مردی که کابوس همیشگی اسرائیل را ساخت / نخستین موشک ایرانی چگونه ساخته شد؟
اقتصادنیوز: شهید حاج حسن طهرانی مقدم، پدر موشکی ایران، مردی که با نبوغ، اخلاص و تلاش بی‌وقفه‌اش، یگان موشکی سپاه را بنیان گذاشت و امروز هر موشک ایرانی، بازتاب اندیشه و تلاش اوست.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس، وقتی موشک‌های ایران عصر جمعه 23 خرداد آسمان را می‌شکافتند تا انتقام خون شهدای ملت ایران را از اسرائیل بگیرند، نامی در دل‌ها زنده شد؛ نام مردی که سال‌ها پیش در سکوتِ آزمایشگاه‌ها با جوانان شجاع، سنگ‌بنای این توان را نهاده بود.
آن روز، هر پرتاب نه فقط قدرتِ یک ملت، که یادگارِ دستانِ خسته اما امیدوارِ حسن طهرانی‌مقدم بود؛ مردی که رویای اقتدار را با ایمان و دانش درآمیخت و از دل خاکسترِ تحریم و تهدید، پرنده‌های فولادینِ ایران را پرواز داد.
امروز یعنی ششمین روز از آبان سالروز ولادت او است.
پدر موشکی ایران؛ از کوچه‌پس‌کوچه‌های بهارستان تا انقلاب
سردار سرلشکر پاسدار شهید حسن طهرانی مقدم از برجسته‌ترین نخبگان نظامی و از پایه‌گذاران اصلی صنعت موشکی جمهوری اسلامی ایران بود؛ شخصیتی که به‌حق لقب «پدر موشکی ایران» را از آن خود کرد.
او در روز 6 آبان 1338 در خانواده‌ای مذهبی و پرجمعیت در محله سرچشمه تهران متولد شد. پدرش خیاط بود و به همین دلیل خانواده چندین بار محل زندگی خود را تغییر دادند و حسن دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی و هنرستان را در محله‌های شکوفه و بهارستان گذراند.
حسن از همان سال‌های کودکی روحیه مذهبی و اجتماعی ویژه‌ای داشت. در سال 1348 و تحت سرپرستی آیت‌الله سیدعلی لواسانی فعالیت خود را در مسجد زینب کبری (س) در محله سرچشمه آغاز کرد.
او و برادرانش عضو گروه سرود مسجد شدند و در فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی آن حضور پررنگی داشتند.
جالب است بدانیم که همین گروه سرود بعدها همان گروهی بود که در 12 بهمن 1357 هنگام ورود امام خمینی (ره) به میهن، سرود معروف خوش‌آمدگویی را اجرا کرد.
وقتی حسن، سرهنگ شاهنشاهی را به اسارت گرفت
حسن در میانه سال 1356 تحصیلات خود را در هنرستان به پایان رساند و موفق به دریافت مدرک دیپلم شد. همان سال در رشته برش قطعات صنعتی در مدرسه عالی تکنیکیوم نفیسی پذیرفته شد و تحصیلات خود را در مقطع فوق‌دیپلم ادامه داد.
با اوج‌گیری اعتراضات مردمی علیه رژیم پهلوی، او و برادرش محمد نیز همچون دیگر جوانان انقلابی به صف مبارزان پیوستند. در همان روزهای پرالتهاب انقلاب، با وسایلی ساده چون سه‌راهی لوله آب اقدام به ساخت نارنجک‌های دستی می‌کردند و آن‌ها را در اختیار نیروهای انقلابی قرار می‌دادند.
از خاطرات شنیدنی او شب 22 بهمن 1357 است که در میدان امام حسین (فوزیه سابق) با پرتاب نارنجک دستی، یک خودروی نظامی ارتش را متوقف و سرهنگ داخل آن را به اسارت گرفت.
