عاقبت ذلت بار فرعونیان زمان که ملتها را به استضعاف و استثمار کشاندند

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صاحب نیوز؛ دیکتاتور، به فرمانروا و یا رهبر سیاسی مستبد با قدرت مطلق گفته می شود که پایه‌گذار یک نظام حکومتی استبدادی است. واژه دیکتاتور برگرفته از عنوان یک کلانتر در جمهوری روم است که در مواقع اضطراری به منظور حکومت بر جمهوری، توسط سنای روم تعیین می‌شد. کشوری که توسط دیکتاتور حکومت می‌شود دیکتاتوری نامیده می‌شود.

دیکتاتور واژه ای فرانسوی با بار معنوی منفی است که به زبان فارسی راه یافته است، در اصطلاح به کسی گفته می شود که از طریق شورش یا کودتا قدرت را به دست گرفته و مستبدانه بر مردم حکمرانی کند. معنای دیکتاتور در مقیاس وسیع آن به معنای به استضعاف و استثمار کشاندن ملتی است. دیکتاتورها مردم را عقب مانده نگه داشته و از هیچ نوع جنایتی نسبت به جان و ناموس مردم دریغ نمی کنند.

قرآن کریم در ضمن بیان داستان‌های قوم بنی‌اسرائیل و حضرت موسی (ع) از فرعون با نام پادشاهی مستبد و خودکامه یاد می کند. فرعون مدعی بود پروردگار مردم مصر است. او علی‌رغم مشاهده معجزات و نشانه‌های الهی به دست حضرت موسی (ع)، حاضر به پذیرفتن دعوت توحیدی نشد و به موسی نسبت ساحری داد. خداوند نیز برای تنبه فرعون و مردم مصر بلاهای متعددی را بر آنها نازل کرد اما آنها باز ایمان نیاوردند تا اینکه موسی به فرمان خدا، قوم خود را از مصر خارج کرد و فرعون و سپاهیانش که به دنبال آنها بودند در پی شکافته شدن آب دریا و عبور حضرت موسی (ع) و پیروان او به معجزه الهی، در دریای نیل غرق شدند.

گرچه چنین برداشت می شود دوران فرمانروایی پادشاهان مستبد به تاریخ پیوسته شده باشد اما در عصر حاضر هم ما شاهد حکومت های مستکبری هستیم که فرمانروایی مستبد در راس آن قرار دارد در مقایسه نوع رفتار و حکمرانی دیکتاتورها تفاوت چندانی نمی توان یافت اما در عملکرد و سرنوشت دیکتاتورها شباهت زیادی وجود دارد که در این مطلب به چند نمونه از آنها می پردازیم.

کمی بعد از سرنگونی هیتلر، لنین، استالین و پینوشه که از معروف ترین دیکتاتورهای تاریخ به شمار می روند و در استبداد و بی رحمی در کشتار مردم بی گناه زبانزد هستند و با مرگ مرموز و خشن به سرنوشتی عبرت آموز برای تاریخ گرفتار شدند، صفحات تاریخ را که ورق می زنیم به دوران حکومت مستبد پهلوی در ایران می رسیم.

«رضاشاه پهلوی»، پس از انقلاب مشروطیت با تحریک و همکاری استعمار انگلیس بر علیه آخرین شاه قاجار و کودتای سوم اسفند سال 1299 بر مسند قدرت نشست و یک دولت استبدادی تشکیل داد. شکل اجرایی حکومت پهلوی در دوره رضاخان، استبداد شرقی در قالب نظامی غرب گرا بود؛ شاه در رأس هرم قدرت قرار داشت و بر هر سه قوه مجریه و مقننه و قضائیه ریاست می‌کرد. رضا شاه پهلوی در حالی بر مسند پادشاهی نشست که جهان در آرامش موقت پس از جنگ جهانی اول نفسی می‌کشید. وی برای تضمین قدرت مطلق خود، روزنامه‌های مستقل را بست، مصونیت پارلمانی را از نمایندگان گرفت و احزاب سیاسی را از بین برد. او با تبدیل مجلس به نهادی مطیع و تشریفاتی توانست وزرای دلخواه خود را تعیین کند. به علاوه وی با پشتیبانی دربار به مصادره زمین‌های حاصل خیز مازندران پرداخت و خیلی زود به ثروتمندترین مرد ایران تبدیل شد.

