هفت اکتبر چه بر سر اسرائیل آمد؟
مقامات اسرائیلی که همواره بر این نکته تأکید کرده‌اند که اسرائیل باید به عنوان یک سگ هار دیده شود تا کسی جرات مزاحمت نداشته باشد، پس از عملیات هفتم اکتبر و ناکامی در دکترین امنیتی خود، اکنون اعلام می‌کنند که اسرائیل دیگر برای مسلمانان ترسناک نیست.
عملیات حماس در تاریخ 7 اکتبر 2023 با نام "طوفان الاقصی" به یکی از بزرگترین شکست‌های اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل تبدیل شد. نیروهای مقاومت غزه با نفوذ از طریق خشکی، دریا و آسمان به اراضی اشغالی 1948 وارد شدند.
«گیورا آیلاند» رئیس پیشین واحد اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل (آمان) بعد از عملیات هفتم اکتبر گفت که بازدارندگی اسرائیل را از بین‌رفت. این ژنرال اسرائیلی در تحلیل خود از عملیات هفت اکتبر گفته بود: «3 نکته در این رویداد وجود دارد که از این لحظه شکستی سخت به‌نظر می‌رسد و باید بعد‌ها مورد بررسی قرار گیرد.
اول: قاعدتا از نظر اطلاعاتی. اینجا تنها صحبت از گروهی پنج‌نفره نیست، بلکه صبحت از حمله دو گردان کماندو به‌شدت هماهنگ است که از شلیک راکت و چتر استفاده کردند و سعی کردند از طریق دریا وارد شوند. صحبت از عملیاتی واقعی است که اطلاعات اسرائیل چیزی از آن نمی‌دانست.»
گیورا آیلاند در مصاحبه هشت اکتبر 2023 خود با کانال 12 تلویزیون اسرائیل افزود: «نکته دوم، سامانه دفاع از دیوار حائل است که فروپاشید. نه فقط فروپاشید، بلکه یک نفر در طرف مقابل اصلا به مرحله درگیری با آنها نرسید که این در گذرگاه ایذر (بیت حانون) و دیگر گذرگاه‌ها نیز رخ داد.»
آیلاند اشاره کرد: «مورد سوم: مدیریت حادثه است. بعد از چند ساعت از وقوع این رویداد، موفق نشدند بر افراد مسلح چیره شوند. این‌طور می‌توان درکش کرد که، چون رویداد در 22 شهرک و اردوگاه ارتش بود، [امکان‌پذیر نبود].»
«عاموس هرئیل» تحلیلگر نظامی روزنامه عبری «هاآرتص» نیز یک روز بعد از عملیات طوفان الاقصی (هشت اکتبر 2023) در این باره نوشت: «جنبش حماس اقدام به حمله‌ای غافلگیرانه و مؤثر کرد که دستگاه اطلاعاتی اسرائیل را به طور کامل غافلگیر ساخت و دیدگاه دفاع عملیاتی در مزر‌های غزه را نابود کرد... آن رویکرد اسرائیل در زمینه سیاسی و استقرار نیروهای دفاعی و آمادگی آنها برای غافلگیری‌ها فروپاشید. قطعا بازدارندگی و هشدار اطلاعاتی در کار نبوده است.»
عملیات هفتم اکتبر و پیامد‌های بعد از آن نه‌تن‌ها در سطح اطلاعاتی و امنیتی که در سطح اقتصادی نیز آسیب بسزایی به اسرائیل وارد کرد. در نتیجه تشدید رویارویی چند جبهه با اسرائیل برای کل سال 2024 رشد اقتصادی این رژیم نزدیک به صفر یا صفر پیش‌بینی شده است.
مسلمانان دیگر از اسرائیل نمی‌ترسند
«موشه دایان» ژنرال اسرائیلی (20 مه 1915 - 16 اکتبر 1981) همواره می‌گفت: «اسرائیل را باید به عنوان یک سگ هار دید که بسیار خطرناک است، از همین رو نباید مزاحم آن شد.».
