نگاهی به وقایع و رویدادهای 10 روز اول حمله روسیه به اوکراین | اسلاوها چگونه با هم میجنگند؟
10 روز از آغاز جمله روسیه به اوکراین می گذرد ولی اوضاع آنطور که بسیاری از تحلیلگران نظامی پیش بینی می کردند، نیست. در این گزارش به بررسی اجمالی اتفاقات و رویدادهای 10 روز اول این جنگ پرداختیم.
گروه دفاعی خبرگزاری تسنیم- در چند ماه گذشته یکی از اخبار مورد توجه در حوزه بین الملل و نظامی روند تجمع نیروهای روسی در مرزهای مشترک این کشور با اوکراین بود. این تصاویر ماهوارهای بودند که با نشان دادن تجمع نیروها و امکانات و ایجاد تأسیسات موقتی، کم کم نگرانیهایی را ایجاد کرده و سطح توجه منابع اطلاعاتی و تحلیلگران را به این ماجرا بیشتر میکردند.
هر چند در ابتدا ادعاهایی مبنی بر اجرای یک رزمایش شنیده میشد اما ادامه دار بودن حرکت نیروها از رستههای مختلف زمینی و پدافند و پشتیبانی نشانههایی بر وقوع ماجرای جدی تر بود. برآوردها از تجمع نیروها حاکی از گردآوری بیش از 150 هزار نظامی روس به همراه صدها عراده تجهیزات زرهی و هزاران خودرو در مرز غربی روسیه بود.
بالاخره دستگاه های اطلاعاتی غربی چند هفته پیش صراحتاً از تصمیم مسکو برای حمله به اوکراین پرده برداشتند که با تکذیب مقامات مختلف روسیه همراه شد. آنها حتی روز 15 فوریه را به عنوان روز شروع حمله و محورهای عملیاتی روسیه در اوکراین ها را مشخص کردند. این احتمال داده می شود که اطلاعات مذکور از طریق منابع روس عمداً نشت داده شد تا از کمیت و کیفیت واکنش غربیها اطلاع حاصل شود.
در هر صورت، کشورهای غربی با جدی ارزیابی کردن ماجرا شروع به ارسال تسلیحاتی به اوکراین کردند که شامل راکتها و موشکهای ضد زره و تعداد کمتری هم موشکهای پدافند هوایی دوش پرتاب عمدتاً از نوع استینگر بود.
لحظه اصابت موشک دوش پرتاب نیروهای اوکراینی به هلیکوپتر می -35 روسی که احتمالا در حومه کییف رخ داده است
روسها در تاریخ اعلام شده توسط غربیها حمله نکرده و مقامات آنها در اقدامی هماهنگ در روزهای قبل 15 فوریه تجمع نیروها را به رزمایش نسبت داده و در روز موعود هم اعلام کردند که عدم حمله روسیه به اوکراین مفتضح کردن غرب بدون شلیک یک گلوله بود! اما چند روز بعد و در 21 فوریه پس از سخنرانی ولادیمیر پوتین مبنی بر به رسمیت شناختن دو منطقه جدایی طلب شرق اوکراین، اولین گروه نظامیان روس از مرزهای این کشور عبور کرده و وارد دو منطقه جدایی طلب دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین شدند.
واکنش غربیها به این حضور نظامی روسیه در دو منطقه شامل تهدیدات لفظی و قطع برخی همکاری ها بود که اولین نشانه جدی برای مقامات اوکراین از سطح حمایت غرب از آنها فراتر از تحویل دهی تسلیحات سبک ضد زره نیز تلقی می شود.
با درخواست پوتین از دومای روسیه برای اقدام نظامی خارج از مرز، یکی از آخرین نشانه ها بر دمیده شدن شیپور جنگ توسط روسیه آشکار شد. نشانه مهم دیگر، اعلام خطر برای مسیرهای هوایی یا همان «نوتام» از سوی روسها بود که سبب دور شدن پروازهای تجاری از آسمان اوکراین شد.
سرانجام در بامداد روز 24 فوریه مصادف با پنجشنبه 5 اسفند، حمله روسها به اوکراین با قوای موشکی شروع شد و ادوات زرهی نیز از نواحی مختلف خود را به مرز رساندند.
عوامل انتخاب گزینه جنگ توسط روسها
اوکراین کشوری است که با وجود ریشه مشترک اسلاو بین قومیت غالب مردم آن و روسیه اما اختلافات عمیقی از مدتها پیش با همسایه شرقی خود داشته است. حتی بخشی از اوکراین در جنگ جهانی دوم به همراه ارتش هیتلر علیه روسها جنگیدند. این اختلافات همواره وجود داشت و به مرور گسل های مشخصی بین روس تبارهای ساکن اوکراین و قومیت اصلی اوکراین ایجاد شد. به طور شاخص مناطق شرق این کشور و شبه جزیره کریمه شامل درصد جمعیتی بالایی از روس تبارها هستند.