مهندس صنایع که پاسدار انقلاب اسلامی شد
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، طهرانی مقدم تحصیلات خود را در رشته مهندسی صنایع دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی ادامه داد و موفق به اخذ مدرک کارشناسی شد.
در تیرماه 1359، در 21 سالگی، به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست و نخستین مسئولیت رسمی خود را به عنوان مسئول اطلاعات منطقه 3 سپاه شمال کشور بر عهده گرفت و تا پایان مهر همان سال در این سمت باقی ماند.
او در سال 1361 با خانم الهام حیدری ازدواج کرد و حاصل این ازدواج چهار فرزند بود.
تشکیل توپخانه سپاه با همت حاج حسن
شهید طهرانی مقدم از نخستین افرادی بود که ایده تشکیل توپخانه سپاه پاسداران را مطرح کرد.
او با استفاده از تجهیزات غنیمتی از ارتش بعث عراق شامل یک آتشبار 155 میلی‌متری کششی، یک توپ 130 میلی‌متری و یک آتشبار 105 میلی‌متری پرتغالی، پایه‌های اولیه توپخانه سپاه را در سال 1359 بنا نهاد.
این گروه بعدها در عملیات‌های مختلف، از جمله در لشکر امام حسین (ع) اصفهان، مواضع دشمن را بمباران کردند و در نهایت در سال 1361 به صورت رسمی یگان توپخانه سپاه تشکیل شد.
بنیان‌گذاری یگان موشکی سپاه
در آبان‌ماه 1362، حاج حسن طهرانی مقدم یگان موشکی سپاه پاسداران را تأسیس کرد و نخستین موشک از ایران که از لیبی دریافت شده بود در 21 اسفند 1363 از سوی این یگان به سمت کرکوک شلیک شد.
دومین موشک نیز در بامداد 23 اسفند 1364 به ساختمان بانک 18 طبقه رافدین بغداد اصابت کرد و موشک بعدی نیز در باشگاه افسران ارتش عراق فرود آمد که بیش از 200 تن از فرماندهان بعثی را از بین برد.
در پی فرمان تاریخی امام خمینی (ره) مبنی بر تشکیل نیروهای سه‌گانه سپاه، طهرانی مقدم در سال 1364 به عنوان فرمانده موشکی نیروی هوایی سپاه منصوب شد.
شهید طهرانی مقدم در دوران فرماندهی واحد موشکی سپاه، هدفی بزرگ را دنبال می‌کرد، «خودکفایی کامل در طراحی و تولید موشک، تا ایران هیچ وابستگی به کشورهای بیگانه نداشته باشد.»
او درباره آن دوران چنین روایت می‌کند: «از 20 مرداد 1365 تا 10 دی همان سال، پس از عملیات والفجر 8 و پیش از آغاز عملیات کربلای 4، لیبی در همکاری‌های موشکی با ما کارشکنی کرد و به همین دلیل، توان پشتیبانی و تأمین تجهیزات نداشتیم.
بیستم مرداد 1365 پالایشگاه نفتی الدوره عراق را با موشک‌های خود هدف قرار دادیم. در این مقطع پنج موشک شلیک کردیم، اما به علت کارشکنی لیبیایی‌ها 35 روز امکان پاسخ نداشتیم. آن‌ها 38 ایراد بر روی سکو و قطعات موشک وارد کرده بودند و در نهایت، بخشی از قطعات موردنیاز را از طریق مذاکره با کره شمالی تهیه کردیم.»
این تجربه سبب شد او با جدیت بیشتری مسیر بومی‌سازی و توسعه دانش موشکی را در داخل کشور پی بگیرد و زمینه‌ساز شکل‌گیری صنعت موشکی مستقل ایران شود.
نخستین موشک ایرانی چگونه ساخته شد
شهید طهرانی مقدم در سال 1366 نخستین موشک ایرانی با نام نازعات را طراحی و شلیک کرد. پس از آن، تلاش‌های او منجر به تولید موشک‌های پیشرفته‌تری چون شهاب 3 در سال 1377 شد.
