صنعت گردشگری گچساران در مسیر شکوفایی

این شهرستان با توجه به وجود منابع آبی، میزبانی از پرندگان مهاجر آسیایی، وجود بارگاه نورانی حضرت بی بی حکیمه (س) خواهر امام رضا (ع)، قرار داشتن در نزدیکی کوه سه هزارمتری خامی، جنگل های سر به فلک کشیده زاگرس و بناهای تاریخی ظرفیت های پرشماری برای رونق صنعت گردشگری دارد.

نماینده مردم شهرستان های گچساران و باشت در مجلس شورای اسلامی گفت: برای رونق صنعت گردشگری در گچساران قرار است این شهرستان به شبکه ریلی کشور متصل شود.

غلامرضا تاجگردون افزود: طرح مطالعاتی راه آهن بندر امام، بهبهان، گچساران به ممسنی هم اکنون در حال اجراست و امید می رود با عملیاتی شدن آن تحول بزرگی در حوزه گردشگری این شهرستان ایجاد شود.

وی با اشاره به اینکه بخشی از چهار خطه بابامیدان، گچساران به بهبهان بهره برداری و بقیه در مراحل پایانی اجراست عنوان کرد: تکمیل این طرح و ساخت جاده گچساران باباکلان می تواند زمینه جذب سرمایه گذاران حوزه گردشگری به این شهرستان را فراهم کند.

تاجگردون تاکید کرد: گچساران به دلیل وجود حرم بی بی حکیمه (س)، طبیعت زیبا و آثار تاریخی ظرفیت جذب جهانگردان را نیز دارد.

وی بیان کرد: در حوزه گردشگری سال های اخیر تلاش شده تا با مشارکت بنیاد مسکن کارهای خوبی در این شهرستان انجام شود که یکی از آنان مجتمع تفریحی رفاهی روستای دیل است.

تاجگردون ادامه داد: وجود این زیرساخت زیبا فرصت خوبی برای درآمدزایی مردم منطقه حداقل در بحث بومگردی، فروش غداهای سنتی و دست ساخته های صنایع دستی است.

وی ابرازامیدواری کرد: تا با اجرای طرح های گردشگری در مناطق مستعد دیگر بتوان پای سرمایه گذاران حوزه گردشگری را به این مناطق باز کرد.

امسال 203 هزار و 418 شغل در حوزه‌های گردشگری، بوم گردی و صنایع دستی در کشور ایجاده شده است که فقط 27 هزار فرصت شغلی با استفاده از ظرفیت های منابع اشتغال عمومی بود و مابقی با مشارکت بخش خصوصی محقق شده است. درآمد گردشگری در جهان 1800 میلیارد دلار است که اگر ایران حتی بتواند یک درصد از این سهم را به خود اختصاص دهیم 18 میلیارد دلار درآمد کسب می کنیم. کارشناسان حوزه گردشگری اعتقاد دارند که به ازای هر پنج گردشگر یک شغل ایجاد می شود زیرا برای توسعه صنعت گردشگری به ایجاد جاده، هتل، رستوران و خیلی موارد دیگر نیاز است که هر کدام به تنهایی تعداد زیادی شغل در کشور ایجاد می کند.

رشته کوه های سربه فلک کشیده و پر چین و شکن زاگرس، جنگل های سرسبز، ساحل دریاچه نیلگون سد کوثر، جاذبه های تاریخی و گردشگری و وجود بارگاه نورانی بی بی حکیمه (س) خواهر امام رضا (ع) شهرستان گچساران را به قطب نخست گردشگری در کهگیلویه و بویراحمد تبدیل کرده است.