حملات هوایی روسیه به کییف
با این وجود، پس از پایان جنگ جهانی دوم و در دوران شوروی سابق، تنش خاصی در این منطقه ناشی از اختلافات مذکور وجود نداشت. حتی پس از فروپاشی شوروی هم به مدت بیش از یک دهه خیال روسها از اوکراین راحت بود که البته همین مسئله و احساس آرامش از تضمین های غرب مبنی بر عدم گسترش ناتو به شرق، اشتباه بزرگ روسها و اولین ریشه جنگ فعلی بود.
از 1991 تا انقلاب رنگی سال 2004 در اوکراین که روسها تصور می کردند همسایه غربی شان با دولتهای متمایل به روسیه یک حکومت پایدار و بی خطر برای آنها است، آمریکایی ها در حال زمینه سازی و کارهای فرهنگی برای جدا کردن افکار عمومی اوکراین از روس گراها بود؛ کاری که در بسیاری دیگر از نقاط دنیا از جمله خود شوروی سابق هم انجام داده بود. برنامه Citizen Exchange که آمریکا روی نخبگان شوروی به مدت بیش از یک دهه اجرا کرد امروزه یکی از عوامل از هم پاشیدن آن ارزیابی می شود.
بالاخره با ادعای تقلب در انتخابات توسط دولت حاکم و اغتشاش در کف خیابانهای اوکراین و حتی حضور سناتورهای آمریکایی مانند مک کین در این تظاهراتها، آژیر قرمز در کرملین به صدا درآمد که البته بسیار دیر بود.
به وضوح نیمی از مردم اوکراین به دولتهای غربگرا متمایل شده بودند که این امر به مرور بیشتر هم شده بود. از این پس دولتهای غربگرای اوکراین مواضع مخالف با گزاره های امنیت ملی روسیه اتخاذ کردند و حتی بحث پیوستن اوکراین به ناتو هم مطرح می شد.
خودروی نفربر زرهی اوکراینی منهدم شده در خارکف
ناگفته نماند که آمریکایی ها تا آن مقطع یعنی حدود 15 سال پس از فروپاشی شوروی مثل همیشه با کلاه گذاشتن سر مقامات کرملین تعداد زیادی از کشورهای اروپای شرقی را به عضویت ناتو درآورده بودند اما اوکراین به جهات مختلف به خط قرمزی برای روسیه تبدیل شد.
در واقع با پیوستن اوکراین به ناتو، از دیدگاه مسکو دشمن به دروازه غربی این کشور می رسید و فاصله آن با پایتخت به حدود 600 کیلومتر کاهش می یافت. اوکراین کشوری با مساحت قابل توجه، مرزهای طولانی با روسیه و سواحل قابل توجه است که می تواند هر گونه پشتیبانی دریایی از عملیات نظامی احتمالی ناتو را به دنبال داشته باشد در نتیجه اوکراین مهمترین حلقه از زنجیره نزدیک شدن ناتو به روسیه به شمار می رود.
سابقه تقابل روسیه و اوکراین
پس از ناآرام شدن فضای سیاسی اوکراین در سال 2004 که دست به دست شدن قدرت بین طرفداران روسیه و غرب را تا سال 2014 به دنبال داشت، روسیه اولین حرکت بزرگ خود برای حل مشکلات با اوکراین را رقم زد.
با ورود نیروی نظامی به شبه جزیره کریمه که اکثریت غالب ساکنان آن روس تبار هستند و به عنوان محافظت از آنها روسیه این منطقه را تصرف کرد و چند روز بعد با برگزاری انتخابات و رأی 96 درصدی موافق با الحاق به روسیه شبه جزیره کریمه رسما جزئی از خاک روسیه شد. این امر برای روسها ارزش ژئوپولیتیک بالایی هم داشت زیرا دسترسی روسیه به دریای آزوف و دریای سیاه را بهبود می داد و البته محدودیتهای زیادی برای بخش قابل توجهی از نواحی سواحلی اوکراین ایجاد می کرد.
همچنین روسیه با حمایت از جدایی طلبان در مناطق شرقی اوکراین که آنها هم اغلب روس تبار بودند اهرم های فشار دیگر خود بر اوکراین را فعال کرد. کار در این مناطق به درگیری نظامی هم کشید که نتایج تلخی به بار آورد. از یک سو تفکرات نازی و فاشیستی احیا شده در برخی اوکراینی ها توسط دستگاه جنگ نرم آمریکا سبب وقوع جنایات علیه روس تبارها در این مناطق شد و از سویی تقابل جدایی طلبان هم در نهایت به وقوع حادثه هدف قرار گرفتن هواپیمای مسافربری با موشک پدافند هوایی شد. شواهد نشان می دهد که موشک از یک سامانه بوک که روسیه در اختیار جدایی طلبان قرار داده بود شلیک شده است.
مردم کییف با به صدا درآمدن آژیر حمله هوایی
در هر صورت از حدود سال 2014 به بعد مناطق شرقی اوکراین در جوار مرز روسیه همواره حال و هوای نظامی داشته و درگیری های مقطعی مختلفی در آن صورت می گرفت.
