فکر می‌کردیم فقر مطلق از کشور رخت می‌بندند / کوچک شدن کیک اقتصاد

معاون اول رئیس‌جمهور گفت: مطمئن بودیم به زودی چهره خشن فقر به ویژه فقر مطلق از کشور رخت برخواهد بست، اما اتفاقاتی در سال 1397 رخ داد که به بسیاری از آرزوهای ما برای کشور آسیب وارد کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور در مراسم تجلیل از یاوران اشتغال محرومین که در بانک مرکزی برگزار شد، با تأکید بر اهمیت و ضرورت تقویت همبستگی اجتماعی در کشور گفت: دغدغه امروز و فردای ایران، تقویت همبستگی اجتماعی است، این موضوع یک ضرورت اساسی در همه کشورها است که به هیچ‌وجه نباید تضعیف شود.

وی افزود: تضعیف همبستگی اجتماعی از تهدیدهای جدی برای هر کشوری است که می‌تواند منجر به ایجاد فاصله میان حکومت و جامعه، تقویت فاصله در درون حکومت و درون جامعه شود.

معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه همبستگی اجتماعی از سوی عوامل مادی مانند فقر، تبعیض، فساد و آسیب‌های اجتماعی، که یکی از مهم‌ترین آنها حاشیه‌نشینی است، تهدید می‌شود، گفت: عوامل غیرمادی نظیر رشد فردگرایی، مادی‌گرایی و تضعیف ارزش‌ها در جامعه نیز موجب تضعیف همبستگی اجتماعی است، بنابراین هر اقدامی که در جهت تقویت همبستگی اجتماعی انجام شود، اقدامی پسندیده، دلسوزانه و متناسب با نیازهای کشور است.

جهانگیری با بیان اینکه برگزاری جلسه تجلیل از یاوران اشتغال محرومین از اهمیت بسزایی برخوردار است که هر انسان علاقمندی نسبت به کشور از حضور در این جلسه استقبال می‌کند، گفت: اقدام کمیته امداد امام خمینی (ره) در دستگیری از ضعیف‌ترین اقشار جامعه و ساماندهی آبرومندانه زندگی روزمره آنان کاری ارزشمند است، خوشبختانه در سال‌های اخیر تلاش این مجموعه در جهت توانمندسازی افراد تحت پوشش بوده است تا آنها بتوانند برای اداره زندگی روی پای خود بایستند که این بسیار دلگرم‌کننده است.

وی با اشاره به آمار ارائه شده از سوی مسئولان کمیته امداد امام خمینی (ره) در خصوص میزان اشتغالزایی و تعداد خانوارهایی که دیگر متکی به این مجموعه نیستند، اظهار داشت: هر کسی که در این مسیر قدمی برداشته، کاری ملی و خداپسندانه انجام داده است که با ارزش‌های انسانی سازگار است.

معاون اول رئیس‌جمهور ادامه داد: اقدامات بانک‌های کشور تحت نظارت بانک مرکزی در کمک به اشتغال محرومین شایسته ستایش است و به همین دلیل این جلسه برای قدردانی از نظام بانکی کشور برگزار شده است.

جهانگیری با اشاره به بازدیدش از نمایشگاه‌های مربوط به توانمندسازی افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) افزود: در این بازدیدها شاهد بودم که مردان و زنانی با ارقام و تسهیلات کوچک چند میلیون تومانی زندگی خود را مرتب کرده و علاوه بر ایجاد اشتغال برای خود بعضا محصولاتشان را به کشورهای دیگر صادر می کردند که موضوعی ارزشمند است، بنده به سهم خود قدردان همه کسانی هستم که در این زمینه فعالیت می‌کنند.