او با به دست آوردن قدرت بلامنازع، اصلاحاتی اجتماعی را آغاز کرد. رضاشاه در دوران قدرت، اصلاحاتی انجام داد که قاعده‌مند نبود، او برای رسیدن به هدفش (بازسازی ایران طبق تصویر غرب) دست به مذهب‌زدایی، برانداختن قبیله‌گرایی، گسترش ملی‌گرایی، توسعه آموزشی و سرمایه‌داری دولتی زد.

رضاشاه که با همکاری ژنرال آیرونساید افسر انگلیسی و کودتای نظامی به قدرت رسیده بود سرانجام پس از انقضاء تاریخ مصرف در 25 شهریور 1320 درست زمانی که بدلیل بی کفایتی او متفقین ایران را اشغال کرده بودند با اولتیماتوم بریتانیا دوره حکومت او ظرف 24 ساعت درهم شکست و ناچار شد از مقام خود استعفا داده و سلطنت را واگذار و با خفت و خواری سوار بر یک کشتی باری راهی تبعیدگاه خود در جزیره موریس شود که پس از پنج ماه در همان جا درگذشت.

«محمدرضاشاه پهلوی» با عیاشی، خوشگذرانی و فساد خاندان پهلوی، حکومتی سراسر ظلم و ستم و شکنجه مردم و عقب ماندگی کشور داشت که منجر به کودتای 28 مرداد 1332 شد. طی این کودتا و با طرح سازمان مخفی اطلاعات بریتانیا و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، مصدق برکنار شد و محمدرضا شاه که فرار کرده بود به کشور بازگشت و قدرت از دست رفته خود را به دست گرفت اما سرانجام در 26 دی 1357 دریای خروشان ملت ایران به رهبری روح الله خمینی حکومت مستبد او درهم شکسته و ناچار به فرار از کشور شد و چون همانند پدرش مهره ای سوخته و تاریخ مصرف گذشته بود هیچ کدام از دولت هایی که با حمایت آنها بر سرکار آمده بود و سالها منابع و ذخایر کشور را در اختیار آنها قرار داده بود او را نپذیرفتند و عاقبت در تنهایی و غربت در قاهره جان داد.

«سرنوشت هر دو پادشاه پهلوی بعد از خروج از ایران یک نقطه مشترک دارد و آن تحقیر شدن توسط کشورهای بیگانه‌ای از جمله آمریکا، انگلیس و دیگر کشورهای اروپایی است همان کشورهایی که با کمک آنها بر ملت ایران مسلط شده بودند و تا آخرین لحظات دلبسته و فریفته آنها بودند»

* سرنوشت خفت بار منفورترین دیکتاتور جهان عرب

«صدام حسین» دیکتاتور منفور عراقی که در 31 سالگی با کودتای نظامی در سال 1358 در عراق بر سرکار آمد و حدود 37 سال بر مردم عراق حکمرانی کرد یکی از منفورترین شخصیت های تاریخ است که مشابهه همه دیکتاتورهای تاریخ سرنوشتی عبرت آموز داشت.

صدام که به نوشته مجله نیویورک تایمز، جزو خشن‌ترین افراد قرن حاضر محسوب می شود، یکی از اعضای برجسته حزب بعث عراق بود و نقشی کلیدی در کودتای سال 1968 داشت. او پس از به قدرت رسیدن دولتی به شدت مستبد تشکیل داد. دولت صدام تمام جنبش‌هایی را که به باور خود تهدیدکننده تلقی می شد، به ویژه آن‌ها که برآمده از گروه‌های دینی یا قومی بودند و خیال استقلال یا خودمختاری داشتند را به شدت سرکوب و هزاران نفر از مخالفان خود را اعدام کرد.