لازم به ذکر است که اوکراین در زمان شوروی سابق به دلایل مختلف ارزشمندترین سرزمین اتحاد جماهیر شوروی بود. این کشور دارای خاکی با حاصلخیزی بسیار بالا، منابع معدنی بسیار غنی از انواع فلزات، صنایع ساخت ادوات زرهی، صنایع هوایی بسیار مهم آنتونف در خارکف در مجاورت مرز شمالی اوکراین و بزرگترین صنایع کشتی سازی شوروی سابق در سواحل جنوبی خود است. به علاوه اوکراین گلوگاه صادرات انرژی روسیه به اروپا هم به شمار می رود که چندین بار اختلافات اوکراین بر سر حق ترانزیت گاز با روسیه سبب بروز تنشهایی بین این دو کشور شد.
اوکراین پس از فروپاشی شوروی، علاوه بر موارد فوق 5000 کلاهک اتمی، بمب افکنهای دوربرد توپولف 22 و 160 و موشکهای قاره پیما هم به ارث برد. اما طبق معاهداتی که غرب و روسیه در آن هماهنگ بودند کلاهک های مذکور به روسیه منتقل و امحا شد و بمب افکن های مذکور هم به روسیه بازگشت. موشک های قاره پیما هم به جز چند استفاده در نقش ماهواره بر از رده عملیاتی خارج شده و از بین برده شد.
تصمیم نهایی مسکو
عوامل و زمینه های پیش گفته از یک سو و آوردهای مختلفی که اوکراین می تواند از نظر اقتصادی و صنعتی و ژئوپولیتیک برای روسیه داشته باشد و نیز موقعیت ضعیف اروپا از نظر نظامی در سالهای اخیر، رشد توان نظامی روسیه در یک دهه اخیر و وابستگی قابل توجه اروپا به انرژی روسیه و ارزیابی تأثیرات این اقدام روی قیمت جهانی نفت و تأثیرات آن روی همه بازیگران جهانی سبب شد تا از نظر مسکو این زمان در زمستان بهترین موقعیت برای یکسره کردن استخوان لای زخم در مرزهای غربی خود باشد.
روسها یک بار دیگر و در سال 2008 هم نشان دادند که بر سر مسائل سرزمینی آماده ورود به جنگ و درگیری نظامی هستند که این اتفاق در برابر گرجستان و مسائل منطقه آبخازیا رخ داد.
تمایل به تغییر نقشه سیاسی در جهان پس از سالها تثبیت شرایط پس از پایان جنگ سرد در ابتدا و صراحتاً توسط آمریکا برای غرب آسیا (خاورمیانه) اعلام شد که با مقاومت ایران و کشورهای منطقه به نتیجه نرسید. روسیه هم به عنوان یک قدرت بزرگ جهانی و نزدیک به کانون تحولات غرب آسیا و اروپا همین مسیر را رفته و با رسیدن به موقعیت زمانی و زمینه های مطلوب از دیدگاه خود اقدام به تغییر در نظامات سیاسی از طریق اعمال قدرت نظامی به نفع خود کرده است. همین روند در مورد چین هم گمانه زنی شده و تایوان به عنوان هدف اولیه چین از حل و فصل مسائل اطراف خود تلقی می شود.
جنگیدن به شیوه کرملین در 2022
بالاخره در بامداد 24 فوریه 2022 مصادف با 5 اسفند 1400 روسها عملیات نظامی تمام عیار خود علیه اوکراین را با حملات موشکی آغاز کردند. اما امروز که ده روز از شروع این جنگ می گذرد مشخص شد تصورات قبلی از چگونگی این عملیات نظامی با آنچه در عمل رخ داد فاصله داشته است.
طی سه دهه گذشته بزرگترین جنگ های دنیا آنهایی بود که ناتو و آمریکا یک پای آن را تشکیل می دادند و در نتیجه تصور بر این بود که ادبیات جنگی دنیا به این سمت و سو رفته باشد. شیوه شروع جنگ توسط روسیه هم نشان دهنده همین مورد بود یعنی شروع جنگ با عملیات موشکی اما در ادامه آمریکایی ها قدرت هوایی خود را وارد معرکه می کنند تا سریعاً قوای زمینی و دریایی دشمن را از بین برده و به هدف مدنظر خود برسند اما روسیه در جنگ اخیر خیلی سریع شعله تهاجم هوایی خود را پایین کشید به طوری که در برخی روزهای جنگ خبری از فعالیت عمده یگانهای پروازی نیروی هوافضای روسیه نبود!
امدادگران در محل سقوط هواپیمای آنتونوف نیروهای مسلح اوکراین در منطقه کییف
با این وجود حملات موشکی روسها به زیرساختهای اوکراین ادامه داشته و به طور میانگین در هر روز نزدیک به 40 هدف مورد اصابت موشکهای روسی قرار گرفته است. روسها در این حملات بر موشکهای بالستیک تاکتیکی برد کوتاه و موشکهای کروز خود متکی بودند و اهداف هم شامل مواضع پدافند هوایی و رادارها، فرودگاه ها و انبارهای مهمات و برخی مراکز فرماندهی اوکراین بوده است.