وی در ادامه، از بختیاری ریاست کمیته امداد امام خمینی (ره) به عنوان شخصیتی باصفا، دلسوز و علاقمند به پیشرفت کار و امور یاد کرد و گفت: راهکارها و تلاش ایشان برای ساماندهی وضعیت ایتام موضوعی مهم است که باید همه کسانی که پیشنهاد همکاری در این امور را دریافت می‌کنند، از آن استقبال کنند، چرا که خداوند در قرآن کریم بارها به مسئله ایتام و حقوق آنان اشاره کرده است. هر حرکتی در این زمینه کاری ماندگار است، کمک به کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی و مسکن محرومین از این قبیل کارها است که باید تداوم یابد.

معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به حرکت و رونق اقتصادی در اوایل سال 1396 و اقدامات دولت برای اشتغالزایی گفت: در آن مقطع فکر می‌کردیم که می‌توانیم در کوتاه‌مدت شرایطی ایجاد کنیم که هیچکس شب سر گرسنه به بالین نگذارد، اختصاص ردیفی خاص برای کمک به افرادی که دریافتی آنها از کمیته امداد کمتر بود از این قبیل اقدامات بود، مطمئن بودیم به زودی چهره خشن فقر به ویژه فقر مطلق از کشور رخت برخواهد بست، اما اتفاقاتی در سال 1397 رخ داد که به بسیاری از آرزوهای ما برای کشور آسیب وارد کرد که یکی از آنها همین موضوع بود.

جهانگیری گفت: برای انسان، اسلام و جمهوری اسلامی حتما بسیار رنج‌آور است که بدانیم در این کشور عده‌ای به درجه‌ای از فقر رسیده‌اند که زندگی روزمره آنها به سختی تأمین می‌شود.

وی، نقش بانک مرکزی در سیاست‌های پولی، مالی و ارزی به ویژه اقتصاد کشور را یادآور شد و گفت: بانک مرکزی یکی از نهادهایی است که نه یک روز، حتی یک ساعت و یک لحظه نمی‌تواند بدون مسئول باقی بماند، چرا که هر تصمیمی در اینجا اتخاذ شود، در همه شئونات کشور اثر می‌گذارد. بانک مرکزی در حوزه اجرایی هم نقش بسزایی دارد از واگذاری ارز به متقاضیان تا امور دیگر، به همین دلیل وقتی رئیس سابق بانک مرکزی در دورانی مجبور به اشتغال به کار دیگری شد، این دغدغه ایجاد شد که چه کسی می‌تواند به جای وی در بانک مرکزی سکان امور را بر عهده بگیرد.

معاون اول رئیس‌جمهور، ضمن قدردانی از تلاش‌های همتی، رئیس سابق بانک مرکزی گفت: این دغدغه ایجاد شده بود که برای این دوره کوتاه‌مدت چه کسی حاضر است مسئولیت کار را قبول کند، حتی بنده هنگامی که می‌خواستم با آقای کمیجانی در این خصوص صحبت کنم، دچار تردید بودم، وی اما با دلسوزی نسبت به کشور و مسائل آن، فداکارانه برای این دوره کوتاه، مسئولیت به عهده گرفتند و در این خصوص هیچ انگیزه دیگری نداشتند و حتما در دولت آتی نیز در هر جایی که حضور داشته باشد، فداکارانه تلاش خواهند کرد.

جانگیری ادامه داد: باید همه ارکان دولت برای پیشبرد امور در چند روز پایانی دولت کمک نماییم، چرا که یک تصمیم در یک روز می‌تواند برای سال‌ها در اقتصاد کشور تأثیرات مثبت یا منفی داشته باشد و بانک مرکزی یکی از بخش‌هایی است که تصمیمات آن در اقتصاد کشور آثار زیادی دارد.

وی با اشاره به جنگ اقتصادی آمریکا علیه مردم ایران خاطرنشان کرد: آمریکا توطئه بدی علیه اقتصاد کشور آغاز کرد و همچنان همانند فردی هستیم که با سیلی صورت خود را سرخ نگه داشته و زخم بسیاری به جان بخریم، اما نگوییم که چه اتفاقی افتاده است چرا که در تقابل با آمریکا هستیم و باید کاری کنیم که آمریکا بفهمد این روش در برابر ملت ایران ناموفق بوده است و نمی‌توان این گونه با ملت متمدن و بافرهنگ ایران مقابله کرد.

معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه باید به گونه‌ای اقدام می‌کردیم که موجب خوشحالی آمریکایی‌ها و یأس مردم در داخل نشود، افزود: علاوه بر این مسائل نباید به مردم دروغ می‌گفتیم و البته مسائل را در زمان و فرصتی که شرایط مهیا باشد مطرح خواهیم کرد که در سه سال گذشته چه بر سر اقتصاد ایران آمد و آمریکا با تمام ظرفیت ایستاده بود تا اقتصاد ایران را از هم بپاشد.

جهانگیری با اشاره به اینکه حداقل 30 درصد بودجه ریالی و بیش از 60 درصد درآمد ارزی متکی به نفت است، تأکید کرد: آمریکا ایستاد تا نفت را از اقتصاد ایران حذف کند و به دنبال این بودند که با تحریم نفت، سیستم بانکی و کشتیرانی، اقتصاد ایران را از هم بپاشانند که مردم ایران در سختی و فشار قرار گرفتند اما اقتصاد ایران از هم نپاشید.

وی ادامه داد: در پایان سال 98 حرکت اقتصاد کشور رو به رشد شد و توانستیم با تحریم‌ها بجنگیم تا جایی که در ابتدای سال 99 فکر می‌کردیم که کشور وارد مرحله جدیدی شده است، اما زندگی مردم و اقتصاد کشور وارد مبارزه دیگری به نام مبارزه با ویروس کرونا شد.

معاون اول رئیس‌جمهور تصریح کرد: صادرات غیرنفتی پس از تحریم‌های آمریکا علیه بخش نفت ایران چرخه اقتصاد کشور را به حرکت در می‌آورد، اما پس از شیوع کرونا و در ابتدای سال 99 نتوانستیم حتی به کشورهای همسایه همانند عراق، ترکیه و افغانستان که نقطه اصلی صادرات و واردات بودند، همانند گذشته کالا وارد یا صادر کنیم و مرزهای زمینی بسته شدند، دولت تلاش کرد با رعایت پروتکل‌های بهداشتی کشورهای همسایه را متقاعد برای واردات و یا صادرات کالا نماید.

جهانگیری با اشاره به اینکه در سه ماهه اول سال 99 در اثر شیوع کرونا یک میلیون و 400 هزار شغل در کشور از بین رفت ادامه داد: با شروع کرونا شرایط ویژه‌ای در کشور به وجود آمد که اثر عمیقی بر اقتصاد، نرخ اشتغال و سرمایه‌گذاری داشت و از این منظر سال 99 سالی ویژه است و تمام اقتصاددانان سیاسی باید از این منظر به سال 99 به خوبی بپردازند و عوامل را بررسی کنند تا ارزیابی دقیقی در این خصوص در زمینه اقتصاد کشور انجام شود.

وی با بیان اینکه در سال 1400 با بحران خشکسالی روبه رو شده‌ایم، ادامه داد: از سال 94 گندم وارد نمی‌کردیم که بعد از اعمال تحریم‌های آمریکا به دنبال این بودیم تا ذخایر کشور را اضافه کنیم، اما برای سال جاری باید حداقل شش میلیون تن گندم وارد کنیم، چرا که تولید داخلی کاهش یافته است و کشورهای جهان نیز به دلیل شیوع کرونا و ترس از کم شدن کالاها در کشورشان بر روی صدور کالاهای اساسی محدودیت‌هایی ایجاد کرده‌اند، این در حالی است که ما نیاز به واردات داریم چرا که زندگی مردم سخت و کیک اقتصاد کشور کوچک شده است.

معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه طبق گزارش بانک مرکزی در دهه 90 شمسی رشد اقتصادی در کشور تقریبا صفر بوده است، ادامه داد: مردم باید از اقتصاد کشور به یک میزان بهره‌مند می‌شدند که به طبقه متوسط و ضعیف جامعه فشارهای جدی وارد آمده است و این در حالی است که سرمایه‌گذاری در کشور نیز در طی یک دهه منفی شده و در زمینه انباشت سرمایه نیز هشدارهایی وجود دارد.

