سردار علیرضا افشار، مرد جهاد و سیاست

سردار علیرضا افشار، یکی از فرماندهان برجسته سپاه و چهره‌های کلیدی در دوران دفاع مقدس، که سمت‌های مهمی همچون ریاست ستاد کل سپاه و فرماندهی بسیج را بر عهده داشت.

خبرگزاری مهر؛ گروه سیاست: سردار سرتیپ پاسدار علیرضا افشار، چهره برجسته انقلاب اسلامی و فرمانده‌ای کلیدی در دوران دفاع مقدس، در سن 74 سالگی بر اثر عارضه قلبی درگذشت. او که نقش مهمی در ساختارسازی نهادهای دفاعی ایران و تقویت فرهنگ جهاد و مقاومت داشت، یادگاری ماندگار در تاریخ انقلاب از خود بر جای گذاشت.

سردار سرتیپ پاسدار علیرضا افشار، یکی از فرماندهان برجسته سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و از پیشگامان نهضت انقلابی ایران، پنج‌شنبه 24 مهر 1404 در سن 74 سالگی بر اثر عارضه قلبی در تهران درگذشت. این فرمانده دوران دفاع مقدس که نقشی بی‌بدیل در شکل‌گیری نهادهای دفاعی و تقویت فرهنگ جهاد و مقاومت ایفا کرد، تا آخرین لحظات عمر خود در عرصه‌های نظامی، سیاسی و فرهنگی فعال بود.

از مبارزات انقلابی تا تسخیر سفارت

علیرضا افشار در سال 1330 در خانواده‌ای مذهبی در مشهد متولد شد. تحصیلات خود را در مدرسه علوی مشهد و سپس در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف ادامه داد. او پیش از انقلاب به دلیل فعالیت‌های سیاسی علیه رژیم پهلوی توسط ساواک دستگیر و زندانی شد. افشار از دانشجویان پیرو خط امام بود و در تسخیر سفارت آمریکا در تهران نقشی محوری داشت که او را به یکی از پیشگامان جنبش‌های دانشجویی انقلابی تبدیل کرد.

خدمت در جهاد و صعود در سپاه

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، افشار به عضویت شورای مرکزی جهاد سازندگی درآمد و تا سال 1361 در این نهاد خدمت کرد. در سال 1361 به سپاه پاسداران پیوست و به سرعت به یکی از چهره‌های کلیدی این نهاد تبدیل شد. او ابتدا سخنگوی سپاه و سپس رئیس ستاد کل سپاه پاسداران (1363-1367) شد. افشار در این دوره، با تبدیل ستاد مرکزی به ستاد کل، نقش مهمی در ساختارسازی این نهاد انقلابی ایفا کرد. در دوران دفاع مقدس (1359-1367)، او به عنوان دبیر شورای عالی پشتیبانی جنگ و معاون نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح فعالیت کرد و به دلیل عملکرد برجسته‌اش، نشان نصر درجه یک دریافت کرد.

فرمانده بسیج و معمار فرهنگ مقاومت

پس از جنگ، افشار از سال 1368 تا 1376 فرماندهی نیروی مقاومت بسیج را بر عهده گرفت و در جداسازی نیروی زمینی و مقاومت بسیج نقش داشت. او همچنین رئیس دانشگاه امام حسین (ع) (1376-1379) و رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس (1379-1383) بود. افشار با تکیه بر ظرفیت جوانان انقلابی، به تقویت سازمان بسیج مستضعفین کمک کرد و فعالیت‌هایش در حوزه فرهنگی و دفاعی، از او چهره‌ای ماندگار ساخت.

ورود به عرصه سیاست و خدمت به مردم

افشار در کنار فعالیت‌های نظامی، در عرصه سیاسی نیز حضوری فعال داشت. او در دولت نهم معاون سیاسی وزیر کشور و رئیس ستاد انتخابات کشور (1386-1387) بود و در برگزاری انتخابات مجلس هشتم نقش داشت. سپس به عنوان قائم‌مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی (1389-1392) خدمت کرد. در سال‌های اخیر، او رئیس هیئت عالی اندیشه‌ورزی سپاه (1396-1399)، رئیس اندیشکده جنگ نرم دانشگاه عالی دفاع ملی (1399-1404) و رئیس شورای راهبردی جبهه مردمی ایران قوی (1401-1404) بود. افشار در انتخابات 1400 رئیس ستاد انتخاباتی مردمی سید ابراهیم رئیسی بود و با شعار «با مردم و برای مردم» به میدان آمد.

اندیشه‌ورزی و شایسته‌سالاری

سردار افشار به شایسته‌سالاری و کادرسازی برای انقلاب اعتقاد داشت. او در برنامه «دست‌خط» در سال 1400 تأکید کرد که تربیت نیروهای فرهیخته باید در میدان عمل صورت گیرد و رسانه‌ها در معرفی این نیروها به جامعه نقش کلیدی دارند. او همچنین در تشکیل جبهه مردمی ایران قوی، بر وحدت، اخلاق سیاسی و خدمت بی‌منت تأکید کرد و این جبهه را به عنوان نهادی انقلابی و جهادی برای حل مسائل نظام معرفی کرد.

انتقاد از شیوه انجام تعهدات ایران در برجام

افشار در بزنگاه‌های حساس، صریح و شفاف سخن می‌گفت. او از منتقدان توافق‌نامه برجام بود و معتقد بود که اجرای یک‌جانبه تعهدات ایران، خسارت‌هایی به دنبال داشت. به گفته او، اگر ایران گام‌به‌گام عمل می‌کرد، می‌توانست از منافع برجام بهره‌مند شود و آبروی غرب را در مذاکرات بین‌المللی به چالش بکشد.

یادگار دفاع مقدس و خدمت به نظام

افشار در طول زندگی حرفه‌ای‌اش، به ارزش‌های انقلابی وفادار ماند. او در حفظ و نشر فرهنگ دفاع مقدس، تقویت بسیج و مقابله با تهدیدات نرم نقش برجسته‌ای داشت. از جمله اقدامات ماندگار او، ضابطه‌مند کردن فعالیت‌های بسیج و ایجاد شبکه ستاد اجرایی امر به معروف و نهی از منکر بود که به تقویت پیوند بسیج با نیروی انتظامی و قوه قضائیه منجر شد.

وداع با سردار

مراسم تشییع پیکر سردار افشار در 25 مهر 1404 با حضور مقامات کشوری و لشکری برگزار شد. درگذشت او، خلأیی در میان نسل اول فرماندهان انقلابی ایجاد کرد، اما یادگارهایش در حوزه دفاع، امنیت و فرهنگ ایران جاودانه خواهد ماند.

همچنین مراسم یادبود این فرمانده بسیجی دوشنبه 28 مهرماه ساعت 15 الی 17 در مسجد امام صادق (ع) واقع در میدان فلسطین برگزار می‌شود.