به موازات این حملات یگانهای زرهی روسیه از چند محور به خاک اوکراین وارد شدند. از شمال و از خاک کشور بلاروس به سمت کیف پایتخت اوکراین، از شمال شرق به سمت سومی و خارکف (به عنوان قلب صنعتی اوکراین)، از شرق و مناطق جدایی طلب و از جنوب از شبه جزیره کریمه به دو سمت. میزان مقاومت اوکراینی ها در برابر روسها هم در این مناطق متفاوت بوده و با وجود پیشروی های قابل توجه در جبهه های شرقی و جنوبی و برخی نواحی شمالی، مقاومتهای قابل توجهی در خارکف و کیف علیه روسها شکل گرفته است. توپخانه و راکت اندازهای روسی در تمامی این محورها به عنوان یگان پشتیبان حضور داشته و به آتشباری روی مناطق حضور نیروهای اوکراین پرداخته اند.
در 10 روز گذشته و بر اساس تصاویر منتشره تلفات رزمی قابل توجهی به ادوات زمینی روسیه وارد شده است. هرچند بیشتر این ادوات از نمونه های قدیمی و بهسازی شده بودند اما گیرافتادن ستونهای نظامی روسی در کمین اوکراینی ها آن هم نه یک بار بلکه چند بار در سال 2022 و برای کشوری که مدعی قدرت دوم نظامی جهان است بسیار عجیب بود که البته ریشه در جای دیگری دارد که به آن می پردازیم.
یگانهای بالگردی روسیه هم که فیلمهای پرواز دسته های بیش از 20 فروندی آنها در روزهای منتهی به شروع جنگ به طور گستردهای پخش شده بود در جنگ حضور فعالی داشته و در عملیات انتقال نیرو و نیز درگیری با قوای زرهی و زمینی اوکراین شرکت کرده اند. البته تلفات متعددی هم برای یگان بالگردی ارتش روسیه ثبت شده است که حتی شامل نمونه های پیشرفته مانند کاموف52 می شود.
آنچه از عملکرد ارتش روسیه در این جنگ موجب تعجب است درس نگرفتن از جنگ جهانی سوریه است که روسها هم از سال 2015 در آن حاضر بودند. عدم استفاده مؤثر از پهپاد برای شناسایی دشمن، عدم استفاده از ادوات با حجم آتش بالا برای خنثی کردن کمین اوکراینیها و عدم پوشش هوایی ستونهای نظامی با بالگرد و نیز عدم پوشش هوایی مؤثر با کلکسیونی از انواع هواپیماهای شکاری میگ و سوخو و نیز با تجهیزات پدافند هوایی از مواردی بود که رخ دادن آن برای ارتش روسیه دور از ذهن بود.
هر چند در روزهای اخیر فعالیت هواپیماهای روسی سوخو 30 و 34 بیشتر شده اما تلفات این هواپیماها نیز نشان داد عدم استفاده از بمبهای نقطه زن و دورایستا و پرواز در ارتفاع پایین در معرض آتش موشک های دوش پرتاب که به تعداد زیادی در اختیار اوکراینیها قرار گرفته سبب تلفات این هواپیماهای پیشرفته هم میشود.
نقشه نیویورک تایمز از پیشروی نیروهای روسیه در اوکراین / رنگ آبی نیروگاههای هستهای اوکراین رنگ قرمز مناطقی که به تصرف روسیه درآمدهاندآخرین بهروزرسانی این نقشه مربوط به 4 مارس یعنی روز نهم جنگ اوکراین است.
البته در روزهای اخیر روسها پهپاد شناسایی - رزمی اوریون را وارد نبرد کرده و فیلمی هم از حضور سامانه تور - ام2 در حالت فعال در کنار ستون نظامی روسیه دیده شده است که نشان میدهد فرماندهان این کشور که احتمالاً به تجربیات همقطارانشان در سوریه و البته جنگ قره باغ دسترسی نداشته اند، تدابیری برای کاهش تلفات خود اندیشیده اند!
عملکرد اوکراین در برابر طوفان سرخ
اوکراینی ها در شروع جنگ اعلام کردند که 200 هزار نفر نیروی روس را در مرزهای خود مشاهده می کنند و تصور بر این بود که با توجه به ضعفهای مختلف ارتش اوکراین خصوصاً در عرصه پدافند هوایی این جنگ خیلی زود یکسره خواهد شد. اما همانطور که تجربه جنگهای سال 2001 در افغانستان، 2003 در عراق و جنگ سوریه نشان داد در عرصه زمینی اغلب کار مطابق با ارزیابی های روی کاغذ پیش نمی رود.
اوکراینیها در دفاع سرزمینی خود هر چند با اعتماد به نفس پایین و بدون یک طرح همه جانبه شروع کردند اما وارد کردن ضربات به یگانهای ارتش روسیه کار را به جایی رساند که پوتین فرمانده عالی رتبه ارتش خود را برکنار کند. تسلیم و پیوستن واحدهایی از ارتش اوکراین به روسیه هم سبب شد تا پیشروی آنها در برخی مناطق تسهیل شود. به علاوه گسترده شدن واحدهای نظامی اوکراین در مناطق شهری و مسکونی که با ارزیابی از عدم تمایل روسها به کشتار غیرنظامیان اوکراینی شدت گرفت هم سبب دشواری انهدام این واحدها توسط روسیه شد.