جهانگیری با تأکید بر اینکه با تمام وجود دعا می‌کنم خداوند به حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی و تیم وی در دولت کمک کند تا کشور را از این شرایط سخت عبور دهند افزود: دولت جدید به زودی کار را برعهده می‌گیرد که می‌تواند با نیروهای جدید، تازه نفس و ابتکارات نو و انگیزه بالا وارد شود و امور کشور را به پیش ببرد.

وی همچنین با بیان اینکه رفع و خنثی‌سازی تحریم‌ها دو سیاست دولت در مقابله با تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران است، ادامه داد: در خنثی‌سازی تحریم‌ها به دنبال این بودیم که آثار تحریم‌ها بر اقتصاد کشور را پیدا کنیم و با توجه به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و اتخاذ سیاست‌های پولی و مالی متناسب آثار تحریم بر کشور خنثی شود.

معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به ناترازی در بودجه در سال‌های اخیر و همچنین افزایش حقوق کارمندان و بازنشستگان در دولت دوازدهم تصریح کرد: افزایش حقوق به معنای افزایش حجم بودجه است که در نتیجه به ناترازی در بودجه دامن زده می‌شود که می‌تواند آثار اقتصادی خاص خود را در کشور داشته باشد و باید تصمیماتی اتخاذ می‌کردیم که نتایج و پیامدها به حداقل برسد.

جهانگیری با بیان اینکه ارز 4200 تومانی می‌توانست ده‌ها پیامد منفی برای اقتصاد کشور داشته باشد، ادامه داد: افتخار عده‌ای در کشور این بود که مدافع بازار آزاد هستند و در شهریور سال 92 و هنگام تحویل دولت سه نرخ ارز 3274 تومانی برای صادرات، نرخ 2477 تومانی برای بخشی از کالاها و یک نرخ ارز آزاد برای بخش دیگری از اقتصاد کشور وجود داشت که در همان روزهای نخست آغاز به کار دولت تدبیر و امید به دنبال این بودیم که این ارز را به ارز آزاد برسانیم ولی باید در عین حال از زندگی مردم حفاظت می‌کردیم تا حداقل کالاها به دست آنها برسد.

وی با تأکید بر اینکه گاهی حتی رسانه ملی مدافع این می‌شود که نان به قیمت ارزان به دست مردم می‌رسد و قیمت گندم بیش از این مقدار کنونی است ادامه داد: آیا الان می‌توان در کشور کسی را پیدا کرد که قیمت نان را چند درصد تغییر دهد؟ چرا که نان حداقلی است که در زندگی و سفره مردم قرار می‌گیرد.

معاون اول رئیس‌جمهور افزود: گندم از کشاورز به قیمت پنج هزار تومان خریداری می‌شود و بعد از حمل و نقل و تبدیل آن به آرد، قیمت آن به بیش از شش هزار تومان می‌رسد، اما به نانوا 660 تومان داده می‌شود که مشخص است رانت بزرگی وجود دارد و از ترس رانت نمی‌توان نان را در این دوره گران کرد چرا که باید با اتخاذ تدابیری حداقل سفره مردم حفاظت شود.

جهانگیری با بیان اینکه در شرایط جنگ و صلح نمی‌توان یک سیاست را در کشور به پیش برد، ادامه داد: در جنگ نظامی دشمن صد موشک به خاک کشور شما پرتاب می‌کند که شما با پاسخ تنها یک موشک می‌توانید یک بازدارندگی در برابر حملات دشمن به وجود آورید اما آمریکا در جنگ اقتصادی علیه ملت ایران کاری کرد که نمی‌توانستیم همسایگان و کشورهای دوست جمهوری اسلامی ایران را قانع کنیم که حتی پول بلوکه شده ما را پس بدهند و به صراحت اعلام می‌کردند که چنین امری امکانپذیر نیست چرا که آمریکا در همه جا حاضر است و برای کشور ما در صورت دادن پول مزاحمت‌هایی ایجاد می‌کنند.