او با حمایت همه جانبه آمریکا و کشورهای غربی با تجاوز و حمله نظامی جنگی هشت ساله بر ایران تحمیل کرد پس از آن هم با حمله به کویت جنگ خلیج فارس را به راه انداخت اما پس از چند ماه با حمله نیروهای متحدین به سرکردگی آمریکا، از کویت نیز عقب‌نشینی کرد.

صدام در جریان جنگ تحمیلی از بمب‌های شیمیایی در عراق و ایران استفاده کرد و ده‌ها هزار غیر نظامی را به وسیله آنها کشته و یا مجروح کرد. در این جنگ حدود 400 هزار نفر از نیروهای دو طرف کشته شدند و صدها میلیارد دلار خسارت به دو کشور وارد شد.

سرانجام با حمله آمریکا در سال 2003 م به عراق، صدام توسط نیروهای آمریکایی در حالی که خود را در یک حفره کوچک در نقطه‌ای دورافتاده مخفی کرده بود دستگیر شد. صدام در دادگاه ویژه جرائم سران عراق که توسط دولت موقت عراق تشکیل شد محاکمه و در تاریخ 5 نوامبر 2006، به اعدام با چوبه دار محکوم شد و سرانجام در تاریخ 30 دسامبر 2006 مصادف با عید قربان در بغداد به دار آویخته شد.

* جوان فقیری که باعث سقوط سلسله وار دیکتاتورها شد

«زین‌العابدین بن علی» دیکتاتور 81 ساله تونس، در پی یک دوره کوتاه نخست‌وزیری و با کودتایی بدون خونریزی ریاست‌جمهوری را از حبیب بورقیبه در دست گرفت. سلسله سقوط دیکتاتورها از «زین العابدین بن علی» و از روزی شروع شد که جوان سبزی فروشی به نام محمد بوعزیزی جوان فقیر اما تحصیل کرده در اعتراض به مصادره چرخ دستی‌اش از سوی مأموران دولتی در مقابل ساختمان شهرداری خود را به آتش کشید تا این گونه آتشفشان خشم 23 ساله ملت تونس علیه «زین العابدین بن علی» دیکتاتور این کشور فوران کند و زمینه‌ساز بیداری اسلامی شود،

بن علی که نماد یک زندگی و حکومت تجملاتی بود ژانویه 2011 پس از انحلال دولت و پارلمان از قدرت کناره گیری کرد و به همراه خانواده خود ابتدا به فرانسه رفت اما به دلیل پذیرفته نشدن از سوی دولت این کشور به عربستان سعودی گریخت. سعودی‌ها، امکانات رفاهی کامل در اختیار این دیکتاتور قرار دادند و درخواست دولت بعدی تونس مبنی بر استرداد وی را رد کردند.

اعتراضات مردمی تنها به جغرافیای تونس محدود نشد بلکه موجی از خشم و تظاهرات بسیاری از کشورهای شمال آفریقا و منطقه غرب آسیا را درنوردید؛ حوادثی را رقم زد که از همان زمان در ادبیات سیاسی از آن با عنوان "بهار" یاد می شد.

بن علی در تونس با احکام سنگین قضایی روبه رو بود. چهار حکم حبس ابد، 200 سال زندان و 100 میلیون دلار جریمه نقدی بخشی از احکام صادره علیه رئیس جمهوری پیشین این کشور به اتهام، قتل عمد، توطئه علیه امنیت کشور، سوء استفاده از قدرت، قاچاق مواد مخدر و اختلاس است.

زین العابدین بن علی سرانجام پس از طی یک دوره بیماری 19 سپتامبر 2019 برابر با 28 شهریور سال 1398 در یکی از بیمارستان های عربستان درگذشت تا اینگونه سرنوشت اولین دیکتاتور مخلوع جهان عرب پس از جنبش های سراسری سال 2011 به تاریخ بپیوندد.