امواج آبی دریاچه سد کوثر و رودخانه پرپیچ و خم رودخانه زهره که چون ماری خوش خط و خال جلوه گری می کند اوج پیوند شاهکار طبیعت و هنرنمایی انسان در این شهرستان است که با توجه به سفر تعداد زیادی گردشگر به این منطقه می توان با جذی سرمایه گذاران بستر ایجاد فرصت های شغلی جدید را فراهم کرد. با وجودی که این خطه میزبان یکی از بزرگ‌ترین میدان نفتی ایران محسوب می شود اما آسمان آبی در جنگل ها و جاذبه های طبیعی مغایرتی دلپذیر با نامش دارد. دوگنبدان نام امروزی مرکز شهرستان گچساران است که تا پیش از سال 1306 هجری شمسی، بدون سکنه بود، اما با توجه به فعالیت‌های نفتی که در گچساران قدیم مشهور بنام گچ کوراوغلی انجام می‌شد، مسئولان وقت در سال‌های 1328 تا 1330، تصمیم به تخریب و تخلیه‌ی شهر قدیم و انتقال واحدهای کارمندی و کارگری به شهر دوگنبدان امروزی گرفتند. با توجه به کاوش‌های انجام شده در بخش‌های شرقی و غربی دوگنبدان، آثاری از دو گنبد کهن وجود دارد که همین امر سبب شد تا این شهر به دوگنبدان شهرت یابد. رودخانه زهره با طول تقریبی حدود 275 کیلومتر در سه استان فارس،، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان جریان دارد. این رودخانه که از کوه کنه دوده در نزدیکی اردکان واقع در استان فارس سرچشمه می گیرد از کنار شهرهای اردکان، سپیدان و ممسنی در استان فارس می گذرد. رودخانه زهره بعد از خارج شدن از استان فارس از کنار شهرستان گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد عبور می کند پس از ریخته شدن به رودخانه های بابا منیر و هفت قنات و طی مسیری پر پیچ و خم در گستره سه استان به خلیج فارس می ریزد. چهارطاقی خیرآباد یادگاری از دوره ساسانی یکی از بناهای مهم تاریخی گچساران است. کارشناسان می گویند: این بنای تاریخی نمادی از سیاست، مذهب و نوع حکومت دوران خویش است. سد کوثر که برای تأمین آب آشامیدنی 2 میلیون نفر از مردم استان‌های جنوبی کشور مانند خوزستان، هرمزگان، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد ساخته شده است، این روزها به دلیل هوای مطلوب، طبیعت زیبا میزبان تعداد زیادی گردشگر است. امکان قایق سواری و ماهیگیری، و پرواز پرندگان بر پهنای آب‌های درخشان دریاچه سد کوثر هر انسانی را مسحور زیبایی های خود می کند. این سد از آب رودخانه خیر آباد از شاخه‌های شاه بهرام و دهدشت (سیدآباد) تشکیل شده که آب آنها از رشته کوه‌های زاگرس در مناطق طسوج، دشت راق، دیلگان و چشمه بلقیس چرام سرچشمه می‌گیرد. یکی از زیباترین گردشگری طبیعی در گچساران منطقه حفاظت شده کوه خامین در فاصله 30 کیلومتری شهر دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران قرار دارد. وسعت این منطقه‌ی سرسبز بالغ بر 25 هزار و 671 هکتار است که با پوشش گیاهی و جنگلی مانند بلوط، ارژن، کیکم، گون، زالزالک، کلخنگ، انجیر وحشی منظره‌ای بی نظیر در مقابل دیدگان مسافران این خطه گشوده است. این منطقه زیستگاه جانوران مختلفی همچون بز، پازن، قوچ، میش، کبک، خرگوش، جغد، شاهین است. روستای مارین با تنوع جاذبه‌های طبیعی، تاریخی، مذهبی و مردم شناسی عروس جاذبه های گردشگری این خطه است. این منطقه گردشگری به دلیل آب و