«مارمولک»؛ از مخالفت روحانی و توقیف تا خرید امتیاز توسط دولت روحانی و رفع توقیف

فیلم سینمایی «مارمولک» در روزهای آینده توسط سامانه های وی او دی عرضه خواهد شد تا پس از هفده سال توقیف، این اولین انتشار رسمی فیلم پس از پایین کشیدن آن از پرده سینماها در سال 1382 باشد.

به گزارش «تابناک»؛ فیلم «مارمولک» به نویسندگی پیمان قاسم‌خانی، کارگردانی کمال تبریزی و تهیه کنندگی منوچهر محمدی یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های تاریخ سینماست و چه بسا طولانی ترین صف‌های تاریخ سینما را داشت و اگر چند روز پس از اکران با فشارهای شدید توقیف نمی‌شد، احتمالا به لحاظ تعداد تماشاگر به رکوردی دست می‌یافت که در تاریخ سینما تاکنون نیز شکسته نشده بود؛ فیلمی که بسیاری از اقشار دور از سینما را در ساعات کاری روزهای غیرتعطیل در صف‌های طولانی مقابل سالن‌های سینما قرار داد و آنها در چنین شرایطی روی پله‌های سالن‌های سینما نشستند و فیلم را تماشا کردند.

«مارمولک» را در ابتدا قرار بود رضا میرکریمی و سپس حاتمی کیا «مارمولک» را بسازند که از ساختش منصرف شدند. پرویز پرستویی از موثرترین افراد در ساخت «مارمولک» بود به گفته خودش «مارمولک» شاید تنها فیلم‌نامه ای بود که قبل از صحبت با کارگردان و نویسنده، اول با بازیگرش مشورت شد. نمایش فیلم در جشنواره فجر با استقبال بی‌سابقه ای همراه شد و در نهایت فیلم کمال تبریزی با 97 درصد آرا فیلم برتر مردمی جشنواره شد اما در سه روز آخر نمایش‌های مردمی آن به دلایل اعلام نشده‌ای متوقف شد و گنان می‌رفت برای همیشه توقیف شده بود.

مدیران وقت سینمای ایران در اقدامی پیش‌دستانه زمینه اکران سریع فیلم را فراهم کردند و از روز 20 اسفند پیش‌فروش بلیتهای این فیلم اغاز شد و حتی پلاکاردهای تبلیغاتی فیلم در سطح شهر نصب شد اما به یکباره از اکران فیلم جلوگیری شد. «مارمولک» سرانجام دوم اردیبهشت با چند ممیزی جدید روی پرده سینماها رفت. فیلم اساسا در قم اکران نشد، یک روز از اکران فیلم نگذشته بود که نمایش فیلم در مشهد متوقف شد و در تبریز و ارومیه نیز اکرانش یک هفته بیشتر تداوم نیافت. پس از توقیف فیلم در مشهد نسخه پرده‌ای فیلم از داخل سینماها منتشر و دست به دست شد.

گروهی از علما و روحانیون با این فیلم مخالفت کردند که از آن جمله حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی بود که به گزارش روزنامه‌ها در آن دوران، بعد از دیدن فیلم مارمولک (اکران خصوصی برای جلب نظر مسئولین بوده) ضمن ابراز تاسف از ساخت و نمایش این فیلم گفت: «حتی در رژیم شاه هم که دشمن روحانیت بود، کسی جرأت و جسارت ساخت فیلم موهنی مثل مارمولک را نداشت...» و خطاب به منوچهر محمدی و کمال تبریزی تهیه کننده و کارگردان فیلم گفت: توجیهاتی که شما برای مثبت جلوه دادن این فیلم به عمل می آورید، به هیچ وجه قابل قبول نیست و اصولا ساخت این فیلم کار نادرستی بوده است.» کمال تبریزی در این زمینه گفته است: «آقای روحانی به من گفتند فیلم توقیف و با شما هم باید برخورد شود»

پس از توقیف «مارمولک» نسخه DVD این اثر ابتدا در دوبی منتشر شد نسخه‌ای با زیرنویس انگلیسی که بارها توسط شبکه های ماهواره ای پخش شد. همچنین یک ماه بعد یک کمپانی امریکایی که پخش فیلم مارمولک را خریده بود، علی‌رغم مخالفت سازندگان «مارمولک» را در چهار سینمای لس‌آنجلس اکران کرد و استقبال تماشاگران به حدی بود که بلیت آن نایاب و به یکی از پرفروش‌ترین فیلمهای ایرانی در امریکا تبدیل شد. موسسه رسانه‌های تصویری در سال 1393 امتیاز این فیلم را از منوچهر محمدی به قیمت 250 میلیون تومان خرید که نشان می‌داد قرار است سرنوشت این فیلم توقیفی پس از سال‌ها تغییر کند و اکنون پروانه توزیع این فیلم در شبکه نمایش خانگی صادر شده و نسحه با کیفیت این فیلم قرار است به شکل رسمی در شبکه رسانه خانگی به نمایش دربیاید.

رضا جودی تهیه کننده سینما در تعریف ماجرای دیدار با مقام معظم رهبری، روایت کرده بود آیت‌الله خامنه‌ای تاکید کردند که تولید سریال و آثارطنز بسیار خوب است و باید در این حوزه آثار بسیاری را تولید کنیم و در این زمینه یادآور شده بود: «ایشان فرمودند در گذشته برای آثار طنز در دو مورد به ایشان مراجعه شده بود، یکی ماجرای «مارمولک» که آقایان علما گفته بودند در این اثر با روحانیت شوخی شده و اثر دیگری نیز بود که با پلیس در آن شوخی شده بود که البته نامش را نبردند که تاکید کرده بودند این شوخی ها مشکلی ندارد و باید باشد.»

پس از انتشار این خبرها، مارمولک نامزد جایزه روحانیت و سینما شد و از عواملش تقدیر به عمل آمد! در سال‌های اخیر، خبر ساخت قسمت دوم «مارمولک» منتشر اما هیج وقت جدی نشد.