همان عدم اعتماد به نفسی که روی زمین در واحدهای ارتش اوکراین مشاهده شد در روزهای اول در یگانهای هوایی این کشور نیز مشاهده می شد این درحالی بود که روسها قدرت هوایی خود را به شکل تمام عیار وارد صحنه نکردند و نشانه آن هم فعال شدن پهپادهای بیرقدار توسط ارتش اوکراین بود. البته روسها از زهردار بودن این پهپاد مطلع بودند و حمله به مقر استقرار این پهپاد در همان روزهای اول هم به همین دلیل صورت گرفت اما این کار تمام کننده نبود و پوشش هوایی ضعیف روسها سبب شد تا این پهپاد به کمک مهمات هواپرتاب خود که به برد نزدیک به 15 کیلومتر هم می رسد بتواند علیه ستونهای نظامی روسیه به صورت محدود به موفقیتهایی در شکار اهداف دست یابد.
همین پوشش هوایی ضعیف می توانست راه را برای وارد کردن ضربات سنگین توسط نیروی هوایی اوکراین باز کند که در هر صورت رخ نداد و البته فعالیتهای نیروی هوایی هر دو طرف به مرور بیشتر شد. این امر از افزایش تلفات هواپیماهای هر دو طرف در روزهای اخیر هم مشهود است.
در عرصه موشکی، اوکراینیها اقدام به شلیک موشک توچکا به یک فرودگاه در خاک روسیه کردند که به انهدام و آسیب دیدن تعداد اندکی از هواپیماهای شکاری روس منجر شد اما به سبب برد کم این موشکها حسابی روی توان موشکی اوکراین نمیتوان باز کرد. از موشکهای کروز به ارث رسیده از شوروی هم خبری در دست نیست و این امر در کنار نابود کردن موشکهای برد بلند بالستیک از جمله پشیمانیهایی است که مسئولان اوکراین لب به اعتراف آن گشودند.
تصاویری از قبل و بعد حملات در شهرهای مختلف اوکراین
با وجود اینکه در سالهای گذشته اخباری از توسعه موشکهای بالستیک سوخت جامد در اوکراین با حمایت مالی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس شنیده می شد و نمونه این محصولات در نمایشگاه های دفاعی دیده شده بود اما خبری از شلیک حتی یک تیر از این چنین موشکهایی به اهدافی در خاک روسیه مخابره نشده است.
اوکراینی ها یک موشک ضد کشتی به نام نپتون هم توسعه داده بودند که در روزهای گذشته یک خبر از شلیک آن منتشر شد. با توجه به اینکه روسیه هنوز محور جنگ در اودسا در جنوب غربی اوکراین را فعال نکرده و قطعاً این امر با حضور یگانهای دریایی رخ خواهد داد، عملکرد مطلوب موشکهای ضد کشتی می تواند نقش مهمی در ممانعت از موفقیت روسها در این جبهه داشته باشد. امری که در برخی کشورها انواع موشکهای کروز، مین های دریایی و موشکهای بالستیک ضد کشتی برای آن اندیشیده شده است.
مرور کلی روند 10 روزه جنگ
در مطالب این بخش از منابع مختلف از جمله خبرگزاریها و کانالهای تلگرامی مختلف استفاده شده است. بدیهی است حتی آمارهای رسمی اعلام شده از سوی دو طرف جنگ ممکن است بعداً اصلاح شود.
روز اول:
تهاجم روسیه به اوکراین یا عملیات ویژه نظامی برای دفاع از دونباس و جلوگیری از ادامه حملات اوکراین به دو منطقه استقلال طلب، با حملات موشکی روسها به زیرساختهای نظامی اوکراین در نقاط مختلف این کشور به صورت همزمان آغاز شد.
پیشروی سریع زمینی در چند جبهه صورت گرفت. مقاومت پراکنده نیروهای اوکراینی هم در برخی مناطق مشاهده شد. هلی برن ناموفق نیروهای روس به پایتخت اوکراین از اتفاقات خاص روز اول جنگ بود.
پنتاگون از شلیک 160 موشک روسی در این روز به اهدافی در اوکراین خبر داد. خبر تصویب اعطای کمک 600 میلیون دلاری به این کشور توسط آمریکا هم توسط رسانه ها اعلام شد. مقامات اوکراین از توزیع 10هزار قبضه سلاح سبک بین مردم برای دفاع در برابر روسها خبر دادند. نظامیان روس در این روز یک جزیره در نزدیکی بندر اودسا در جنوب غرب اوکراین و فرودگاه آنتونف در نزدیکی پایتخت این کشور را تصرف کردند.
حرکت کاروانهای نظامی ارتش روسیه در اطراف کیفروز دوم:
قوت گرفتن تهاجم روسیه از جبهه شمالی به منظور تصرف کیف پایتخت اوکراین ضمن ادامه پیشروی ولی با سرعت کمتر نسبت به روز اول در جبهه جنوبی و شرقی جریان کلی رخ داده در این روز بود.
