کاظمی قمی: نرخ بنزین ارسالی به ونزوئلا از قیمت داخل گران‌تر بود / تهاتر تحریم را بی‌اثر می‌کند

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، زهرا مهران راد؛ صبح یک روز تابستانی آن هم از نوع کرونائی به همراه تیم رسانه ای خبرگزاری دانشجو عازم مرکز رسانه‌ای بنیاد عصر شدیم حوالی خیابان سئول؛ بعد از هماهنگی‌های لازم و رعایت تمام پروتکل‌های بهداشتی یا به زبان بهتر پروتکل‌های کرونائی به طبقه سوم و محل ملاقاتمان با "حسن کاظمی قمی" سفیراسبق ایران در عراق و دیپلمات با سابقه و فعال کشورمان هدایت شدیم. اتاقی در نهایت سادگی با یک میز کار و تصاویر از امام ومقام معظم رهبری. سر صحبت‌های غیررسمی مان با موضوع ارسال بنزین به کاراکاس باز شد؛ اینکه پشت پرده این ارسال و پای کار اصلی آن چه کسی یا کسانی بودند؟ و چه کسانی شاید چندان موافق آن نبودند و خلاصه اینکه در شرایط فعلی اقتصادی و فروش پایین نفت در ایران و فشار تحریم و کمبود چشمگیر بنزین در ونزوئلا این کار تا چه میزان حیاتی بود و نتیجه آن علی رغم همه شاخ و شانه کشیدن‌های ایالات متحده چه دستاوردهایی در حوزه اقتصادی و اقتدار راهبردی جمهوری اسلامی داشت. گفتگوی ما با اولین سفیر ایران پس از سقوط حزب بعث در عراق و سرپرست هیئت ایرانی در دور اول مذاکرات هیئت‌های ایرانی و آمریکایی درعراق دوساعتی زمان برد آن هم با محوریت ارسال بنزیین به ونزوئلا و ریزودرشت روابط ایران و عراق که بخش اول این گفتگو را در ادامه می خوانید: دانشجو: اهمیت و ضرورت همکاری تهران - کاراکاس در شرایط فعلی به ویژه تحریم دو کشور و تلاش‌های آمریکا برای منزوی کردن این دو کشور چه خواهد بود؟ کاظمی قمی: دو کشور ایران و ونزوئلا یک تلاش تاریخی با یکدیگر دارند و اقدام اخیر یعنی ارسال بنزین توسط ایران به ونزوئلا اتفاق جدیدی در عرصه همکاری‌های دو کشور به حساب نمی‌آید. با این حساب از لحاظ مالی و با توجه به تحریم‌ها و اقدامات یک جانبه آمریکا و راهبرد سقوط نظام انقلابی مادورو در کشور ونزوئلا آن هم به دلیل سیاست‌های یک جانبه گرایی در آمریکای لاتین و اینکه به دنبال آن هستند که اساسا دولت‌های مردم سالار در سراسر دنیا و به ویژه در اطراف خود را ساقط کنند و به جای آن‌ها دولت‌های وابسته را به حاکمیت برسانند از این رو ارسال نفتکش‌های حامل بنزین توسط جمهوری اسلامی به این کشور مسئله‌ای مهم محسوب می‌شود، اما همان طور که در ابتدای سخنان خود گفتم همکاری دو کشور موضوع جدیدی نیست اساسا تهران - کاراکاس دارای منافع زیادی در قبال همکاری با یکدیگر هستند. ایران و ونزوئلا نه تنها در مسئله تحریم بلکه در موضوعاتی مانند فلسطین و مقابله با یک جانب گرائی نگاه مشترک دارند دو کشور امروز در مسئله سیاست خارجی در بسیاری از موضوعات نگاه مشترک دارند که از جمله آن می‌توان به موضوع فلسطین، مقابله با سیاست‌های ایالات متحده، مسئله یک جانبه گرایی، حمایت از دولت‌های مستقل و... اشاره کرد و همه این‌ها سیاست مشابهی است که در نظام بین