اما «زوی هاوزر» نایب رئیس کمیسیون و امنیت و روابط خارجی پارلمان اسرائیل (کنست) در یادداشتی که روزنامه «اسرائیل هیوم» آن را در سال جاری میلادی منتشر کرده است، به این باور رسیده است که اکنون وضعیت فرق کرده است و اسرائیل دیگر ترسناک نیست.
او می‌نویسد: «پیروزی بدون بازدارندگی کامل نمی‌شود، چراکه شکست هفتم اکتبر تنها به از دست رفتن حدود 1200 اسرائیلی محدود نمی‌شود، بلکه اساسا باعث تغییر نگاه‌ها به اسرائیل در مفهوم راهبردی منطقه‌ای می‌شود؛ یعنی اسرائیل دیگر از نظر بازیگران خاورمیانه ترسناک نخواهد بود.»
زوی هاوزر ادامه می‌دهد: «در اکتبر 1973 به دنبال جنگ، تصویر خاورمیانه‌ای که در آن یهودیان به دریا انداخته می‌شوند کنار زده شد و در هفتم اکتبر 2023 افراد مسلح تویوتاسوار و آرپی‌جی‌دار غزه بار دیگر تصور نیم‌میلیارد مسلمانان اطراف سرزمین یهودیان را که تنها 10 میلیون نفر جمعیت دارد، تسخیر کردند.
تعداد زیادی از مردم منطقه به این باور رسیده‌اند زمان آن رسیده که دیگر نباید از اسرائیل ترسید. این یک تحول نگران‌کننده است که حمله هفت اکتبر باعث آن شده است.»
هاوزر می‌افزاید: «از نظر تحلیلی، می‌تواند نیمی از این مسئله به دلیل فروپاشی قطعی قدرت بازدارندگی اسرائیل در منطقه باشد و این ترس انعطاف اسرائیل در ارتباط با تبعات این کارزار را محدودتر می‌کند. اسرائیل همچنین اکنون نیاز به پیروزی دارد؛ یک پیروزی قطعی، زیرا تساوی به‌مثابه شکستی خطرناک خواهد بود.»
این مقام اسرائیلی می‌گوید: «سران اسرائیل باید درک کنند که ما اکنون نیاز نداریم تنها به ایجاد احساس پیروزی در مردم بسنده کنیم، بلکه باید تمرکزمان بر تصور میلیون‌ها نفری باشد که در اطرافمان هستند؛ آنان که باید پیروزی اسرائیل در ذهنشان تثبیت شود.»
اسرائیل برای بقا «همچنان» به آمریکا نیاز دارد
«مارتین اندیک» سفیر پیشین آمریکا در تل‌آویو نیز از دیگر افرادی بود که بعد از عملیات هفتم اکتبر کلیدواژه «از دست رفتن بازدارندگی» در مصاحبه او با روزنامه اسرائیلی «یدیعوت آحارانوت» تکرار شد.
او در این مصاحبه گفت حمله غافلگیرکننده حماس به شهرک‌های اسرائیلی جهان را به 50 سال قبل یعنی به اکتبر 1973 باز می‌گرداند و «مجددا نشان می‌دهد وضعیت خاورمیانه تغییری نکرده است و تداوم موجودیت اسرائیل به آمریکا و حمایت‌های آن بستگی دارد.»
اندیک که پیشتر نیز به عنوان فرستاده سابق صلح آمریکا در خاورمیانه فعالیت داشته است، در ادامه این مصاحبه می‌افزاید: «تشابه زیادی بین جنگ یوم کیپور و این مصیبت وحشتناک که در نبرد طوفان الاقصی رخ داد، وجود دارد. عنصر غافلگیری و شکست اطلاعاتی اگرچه در این دو جنگ جزئیات متفاوتی داشتند، اما بسیار شبیه یکدیگر بودند.»
