وام نهضت ملی مسکن در انتظار 700 میلیون تومان؛ بانک‌ها سنگ اندازی می‌کنند یا آستین همت بالا می‌زنند؟

به گزارش تابناک اقتصادی؛ بررسی نشان می‌دهد کشورمان با کمبود بیش از 6 میلیون مسکن روبه روست، در حالی که نیاز به ساخت و عرضه واحد‌های مسکنونی از سال 1396 تا سال 1405 مجموعا بیش از 10 میلیون و 500 هزار واحد ذکر شده است که ناشی از تقاضای انباشت مسکن، تقاضای جدید از محل ازدواج، نوسازی و بهسازی بافت فرسوده و ذخیره طبیعی بازار مسکن محاسبه می‌شود؛ بنابراین، ساخت سالانه حداقل 1.5 میلیون مسکن در چهار سال آینده، ضروری است. در این میان، با تعلل هشت ساله دولت تدبیر و امید در جهت افزایش عرضه مسکن از طریق ساخت و ساز، اجرای قانون مالیات بر خانه خالی و...، عملا در برابر افزایش تقاضا، موجی از گرانی در بازار مسکن رقم خورد؛ معضلی که حالا به جایی رسیده که سهم قابل توجهی از بودجه خانواده صرف تامین مسکن و اجاره خانه می‌شود.

پیشنهاد جدید برای افزایش مبلغ وام ساخت خانه

بر اساس این گزارش؛ وزیر راه و شهرسازی هفته گذشته از یک پیشنهاد بانکی جهت تسریع در ساخت و ساز‌ها در نهضت ملی مسکن خبر داد. به گفته قاسمی به‌دلیل تورم امکان پیش‌بینی قیمت تمام‌شده ساخت وجود ندارد و هزینه ساخت هر مترمربع 6 تا 7 میلیون با تورم امروز تمام می‌شود اگر تسهیلات نهضت ملی مسکن به 700 میلیون تومان برسد بخشی از مشکل رفع می‌شود که ما این موضوع را به دولت و شورای پول و اعتبار پیشنهاد داده‌ایم. قاسمی تاکید کرد: اقساط تسهیلات نهضت ملی مسکن 20 ساله و پلکانی است و براساس 50 درصد از هزینه‌های درآمدی خانواده‌ها پیش‌بینی شده است.

700 میلیون جدید روی میز بانکی‌ها

این پیشنهاد وزیر راه و شهرسازی در حالی روی میز شورای پول و اعتبار قرار گرفته است که در تاریخ 26 اردیبهشت ماه امسال نیز وزیر راه و شهرسازی از پیشنهاد افزایش مبلغ وام مسکن به 700 میلیون تومان خبر داده بود، ولی چند روز بعد، مدیرعامل بانک مسکن خبر از عدم موافقت شورای پول و اعتبار با افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن داد و تاکید کرد در حال حاضر این تسهیلات با همان سقف‌های قبلی اعطا می‌شود. این در حالی است که با توجه به افزایش نرخ اوراق تسهیلات مسکن، در این شرایط یک زوج تهرانی برای دریافت سقف 480 میلیون تومانی وام مسکن و وام جعاله، بایستی 134 میلیون تومان پرداخت کند تا وام مذکور را دریافت کند. مسلما این ارقام نشان از عدم اثرگذاری تسهیلات خرید مسکن دارد، ولی در این شرایط شورای پول و اعتبار بی خبر از آشفتگی بازار مسکن، اجازه افزایش سقف این تسهیلات به سقف 700 میلیون تومان را نمی‌دهد. این در حالی است که بانک‌ها به کارکنان خود، وام‌های چند صد میلیونی با نرخ بهره پایین، پرداخت می‌کنند.

اقساط وام 700 میلیونی چقدر خواهد بود؟

بر اساس این گزارش؛ پیشنهاد 700 میلیونی وزیر راه برای وام نهضت ملی مسکن در شرایطی است که با توجه به سازوکار فعلی بازپرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن و درصد سود‌های مختلف برای دهک‌های درآمدی، پیش بینی می‌شود که در صورت موافقت شورای پول و اعتبار با پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی میزان اقساط ماهانه وام 700 میلیون تومانی با سود 18 درصد و بازپرداخت 20 ساله 10 میلیون و 803 هزار تومان خواهد بود. به عبارت دیگر متقاضی در ماه دوازدهم سال بیستم حدود 2 میلیارد و 600 میلیون تومان باید به ازای وام 700 میلیون تومان پرداخت کند. کل سود این وام نیز یک میلیارد و 892 میلیارد تومان خواهد بود. به گزارش تسنیم، میزان اقساط ماهانه وام 700 میلیون تومانی با سود 5 درصدی 4 میلیون و 619 هزار و کل بازپرداخت یک میلیارد و 108 میلیون تومان خواهد بود. کل سود تسهیلات نیز 408 میلیون و 725 هزار تومان است.