المللی بین دو کشور وجود دارد. از طرف دیگر دو کشور ایران و ونزوئلا در مجامع بین المللی از مواضع یکدیگر بهره می‌برند و ظرفیت همکاری بین دو کشور نیز ظرفیتی گسترده و فوق العاده است. از طرف دیگر جمهوری اسلامی بعد از پیروزی انقلاب تجربه خوبی در سازندگی کشور دارد و پیشرفت‌های علمی، فناوری، امنیتی و... در کشور ما همگی قابل انتقال به کشور‌هایی مانند ونزوئلاست. در حوزه زیرساخت‌های اقتصادی، دفاعی و امنیتی نیز هر دو کشور روحیه انقلابی و مردم سالاری دارند و حاکمیت موجود در هر دوی این کشور‌ها دموکراسی است و مسئله مشترک تازه بین دو کشور نیز این است که هر دو کشور این روز‌ها تحت فشار ایالات متحده هستند و تمام این مشترکات به ویژه موضوع آخر انگیزه همکاری دو کشور با یکدیگر را افزایش می‌دهد. با وجود سابقه تاریخی رابطه بین دو کشور که در دوران چاوز این همکاری اوج گرفت و علاوه بر حوزه سیاست خارجی در حوزه اقتصاد و تجارت نیز گسترش یافت بسیاری از بخش‌های خصوصی ایران در عمران، صنایع و تجارت در ونزوئلا ورود پیدا کرده و دستی بر آتش دارند. در زمان چاوز بود که جمهوری اسلامی مورد تحریم‌های ظالمانه از طرف آمریکا قرار گرفت و به واردات بنزین از ونزوئلا مبادرت ورزید این کشور در آن سال‌ها روزانه چیزی حدود یک میلیون و 200 هزار بشکه نفت تولید می‌کرد که امروز مشکل تحریم از طرف آمریکا و ناآرامی‌های داخلی مواجه است و از این رو بخش مربوط به صنایع دچار مشکلات نیروی انسانی و مسئله قطعه شده است و نهایتا با افت تولید بنزین مواجه است از این منظر همکاری تهران - کاراکاس نتایجی برد - برد برای هر دو کشور دارد و از جنبه تاثیرات راهبردی نیز بسیاری تعیین کننده است به این معنی که اقدامی مثل ارسال بنزین در شرایط فعلی ونزوئلا که آمریکا به دنبال سقوط دولت کاراکاس، تشدید تحریم ها، جلوگیری از صادرات نفت و کاستن از درآمد‌های نفتی این کشور است اقدامی بسیار مهم محسوب می‌شود. گذشته از این آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند که با ایجاد مشکلات معیشتی برای مردم با هدف ایجاد خیزش علیه حکومت چالش‌های امنیتی در مرز‌ها ایجاد کرده و در همین راستا به سقوط نظام در ونزوئلا دامن بزند. این در حالی است که در چنین شرایطی وقتی شما به یک تعامل تجاری دست می‌زنید آن هم به منظور شکستن اقدامات غیرقانونی آمریکا که هیچ نوع وجاهت بین المللی ندارد و با هنجار‌های حقوق بشری نیز همخوان نیست، قطعا شرایط مساعدی را تجربه خواهید کرد. آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند که با ایجاد مشکلات معیشتی برای مردم به سقوط کشیدن نظام در ونزوئلا را دامن بزند این در حالی است که در چنین شرایطی وقتی شما به یک تعامل تجاری دست می‌زنید آن هم به منظور شکستن اقدامات غیرقانونی آمریکا قطعا شرایط مساعدی را تجربه خواهید کرد. اقدامات مقابله به مثل ایران در برابرتهدیدات آمریکا؛ آنها را مجبور به عقب نشینی کرد در مسئله ارسال بنزین به ونزوئلا نیز آمریکایی‌ها