سهم زبان فارسی از اساتید اعزامی به خارج از کشور به 3 استاد رسید

به گزارش خبرگزاری تسنیم، نهمین گردهمایی مؤسسه‌ها و نهادهای فعال حوزه آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان از سوی بنیاد سعدی و به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی تهران، امروز سه‌شنبه 9 اسفند در حال برگزاری است.

در ابتدای این نشست شهروز فلاحت‌پیشه معاون امور بین‌الملل بنیاد سعدی و دبیر نهمین گردهمایی موسسه‌ها و نهادهای فعال حوزه آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان گفت: مجموعه گردهمایی‌های سالیانه بنیاد سعدی از آغاز در قالب همکاری دو جانبه در دستور کار بنیاد سعدی قرار گرفت. در سالیان گذشته همکاران بنیاد ایرانشناسی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و سایر سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی موثر در حوزه آموزش فارسی در انجام این مهم همراه و همکار بنیاد بودند.

وی ادامه داد: در دوران کرونا هم این همایش و این سنت حسنه قطع نشد و به صورت مجازی ادامه داشت. در سالیان اخیر به دلیل فرصت ارزشمندی که در قالب یک رویداد کشوری و جذب دانشجویان بین‌المللی پیش آمده، در کنار تقویت دیپلماسی عمومی کشور، نقش زبان فارسی در مسیر آموزش دانشجویان را بیشتر جلوه‌گر می‌کند.

معاون امور بین‌الملل بنیاد سعدی در ادامه اظهار کرد: بنیاد سعدی در عمر ده ساله خود تلاش کرده با همکاری نمایندگان خود که جمعی از رایزنان فرهنگی کشور در خارج از کشور هستند، هزاران نفر از سراسر جهان را در طول این سال‌ها با زبان فارسی آشنا کند و به آنان زبان فارسی را آموزش دهد.

فعالیت کرسی‌های زبان فارسی در 45 نقطه از جهان

وی ضمن اشاره به برنامه‌های مختلف نهمین گردهمایی موسسه‌ها و نهادهای فعال حوزه آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان، اضافه کرد: در حال حاضر در 45 نقطه از جهان با همکاری رایزنان فرهنگی زیر نظر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کرسی‌های ترویج و آموزش زبان فارسی فعال هستند.

محمدحسین آیتی، معاون بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم در سخنانی کوتاه به نمایندگی از میزبان این گردهمایی ضمن خیر مقدم به مدعوین نشست، به ظرفیت بالا و خوب دانشگاه علوم پزشکی تهران با 1500 دانشجوی غیر ایرانی و فارسی‌آموز برای آموزش و گسترش زبان فارسی اشاره کرد.

غلامعلی حداد عادل رئیس بنیاد سعدی نیز در این مراسم با اشاره به تأسیس بنیاد سعدی گفت: با الهام گرفتن از نمونه‌های مشابه در جهان این بنیاد تاسیس شده است. ما در سال 85 در شورای انقلاب فرهنگی مطالعاتی را صورت دادیم و به این نتیجه رسیدیم که در دنیا 25 کشور آموزش زبان را با الگویی واحد انجام می‌دهند و موسساتی را زیر نظر بلندترین مقامات کشورشان در این زمینه تاسیس کرده‌اند. این نشان داد گسترش زبان در خارج از مرزها به ویژه در اقتدار فرهنگی و نکته‌ای که به آن دیپلماسی گفته می‌شود و در گسترش مبادلات اقتصادی موثر است.

رئیس بنیاد سعدی گفت: در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصمیم گرفته شد تا بنیاد سعدی را به عنوان یک شاخه تنیده و روییده در سازمان فرهنگ و ارتباطات تاسیس کرد. این بنیاد طی 15 سال فعالیت خود اقدام به برگزاری 9 دوره همایش با موسسات فعال دخیل در آموزش زبان فارسی انجام داده است.

حداد عادل درباره اصول کار در بنیاد سعدی توضیح داد: یک اصل در این حوزه از کار آن است که این است که ما توجه داریم که آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان یک علم است. نزدیک به یک قرن است که این توجه شده که آموزش زبان به همزبانان اصول متفاوتی دارد نسبت به آموزش زبان به افراد به غیر همزبان. به همین دلیل در دانشگاه‌ها یک رشته جدا برای آموزش زبان تاسیس شده است.

وی اظهار داشت: در کشور ما مدت 34 سال است که رشته آزفا تاسیس شده که کار آن آموزش زبان فارسی به خارجی‌ها بود که ابتدا در دانشگاه علامه طباطبایی و بعد سایر دانشگاه‌ها تاسیس شد. این دوره ها امروز در سطح کارشناسی ارشد برگزار می‌شود و درک این واقعیت روح و جوهر بنیاد سعدی بوده است.

رئیس بنیاد سعدی درباره کارشناسان حاضر در بنیاد سعدی گفت: ما سعی کردیم هسته کارشناسی خود را فربه نکنیم و چابکی را ترجیح دادیم. این هسته اندک متخصص هستند و نوعاً غیر از زبان فارسی به دو یا سه زبان خارجی دیگر را هم مسلط هستند.