وی افزود: فکر نمی‌کردیم حتی هند نیز از ایران نفت نخرد و مابه ازایی ندهد و حتی روسیه و برخی کشورهای همسایه که برای استقلال کشور آنها از خون فرزندان خود گذشتیم نیز چنین اقداماتی انجام دادند و ما در این جنگ اقتصادی تنها بودیم و مقابله به مثل نیز نکردیم و تنها می‌توانستیم تحریم‌ها را دور بزنیم، کالاها را جابجا کنیم و با اتخاذ سیاست‌هایی پس از تحریم بانکی، پول خرید کالاها را وارد کشور کنیم.

معاون اول رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه بارها به بزرگان کشور گفته‌ام که هیچکس مانند من تولید در کشور را به خوبی نمی‌شناسد، ادامه داد: من برای سال‌های متمادی مسئول تولید بودم، اما الان چه اتفاقی برای تولیدکننده افتاده است که تنها می‌تواند یک میلیون دلار مواد اولیه وارد کند؟ وقتی در سال 96 برای طرف خارجی ال سی باز می‌کردیم در حدود ده تا 15 درصد این یک میلیون دلار پرداخت می‌شد و کالا به بندر ایران تحویل داده می‌شد که با نرخ ارز 4000 تومانی دلار در آن سال 400 میلیون پرداخت می‌شد تا کالا وارد کشور شود اما امروز همان تولیدکننده برای ورود یک میلیون دلار مواد اولیه باید صددرصد و با نرخ ارز 24 هزار تومانی و با ریسک بالا پرداخت کند که حتی گاهی نیز این نرخ صددرصدی تا 40 درصد نیز به دلیل اینکه صرافی‌ها به دنبال اخذ ضمانتنامه هستند، افزایش می‌یابد.

جهانگیری با بیان اینکه باید دست تولیدکنندگان کشور را ببوسیم که در جنگ اقتصادی آمریکا علیه کشور به کمک آمدند، تصریح کرد: هم نظام بانکی و هم مدیران دولت تدبیر و امید باید به دولت بعدی کمک نماییم چرا که در شرایط سختی کار را به دست می‌گیرند و مدیران دولت کنونی باید به عنوان مشورت به دولت بعدی برای غلبه بر مشکلات کمک نمایند.

وی با اشاره به اینکه باید به گونه‌ای عمل کرد که رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری مثبت سال 99 در سال جاری نیز ادامه یابد، افزود: نظام بانکی بیش از بخش‌های دیگر اقتصاد می‌تواند به پیشبرد اهداف اقتصادی دولت کمک نماید و نظام بانکی سربازان خط مقدم جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران هستند.

معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه اقتصاد ایران به نظام بانکی متکی است، ادامه داد: در سال 92 و پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید تصویب کردیم که بانک‌ها برای حمایت از تولید و طرح‌های اقتصادی به بخش‌های کوچک اقتصاد سرویس دهند اما الان نمی‌توان یک طرح بزرگ در پتروشیمی، میادین مشترک نفت و گاز و فولاد پیدا کرد که بانک‌ها مشارکتی نداشته‌اند و بانک‌ها در سال‌های گذشته به خوبی در اقتصاد ایران حاضر بودند و نقش ایفا کردند.

جهانگیری با قدردانی از نظام بانکی کشور به دلیل حضور موثر در نظام اقتصادی کشور ادامه داد: بانک‌ها علاوه بر اجرای طرح‌های بزرگ در طرح‌های کوچک به ویژه اشتغالزایی روستاییان و مددجویان کمیته امداد کمک بزرگی کردند تا جایی که در اشتغال روستایی با اختصاص 16 هزار میلیارد تومان تسهیلات، شاهد مهاجرت معکوس در کشور هستیم.