به شدت به ایجاد فضاسازی روانی، رجزخوانی و تهدید روی آوردند و اعلام کردند در پوشش مبارزه با مواد مخدر دریای کارائیب را محاصره خواهند کرد. این در حالی است که در ورای این تهدیدات نفتکش‌های حامل بنزین ارسالی از سوی جمهوری اسلامی در همین آب‌ها پهلو گرفت و بنزین خود را تخلیه کرد. یکی از عوامل ناکارآمدی تهدیدات آمریکایی‌ها اقدامات مقابله به مثل جمهوری اسلامی بود به این معنا که ایران در اولتیماتومی به آمریکایی‌ها اعلام کرد هر نوع تعرضی به این نفتکش‌ها صورت بگیرد با واکنش قوی و مستحکم جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد خود این واکنش به شدت موثر بود به طوری که آمریکایی‌ها را وادار به عقب نشینی کرد. مرحله بعدی اقدام آمریکا در برابر ارسال بنزین به ونزوئلا تهدید و تطمیع ناخدای نفتکش‌های ایرانی بود براساس این روند بعد از به نتیجه نرسیدن رجزخوانی‌ها و اولتیماتوم‌ها آمریکایی‌ها شروع به تهدیدات و حتی تطمیع ناخدا‌های نفتکش‌های حامل بنزین به ونزوئلا شدند تا به این وسیله کاری کنند که کشتی‌ها به مقصد نرسد که البته هیچ کدام از این اقدامات به نتیجه نرسید بر همین اساس کاملا مشهود است که آمریکایی‌ها با افول ابهت و قدرت پوشالی خود در جهان مواجه شدند و خود این اقدام، شکست ادعا‌های پوشالی آمریکا را به اثبات رساند و جمهوری اسلامی نیز با اقتدار اعلام کرد که همکاری بین دو کشور در چارچوب همکاری‌های تجاری ادامه خواهد یافت و محدود به این چند کشتی نبوده است، چون اساسا نه نیاز مردم ونزوئلا مرتفع شده و نه دلیلی برای توقف همکاری در این سطح وجود دارد. این شرایط در چارچوب تعریف شده با توجه به نیاز‌های دو کشور و فرصت‌هایی که به نفع هر دوی آنهاست صورت گرفته و باید در جهت یک برنامه ریزی مدون و دراز مدت پیگیری شود. ارسال بنزین به ونزوئلا خط بطلانی بود برادعای کاهش فعالیتهای منطقه ای ایران بعد از حاج قاسم اساسا دولت ونزوئلا دولت مقاومی است و استقرار این نظام در آمریکای لاتین باعث دلگرمی حرکت‌های انقلابی در برابر اقدامات ظالمانه آمریکا در این منطقه شده است. طبیعتا از این منظر نیز حفظ و حمایت از این دولت در راستای پیامد‌های مثبتی است که در آمریکای لاتین رخ خواهد داد البته ذکر این نکته نیز مهم است که جمهوری اسلامی نیز در مسیری پایدار است که هیچ مولفه‌ای نمی‌تواند روی آن تاثیر بگذارد. این در حالی است که بعد از شهادت حاج قاسم دولت‌های معاند به شدت تبلیغ می‌کنند که جمهوری اسلامی دچار افول اقدامات خود در منطقه شده، اما حرکت‌های اخیر از جمله تقویت همکاری با ونزوئلا نشان داد که ایران همچنان پرتوان در مسیر مقاومت در برابر خواسته‌های آمریکا ایستاده است. بعد از شهادت حاج قاسم دولت‌های معاند به شدت تبلیغ می‌کنند که جمهوری اسلامی دچار افول اقدامات خود در منطقه شده، اما حرکت‌های اخیر از جمله تقویت همکاری با ونزوئلا نشان داد که ایران همچنان پرتوان در مسیر مقاومت در برابر خواسته‌های آمریکا ایستاده است در نتیجه در بعد