هوای مفرح در دل منطقه‌ای گرمسیری، وجود بقعه متبرکه بی‌بی حمیده (س)، باغ میوه‌های رنگارنگ و بافت پلکانی روستا به بهشت گمشده جنوب ایران معروف شده است. بافت پلکانی واحدهای مسکونی که هر خانه بر خانه‌های پایین دست اشراف دارد یکی از جاذبه‌های تماشایی این روستاست. این بافت مسکونی بومی و منحصر به فرد سبب شده تا گردشگران روستای مارین را به نام 'ماسوله جنوب' ایران بشناسند. پل خیری و محمدخان اثری مربوط به دوره ساسانی است که در مجاورت راه مواصلاتی دهدشت و در 50 کیلومتری شمال غرب گچساران قرار دارد. این اثر تاریخی با طول130 متر و متشکل از 7 دهانه احداث شده است. روستای دیل با ارتفاعی افزون بر 850 متر از سطح دریا و آب و هوایی مفرح از دیگر مقاصد گردشگری گچساران است. گنبدان گبر در چرزو، تنگ آسیاب، قلعه برج، ده بزرگ و قلعه‌ی شاه بهمن از جمله آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری این روستای زیباست. حرم حضرت بی بی حکیمه (س) در دل کوه‌های نفت خیز جنوب گچساران این روزها به دلیل آب و هوای مطبوع و بهاری پذیرای کاروان زیارتی سیاحتی ایرانی و کشورهای عربی است. وجود چشمه‌های آب گرم و قرار گرفتن ساختمان حرم در دل کوه جاذبه‌های آن را دوچندان کرده است. براساس گزارش ها این بانوی بزرگوار از دختران بلافصل حضرت امام موسی بن جعفر (ع) است که در زمان حکومت بنی عباس زندگی می‌کرده است. حرم بی‌بی حکیمه (س) خواهر امام رضا (ع) در 80 کیلومتری دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران قرار دارد. از دیگر زیبایی‌های طبیعی در شهرستان گچساران، «آبشار گنج بنار» است که در 30 کیلومتری از این شهرستان و در دامنه‌ی کوه «خاییز» قرار گرفته است. ارتفاع این آبشار 30 متر است که منظرگرهی بدیع برای طبیعت گردی به ویژه در سال های پر باران است. گنبد لیشتر در 30 کیلومتری شهر دوگنبدان یادگار دوران حکومت سلجوقیان است، این اثر تاریخی متشکل از یک گنبد با پلانی به شکل مربع است که با استفاده از فیلپوش‌ها به شکل هندسی هشت ضلعی و سپس به صورت یک گنبد مخروطی شکل ساخته شده است. از ویژگی‌های جالب معماری این اثر تاریخی می‌توان به نوع چینش سنگ‌ها و چگونگی ساخت گنبد یادکرد. این بنا که روزگاری مقر «سلیمان‌بن طاهر گناوه‌ای»، یکی از رهبران فرقه‌ی قرامطه بوده است یکی از سه قلعه مهم و غیرقابل نفوذ اسماعیلیان در بخش جنوبی کشور است که به دلیل دسترسی دشوار دارای اهمیت است. اثر طبیعی تنگ باشتک در هفت کیلومتری شهر دوگنبدان شاهکاری طبیعی کم نظیر است. در قسمت‌های مختلفی از عرض تنگ باشتک، نور خورشید روی سر گردشگران می‌تابد و همین امر زیبایی خارق‌العاده‌ای را ایجاد می‌کند. «آبشار صخره‌ای کیوان لیشتر» نام پدیده زیبای طبیعی است که با شکل پلکانی از 7 آبشار کوچک تشکیل شده و در محل اتصال دو رودخانه‌ی «دره تنگ درک» و «دره سور»، ایجاد می‌شود. ساختار پلکانی بودن این آبشار تماشایی، استخرها و برکه‌هایی بسیار زیبا را ایجاد کرده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گچساران می گوید: این شهرستان با وجود 2 رودخانه، سواحل سد کوثر، چشمه های پرآب و آبشارها ظرفیت های فراوانی در زمینه گردشگری آبی دارد.

