان زبان فارسی زیادی داریم و حتی برخی از نمایندگی ما در حال انتشار آثار ما به شکل بومی و محلی هستند.

مدیر آموزش مجازی بنیاد سعدی نیز با اشاره به 19 امکان فعالیت در فضای مجازی گفت: در فضای مجازی، با تعداد بیشتر، سرعت بالاتر و دسترسی راحت‌تر به مخاطبان، می‌توانیم فارسی را گسترش دهیم البته بنیاد سعدی در آموزش مجازی جوان است اما از 19 امکانی که طراحی کردیم درحال حاضر 12 امکان در حال انجام است.

احسان طوفانی‌نژاد گفت: در حال حاضر امکان استفاده از اپلیکیشن قابل نصب در تلفن همراه برای یادگیری زبان فارسی با استفاده 15 دقیقه تمرین در روز فراهم است. همچنین نرم افزاری تحت وب برای یادگیری زبان فارسی طراحی کرده‌ایم کهفارسی‌آموز می‌تواند تلفظ لغات خود را به وسیله آن اصلاح کند. همچنین از طریق وب، آموزش مجازی دوره‌های تربیت مدرس را داریم که همزمان با همین جلسه، این دوره درحال برگزاری است.

وی با اشاره به بازی‌های آموزش فارسی از طریق تلفن همراه گفت: در کنار اپلیکیشن های «واژه بازی»، «واژه یابی» و «واژه مینا» که فعال است که نمونه‌های جدید آن در حال تولید است.

در بخش دیگر این نشست مشاور رئیس بنیاد و معاون سابق امور اداری و مالی بنیاد نیز گفت: بنیاد سعدی بودجه جدیدی از دولت دریافت نکرده است بلکه بودجه مربوط به آموزش زبان فارسی سازمان فرهنگ و ارتباطات، به بنیاد منتقل شده است که معادل 5 درصد بودجه سازمان فرهنگ و ارتباطات است.

سیدباقر سخایی افزود: در حال حاضر بنیاد با حدود 400 هزار یورو بودجه، 240 معلم خود در سراسر دنیا را هدایت می‌کند که دستمزدی میان 300 تا 700 یورو دارند و با همین بودجه دو مرکز تحقیقات ما نیز اداره می شود.

وی خاطر نشان کرد: هزینه اعزام یک استاد به خارج از کشور که شامل حقوق، مأموریت، اسکان، درمان، تحصیل فرزندان و بلیط‌های رفت و آمد می شود ماهانه حدود 8 الی 10 هزاریورواست، بنابراین ما هزینه اعزام 5 استاد، حدود 250 استاد و 65 نمایندگی و 3 مرکز تحقیقات زبان را اداره می کنیم.

سخایی به بودجه بنیادهای مشابه بنیاد سعدی اشاره کرد و گفت: در سال‌های ابتدای فعالیت بنیاد، ما حدود 800 هزار یورو برای خارج از کشور تهیه و ارسال می کردیم اما با چند برابر شدن نرخ ارز، الان به زحمت حدود 400 هزاریورو، آن هم از طریق خرید آزاد، تهیه می کنیم زیرا بودجه ارزی نداریم.

در مورد بودجه بنیاد سعدی اخبار نادرستی منتشر می‌شود

وی گفت: ما با تربیت مدرس زبان فارسی بومی، سعی کرده‌ایم بودجه خودمان را مدیریت کرده و هزینه‌ها را اینگونه کاهش دهیم. مشاور رئیس بنیاد سعدی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: درباره بودجه بنیاد سعدی، اخبار مختلفی منتشر می‌کنند و این بودجه را به آقای دکتر حدادعادل نسبت می دهند، اما لازم است بگویم دکتر حدادعادل تا امروز یک ریال حقوق از بنیاد دریافت نکرده اند.

مدیر روابط عمومی بنیاد سعدی نی، ضمن قدردانی از حضور مدیران و اصحاب رسانه در این نشست صمیمی گفت: امروزه نقش رسانه‌ها و میزان نفوذ آنها در ساخت فرهنگی جوامع بر کسی پوشیده نیست. برخی نظریه پردازان ارتباطات معتقدند امروز، جهان در دست کسی است که رسانه‌ها را در اختیار دارد. بنابراین نقش عمده رسانه‌ها در شکل‌دهی به افکار عمومی باعث شده اهمیت رسانه‌ها تا این حد مورد توجه قرار گیرد.

سمیرا یافتیات افزود: بسیاری از رسانه‌ها و سایت‌های ایران در خارج از کشور فیلتر است و مردم جهان نمی‌توانند از اخبار صحیح و واقعی مطلع شوند، اما بنیاد سعدی، با گسترش زبان فارسی در بین مردم جهان، می‌تواند آنها را از طریق اخبار فارسی با ایران واقعی آشنا کند و آنها دسترسی بهتری به رسانه‌ها و اخبار ما خواهند داشت.

