«کلید زنی» و «الله رمضونی»؛ دو رسم قدیمی مردم کویر در ماه میهمانی خدا
کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان گفت: در ماه رمضان، ماه میهمانی خدا از گذشته در کرمان دو سنت کلیدزنی و الله رمضونی وجود داشته است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ فاطمه رضاپور در گفتگو با راه آرمان؛ ضمن تبریک فرا رسیدن ماه مبارک رمضان در خصوص آداب و رسوم کرمانی ها در گذشته در ماه میهمانی خدا گفت: در این ماه دو سنت کلید زنی و الله رمضونی وجود داشته است که کلید زنی در شب های ماه رمضان انجام می شده است. کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان ادامه داد: در مراسم کلید زنی، کلید زن داخل یک سینی، آینه، سرمهدان و یک جلد قرآن قرار داده و به منازل اهل محل میرود و این کار را در حالی انجام می داد که صورت خود را با چادر پوشانده با کلید به سینی میزند. وی افزود: چنانچه از سوی صاحبخانه، پاسخهایی چون چراغ بیاور و یا قند و شیرینی بیاور داده شود؛ در این شرایط زن کلید زن، امیدوار شده و کمکهایی را دریافت میکند، در غیر این صورت محل را ترک میکند. رضاپور با تأکید بر اینکه تا پایان مراسم کلید زنی، کلید زن نباید حرف بزند، به این دلیل که شناخته نشود، ابراز کرد: صاحبخانه پس از گشودن در، آینه داخل سینی را برمیدارد و چهره خود را مینگرد، سپس مقداری شیرینی، قند یا پول داخل سینی قرار میدهد. کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان اظهار کرد: فرد کلید زن این کار را با نیت از پیش تعیین شده انجام می دهد و در آخر مراسم، صاحبخانه که میداند فرد کلیدزن برای طلب حاجت آمده، میگوید "انشاءالله حاجت روا بشید"، در پایان خوراکیها یا پول جمعآوری شده را به مستمندان میدهند. وی با بیان اینکه این سنت در سیرجان قدیم به طور خاص به زنان حاجتمند اعم از بیوه زنان، دوشیزگان، جوان دم بخت یا زنان بی فرزند اختصاص داشته است، تصریح کرد: مراسم به این صورت بوده است که درون یک کِمو یک قطعه آینه، یک عدد سرمه دان و قدری نبات میگذاشتند و در حالی که صورت های خود را میپوشاندند و در محلهها به درب منازل میرفتند. رضا پور ادامه داد: افراد کلید زن مقابل هر منزلی که می رسیدند، با استفاده از کلید چوبی، کِمو یا درب خانه را می کوبیدند و زن صاحبخانه با شنیدن این صدا، در را باز میکرد و به نیت روشنایی و باز شدن گره از کار کلیدزنها، آینه را بر میداشت، خود را در آن میدید و مقدار کمی از نبات داخل کِمو را در دهان میگذاشت. کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان افزود: پس از آن سرمهدان را باز میکرد و به چشم خود سرمه میکشید، در پایان نیز مقداری خوراکی و پول و یا اگر این مراسم در نیمه آخر تابستان بود، دانهای انار در کِمو میریخت. وی اظهار کرد: مردم سیرجان در گذشته معتقد بودند، خوارکیهایی که کلیدزن ها از خانهها جمع میکنند، خواص بسیاری دارد و اگر شخصی حاجتمند با عقیده و ایمان از آنها مصرف کند به کمک خداوند حاجتش روا می شود. رضاپور در خصوص آئین الله رمضونی در کرمان ابراز کرد: این رسم در شهرها و آبادیهای کرمان، یزد، مشهد، بیرجند، بجنورد، تربت جام و بعضی شهرهای استان فارس و گرگان برگزار می شود. کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان در خصوص نحوه برگزاری رسم الله رمضونی گفت: جوانان و بچههای هر محله با تشکیل گروههای پنج تا ده نفره از شب یکم ماه رمضان پس از افطار به درب منازل میروند و اشعار الله رمضونی را میخوانند و هر گروه از میان خود یک استاد و یک انباردار بر میگزیند. وی با اشاره به مطلب فوق خاطر نشان کرد: وظیفه استاد، رهبری گروه و وظیفه انباردار جمع آوری هدایاست؛ هدایا یا پول و یا یک خوردنی مانند گردو، کشمش، خرما، بادام، هلو و زردآلو است و این گروه ها، شبهای ماه رمضان بر در خانهها میزنند و با اذن صاحبخانه قطعه شعری را می خوانند.
انتهای پیام /