الماس قبادی افزود: وجود 300 اثر میراث فرهنگی که 150 مورد آن در فهرست آثار ملی ثبت شده است، بقاع متبرکه شاخص چون بارگاه بی بی حکیمه (س) بستری برای جذب گردشگران جاذبه های فرهنگی در شهرستان گچساران است.

وی بیان کرد: وجود جامعه سنتی عشایر، موسیقی محلی، پوشش سنتی زنان و محصولات صنایع دستی که از سوی زنان هنرمند تولید می شود از دیگر جاذبه هایی است که می تواند زمینه ساز ایجاد فرصت های شغلی زیادی در حوزه گردشگری شود.

قبادی به زمستان گذرانی پرندگان مهاجر آسیایی به سواحل منابع آبی گچساران اشاره کرد و افزود: این پدیده می تواند فرصتی برای رونق پرنده نگری به عنوان یکی از رشته های پرطرفدار گردشگری باشد.

پرنده نگری از شاخه های پرطرفدار صنعت گردشگری طبیعت (اکوتوریسم) بوده و در آذربایجان غربی که یکی از غنی ترین استان های کشور به لحاظ زیست انواع پرندگان می باشد، مورد غفلت قرار گرفته است.

پرنده نگری شاخه ای از بوم گردی یا اکوتوریسم و از محبوب ترین انواع «گردشگری با هدف خاص» محسوب می شود که علاقه مندان زیادی در کشورهای مختلف جهان دارد به طوری که تنها در کشور انگلیس بیش از 300 هزار پرنده نگر حرفه ای وجود دارد. بر خلاف دیگر شاخه های طبیعت گردی مانند کوهنوردی، افرادی با توانایی های کمتر فیزیکی و بدنی نیز می توانند به سادگی در برنامه های پرنده نگری شرکت کرده و جریان زندگی در طبیعت را از نزدیک لمس کنند. همان طور که از نام این شاخه از گردشگری پیداست، پرنده نگری به شیوه ای از گردشگری اطلاق می شود که گردشگر برای مشاهده گونه های مختلف پرندگان عازم سفر می شود؛ در این سفر ممکن است برخی به شکل حرفه ای پرنده نگری را دنبال کنند و عده ای تنها علاقه مند به مشاهده پرندگان باشند.

وی بیان کرد: بیش از 32 زیرساخت گردشگری در مناطق روستایی و شهری این شهرستان برای رفاه بهتر گردشگران ایجاد شده است.

الماس قبادی اظهار داشت: یک هتل چهار ستاره، یک مهمان پذیر، 6 باغ تفریحی، سه رستوران بین راهی، چهار اردوگاه گردشگری، یک کمپینگ اقامتی، چهار آژانس مسافرتی، چهار اردوگاه تفریحی و هشت سرویس بهداشتی از جمله طرح های گردشگری احداث شده در گچساران است.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه شهرستان گچساران300 اثر فرهنگی و باستانی دارد که 150 اثر آن در فهرست آثار ملی ثبت شده است گفت: این خطه ظرفیت های خوبی برای سرمایه گذاری در حوزه گردشگری دارد.

مجید صفایی اظهار داشت: مجموعه تاریخی خیرآباد، قلعه چرزو و دیل از جمله بناهای مهم تاریخی گچساران است که نیازمند اعتبار برای مرمت هستند.

وی بیان کرد: آماده حمایت از سرمایه گذاران حوزه گردشگری و صنایع دستی در گچساران و دیگر شهرستان های استان هستیم.

سرپرست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: هم اکنون هشت طرح گردشگری در مناطق مختلف این شهرستان در دست اجراست که امسال برای تکمیل آنان 220 میلیارد ریال تسهیلات بانکی تصویب و سرمایه گذاران به بانک های عامل معرفی شدند.