حدادعادل گفت: نکته دیگر در بنیاد سعدی توجه به گسترش زبان فارسی در مناطق مختلف جهان است. یکی از اصول ما این است که برای هر منطقه از جهان یک حساب ویژه داشته باشیم. در بنیاد سعدی برای کشورهای عربی، آفریقا و هر منطقه یک نگاه وجود دارد. کتاب‌های ما تابع آن است که دانشجوی ما از کدام منطقه است و زبان مادری او چیست.

وی ادامه داد: ما به تنوع مخاطب، کشور، شغل و قصد زبان آموز از فراگیری زبان فارسی دقت و سعی می‌کنیم پاسخگوی این تنوع باشیم. کسی که می‌خواهد فارسی را برای تحصیل بیاموزد مقدمات متفاوتی را نیاز دارد در نسبت با کسی که می‌خواهد کار اقتصادی کند.

رئیس بنیاد سعدی به چهار رکن اصلی آموزش زبان فارسی اشاره کرد و گفت: در حوزه فراگیری زبان بر روی آموزش خواندن، نوشتن، گوش کردن و سخن گفتن هر کدام کار تخصصی جداگانه صورت گرفته است. غیر از این مهارت‌های چهارگانه ما تاکید بر دستور زبان و سایر بخش‌های زبان آموزی را در دستور کار قرار دادیم.

تألیف 40 کتاب برای زبان‌آموزان در سراسر جهان

حدادعادل گفت: ما تاکنون در حدود 40 کتاب برای زبان‌آموزان در سراسر جهان تالیف کردیم. در سالهای کرونا انواع نرم افزارها را برای آموزش در فضای مجازی تولید کرده‌ایم. ما یک دوره طولانی آموزشی را در حدود 11 ماه برگزار و منابع آموزشی را به 400 استاد در کشور مصر از طریق فضای مجازی روش‌های تدریس را منتقل کردیم.

وی ادامه داد: کار دیگر تدوین و اجرای انواع استانداردها در آموزش زبان فارسی بوده است. آموزش زبان بدون استاندارسازی ممکن نیست. باید یک نوع انطباق و هماهنگی با سطح بندی جهانی وجود داشته باشد و از طرفی انواع امتحان و مدارک هم استاندارسازی شود.

رئیس بنیاد سعدی گفت: ما ده‌ها دوره آموزش زبان فارسی برگزار کردیم و فعالیت گسترده برای تعلیم معلم داشتیم. ما صدها نفر را در دوره‌های کوتاه مدت آموزش دادیم که بدون استخدام دولت بتوانند در هر جایی از دنیا که هستند بتوانند تدریس کنند.

حدادعادل در ادامه به افزایش بورس تحصیلی در میان دانشجویان اشاره کرد و گفت: در حال حاضر 32 دانشجو از کشورهای مختلف برای فراگیری کارشناسی آزفا به ایران آمده تا پس از فراگیری به کشور خود بازگردند و تدریس کنند.

وی اظهار داشت: ما در بنیاد سعدی به کار ستادی اولویت می دهیم. ما با موسسات دیگر که زبان فارسی آموزش می‌دهند رقابت نمی‌کنیم. ما باید زیرساخت‌ها را فراهم کنیم و آماده‌ایم دستاوردها را در اختیار مؤسسات بگذاریم. امروز موسساتی در سراسر جهان هستند که کتاب‌های ما را تدریس می‌کنند.

رئیس بنیاد سعدی گفت: این بنیاد امروز توانسته مرجع قابل اعتمادی برای فارسی آموزان در سراسر جهان باشد. جدای از این یکی از سیاست‌های ما همکاری با موسسات دولتی، وزارتخانه و دانشگاه‌ها است. به برکت تحول مثبتی که در آموزش عالی و ارتقای سطح علم پدید آمده، امروز تعداد دانشجویان خارجی که به ایران می‌آیند افزایش پیدا کرده از جمله در رشته پژشکی. در چند سال اول ایرانیان برای مداوا به خارج می رفتند. امروز به مدد تلاش دانشمندان کار بر عکس شده و بخشی از گردشگری ما امروز گردشگری سلامت است.

حدادعادل اظهار داشت: امروز علاوه بر چند ده هزار نفر در جامعه المصطفی که به ایران آمده در دانشگاه‌های ما هم بیش از 100 هزار نفر دانشجو وجود دارد. بنیاد سعدی با درک این واقعیت وظیفه خود می‌داند به دانشگاه‌ها کمک کند تا آموزش زبان فارسی به شکل مثبتی صورت بگیرد.

امروز زبان فارسی بهترین ابزار دیپلماسی در خارج از کشور است

حجت‌السلام و‌المسلیمن مهدی ایمانی‌پور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی دیگر سخنران این نشست بود که در سخنانی عنوان کرد: ابتکار گفت‌وگوهای سالانه بنیاد سعدی و نهادهای فعال در حوزه آموزش زبان فارسی که نهایتاً منجر به پیدا کردن راه‌حل‌های مناسب و بهبود آموزش زبان فارسی در خارج از کشور شده، ابتکار خوبی است و به نوبه خودم از آن تشکر می‌کنم.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در تاکید اهمیت زبان فارسی در دنیای امروز، عنوان کرد: امروز زبان فارسی بهترین ابزار دیپلماسی عمومی؛ فرهنگی و علمی کشور و بخشی از قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور محسوب می‌شود، از این رو باید به آموزش و توسعه زبان فارسی اهتمام بیشتری داشت.