وی تاکید کرد: با توجه به نقش مهم رسانه‌ها و ابزارهای رسانه ایی موجود، رسانه‌ها می توانند ضمن اطلاع رسانی بیشتر به مردم کشورمان برای اهمیت و ضرورت گسترش زبان فارسی در جهان، آخرین اخبار در حوزه آموزش زبان فارسی را به اطلاع مخاطبان غیر فارسی زبان جهان برسانند.

رابطه مستقیمی میان فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد سعدی نیست

در بخش دیگری از این نشست رئیس بنیاد سعدی به سوالات مطرح شده از سوی حاضران پاسخ داد. حدادعادل در پاسخ به سوالی درباره رابطه بنیاد با فرهنگستان زبان فارسی گفت: رابطه مستقیمی میان این دو نهاد وجود ندارد جز اینکه تصادفی و موقت رئیس این دو نهاد یکی شده است. وظیفه فرهنگستان در حوزه حفظ زبان و ادبیات فارسی است و در بنیاد سعدی به روی آموزش فارسی به غیر فارسی زبانان تاکید داریم.

حدادعادل در پاسخ به سوال دیگری درباره آینده کاری حاضران در دوره‌های تربیت مدرس بنیاد نیز گفت: بانک اطلاعاتی از حاضران در این دورهها مهیا شده است تا در موارد مورد نیاز از آن افراد استفاده شود. جدای از اینکه برخی از آنها خودشان به منظور تدریس زبان فارسی به خارج از ایران می روند.

وی خاطر نشان کرد: وظیفه حفظ و یا گسترش کرسی‌های زبان فارسی در خارج از کشور و اعزام استاد برای این کرسی‌ها برعهده وزارت علوم است و در جایی که کرسی زبان فارسی نباشد و یا نیازمند راه اندازی باشند، ما با معرفی دانش آموختگان زبان فارسی کمک می کنیم.

ضعف نرم‌افزاری در آموزش زبان فارسی داریم رئیس بنیاد سعدی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره فعالیت بنیاد در کشورهای محور مقاومت و خارج شدن زبان فارسی از دایره زبان‌های تحت استفاده در این کشورها گفت: من شنیده‌ام در سوریه جایی برای آموزش زبان روسی ایجاد شده است. من قبول دارم در این زمینه ما ضعف داریم. یکی از علت‌هایش نیز نرم افزاری است. کشور روسیه سابقه نزدیک به 200 ساله در حوزه آموزش فارسی به دیپلمات‌های خودش دارد. در تاریخ آمده است که پس از انقلاب کمونیستی در این کشور نخستین هیئت دیپلماتیک آنها که به ایران سفر کرد 190 عضو داشته است.

اگر در حوزه فرهنگ‌یک سردار سلیمانی داشتیم وضعمان بهتر بود

رئیس بنیاد سعدی خاطر نشان کرد: بنیاد سعدی همزمان باتأسیس، گرفتار موج تحریم‌ها شده است. نرخ ارز به شدت بالا رفت و در حال حاضر توان ارزی ما یک سوم شده است. ما اگر در حوزه فرهنگ و آموزش زبان فارسی هم یک سردار سلیمانی داشتیم وضعمان به مراتب بسیار بهتر بود و پیروزی‌ها دور از انتظار نبود.

وی درباره فعالیت بنیاد سعدی در کشورهایی چون آمریکا و کانادا گفت: در حال حاضر در ایالات متحده دفتر مشخص نداریم و ارتباط ما با فارسی آموزان پراکنده است. در کانادا وضعیت به مراتب بهتر است و در اروپا بسیار بهتر. هم ما می توانیم استاد برای آنها بفرستیم و هم آنها می توانند زبان‌آموز به ایران بفرستند. همچنین با همکاری دانشگاه علامه طباطبایی برای برخی از کشورها معلم زبان فارسی تربیت کرده‌ایم تا دیگر احتیاج دائم به ما نداشته باشند.

استاد دانشگاه تهران در زمینه بازار کار زبان آموزان گفت: ایجاد شغل برای فارسی آموزان بسیار اهمیت دارد اما بازار کار این افراد، بستگی به بازار اقتصادی ما دارد.

وی افزود: به عنوان مثال الان در عراق این امکان فراهم است و همچنین برای هندی‌ها در ایران این امکان فراهم است و فارسی آموزان میتوانند مشغول به کار شوند.

در این نشست مدیران و سردبیران خبرگزاری‌های ایسنا، مهر، ایرنا، ایبنا، تسنیم، آنا، روزنامه اطلاعات، مدیر رادیو فرهنگ و همچنین پایگاه‌های خبری تابناک، عصر ایران و نمایندگانی از معاونت برون مرزی سازمان صدا و سیما، شبکه‌های پرس‌تی‌وی، آموزش و شبکه جهانی جام جم حضور داشتند.

*س_برچسب‌ها_س*