صفایی عنوان کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون 34 میلیارد ریال تسهیلات بانکی ارزان قیمت به سه پروژه مجتمع گردشگری گچساران پرداخت شده است.

وی گفت: مجتمع خدمات رفاهی لیشتر که با 20 میلیارد ریال تسهیلات بانکی و در زمینی به مساحت 2 هزار و 500 متر مربع در حال اجراست از مهمترین طرح های گردشگری گچساران است. صفایی با اشاره به اهمیت منطقه گردشگری باغ فردوس در شخر دوگنبدان گفت: تاکنون 30میلیارد ریال برای ساماندهی این منطقه گردشگری هزینه شده و 20 میلیارد دیگر برای تکمیل زیرساخت هایی مانند روشنایی، محوطه سازی و گازرسانی نیاز دارد.

وی همچنین از برنامه ریزی برای اجرای طرح ساماندهی مناطق گردشگری گچساران از باغ فرودس، جاده سلامت تا امامزاده اسماعیل (ع) خبر داد.

صفایی با اشاره به ظرفیت های گردشگری گچساران در حوزه نفت بیان کرد: کلنگ زنی موزه نفت از برنامه هایی است که در آینده نزدیک عملیاتی خواهد شد. وی تاکید کرد: رویکرد میراث فرهنگی تکمیل طرح های نیمه تمام، حمایت از سرمایه گذاران، اشتغالزایی و توانمند سازی جوامع محلی برای رونق صنعت گردشگری است. وی از پرداخت 12میلیارد و 500 میلیارد ریال تسهیلات بانکی به 100 هنرمند صنایع دستی گچساران خبر داد.

سرپرست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد این میزان اعتبار در قالب تسهیلات اشتغالزای روستایی عشایر با کارمزد 6 درصد به متقاضیان پرداخت شده است.

رئیس اداره اوقاف و امور خیریه گچساران گفت: 41 بقعه متبرکه در این شهرستان وجود دارد که کار عمرانی در 56 درصد از این مکان های مذهبی در دست اجراست.

فرزین بهمنی آزاد افزود: هم اکنون 23 طرح تعمیر، بازسازی و توسعه در بقاع متبرکه این شهرستان در دست اجراست.

وی میانگین پیشرفت فیزیکی طرح‌های عمرانی بقاع متبرکه این شهرستان را 70 درصد ذکر کرد و افزود: 15میلیارد ریال اعتبار در سال مالی 99-98 به تعمیر، بازسازی و توسعه بقاع متبرکه و مساجد این شهرستان اختصاص یافت.

بهمنی آزاد اظهار داشت: در سال مالی گذشته بیش از 25 میلیارد ریال برای این طرح ها در نظر گرفته شده بود که بیش از 12 میلیارد ریال آن جذب شد.

وی افزود: تکمیل ساختمان های امامزاده میر عزیز لیشتر، سید محمد (ع) لیشتر، یحیی (ع) چهاربیشه، مصیب بن جعفر (ع) ناصرآباد، سید محمد (ع) انجیر سیاه و امامزاده جعفر (ع) و آمنه خاتون (س) از پروژه های در دست اجرای اوقاف این شهرستان است. بهمنی آزاد تصریح کرد: عملیات اجرایی این پروژه ها از سال 92 و 93 آغاز شده و برای تکمیل آنها نیاز اعتبارات عمرانی است.

وی افزود: 90 درصد از بقاع متبرکه این شهرستان راه دسترسی مناسب دارند. سال گذشته یک میلیون گردشگر از جاذبه های دیدنی شهرستان گچساران دیدن کردند. شهرستان گچساران در جنوب غربی کهگیلویه و بویراحمد در مسیر جاده ارتباطی بنادر جنوبی کشور و کاروان های راهیان نور قرار دارد. دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران در 157 کیلومتری یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد واقع است.

• ریاست سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری
• کهگیلویه وبویراحمد
• گچساران