* دیکتاتوری با سرانجامی در قفس

«محمد حسنی مبارک» دیکتاتور مصر بود که سال 1981 پس از ترور محمد انور سادات به ریاست‌جمهوری مصر رسید. وی در طول سی سال ریاست جمهوری خود، «حالت فوق‌العاده» را که از زمان جنگ شش روزه برقرار شده بود را حفظ کرد و سیاست خارجی انور سادات در رابطه با «صلح با اسرائیل» را ادامه داد او تا پیش از انقلاب مردمی کشور مصر از قدرتمندترین رهبران منطقه خاورمیانه و به عنوان هم‌پیمان آمریکا در منطقه به شمار می رفت. حسنی مبارک با وساطت واشنگتن هر بار نقش میانجی در روند صلح خاورمیانه میان اشغالگران قدس و فلسطینیان را بازی می کرد.

او پس از 30 سال حاکمیت مقتدرانه با زور و جبر، به دنبال جنبش مردمی مصر، از قدرت کنار گذاشته شد. سقوط حکومت مبارک پس از «زین‌العابدین بن علی» تونسی، خبر از اتفاقات دیگر در دریای سیاست خاورمیانه و شمال آفریقا می‌داد. مقاومت اسلامی مصر، سرنوشت مبارک را به دادگاه کشاند و وی به اتهام فساد اقتصادی و کشتار جمعی در طی اعتراضات، محکوم به حبس گردید و در طی مراحل دادگاهی، در قفسی در دادگاه نمایش داده شد و نهایتا محکوم به زندان شد. و سرانجام دومین دیکتاتور مخلوع در 25 فوریه 2020 برابر با ششم اسفند 1398 در سن 91 سالگی در بیمارستانی در شهر قاهره درگذشت

* دیکتاتوری که مردم برای دیدار او در سردخانه یک قصابی به صف ایستادند

«معمر قذافی» ملقب به سرهنگ قذافی که در سال 1969 با کودتا به قدرت رسیده بود را می‌توان یکی از دیکتاتورترین، خونخوارترین و منفورترین حاکمان عصر معاصر در دنیا دانست وی که خود را پادشاه آفریقا می‌دانست، 40 سال تمام بر لیبی حکومت کرد. اما نهایتا در آگوست 2011، پس از قیام مردمی و بیدار اسلامی مردم لیبی سقوط کرد او در شهر محل زادگاه خود «سرت» توسط انقلابیون لیبی دستگیر شد و اندکی بعد به دست آنان کشته شد. جسد او تا دو روز در سردخانه یک قصابی نگهداری می شد و صدها لیبیایی برای دیدن جسد او صف کشیدند.

او صندوقچه رازهای بسیاری از آمریکا و غرب بود و مرگ مشکوک‌اش در میان دستگیری او توسط مخالفان‌اش، بسیاری از کارشکنی‌ها و جنایات غرب را که می‌توانست از زبان وی در دادگاه محاکمه‌اش فاش شود را با خود به گور برد.

قذافی در همان بحبوحه بحران و درگیری داخلی، غربی‌ها را تهدید کرد که اگر به کمک او نیایند و به دست مخالفان‌اش بیافتد، بسیاری از ناگفته‌ها علیه غرب را خواهد گفت. او مهره سوخته آمریکا و اروپا بود و مرگ‌اش بیش از هر چیزی برای غرب اهمیت داشت. بیداری اسلامی مردم لیبی، حکومت فاسد وی را بر انداخت اما دخالت ناتو و قتل وی، هیچگاه نگذاشت که راز جنایات 40 ساله‌اش فاش شود.

* سرانجام حیله‌گرترین دیکتاتور جهان عرب

«علی عبدالله صالح» را به جرات می‌توان «علی عبدالله صالح» را یکی از حیله‌گرترین دیکتاتورهای جهان عرب دانست. او پس از جنگ یمن، با دو کودتا و ترور سیاسی در سال 1978 میلادی توسط نظامیان جمهوریخواه در یک دوره ده ساله که خود او نیز در آنها دست داشت به قدرت رسید و رئیس‌جمهور یمن شمالی شد. گرچه در آغاز تردید وجود داشت که او بتواند مدت زیادی در این مقام دوام بیاورد حتی گزارش سازمان سیا از سرنوشت صالح نیز روایت مشابه‌ای به دست می‌داد و دوام زمامداری او را بیش از یکی دو سال پیش‌بینی نمی‌کرد اما صالح به دو دلیل توانست 34 سال در قدرت باقی بماند. نخست اینکه او شناخت قابل اعتنایی از کل یمن و قبیله‌ها و خانواده‌های قدرتمند آن داشت و در جوانی، رئیس دستگاه امنیتی استان تعز بود. دوم اینکه در برخورد با گروه‌ها و قبایل داخلی و کشورهای خارجی، زیرکی ماکیاولیستی و تیزبینی خاصی داشت.