سفیر سابق آمریکا ادامه می‌دهد شکست بزرگ در شکل دفاع در برابر حمله غافلگیرکننده حماس به شهرک‌های اسرائیلی در جنوب به دلیل «نبود قدرت بازدارندگی» و «اعتماد بیش‌ازحد اسرائیل به خودش» بود.
تاریک‌ترین روز اسرائیل
«افرایم گانور» تحلیلگر سیاسی و امنیتی روزنامه «معاریو» نیز دو روز بعد از عملیات هفتم اکتبر می‌نویسد: «ماه اکتبر سال 2023 به‌عنوان تاریک‌ترین، سخت‌ترین، فجیع‌ترین دوره در اسرائیل ثبت خواهد شد. این روز فجیع‌تر از 6 اکتبر 1973 است و هرگونه مقایسه با جنگ یوم‌کیپور اشتباه است.»
گانور ادامه می‌دهد: «چون در جنگ 1973 ارتش اسرائیل در برابر ارتش مصر، سوریه و عراق جنگید و در تقابل با صد‌ها تانک و بیش از یک میلیون سرباز دشمن و همچنین در برابر نیروهای هوایی که مجهز به جنگنده بودند و سامانه‌های موشکی کارآمد ضدهوایی بودند که توان نیروی هوایی ما را مختل کردند.»
او اضافه می‌کند: «در مقابل، در روز هفتم اکتبر سال 2023 ده‌ها جنگجو با پای پیاده، کامیون یا با موتور سیکلت وارد اسرائیل شدند و به آسانی از دیوار‌ها عبور کردند بخصوص آن موانع نظامی گران‌قیمت و توانستند 22 شهرک را به اشغال خود درآورند.»
افرایم گانور در پایان گفت: «رویداد‌های هفتم اکتبر نشان داد نهاد امنیتی اسرائیل، ارتش، اطلاعات نظامی و شاباک برهنه هستند و نظریه‌های دفاعی جنون‌آمیز را در هم شکست. همانطور که خط دفاعی بارلو شکست خورد، دیوار امنیتی گران‌قیمتی که بین نوار غزه و شهرک‌های اطراف برپا شده بود؛ همان که باعث ایجاد امنیتی پرازهوا شده بود، شکست خورد.»
ارتش اسرائیل: باید به شکست اعتراف کنیم
«دانیل هاگاری» سخنگوی ارتش اسرائیل نیز بعد از گذشت ماه‌ها از عملیات طوفان الاقصی وقتی که در نشستی مطبوعاتی حاضر شد، راهی جزء اعلام شکست نیافت.
هاگاری در یکی از نشست‌های مطبوعاتی خود که در میانه ماه جولای سال جاری میلادی برگزار شد، به‌صراحت گفت ارتش اسرائیل در دفاع از اسرائیلی‌ها در حمله 7 اکتبر ناکام بوده است.
او که به صورت ضمنی به اصل هشدار زودهنگام در دکترین امنیتی اسرائیل اشاره می‌کرد، افزود: «ساکنان شهرک بئیری به‌تن‌هایی چند ساعت با دشمن مواجه بودند و از طرف دیگر، نه ارتش توانست از آنها محافظت و نه برای این حمله آماده بود.»
هاگاری نیز جملات خود را این‌گونه به پایان برد: «اشتباهات بسیاری رخ داده است و ما باید اعتراف کنیم.»
این شکست محدود به حوزه نظامی و امنیتی نیست. برآورد می‌شود که نیم‌میلیون صهیونیست بعد از طوفان الاقصی هنوز به فلسطین اشغالی بازنگشته‌اند. مضاف بر این، مرکز امنیت و امور خارجه اورشلیم گزارش داد که «نتانیاهو در 12 ماه فقط برای اهداف جنگ‌طلبانه 112 میلیارد دلار از خزانه اسرائیل برداشت کرد». این رقم معادل همه مخارج یک‌ساله اسرائیل پیش از جنگ است.
