میزگرد تخصصی با موضوع دلار زدایی و مهار تورم با حضور کارشناسان اقتصادی

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، میزگرد تخصصی با موضوع دلار زدایی و مهار تورم با حضور سیدعلی مدنی‌زاده، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه شریف و همت قلی زاده، کارشناس اقتصادی از سوی بسیج دانشجویی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد. سیدعلی مدنی‌زاده، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه شریف در این میزگرد با بیان اینکه اگر ما تا آخر سال نتوانیم تورم را کنترل کنیم اقتصاد کشورمان به وضع خطرناکی دچار می‌شود، گفت: زمانیکه تورم افزایش پیدا می‌کند مردم به سمت معاملات دلاری می‌روند، کما اینکه برخی از مردم با دلار، خانه معامله می‌کنند. وی با تاکید بر اینکه باید نرخ ارز در کریدوری مشخص شود و اجازه جهش به آن داده نشود؛ چون اگر نرخ ارز جهش نکند لنگر اسمی نیز فعال نمی‌شود، تصریح کرد: در رابطه با پیمان‌سپاری ارزی در شرایط تحریمی کنونی مطمئن نیستم که شدنی باشد. واقعیت این است که صادرکنندگان با چندین واسطه تحریم‌های آمریکا را دور می‌زنند، بانک مرکزی کشورمان چگونه می‌خواهد فعالیت آن‌ها را رصد کند؟ مدنی‌زاده با بیان اینکه یارانه معنا دارد و در حال حاضر در کشورمان به زنجیره تولید در حال پرداخت است، اضافه کرد: وقتی گازوئیل 30 هزار تومانی را 300 تومان فروخته می‌شود، حداقل 29 هزار تومان یارانه به آن تعلق گرفته است. وی گفت: اصل یارانه پنهان را قبول کنیم، ولی اینکه چه کاری باید با آن بکنیم مسئله است، من هیچوقت نگفته‌ام همین گازوئیل 30 هزار تومان شود. مدنی‌زاده تصریح کرد: بانک آینده وام می‌دهد ایران مال بسازند هرچه کسری می‌آورد، از بانک مرکزی اضافه برداشت می‌کند. بانک پارسیان وام می‌دهد آقایان خیریه زده‌اند خودرو ارزان فروخته شود، کسری می‌آورد، اضافه برداشت می‌کند. بانک ملی می‌خواهد هپکو را نجات دهد، اضافه برداشت می‌کند. وی اظهار کرد: یارانه بد نیست، اما ابتدا باید دولت منابع شناسایی کند. همه بانک‌ها دستشان در جیب بانک مرکزی است. سیاستگذاری پولی نداریم. عضو هیئت علمی دانشگاه شریف با تاکید بر اینکه برای عبور از انحصار باید سیاست صنعتی داشته باشیم، افزود: اقتصاد ما پر از انحصار است؛ ولی سوال این است که چه کسی انحصار را ایجاد کرده؟ دولت‌ها هستند که انحصار را ایجاد کردند. وی با بیان اینکه سال 84 مگر شورای رقابت ایجاد نشد؟ چگونه بعد از 18 سال می‌گوییم انحصار وجود دارد؟ ناظران سیاست‌های کلی (اصل 44) باید جواب پس بدهند، اضافه کرد: برای عبور از انحصار باید اجازه واردات داده شود (محدود) اگر توان تولید داخلی زیاد نبود، تعرفه وارداتی بگذاریم و بعد از مدتی از تعرفه بکاهیم، این یعنی باید سیاست صنعتی داشته باشیم. مدنی‌زاده با اشاره به اینکه اضافه برداشت بانک‌های خصوصی به بیش از 300 هزار میلیارد تومان رسیده است، تصریح کرد: شرایط مثل این است که کلید چاپخانه بانک مرکزی را در اختیار 30 نفر داده‌اند. (مدیرعامل بانک‌ها) بانک مرکزی هم می‌گوید هر کاری می‌خواهی بکن، اما شب به ما گزارش بده! اسم این اتفاق درون‌زایی پول است؟! وی با طرح این سوال که اگر قیمت نفت بالا برود خوب است یا اگر پایین باشد؟ بیان کرد: در دهه 70 میلادی که قیمت نفت بالا رفت اکثر کشور‌های صادرکننده نفت دچار مشکل بیماری هلندی شدند و کشور‌های واردکننده هم بیچاره می‌شوند. البته همین موضوع باعث شد تمام کشور‌ها از این اتفاق درس گرفتند. مدنی‌زاده با بیان اینکه اصل دادن یارانه و حمایت بدیهی و پذیرفته شده علم اقتصاد است، افزود: همه اقتصادخوانده‌ها به دنبال آن هستند که فقر از بین برود. مسئله این است که کدام سیاست باعث می‌شود شکم مردم خالی شود و کدام نشود؛ لذا با یارانه موافقیم. نروژ پول نفت را در صندوق تامین اجتماعی قرار می‌دهد و از مردم مالیات تامین اجتماعی نمی‌گیرد، حقوق بازنشستگی را تامین می‌کند. همت قلی زاده، کارشناس اقتصادی نیز با بیان اینکه چیزی به نام یارانه پنهان انرژی وجود ندارد، گفت: در عربستان با 16 درصد کسری بودجه، تورم بین 2 تا 3 درصد است. چیزی به نام یارانه پنهان در علم اقتصاد وجود ندارد. نرخ بهره قیمت پول است؛ نرخ بهره در ایران 23 درصد است، اما در اروپا و کشور‌های حاشیه خلیج فارس چقدر است؟ - یک تا 2 درصد - چرا قیمت پول را در ایران به کشور‌های دیگر نمی‌رسانیم و می‌خواهیم قیمت نفت آن‌ها را به قیمت نفت خودمان برسانیم؟ وی با اشاره به اینکه ما گرفتار قیمت دستوری جهانی شدیم، اضافه کرد: گوگرد و قیر با چه قیمتی داخل ایران فروخته می‌شود؟ روغن خودرو زده‌اید؟ آیا با قیمت 1500 تومان فروخته می‌شود یا یک تعویض روغن ساده 1 میلیون تومان هزینه برای صاحب خودرو دارد؟ روغنی که در پالایشگاه تهران تولید شده است. پتروشیمی و پالایشگاهی که در داخل ایران است به دلار قیمتگذاری می‌کند. قلی‌زاده با بیان اینکه قیمت‌گذاری دلاری باعث ایجاد نقدینگی شده است، تصریح کرد: بخش اعظمی از فرآورده‌های نفتی کشورمان (41 عدد) با قیمت جهانی فروخته می‌شود. این مکانیزم باعث تولید نقدینگی می‌شود. در حالیکه حقوق‌ها و دستمزد‌ها ریالی است. همین مکانیزم باعث ایجاد نقدینگی شده است. وی با بیان اینکه در تابستان 98 استدلال برخی‌ها در دستگاه‌های دولتی این بود اگر بنزین را گران کنیم پول جمع می‌شود و تورم کاهش می‌یابد، ولی این اتفاق نیفتاد، تصریح کرد: سال 89 به دلیل حذف یارانه پنهان انرژی بیشترین جهش قیمتی در کره زمین به مردم ما تحمیل شد و در سال 90 یارانه پنهان 2.5 برابر شد. قلی زاده با اشاره به اینکه ما کشور را بر اساس ماده 71 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به دلار گره زده ایم، تصریح کرد: ثابت شده که یارانه پنهان به لحاظ ریاضی و کمی علیه اقتصاد ملی ایران کار می‌کند و نفت ملی به داخل کشور گران‌تر به فروش رفته است. وی با بیان اینکه دستوری‌ترین قیمت گذاری از طریق مواد قانونی چنان تحکیم شده که باعث شده انرژی به داخل کشور صادر شود، اظهار کرد: دولت می‌تواند نفت خود را به قیمت فوب صادر کند، ولی پالایشگاه‌ها نمی‌تواند محصولات خود را به قیمت فوب صادر کنند. با این اوصاف باید پرسید که چرا هیچکدام از فراورده‌های 41 گانه پالایشگاه‌ها به خارج صادر نمی‌شود؟ چون اگر صادر کنند باید آن را پایین‌تر از قیمتی که به ما می‌دهند، بفروشند. کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه خطای سیاست گذاری ما این است که تمرکز شدید روی نقدینگی داریم و این خطری که دارد این است که موجب تشدید رکود می‌شود، تصریح کرد: از سال 86 در بحث گاز مصرف سرانه خانوار ایران به شدت سقوط کرده پس این سر و صدای زمستان مال چه بود؟ ما باید با مردم صادق باشیم. قلی زاده با بیان اینکه در یک گزارش رسمی تصریح شده که با حذف ارز ترحیحی تورم، 1401، 20 درصد می‌شود، اما آیا تورم 20 درصد شد؟ یا رکورد تورم بعد از جنگ جهانی دوم را زد؟ راز این بود نرخ ارز در بودجه 1041 نسبت به سال 1400، 100 درصد افزایش یافت. چون میانگین نرخ ارز در بودجه 11500 تومان بود و به 23 هزار توان افزایش یافت پس طبیعی است که کشور دچار سیر تورم می‌شود.