حکومت دیکتاوری عبدالله صالح پس از 3 دهه حکمرانی، سرانجام در اوایل سال 2012 سقوط کرد. کشوری که او طی 30 سال نتوانست به درستی رهبری کند، به یکی از بحرانی‌ترین کشورهای دنیا تبدیل شد. او بعدها سعی کرد که در اتحاد با حوثی‌های یمن در مقابل تجاوز عربستان قرار گیرد اما نهایتا با آشکار شدن چهره خائنانه اش و نافرجام ماندن کودتایش، در مسیر فرار از کشور، در 4 دسامبر 2017 در سن 75 سالگی توسط نیروهای انصارالله (حوثی‌ها) کشته شد.

* فراری خفت بار با چهار خودرو و یک بالگرد پر از پول

«محمداشرف غنی احمدزی» چهاردهمین رئیس‌جمهور افغانستان که در جریان انتخابات بحث برانگیز سپتامبر 2019 با حمایت آمریکا به قدرت رسید اما 15 اوت 2021 برابر با 24 مرداد 1400 با نزدیک شدن طالبان به کابل، اشرف غنی از افغانستان فرار کرد. عبدالله عبدالله رئیس شواری عالی مصالحه ملی، در واکنش به فرار ناگهانی اشرف غنی از افغانستان، گفت: «رئیس‌جمهور سابق افغانستان، افغانستان را ترک و کشور و ملت را در یک حالت قرار داد، رفت و خداوند همراهش محاسبه کند». ژنرال بسم‌الله محمدی، وزیر دفاع افغانستان نیز، در پیام توییتری نوشت: «دست ما را از پشت بستند و وطن را فروختند لعنت به غنی و دار دسته‌اش». «صلاح‌الدین ربانی»، رهبر حزب جمعیت اسلامی افغانستان، نیز گفته است «فرار تحقیرآمیز و شرم‌آور غنی، به طرز قابل ملاحظه‌ای شبیه فرار ایالات متحده آمریکا از افغانستان است. «دزدکی، در تاریکی شب و خیانت به یک ملت، چیزی است که ما یک هفته پیش در بگرام شاهد آن بودیم. اگر در آن زمان او را با خود برده بودید، بسیار کم‌هزینه تر بود.»

سفارت روسیه در کابل گفته بود اشرف غنی با چهار خودرو و یک بالگرد پر از پول نقد از افغانستان گریخته است. یک مقام روسیه نیز گفت: «چهار خودرو پر از پول بوده و آنها تلاش کرده‌اند بخش دیگری از پول‌ها را داخل بالگرد جاسازی کنند ولی همه پول‌ها جا نشده‌اند.»

* اقغانستان، کشوری اشغال شده در انتظار سرنوشتی نامعلوم

با بررسی تحولات برای یافتن علت و چرایی وقایع تلخ افغانستان می بینیم که این کشور از سپتامبر سال 2001 در پی حملات 11 سپتامبر با لشکر کشی آمریکا و هم پیمانانش به بهانه مبارزه با تروریست و طالبان گرفتار طولانی ترین جنگ شد اما در نهایت پس از 20 سال حضور آمریکا در افغانستان نه تنها با هیچ تروریستی مبارزه و مقابله نشد بلکه در این مدت زنان و مردان و کودکان زیادی بر اثر حمله های تروریستی در گوشه و کنار افغانستان مظلومانه به خاک و خون کشیده شدند.