افزایش تلفات نیروهای روسی با افزایش انسجام عملکرد ارتش اوکراین هم مشاهده شد. روسها از انهدام 211 زیرساخت، چهار هواپیمای رزمی سوخو (مدل نامشخص) و چهار هواپیمای بدون سرنشین (احتمالاً بیرقدار ساخت ترکیه) و سقوط یک سوخو25 روسیه خبر دادند.
در مقابل، معاون وزیر دفاع اوکراین مدعی شد نیروهای این کشور تاکنون 80 تانک، 10 جنگنده، 7 بالگرد و 516 خودروی نظامی روسیه را منهدم کردهاند. وی همچنین ادعا کرد که تاکنون 2800 نظامی روسیه در درگیری با نیروهای اوکراینی کشته یا زخمی شدهاند؛ آماری که حداقل در بخش تجهیزاتی عجیب و دور از واقعیت به نظر می رسد. به گفته برخی منابع تعدادی سلاح ضد زره NLAWبین مدافعان شهر کیف برای مقابله با نیروهای زرهی روسه توزیع شد.
روز سوم:
پیشروی قابل توجه روسها به سمت بندر مهم ماریوپول در جنوب اوکراین و سکون نسبی در جبهه شمالی در اطراف کیف و توقف پیشروی روسها در جبهه شرقی با افزایش مقاومت اوکراینی ها روند کلی اتفاقات این روز بود.
تلفات تجهیزاتی روسها در چند کمین نیروهای اوکراینی مجهز به تسلیحات ضد زره و بروز مشکل کمبود سوخت در برخی واحدهای زمینی روسیه مشاهده شد. وزیر کشور اوکراین اعلام کرد تا این روز 25هزار قبضه سلاح به همراه 10 میلیون فشنگ بین مردم توزیع شده است.
روسیه از شلیک به 6 شناور اوکراینی مهاجم به سمت شناورهای روسی خبر داد. اخبار حمایت های تسلیحاتی کشورهای مختلف اروپایی از اوکراین با ارسال موشکهای پدافند هوایی و ضد زره هم در این روز منتشر شد.
سخنگوی وزارت دفاع روسیه امروز شنبه اعلام کرد که نیروهای مسلح روسیه 821 مورد از تاسیسات زیرساختاری نظامی در خاک اوکراین را هدف قرار داده و خسارات جدی به آنها وارد کردند.
به گفته وی، از جمله این اهداف 14 فرودگاه نظامی، 19 پست فرماندهی و مرکز ارتباطی، 24 سامانه موشکهای ضدهوایی و 48 ایستگاه راداری است. کوناشینکوف افزود: هفت فروند هواپیمای جنگی، هفت فروند بالگرد و 9 هواپیمای بدون سرنشین ارتش اوکراین سرنگون شدند. همچنین 87 دستگاه تانک و سایر خودروهای زرهی رزمی، 28 موشک انداز چندگانه، 118 دستگاه خودروی ویژه نظامی منهدم شد. به گفته وی، ناوگان نیروی دریایی روسیه نیز 8 قایق نظامی نیروهای دریایی اوکراین را منهدم کردند.
این تصویر مربوط به 4 مارس 2022 یعنی روز نهم جنگ اوکراین است
روز چهارم:
پیشروی واحدهای زمینی ارتش روسیه در تمامی جبهه ها و شروع دور زدن شهر خارکف از سمت جنوب شرق و حرکت به سمت داخل اوکراین از اخبار کلی این روز بود. کاهش فاصله واحدهای زمینی تا کمتر از 40 کیلومتری بندر ماریوپل از سمت غرب و مقاومت شدیدتر اوکراینی ها نسبت به قبل در شمال پایتخت و تلفات زرهی روسیه در این روز مشاهده شد.
اوکراینی ها در این روز موفق به شکار سامانه های پدافندی روسی در ستونهای نظامی آنها توسط پهپاد شدند. وزارت دفاع روسیه از افزایش اهداف نظامی هدف قرار گرفته اوکراینی به 1067 مورد خبر داد. اخباری از شلیک موشک اسکندر از خاک بلاروس به اوکراین هم منتشر شد.
به گفته پنتاگون تا به این روز از جنگ روسها فقط از دو سوم نیروهایی که پشت مرزهای اوکراین جمع کرده بودند استفاده کرده اند. همچنین برخی منابع از شلیک 320 موشک روسی به اهداف مختلف در اوکراین خبر دادند.
روز پنجم:
کاهش پیشروی روسیه در محورهای مختلف، اقدام به حرکت به سمت جنوب غربی کیف، حملات توپخانه ای در اطراف خارکف به سمت نقاط مقاومت شناسایی شده اوکراینی ها، نزدیک تر شدن به بندر ماریوپل و ادامه کمینهای اوکراینی ها در پشت خطوط مقدم به کاروانهای نظامی ارتش روسیه از روندهای کلی مشاهده شده در این روز بود.