ایمانی‌پور ادامه داد: زبان فارسی ویژگی‌هایی دارد که شاید زبان‌های دیگر فاقد این ویژگی‌ها باشند که مهم‌ترین آن غنای ادبیات فارسی است که مملو از معنویت و نکات ارزنده اخلاقی است. وی با اشاره به اینکه زبان فارسی این روزها زبان انقلاب اسلامی است، تاکید کرد: امروز اگر کسی نسبت به توسعه انقلاب اسلامی و شناخت آن اهتمام داشته باشد، ناگزیر به آموزش زبان فارسی است و انشاالله با نگاه تمدنی که مقام معظم رهبری دارند، زبان علم در آینده جهان خواهد بود.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در بخش دیگر صحبت‌های خود، متن خوب، استاد خوب و شیوه و روش خوب را سه رکن تضمین کیفیت آموزش زبان فارسی خواند و به استناد همین سه رکن، ده نکته در الزامات تضمین کیفیت بیان کرد.

کمبود استاد اعزامی زبان فارسی باید جبران شود

ایمانی‌پور ادامه داد: تا سال 95 ما 36 استاد اعزامی زبان فارسی به سایر کشورها داشتیم که امسال به سه استاد رسیده است که اگر دنبال کمک به توسعه و بهبود آموزش زبان فارسی در خارج از کشور هستیم، این کمبود باید جبران شود. نکته دوم پذیرش و بورس است. هرچه پذیرش و بورس دانشجو در ایران و حتی آموزش اساتید زبان فارسی بیشتر شود، به توسعه و بهبود آن کمک خواهد کرد. لذا تسهیل آمد و شد دانشجوبان و اساتید، یکی از الزاماتی است که در این زمینه وجود دارد.

وی بحث اعتبار و بودجه را از دیگر الزامات تضمین کیفیت آموزش زبان فارسی اعلام کرد و گفت: با این میزان از اعتبار و بودجه‌ای که در اختیار بنیاد سعدی و نهادهایی که در این زمینه درگیر هستند، قرار داده شده است، نمی‌توان انتظار کیفیت آن‌طور که شایسته است را داشت. دولت باید به نحوی به توسعه زبان فارسی و بهبود کیفیت آن کمک کند. قصد ما هم‌افزایی است. امروز بین سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بنیاد سعدی، وزارت امور خارجه و وزارت علوم ارتباط خوبی وجود دارد و باید این هم‌افزایی را توسعه دهیم.

باید برای زبان فارسی بازار کار ایجاد کرد

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با تاکید بر لزوم ایجاد بازار کار برای زبان فارسی، عنوان کرد: هر زبانی که بازار کار داشته باشد، هم توسعه پیدا می‌کند و هم بهبود، لذا باید برای زبان فارسی بازار کار ایجاد کرد و موضوع گردشگری و امثال آن یکی از بازرهایی است که موجب این توسعه خواهد شد.

ایمانی‌پور با اشاره به تبدیل زبان فارسی به زبان علم به عنوان یکی از الزامات تضمین کیفیت آموزش زبان فارسی، گفت: امروز خیلی از کشورها ایران را به عنوان یک کشور توسعه یافته تلقی می‌کنند؛ لذا اگر توسعه علم با آن نگاه تمدنی صرت بگیرد، حتماً منجر به توسعه و بهبود آموزش زبان فارسی خواهد شد.

وی اضافه کرد: افزایش تولیدات رسانه‌ای و فرهنگی، پیوست فرهنگی برای طرح‌های کلان اقتصادی و همراه کردن مهاجرین ایرانی و افغانی در خارج از کشور از دیگر این الزامات است. استفاده از ظرفیت ایرانیان مقیم خارج از کشور و کمک گرفتن از آنان برای کشاندن زبان فارسی در مدارس بسیار موثر است و در برخی از کشورها و مدارس این اتفاق افتاده و زبان فارسی تدریس می‌شود که اگر توسعه پیدا کند، هم تضمین کیفیت آموزش و هم توسعه زبان فارسی را به همراه خواهد داشت.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در پایان گفت: بنیاد سعدی در طول عمر ده ساله خود، توانسته استانداردسازی و سطح‌بندی زبان را انجام دهد و متون خوبی را به ارمغان بیاورد که جای تشکر دارد. امید است موسسات فعال در حوزه بین‌الملل برای آموزش زبان فارسی به کمک بیایند. زیرا بنیاد سعدی بنا نیست الزاماً مجری باشد و متولی و راهبر زبان فارسی در خارج از کشور است و کمک همه موسسات حتماً به اتفاقات خوبی در حوزه آموزش و توسعه زبان فارسی در خارج از کشور منجر خواهد شد.