روایت محسن رضایی از نقش فضای مجازی در دو حادثه شهادت سردار سلیمانی و سقوط هواپیما / زنجیره ارتباط لیبرال دموکراسی در حال از هم پاشیدن است

محسن رضایی عصر روز پنجشنبه 26 دیماه 1398 در سالن همایش های بین المللی صداوسیما مراسم اختتامیه سومین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی با تسلیت ایام فاطمیه و جان باختن هموطنان در سانحه هواپیمای اوکراینی گفت: از اعضای اندیشکده مشترک دانشگاه شریف و مجمع تشخیص مصلحت نظام و برگزارکنندگان این کنفرانس تشکر می کنم. بدون شک مساله حکمرانی یکی از مسائل کلیدی جامعه و حکومت ما است که با بسیاری از چالش های کشور ارتباط دارد.

این استاد دانشگاه جامع امام حسین (ع) گفت: اسلام بیش از سایر ادیان به موضوع حکمرانی پرداخته است و جمهوری اسلامی از دل این اشارات وحیانی و قرآنی بیرون آمده و تاسیس شده است. موضوع پیوند دین و مردم در آیات قرآن روشن است. از جمله در آیه ای که مشخص می کند یکی از ویژگی های حاکمان و رهبران، رسیدگی و ارتباط با مردم است. در هر جامعه ای گروه هایی هستند که چه دولت باشد و چه نباشد آن گروه ها به وجود می آید. مانند نخبگان و صاحبان اندیشه و صاحبان حرفه و کارکنان بخش های نظامی و کارکنان دولت و مستضعفان.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: پیشرفت و تعالی جامعه به تحرک بخشی و تعامل و رقابت این گروه ها وابسته است. گروه های اصلی اگر بخواهند سکاندار و پیشران جامعه باشند و برای دستیابی به اهداف، باید حکمرانی را صالح را پیگیری کنند وگر نه حکمرانی ناصالح به جای پیشرفت و تعالی، اوضاع جامعه را بدتر می کند.

رضایی با اشاره به انواع حکمرانی در جهان گفت: چند نوع حکمرانی در جامعه بشری خود را نشان داده است. یکی لیبرال دموکراسی، دیگری سوسیال دموکراسی و همچنین دموکراسی مشورتی بر پایه آزادی و عدالت و حقوق بشر است. نوع دیگر حکمرانی، مردم سالاری دینی است که در ایران بر پایه آزادی و عدالت و فطرت شکل گرفته است.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به تلاش برخی متفکران غربی برای ارائه الگویی نجات بخش گفت: هابرماس در پی ارائه الگویی بود که از نواقص لیبرال دموکراسی نجات پیدا کنند برای همین بر موضوع عدالت در کنار آزادی های فردی تاکید شد.

وی با اشاره به اینکه امروز در آمریکا دموکراسی در برابر لیبرالیسم قرار گرفته گفت: آقای ترامپ بسیاری از ارزش های لیبرالیسم را هم زیر پا گذاشته است و خودش را نماینده دموکراسی می داند. زنجیره ارتباط لیبرال دموکراسی در حال از هم پاشیدن است و در فرانسه می بینیم که دموکراسی مشورتی نمی تواند یکپارچگی جامعه را حفظ کند.

رضایی با تاکید بر اینکه ما فکر می کنیم که عقل فطری می تواند بهترین مبنای حکمرانی باشد، گفت: اگر دین و مردم هر دو در اداره جامعه نقش ایفا کنند و تعامل داشته باشند می توانند پایه حکمرانی را تشکیل دهند. ما به دو حوزه تعاملی نیازمند هستیم. حوزه اول حوزه فرهنگی و حقوقی است که نهادها را بر اساس دین تشکیل می دهد و حوزه دوم که حوزه تعامل جمعی است و روی تصمیمات و فعالیت ها تاثیر می گذارد. دولت باید در این دو حوزه حضور داشته باشد و دخالت کند. شکل سیاسی این حکمرانی، مردم سالاری دینی است.