در این روز شبکه خبری CNN از انتشار تصاویر ماهواره ای از کاروان نظامی روسیه به طول 64 کیلومتر در نزدیکی کیف خبر داد. آمار ادعای دو طرف از تلفات یکدیگر در تصویر زیر ارائه شده است.
روز ششم:
در این روز اخباری از بمباران و گلوله باران خارکف به مدت 4 ساعت منتشر شد. همچنین مناطق شمالی و غربی جمهوری خلق دونتسک که از سوی روسیه به رسمیت شناخته شده است، بامداد امروز هدف بمباران سنگین ارتش اوکراین قرار گرفت.
پیشروی اندک در شمال از اطراف چرنیشف به سمت جنوب، پاکسازی مناطق تصرف شده در جبهه شمال شرقی، تکمیل تقریبی محاصره بندر ماریوپل و درگیری شدید در این محور، قطع دسترسی اوکراین به دریای آزوف با تصرف سواحل در این ناحیه، سکون نسبی در جبهه های زمینی در ساعات پایانی روز و افزایش حملات موشکی و توپخانه ای روسها به مواضع اوکراینی ها از روندهای کلی جنگ در این روز بود.
ضد هوایی «پنتسیر1» روسیه در دست سربازان اوکراینی
به گفته سخنگوی رسمی وزارت دفاع روسیه از آغاز عملیات ویژه روسیه در اوکراین برای حفاظت از دونباس 1146 مورد از تأسیسات و زیرساختهای اوکراین هدف قرار گرفته است که شامل 31 پست فرماندهی و مرکز ارتباطی، 81 سامانه موشکی مختلف و 75 ایستگاه راداری است. به گفته وی 311 دستگاه تانک و سایر ادوات زرهی، 42 هواپیما و بالگرد در هوا و روی زمین، 267 دستگاه خودروی رزمی و 147 قبضه توپ و خمپاره نابود شده است.
در این روز پوتین رئیس جمهور روسیه دستور آماده باش به یگانهای موشکی قاره پیمای اتمی برای هرگونه مواجهه احتمالی با غرب را صادر کرد. این دستور واکنشهای طرفهای غربی را در بر داشت. همچنین سه عضو اروپایی ناتو (بلغارستان، لهستان و اسلواکی) اعلام کردند 70 جنگنده در اختیار اوکراین قرار می دهند.
براساس اطلاعات ارتش اوکراین، بلغارستان 16 جنگنده میگ29 و 14 هواپیمای تهاجمی سوخو25، لهستان 28 جنگنده میگ29 و اسلواکی هم 12 جنگنده از این نوع را در اختیار اوکراین قرار خواهند داد.
روز هفتم:
شروع مجدد پیشروی روسیه در تمامی جبهه ها به جز کیف، تلاش برای دور زدن خارکف، حرکت به سمت شهر خرسون در جبهه جنوبی و تصرف چند شهر کوچک، پیشروی نیروهای مناطق جدایی طلب جنوب شرقبه سمت داخل اوکراین و ماریوپل رخدادهای کلی این روز بود. اخباری از مشاهده شدن ناوهای ارتش روسیه در نزدیکی بندر اودسا که تنها جبهه باز نشده توسط روسیه از شروع جنگ بوده است منتشر شد. کاهش تلفات نیروهای روسی نسبت به روزهای گذشته مشاهده شد.
سخنگوی وزارت دفاع روسیه اعلام کرد تا این روز 1502 هدف نظامی در اوکراین منهدم شده است. اوکراینی ها هم از انهدام دو هواپیما و یک جنگنده روس خبر دادند. وزارت دفاع استونی هم از تحویل دومین محموله موشکهای ضد زره جاولین به اوکراین خبر داد.
روز هشتم:
کاهش مجدد و قابل توجه شعله جنگ در تمامی محورهای زمینی، مشاهده تحرکات بیشتر در اطراف بندر مهم اودسا، ادامه دادن حملات هوایی و توپخانه ای ارتش روسیه در مناطق مختلف، پیشروی های جزئی در برخی محورها توسط قوای زمینی روسیه از روندهای کلی جنگ در این روز بود.
خبر کشته شدن یک ژنرال بلندپایه روس از فرماندهان نیروی هوافضای روسیه توسط تک تیراندازان اوکراینی از اخبار مهم این روز بود. به علاوه اوکراینی ها از انهدام 20 خودروی زرهی روسیه خبر دادند.
مقامات پنتاگون اعلام کردند روسیه از ابتدای درگیری تاکنون 480 موشک مختلف به اهدافی در اوکراین شلیک کرده اند. سخنگوی وزارت دفاع روسیه در این روز اعلام کرد کوناشینکوف، همچنین گفت، از آغاز عملیات ویژه، نیروهای مسلح روسیه بیش از 1600 تأسیسات نظامی در اوکراین را منهدم کردهاند که شامل 62 پست کنترل و مرکز ارتباطی نیروهای مسلح اوکراین،39 سامانه موشکی و ضدهوایی،52 ایستگاه رادار، 49 فروند هواپیمای مستقر در زمین، 13 فروند هواپیما در هوا، 606 دستگاه تانک و خودروهای زرهی، 67 سامانه موشک انداز چندگانه، 227 قبضه توپ و خمپاره صحرایی، 405 دستگاه خودروی ویژه نظامی و 53 هواپیمای بدون سرنشین بوده است.