نفع اقتصادی و همچنین نگاه راهبردی همکاری‌های خوبی بین دو کشور صورت گرفته که علی رغم خواست آمریکایی‌ها حتما ادامه خواهد یافت. بین ایران و ونزوئلا بحث کمک بلا عوض وجود نداشت / روابط براساس قواعد مرسوم تجاری بوده است دانشجو: حرف و حدیث‌های زیادی درباره وصول هزینه بنزین‌های ارسالی به کاراکاس به گوش می‌رسد، عده‌ای معتقدند جمهوری اسلامی تنها برای قدرت‌نمایی سیاسی،" بنزین رایگان" به ونزوئلا داده؛ عده‌ای دیگر معتقدند که ایران در قبال بنزین ارسالی به ونزوئلا چندین تن طلا تحویل گرفته است، کدام این روایات صحیح است؟ کاظمی قمی: اساسا مسیری که به آن اشاره کردیم در جهت عملیات روانی دشمن سعی می‌کند که به جامعه القائات خاص خود را داشته باشد اولا که ونزوئلا کشوری ثروتمند است و اگر کارنامه 200 ساله این کشور را از نظر بگذرانیم کاملا واضح است که این کشور در برهه‌های زمانی مختلف به سایر کشور‌ها در آمریکای لاتین کمک کرده و امروز به دلیل تحریم‌ها و شرایط امنیتی به وجود آمده که دچار مشکل شده است. لذا؛ نه ونزوئلا توقع هدیه و هبه از ایران دارد و نه ایران چنین اقدامی را در شرایط تحریمی انجام خواهد داد. مبلغ دریافتی بابت بنزین ارسالی به ونزوئلا حتی از قیمت بنزین در داخل کشور نیز گران‌تر بوده در مسئله بنزین از همان ابتدا موضوع فروش آن مطرح بود و مقامات ونزوئلایی نیز اعلام کردند که خواهان خریداری بنزین از ایران هستند و البته این کشور در بحث مواد غذایی، دارویی و معیشتی نیز تحت فشار سیاسی بود که در این زمینه‌ها نیز جمهوری اسلامی می‌تواند تعاملاتی را با ونزوئلا داشته باشد. اما در خصوص مسئله بنزین باید گفت تا امروز طرف ونزوئلایی دو قرارداد مهم در خصوص خرید بنزین از ایران امضا کرده است که مبلغ قرارداد اول را به صورت کامل تسویه کرده و آن را با قیمتی که پایه گذاری آن براساس قیمت جهانی است پرداخته کرده و تخفیف یا اغماضی در خصوص قیمت آن وجود نداشته است و مبلغ دریافتی از ونزوئلا حتی از قیمت بنزین در داخل کشور نیز گران‌تر بوده است. تخفیف یا اغماضی در خصوص قیمت بنزین ارسالی به ونزوئلا وجود نداشت، مبلغ دریافتی حتی از قیمت بنزین در داخل کشور نیز گران‌تر بوده است. قرارداد دوم نیز به صورت مدت دار منعقد شد که برای تضمین پرداخت مبلغ آن میزانی طلا به صورت ضمانت از طرف ونزوئلایی به ایران تحویل داده شد که این اقدام به معنی آن است که اگر براساس تاریخ در نظر گرفته شده مبلغ مورد نظر وصول نشد جمهوری اسلامی می‌تواند از طلایی که به صورت ضمانت در اختیار دارد، برداشت کند و اساسا جوسازی‌های صورت گرفته مبنی بر اینکه ایران این محموله را به ونزوئلا هدیه داده و یا از جیب ملت سفره ونزوئلا را پر کرده مطالبی است که با واقعیت مطابقت ندارد و دولتمردان ونزوئلا نیز هیچگاه از ایران درخواست بنزین بلاعوض نکرده‌اند. بهره گیری از پول‌های محلی یا تهاتر در مبادله با کشورها، حربه آمریکا در تحریم را بی اثر می کند اما شرایط را باید درک کرد وقتی کشوری تحریم