گرد و غبار مهمان تابستانه تهرانی ها / باعث و بانی این پدیده شوم کیست؟

به گزارش مشرق، موضوع گرد و غبار روزهای اخیر ساکنان شهرهای مختلف از جمله تهران را درگیر کرد.

در 12 سال گذشته پدیده گرد و غبار را ما در تهران شاهد نبوده‌ایم

سید محمدمهدی میرزایی قمی سرپرست شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران در این باره می گوید: در این ارتباط گزارش‌های مفصلی جمع‌بندی شده و در اختیار کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران قرار گرفت.

به گفته قمی، در 12 سال گذشته چنین پدیده‌ای را ما در تهران شاهد نبوده‌ایم البته نمونه مشابهی را در تابستان 1388 تجربه کرده‌ایم و در آن مقطع چند روز ادارات و مدارس تهران به تعطیلی کشیده شد اما بعد از آن چنین اتفاقی را تجربه نکرده‌ایم.

سرپرست شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران تاکید کرد: شهرداری تهران در بحث آلودگی هوا و گردوخاک هیچ وظیفه‌ای را مبنی بر تعطیلی نداشته و ندارد.

با توجه به اینکه رویداد اخیر گرد و غباری در تهران در اردیبهشت ماه رخ داد، حتماً احتمال تکرار این رویداد در ماه‌های آتی به ویژه در تابستان وجود دارد.

سمیه رفیعی رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس با اشاره به وجود چشمه‌های ریزگرد بالفعل و بالقوه فراوان در اطراف تهران گفت: با توجه به اینکه رویداد اخیر گرد و غباری در تهران در اردیبهشت ماه رخ داد، حتماً احتمال تکرار این رویداد در ماه‌های آتی به ویژه در تابستان وجود دارد.

احتمال افزایش گرد و غبار در تابستان وجود دارد و بارها مسوولان خواستار منشا یابی این پدیده شده اند

رفیعی درباره منشأ آلودگی‌ها و گرد و غبارهای موجود در هوای تهران با تاکید بر لزوم بررسی مستقل هر رویداد در خیزش گرد و غبار و وقوع طوفان‌های گرد و غباری، گفت: یکی از اشتباهاتی که اغلب در کشور مرتکب می‌شویم این است که اظهار نظرهای متفاوتی درباره یک رویداد آلودگی مطرح می‌شود.

بیشترین منشأ اتفاقی که هفته پیش در تهران رخ داد داخلی است

وی ادامه داد: بیشترین منشأ اتفاقی که هفته پیش در تهران رخ داد، داخلی است، متأسفانه در اطراف تهران چشمه‌های ریزگرد بالفعل و بالقوه فراوانی از جمله تالاب بندعلیخان ورامین داریم که متاسفانه در این زمینه نیز برنامه خاصی برای مدیریت این کانون‌ها وجود ندارد.

وی ادامه داد: در حوزه‌های شرق، جنوب و حتی در حوزه‌هایی از غرب تهران نیز چشمه‌های بالفعل و متاسفانه کلی چشمه بالقوه ریزگرد داریم.

باید به مردم درباره منشأ آلودگی‌ها و راه‌های مواجهه با آنها اطلاعات دقیق داده شود

رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس افزود: در تهران با بحران آلودگی هوا مواجحیم، این حق مردم است که بدانند در زمان بحران چه تدابیری باید بیندیشند؛ باید به مردم درباره منشأ آلودگی‌ها و راه‌های مواجهه با آنها اطلاعات دقیق داده شود نه اینکه تابلوهای نمایش‌گر آلودگی هوا در بحرانی ترین مواقع در نقاطی از تهران خاموش باشند.

رفیعی گفت: اثرگذاری بیماری‌زایی گرد و غبارهایی که با منشأ خارجی به فلات مرکزی ایران می‌رسند، بیشتر از اثرگذاری بیماری زایی شهرهای مرزی است چون ذرات درشت‌تر و سنگین‌تر پیش از رسیدن به مرکز کشور فرونشین می‌شوند و ذرات ریزی که قابلیت رسوب به دستگاه تنفسی را دارند وارد فلات مرکزی می‌شوند؛ این ذرات اگر بار آلودگی اضافی نداشته باشند، خودشان منشأ بیماری‌هایی در دستگاه تنفسی هستند.

عده ای منشا گرد و غبار را داخلی و برخی منشا را خارجی می دانند و هنوز مشخص نیست که دقیقا منشا گرد و غبار چیست. علی درویشی بلورانی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در این باره می گوید: کشورهای عراق و سوریه با مشکلات زیست محیطی و بحران آب درگیرند و ایران نیز از گردوغبار رنج می‌برد که تنها راه ممکن انجام کارهای دقیق علمی برای شناخت پدیده و استفاده از بسترهای بین المللی برای حل این موضوع است.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران ادامه داد: اما ترکیه این مشکلات را ندارد در نتیجه دیپلماسی را با مشکل همراه ساخته است. با این حال تنها راه ممکن انجام کارهای دقیق علمی برای شناخت پدیده و استفاده از بسترهای بین المللی برای حل این موضوع است.

یک عضو هیأت علمی دانشگاه تهران ریشه اصلی گرد و غبار را در حوضه دجله و فرات می‌داند و ادامه داد: براساس بررسی‌های علمی صورت گرفته در پهنه‌های آبی دجله و فرات معتقد است افزایش جمعیت، سدسازی‌های بی‌رویه و افزایش دما در منطقه خاورمیانه موجب تشدید گرد و غبار شده است.

منشأ اصلی گرد و خاک خارج از ایران است و کشور ترکیه با اجرای طرح GAP که متشکل از 22 سد و 13 نیروگاه بر روی سرشاخه‌های دجله و فرات، مسبب اصلی این پدیده شوم است

همچنین مهدی پیرهادی رئیس کمیسیون خدمات شهری و محیط زیست شورای اسلامی شهر تهران نیز ترکیه را به عنوان منشاء خارجی گرد و خاک اخیر معرفی کرد و گفت: یکی از علل عمده بروز این پدیده، گرمایش زمین و به تبع آن خشکسالی و بیابان زایی و پدیده تغییر اقلیم است، لزوم در نظرگیری برنامه جامع کشوری به جهت مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی بسیار ضروری است. منشأ اصلی گرد و خاک خارج از ایران است و کشور ترکیه با اجرای طرح GAP که متشکل از 22 سد و 13 نیروگاه بر روی سرشاخه‌های دجله و فرات، مسبب اصلی این پدیده شوم و بروز خسارات غیر قابل جبران بر محیط زیست کشورهای همسایه و ایران شده است.

وی ادامه داد: دستگاه دیپلماسی با قدرت و جدیت از منافع کشور ایران در مجامع حقوقی و بین المللی دفاع کند و با تشکیل کارگروه‌های مشترک علمی و اجرایی میان کشورهای درگیر این مسئله، برای رفع آن تلاش کند، چرا که چالش امروز محصول انفعال، ناآگاهی و عدم شناخت دولت از حقوق بین المللی و رعایت حق‌آبه در سنوات گذشته بوده است.

بر اساس این گزارش، گرد و غبار به تهران امده و هر چند روز یک بار شدت می یابد. برخی علت را داخلی و برخی خارجی می دانند و هنوز منشا اصلی مشخص نیست اما کارشناسان می گوید دوباره شاهد این پدیده در تابستان هستیم.