وی، تأمین ارز کالاهای اساسی و مورد نیاز کشور را یکی از انتظارات اقتصاد کشور از بانک مرکزی دانست و ادامه داد: در شرایط حساس کنونی کشور، فراهم کردن ارز برای کالاهای اساسی اهمیت بسیاری دارد و عده‌ای در کشور عصبانی هستند که چرا کالاها در بنادر و گمرک کشور انبار شده است، باید به آنان اعلام کرد که اگر کالایی در گمرکات و بنادر کشور مانده این به معنای آن است که دولت و بخش خصوصی ایران در جهان از چنان درجه اعتباری برخوردار است که هنوز ارز آن کالا تأمین نشده است اما طرف خارجی کالا را به بنادر ایران صادر کرده است.

معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه طبق گزارش وزیر راه و شهرسازی، چهار میلیون و 700 هزار تن کالا در بنادر کشور وجود دارد، ادامه داد: عده‌ای در کشور به ذخیره ذرت در بنادر کشور نگاه نمی‌کنند و به ذخایر خارج از بنادر توجه می‌کنند که طبق اعلام بانک مرکزی، ارز این کالاها تأمین می‌شود و برخی واردکنندگان اعتماد کردند و با طرف خارجی توافق کردند و کالا وارد کشور شده است و این مقدار ذخایر کالا در بنادر ایران می‌تواند برای دولت آینده به عنوان یک ذخیره مطمئن باشد تا در زمینه تأمین کالاهای اساسی دغدغه‌ای نداشته باشد.

جهانگیری با بیان اینکه امروز حجم ذخایر اسکناس و طلای بانک مرکزی در تاریخ ایران بی‌سابقه است، تأکید کرد: دولت آینده بی‌سابقه‌ترین مجموع ذخایر ارزی و طلای کشور را دارد و در دولت تدبیر و امید به این موضوع توجه داشتیم تا همواره ذخایر در کشور افزایش یابد تا در روز مبادا با استفاده از اسکناس و ارز، دارو وارد کشور نماییم و دست کشور در این زمینه خالی نباشد.

همچنین در این مراسم کمیجانی رئیس کل بانک مرکزی نیز با تأکید بر اینکه نظام بانکی کشور همواره در زمینه اشتغالزایی و محرومیت‌زدایی حضور موثری داشته است، گفت: باید از همکاری بانک‌ها در تأمین مالی بخش‌های مختلف اقتصاد کشور قدردانی کنیم تا جایی که تسهیلات پرداختی در سال 99 نسبت به سال 98، 63 درصد افزایش داشته است.

بختیاری رئیس کمیته امداد امام خمینی نیز با تقدیر از عملکرد بانک‌های عامل کشور در کمک به مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) ادامه داد: نظام بانکی مصداق واقعی یاوران اشتغال در کشور هستند و باید همچنین از دولت تدبیر و امید و به ویژه معاون اول رئیس‌جمهوری برای همکاری با کمیته امداد در زمینه کمک به اقشار ضعیف و محرومان کشور قدردانی نماییم.

امید، معاون توسعه روستایی و مناطق محروم نیز در این مراسم با بیان اینکه بانک‌های کشور در زمینه اشتغالزایی همکاری نزدیکی با دولت داشته‌اند، ادمه داد: بانک ها در بین همه دستگاه‌های کشور که در زمینه اشتغالزایی فعال هستند، قوی‌ترین، مطمئن‌ترین و نتیجه‌بخش‌ترین اقدامات را انجام داده‌اند و همچنین با پیگیری‌های معاون اول رئیس‌جمهوری و اختصاص یک و نیم میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی ویژه اشتغال روستاییان توانستیم در جهت حل مشکلات حاشیه‌نشینی شهرها و اشتغالزایی روستاییان حرکت کنیم.

در پایان این مراسم نیز از بانک‌های عامل کشور که در زمینه اشتغالزایی در کشور خدمات ارزشمندی داشته‌اند با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری تقدیر شد.