به گفته سردار عباس خانی آرانی، جانشین فرمانده توپخانه و موشکی نیروی زمینی سپاه: «هرچند وزارت دفاع مسئولیت پشتیبانی نیروهای مسلح را در حوزه ساخت موشک برعهده داشت، اما بخش عمده تحقیقات و طراحی موشک شهاب 3 به دست شهید مقدم انجام شد. او معتقد بود نیروهای مسلح باید بر اساس نوع تهدیدات، خود نیازهای دفاعی‌شان را طراحی و تولید کنند.»
یادگار مرد موشکی ایران برای حزب‌الله لبنان
از دیگر دستاوردهای مهم شهید طهرانی مقدم، ایجاد یگان موشکی حزب‌الله لبنان در سال‌های 1365 تا 1366 بود. او با انتقال دانش و تجربه‌های موشکی ایران به نیروهای حزب‌الله، موجب شد این جنبش توان دفاعی و بازدارندگی خود را به سطحی چشمگیر ارتقا دهد.
شهید سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، درباره او می‌گوید: «هر زنی که در لبنان از شمال تا جنوب با آرامش سفر می‌کند، این امنیت را مدیون حاج حسن طهرانی مقدم است.»
به‌واسطه تلاش‌های او، حزب‌الله توانست در جنگ 33 روزه و همچنین جنگ 22 روزه غزه با قدرت موشکی خود پاسخ‌های قاطع و مؤثری به تجاوزات رژیم صهیونیستی بدهد. او فلسفه «هفت دقیقه تا تل‌آویو» را با ساخت موشک‌هایی چون سجیل و شهاب به واقعیت تبدیل کرد.
کینه حاج حسن در قلب منافقین
شهید حاج حسن طهرانی مقدم پس از شهادتش، از سوی فرمانده کل قوا به لقب «پارسای بی‌ادعا» نیز مفتخر شد. با این حال، او مورد خشم و غضب منافقین قرار داشت و آن‌ها بارها قصد ترورش را داشتند.
سردار محمد طهرانی مقدم، برادر شهید، می‌گوید: «برادرم چند بار از جانب گروهک تروریستی منافقین تهدید شد، به ویژه به دلیل اینکه موشکی به مقر منافقین در داخل خاک عراق زده بود. همان شب رادیو منافقین اعلام کرد: "این مقدم را می‌زنیم." زمانی که ترور شهید صیاد شیرازی طراحی شد، همزمان طرح ترور حاج حسن آقای مقدم نیز در دستور کار قرار داشت و می‌خواستند هر دوی آن‌ها را ترور کنند که در نهایت، گروهی از آن‌ها دستگیر شدند.»
صعود حاج حسن به دماوند با بیش از 5 هزار کوهنورد
شهید طهرانی مقدم تنها یک فرمانده نظامی نبود؛ او شخصیتی چندبعدی داشت. در سال 1381 به همراه بیش از 5 هزار کوهنورد سپاهی توانست به قله دماوند صعود کند.
سردار یدالله مکاری، مسئول هیئت کوهنوردی سپاه، در وصف آن صعود می‌گوید: «این صعود که از چهارده مسیر با نام چهارده معصوم انجام شد، یادگاری ماندگار از ایمان و اراده سردار مقدم بود. از میان 5 هزار نفر، 4137 نفر موفق به فتح قله شدند و در آنجا حدیث کسا قرائت کردند.»
کلید طلایی حاج حسن در دست امیرعلی
سردار شهید امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده فقید نیروی هوافضای سپاه پاسداران با ذکر خاطره‌ای از حاج حسن طهرانی مقدم روایت کرد:
«یک روز مسئولیت انجام کاری بسیار بزرگ و دشوار را بر عهده گرفتم؛ کاری که قرار بود برای نخستین‌بار در کشور انجام شود. نه فناوری لازم را داشتیم، نه امکانات و مقدمات مورد نیاز برای شروع آن وجود داشت. در همان زمان، ایشان را دیدم و با او مشورت کردم. به من توصیه‌ای کرد که همیشه در ذهنم مانده است.