دو مانع اساسی؛ از توان مالی مردم تا همراهی شبکه بانکی!

حال در این شرایط، سوال این است که متقاضیان خانه دار شدن در طرح دولت سیزدهم توان مالی بازپرداخت این اقساط را دارند؟ و سوال مهم‌تر اینکه آیا بانک‌ها در صورت موافقت شورای پول و اعتبار، سنگ اندازی در پرداخت این تسهیلات نخواهند داشت؟ پاسخ به این سوالات نیازمند شفاف سازی از سوی مسئولان مرتبط در وزارت راه و بانک مرکزی است. زیرا با نگاهی به عملکرد تسهیلات دهی شبکه بانکی در طرح نهضت ملی مسکن در سال گذشته، خبری از عمل به وعده تسهیلات دهی توسط نظام بانکی کشورمان در موضوع مهم مسکن نیست. به بیان دیگر، بررسی‌های خبرنگار ما نشان می‌دهد در شرایطی که قرار بود در سال 1400، تسهیلات نهضت ملی مسکن تا سقف 360 هزار میلیارد تومان توسط بانک‌های مرتبط پرداخت شود، ولی آمار نشان می‌دهد تنها در حدود 5 هزار میلیارد تومان از این تسهیلات پرداخت شده بود. موضوعی که می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله تعلل دولت روحانی در پیگیری و ابلاغ بانک مرکزی به شبکه بانکی جستجو کرد. زیرا با گذشت چندین ماه از ابلاغ قانون جهش تولید مسکن و الزام پرداخت 360 هزار میلیارد تومان به ساخت و ساز نهضت ملی مسکن، دولت روحانی با وقت کشی چندین ماه، بالاخره در آبان سال قبل، بانک مرکزی در قالب نامه‌ای خطاب به مدیرعامل‌های بانک‌های کشور، سهمیه بانکی و سقف فردی تسهیلات موضوع ساخت نهضت ملی مسکن را ابلاغ کرد. بر مبنای جزئیات این نامه، سقف فردی تسهیلات موضوع قانون جهش تولید مسکن در تهران 450 میلیون تومان، شهر‌های بالای یک میلیون نفر جمعیت 400 میلیون تومان، مراکز استان 350 میلیون تومان، سایر شهر‌های کشور 300 میلیون تومان و در روستا 250 میلیون تومان تعیین شد. علاوه بر تعیین سقف فردی سهمیه پرداختی هر بانک نیز در نامه بانک مرکزی قید شده که در جدول زیر قابل رویت است:

سخن پایانی

به هر ترتیب با گذشت بیش از یازده ماه از سال قبل، بررسی‌ها نشان از عدم همراهی بسیاری از بانک‌ها در عمل به قانونی داشت که مجلس شورای اسلامی در جهت حمایت از ساخت و عرضه مسکن تصویب کرده بود، به گونه‌ای که متاسفانه همان طور که بیان شد، با وجود انتقاد‌ها به شبکه بانکی، تنها رقمی در حدود 5 هزار میلیارد تومان از 360 هزار میلیارد تومان از سوی بانک‌های عامل پرداخت. به بیان دیگر، نظام بانکی در عمل به تکلیف قانونی خود برای پرداخت تسهیلات حوزه ساخت مسکن جامه عمل نپوشاند و همراهی نکرد؛ بی تفاوتی که از دولت گذشته، سنگ بنای آن گذاشته شد و در ادامه در دولت سیزدهم نیز به سرانجام قابل قبولی نرسید تا در نهایت تنها دود این عملکرد ضعیف به چشم مردمی برود که باید برای خرید خانه در بازاری که هرکس هر قیمتی را که بخواهد، مشخص می‌کند، نگران و ناامید باشند؛ بنابراین در این شرایط؛ اولا از شورای پول و اعتبار انتظار می‌رود که هرچه سریع‌تر نسبت به بررسی این پیشنهاد، جلسه تشکیل دهد و با افزایش مبلغ این تسهیلات به شرط همراهی در تعدیل نرخ سود و بازپرداخت اقساط آن موافقت کند و ثانیا از تجربه عدم همکاری شبکه بانکی با قانون جهش تولید مسکن در سال 1400 درس گرفته شود تا این بار در صورت تایید مبلغ وام 700 میلیونی، شاهد عدم همراهی بانک‌ها نباشیم و هرچه سریع‌تر تسهیلات به چرخه ساخت و ساز مسکن تزریق شود. به هر صورت رونق تولید مسکن، به تقویت بسیاری از صنایع و خدمات منجر خواهد شد و می‌توان به رشد اقتصادی نیز کمک کند.