می‌شود برای تامین مباحث اقتصادی خود و همچنین همکاری‌ها در این راستا در شرایطی قرار می‌گیرد عادی نیست مثل خود ایران که وقتی با تحریم بانکی دست و پنجه نرم می‌کند و محدودیت فروش نفت دارد حتی در صورت فروش نفت محدودیت وصول پول آن همواره مطرح است. در نتیجه مکانیزم خاص می‌طلبد که شما بتوانید در شرایط خاص منزوی نشوید و تعامل خود با سایر کشور‌ها را حفظ کنید. بر همین اساس جمهوری اسلامی نیز امروز در سیاست‌های اقتصادی خود با مسائل جدید مواجه است و استفاده از راهکارهایی، چون استفاده از ارز‌های محلی می‌تواند راهگشا باشد، چون با این کار عملا گلوگاه اقتصاد خارجی که تحت فشار است آزادتر می‌شود لذا اگر شما بتوانید از طریق بهره گیری از پول‌های محلی یا تهاتر جایگزینی برای ارز‌های رایج پیدا کنید در حقیقت حربه آمریکا را در مسئله تحریم گرفته اید. اگر شما بتوانید از طریق بهره گیری از پول‌های محلی یا تهاتر جایگزینی برای ارز‌های رایج پیدا کنید در حقیقت حربه آمریکا را در مسئله تحریم گرفته اید. پس جمهوری اسلامی نه تنها با ونزوئلا بلکه با سایر کشور‌ها به ویژه همسایگان خود نیز می‌تواند در قالب دو موضوع مهم تهاتر و پول ملی معاملات خود را پیش ببرد.  آزمایش پاتریوت به بهانه تامین امنیت در سفارت آمریکا درعراق توجیه دیپلماتیک ندارد / در همه جای دنیا تامین امنیت به عهده کشور پذیرنده است دانشجو: اگر موافقید قدری به مسائل حوزه تخصصی تر شما یعنی عراق بپردازیم، آزمایش سامانه پاتریوت توسط آمریکایی‌ها در منطقه سبز و شلیک این سامانه دفاع هوایی از سفارت آمریکا به بهانه تست سامانه پاتریوت هفته گذشته در عراق صورت گرفت. آیا این اقدام خلاف قواعد بین المللی نیست و تا چه اندازه با مصوبه پارلمان عراق مبنی بر خروج آمریکا از بغداد هماهنگ است؟ کاظمی قمی: قبل از اینکه سامانه موشکی در منطقه سبز بغداد توسط آمریکا به بهانه امنیت سفارت این کشور مستقر شود، آمریکایی‌ها در عین الاسد اقدام به نصب سامانه‌هایی از این دست کرده بودند. این در حالی است که اقدام هفته گذشته آمریکا به بهانه تامین امنیت سفارت خود با اعتراض مقامات عراقی مواجه شد و آن‌ها اعلام کردند این اقدام بدون هماهنگی با دولت عراق صورت گرفته است. این بهانه که آمریکایی‌ها عنوان کردند برای تامین امنیت سفارت خود این آزمایش را انجام دادند توجیه دیپلماتیک ندارد، چون اساسا بنای دیپلماسی براساس کنوانسیون‌های بین المللی بر این است که تامین امنیت یک منطقه به عهده دولت پذیرنده است یعنی دولت عراق مسئول تامین امنیت بنا‌های دیپلماتیک در این کشور است و وقتی آمریکایی‌ها برای تامین امنیت سفارت خود به دولت عراق رجوع نمی‌کنند به معنی آن است که حاکمیت آن کشور را نقض می‌کنند. بخش دوم این گفتگو متعاقبا منتشر خواهد شد... دولت عراق مسئول تامین امنیت بنا‌های دیپلماتیک در این کشور است و وقتی آمریکایی‌ها برای تامین امنیت سفارت خود به دولت عراق رجوع نمی‌کنند به معنی آن است که حاکمیت آن کشور را نقض می‌کنند.