با همان لحن صمیمی همیشگی گفت: «می‌خواهی موفق شوی؟»
گفتم: «بله، چطور؟ کلید موفقیت چیست؟»
گفت: «آن برادرهایی که مسئول این کار هستند و قرار است با تو همکاری کنند را جمع کن. دست در دست هم بدهید، با هم هم‌قسم شوید و بگویید: خدایا، ما این کار را تنها برای رضای تو انجام می‌دهیم. هر ثوابی هم که در انجام این کار هست، برای خودمان نمی‌خواهیم؛ بلکه آن را تقدیم به محضر حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) می‌کنیم. اگر این نیت را داشته باشید، موفق خواهید شد.»
همین کار را انجام دادیم. بچه‌ها با اخلاص کامل آمدند و این سخن را فقط بر زبان نیاوردند، بلکه با دل و باورشان پذیرفتند. به آن‌ها گفتم: «چنین پیغامی داده شده، اگر می‌خواهید موفق شوید، این راه است.» و همه با ایمان کامل آن را انجام دادند.
خداوند هم همان‌گونه که وعده داده بود، توفیق را نصیبمان کرد. در کاری که بسیار سخت و حتی از نظر بسیاری نشدنی بود، به لطف الهی موفق شدیم و آن پروژه به طور کامل و صددرصد به انجام رسید.»
مسئولیت‌هایی که حاج حسن را از فرش به عرش برد
در دهه 1380، سردار طهرانی مقدم مسئولیت‌های مهمی برعهده داشت. او در سال 1384 به عنوان جانشین نیروی هوافضای سپاه منصوب شد و یک سال بعد، در 1385، ریاست سازمان جهاد خودکفایی سپاه پاسداران را برعهده گرفت؛ نهادی که نقش کلیدی در بومی‌سازی فناوری‌های دفاعی کشور داشت.
سرانجام، در روز 21 آبان 1390، هنگام آزمایش یک سامانه موشکی در پادگان امیرالمؤمنین (ع) شهرستان ملارد، انفجاری در زاغه مهمات رخ داد و او به همراه جمعی از همکارانش به فیض شهادت نائل آمد.
بدین ترتیب، نام شهید حاج حسن طهرانی مقدم به عنوان بنیانگذار صنعت موشکی ایران و پدر اقتدار دفاعی جمهوری اسلامی برای همیشه در تاریخ ایران جاودانه شد.
نهال جوان که به درخت تناور تبدیل شد
شهید حاج حسن طهرانی مقدم نه تنها بنیانگذار و معمار یگان موشکی سپاه بود، بلکه روح و شاکله‌ی تمام توان موشکی امروز کشور را شکل داد. هر موشک که امروز از خاک ایران برخاسته و امنیت ملت را تضمین می‌کند، میوه‌ی فکر، تلاش و اخلاص اوست.
راه او، راه ایستادگی و خودکفایی علمی و نظامی است و هر موفقیت در عرصه دفاع موشکی، سایه‌ی پرصلابت این مرد بزرگ را بر خود دارد. نام او، همواره با اقتدار و عزت جمهوری اسلامی ایران و با توانمندی دفاعی کشور گره خورده است.
همچنین بخوانید- روایت سخنگوی سپاه از نبرد چشم در چشم با اسرائیل / طبقه‌ی منفیِ یک از ساختمانی 31 طبقه را زدیم یعنی که بانک اطلاعاتی ما کامل بوده
- فوری / بیانیه مهم سپاه به مناسبت سالگرد شهادت پدر موشکی ایران
- تلویزیون عربی: این موشک ایران معادلات را به هم می‌زند + فیلم
- همسر سردار ایزدی: اوایل زندگی مشترکمان، گاهی حتی پول بنزین نداشتیم اما.../ زندگی‌مان ساده بود؛ مثل بقیه حقوق می‌گرفتیم و خرج می‌کردیم