هیچ کدام از دولت های فاسد و دست نشانده استکبار در این سالها برنامه و راه حلی برای نجات مردم از دست تروریست ها و بیگانگان نداشتند و باعث فرورفتن بیشتر این کشور در باتلاق تروریست ها شدند و در روزی که طالبان با توافق های پشت پرده با آمریکا شهرها و ایالت های افغانستان یکی یکی توسط گروهک تروریستی طالبان اشغال و به تصرف در می آمد، به جای بسیج کردن همه قوا و مردم ایستادگی و مقاومت کنند اول دست به دامن قبله امال خود آمریکا شدند و چون آمریکا دست رد به سینه آنها زد با مقادیر زیادی از اموال این کشور پناهنده دولت امارات متحده شد و دو دستی کشور را تحویل طالبان داد و اینک افغانستان غارت شده و عقب مانده با مردم مظلوم و ناامید، قربانی بی کفایتی های دولت های دست نشانده آمریکا، در انتظار سرنوشتی نامعلوم است.

ارتش قدرتمند همواره از مولفه های اساسی همه کشورهای دنیا است که وظیفه حفظ، حراست و دفاع از مرزهای سرزمین در برابر تجاوز بیگناگان را بر عهده دارد، اما ارتش افغانستان هیچ مقاومتی در برابر اشغالگری برق آسای طالبان نداشت این درحالی است که گفته می شود آمریکایی ها در این سالها برای ارتش افغانستان از نظر آموزش، تجهیزات و سلاح بیش از 88 میلیارد دلار هزینه کرده اند البته این حاصل همان سیاست کثیف دست درازی و چپاولگری و غارت کشورهای استعمارگر به ذخایر کشورهای غرب آسیا است که با ایجاد رعب و وحشت و بهانه مبارزه با تروریست در این کشورها پایگاه نظامی ایجاد می کنند اما در نهایت پس از خالی کردن تمام ذخایر این کشورها و روی کار آوردن دولتی دست نشانده و ارتشی نمایشی که فاقد اراده، جرات و جسارت و توان مبارزه است آن کشور را ترک می کنند دقیقا همان اتفاقی که در کشور عراق اتفاق افتاد. در حالی که مردم عراق از ظلم و ستم صدام دیکتاتور به تنگ آمده بودند و آمریکا و هم پیمانانش را ناجی خود می دانستند در برابر لشکرکشی آنها هیچ مقاومتی نکردند و آمریکایی ها به راحتی آب خوردن وارد کشور عراق شدند و به همه امور کشور مسلط شده و به دست گرفتند نزدیک دو دهه با تسلط بر این کشور ذخایر کشور را غارت کرده و جنایت های زیادی مرتکب شدند. رئیس جمهور سابق آمریکا در کارزار انتخاباتی اعتراف کرد ایالت متحده بیش از 7 تریلیون دلار در غرب آسیا هزینه کرده است اما آنچه که تمام دنیا مشاهده کرد کشوری عقب مانده و هرج و مرج زده با دولت و ارتشی فاقد اراده، قدرت، توان، جرات و جسارت مقابله در برابر تروریست های داعش بود که بر جای گذاشت. که اگر تلاش های شبانه روزی سردار و سیدالشهدای جبهه مقاومت نبود تا نیروهای مردمی را بسیج کند عراق هم همانند افغانستان امروز کشوری در اشغال گروهک تروریستی داعش بود.

امروز آمریکا و هم پیمانانش با خفت و خواری محکوم و ناگزیر به خروج از عراق و افغانستان شده و همانگونه که همه دنیا شاهد آن است و باید در تاریخ ثبت شود تا عبرتی شود برای همه کسانی که فکر می کنند آمریکا و اروپا قبله آمال و آرزو و ناجی مردم دنیا هستند، حاصل قریب به دو دهه حضور آمریکا و کشورهای غربی در عراق و افغانستان، کشورهایی غارت شده و مصیبت زده از جنگ و عقب مانده است که در انتظار سرنوشتی نامعلوم هستند.

*************

هلاکت و گرفتار خشم و غضب الهی شدن، فرجام و سزای همه فرعونیان تاریخ است گاهی این خشم و غضب الهی می تواند موج های سهمگین دریای نیل باشد گاهی هم دریای خروشان خون های به ناحق ریخته شده مظلومان باشد که عاقبت گریبان همه مستکبران تاریخ را فشرده و آنها را به هلاکت می رساند.

انتهای پیام /