استاد دانشگاه جامع امام حسین (ع) با اشاره به مفهوم ولایت گفت: با تفسیر رهبر انقلاب، ولایت به معنای پیوستگی و با هم بودن است. یکی از معانی ولایت، محبت است و آن هم به این دلیل که موجب پیوستگی می شود. اما ولایت معنای حکومت را با یک تفسیر جدید از حکومت ارائه می کند. حکومت بایستی در شان انسان و در تراز انسانیت باشد. در این الگو و با تفسیر رهبر انقلاب، همه چیز در نظام ولایی، مردم هستند. مردم هستند شخصیت، خواست و مصالح آنها در نظام اسلام آمده است. حقیقت ولایت الهی در ارتباط با مردم است.

این فرمانده سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس با اشاره به انواع پیوستگی در نظام ولایی و حکمرانی صالح گفت: این حکمرانی از دو بعد «رهبری اسلامی جهادی» و «مدیریت اسلامی جهادی» برخوردار است که در امتداد هم ولایت را شکل می دهند. هر چه در ارتباط این دو بخش اشکالاتی وجود داشته باشد، اشکالات به کل جامعه منتقل می شود.

رضایی گفت: مدیریت جهادی در امتداد رهبری جهادی، باید بتواند در سطح قوای سه گانه، وزرا و استانداران، جریان پیدا کند و در هر سطحی ما رهبری و مدیریت را در ارتباط دین و مردم دنبال کنیم. مدیریت جهادی سابقه ای در صدر اسلام دارد و بازتولیدش در اول انقلاب در ایران شکل گرفت.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به ویژگی های مدیریت جهادی گفت: خلاقیت و نوآوری از ویژگی های مدیریت جهادی است و هیچ مدیر جهادی پشت موانع توقف نمی کند. مساله دوم مردمی بودن این نوع از مدیریت است که از دل مردم به وجود می آید و در درون مردم ادامه پیدا می کند. مساله سوم فرایندی عمل کردن مدیر جهادی است. مدیر جهادی همیشه به صورت شهودی با مسائل برخورد می کند. حتی در زندگی عادی هم از این مدیریت می توانیم برای مدیریت رویدادها استفاده کنیم.

وی افزود: در امنیت و دفاع، امتداد رهبری و مدیریت را شاهد هستیم اما در اقتصاد و فرهنگ این امتداد را نمی بینیم. علامتش این است که با وجود سیاست گذاری در اکثر مسائل اقتصادی و فرهنگی کشور، این سیاست ها کمتر از 20-30 درصد اجرایی شده اند.

رضایی با اشاره به اهمیت یکپارچگی مدیریتی گفت: مشکل یکپارچگی و انضباط راهبردی را در فرهنگ و اقتصاد شاهد نیستیم. در پدیده ی رسانه و فضای مجازی که من به آن پدیده «دنیای موازی با دنیای واقعی» می نامیم هم این مشکل محسوس است. حکمرانی فقط نمی تواند در دنیای واقعی باشد و در دنیای موازی صورت نگیرد. ما به یک حکمرانی جدیدی نیاز داریم که به صورت ترکیبی عمل کند. زندگی و حکمرانی همزمان در این دو دنیا صورت بگیرد. ما با رویدادی فراتر از فضای مجازی روبرو هستیم.

وی افزود: در حادثه شهادت حاج قاسم که در دنیای واقعی صورت گرفت دنیای مجازی را منفعل کرد. حتی ضد انقلاب را ساکت کرد، اما برنامه ریزی نکرده بودیم که در دنیای مجازی چه کنیم. خود به خود دنیای مجازی متاثر از دنیای واقعی قرار گرفت. در جریان حادثه هواپیما برعکس شد، ابتدا دنیای مجازی، تصویر و روایتی را شکل داد و بعد این روایت به دنیای واقعی آمد و دنیای واقعی را تحت تاثیر قرار داد. رسانه بخشی از دنیای واقعی است. این پدیده فراتر از رسانه است.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: نحوه حکمرانی و سیاستگذاری در دو دنیای واقعی و مجازی موضوعی است که باید به آن پرداخته شود. گذر به آینده فقط آماده کردن نسل های آینده نیست.

217217