روز نهم:
تلاش روسیه برای ادامه پیشروی ها هرچند اندک از محورهای مختلف، تصرف نیروگاه هسته ای زاپاروژیا در جنوب اوکراین و تصرف ساحل شرقی رودخانه دنیپر، شروع حرکت روسها به سمت مرکز اوکراین از نواحی تصرف شده جنوبی، ادامه کمین های ارتش اوکراین در نواحی مختلف، ادامه حملات هوایی روسیه در نواحی مختلف رخدادهای کلی جنگ در این روز بود. موفقیت اوکراینی ها در ساقط کردن سه هواپیمای سوخو25 و یک تا سه بالگرد روسی و دستورهایی برای تخلیه مردم از شهر ماریوپل از سوی مسئولان آن از خبرهای این روز بود.
سخنگوی ستاد کل نیروهای مسلح اوکراین اعلام کرد 39 هواپیما و 40 بالگرد روسی از ابتدای درگیری ها منهدم شده که البته اسنادی برای این ادعا ارائه نکرد. روزنامه نیویورک تایمز اعلام کرد که آمریکا با حدود 14 هواپیمای باری محموله های تسلیحاتی را به فرودگاهی در نزدیک مرز اوکراین منتقل کرده است که شامل موشک های جاولین و مهمات دیگر به ارزش 350 میلیون دلار بوده است.
در این روز اوکراین از کشته شدن 10 هزار سرباز روسی از ابتدای جنگ خبر داد که بدون ارائه هر گونه اسنادی بود. رئیس کشور چچن رمضان قدیروف هم از تصرف یک پایگاه نظامی بزرگ اوکراین توسط نیروهای اعزامی این کشور خبر داد که علاوه بر مقادیر زیادی سلاح و مهمات، 7 دستگاه تانک و 12 خودروی زرهی هم در آن وجود داشته است. اوکراینی ها هم غنیمتهایی در این روز داشتند از جمله یک واحد سامانه پدافند هوایی متحرک پنتسیر - اس1 روسی.
موشک انداز چندگانه منهدم شده ارتش روسیه در خارکف، اوکراین
روز دهم:
تلاش روسها برای نزدیک تر شدن به کیف، پیشروی هایی در شهرهای جنوبی اوکراین، فعال شدن جدایی طلبان غرب اوکراین در نزدیکی اودسا، فعالیت ادامه دار جنگنده ها و بالگردهای روسی و ساقط شدن سه جنگنده از انواع سوخو30 و 34 و دو تا 5 بالگرد روسی و یک پهپاد برد بلند اورلان از اخبار روز دهم جنگ بود.
سخنگوی وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که چهار جنگنده سوخو27، یک سوخو25، یک بالگرد میل8، یک پهپاد بیرقدار و 5 ایستگاه رادار و 2 سامانه بوک اوکراین توسط ارتش روسیه منهدم شده است. سرنگونی هواپیماهای سوخو27 که بیشتر مأموریت نبرد هوایی دارند نشان دهنده گسترش نبرد هوایی و تلاش مسکو برای حفظ آسمان اوکراین است.
وی اعلام کرد که تا این مقطع از جنگ در مجموع 2119 مورد از تأسیسات و زیرساختهای اوکراین توسط ارتش روسیه هدف قرار گرفته است. همچنین روسها یک پایگاه نظامی اوکراین در اطراف شهر خرسون را تصرف کردند که در آن موشک ضد تانک و انواع مهمات دیگر وجود داشته است.
در این گزارش تلاش شد تا اطلاعات کلی از زمینه های جنگ روسیه و اوکراین و روندهای مشاهده شده و برخی از مهمترین اتفاقات رخ داده در ده روز اول جنگ ارائه شود.
تا به اینجا پیش بینی های مختلفی از روند حملات روسیه و زمان تصرف مناطق مختلف غلط از آب درآمده و البته موارد دور از ذهن هم رخ داده است. به عقیده برخی تحلیلگران بیش از همه آمریکا از این جنگ سود می برد که اولاً هزینه های مادی و اعتباری فراوران تحمیل شده به روسیه، به مشکل برخوردن بازار انرژی روسیه در اروپا و تحت فشار قرار گرفتن اروپا برای همراهی بیشتر با آمریکا از دستاوردهای این جنگ برای این کشور است.
اجماع جهانی دیپلماتیک و اتحاد اروپا در برخی انواع حمایت از اوکراین و تلاش برای جمع آوری نیروهای جنگجو از خارج از دیگر مواردی است که سود آن برای آمریکا و ضرر آن برای کشورهای درگیر در این منطقه خواهد بود. برخی تحلیلگران از افزایش قاچاق سلاح حتی شامل موشکهای مختلف پدافند هوایی و ضد زره در هفته ها و ماه های آتی خبر می دهند که سبب اشاعه ناامنی بیشتر در نقاط مختلف جهان می شود.