شنبه 4 مرداد 1404

آمریکا بعد از 22 سال مجبور است عراق را ترک کند

خبرگزاری خبرنگاران جوان مشاهده در مرجع
آمریکا بعد از 22 سال مجبور است عراق را ترک کند

کارشناس سیاست خارجی درباره خروج آمریکا از عراق نکاتی را مطرح کرد.

باشگاه خبرنگاران جوان- سید مجتبی جلال زاده کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت و گوی زنده با اشاره به مهلت دو ماهه عراق برای اخراج آمریکا بیان کرد: واقعیت این است که از سال 2003 که آمریکایی‌ها وارد عراق شدند و آن را اشغال کردند، تا به امروز نیروهای نظامی آمریکا در مدل‌های مختلف حضور دارند. به سابقه آن نمی‌پردازیم و کمی جلوتر می‌رویم؛ به اینکه چه شد که عراقی‌ها، نیروهای سیاسی و پارلمان عراق تصمیم گرفتند تا آنها را به نوعی اخراج کنند یا به حضور نیروهای نظامی در خاک عراق پایان بدهند. در سال 2020، یعنی 1398، پس از ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس، تحت فشار گروه‌های مقاومت در عراق و به واسطه اقدامی که آمریکایی‌ها رسماً انجام داده بودند و یک اقدام تروریستی را در خاک عراق صورت داده و فرماندهان مقاومت را به شهادت رسانده بودند، این قانون تصویب شد که آمریکایی‌ها نیروهای خودشان را خارج بکنند. آخرین مهلتی که در نظر گرفته شده، سپتامبر 2025 است؛ یعنی همین چند ماه آینده.

وی ادامه داد: حال به این نکته بازمی‌گردیم که این بیانیه‌ای که آقای ابوعلی العسکری صادر کرده است چه اهمیتی دارد و چه ویژگی‌هایی دارد. واقعیت این است که آمریکایی‌ها زمانی که در سال 2003 به عراق حمله کردند، یک سری سیاست‌های اعلامی و یک سری سیاست‌های پشت پرده داشتند که می‌خواستند به اهدافی که دنبال می‌کردند، برسند. در سیاست‌های اعلامی‌شان، بارها و بارها شنیده‌ایم که بحث سلاح‌های کشتار جمعی یا WMD را مطرح کردند که در نهایت اعلام شد و برای افکار عمومی نیز اسناد آن منتشر شدکه یک ادعای کذب بوده است و نهادهای امنیتی آمریکا نظیر سیا (CIA) سندسازی جعلی انجام داده بودند. بحث بعدی که آمریکایی‌ها بسیار دنبال می‌کردند، بحث دموکراسی‌سازی در خاورمیانه بود که با عنوان ملت‌سازی (Nation-building) وارد شدند و بر آن بسیار تأکید داشتند. به دنبال این بودند که یک دولت نمونه در منطقه بسازند و پس از آن سراغ کشورهای دیگر بروند تا آنها از آن دولت نمونه آمریکایی الگوگیری کنند؛ که البته آن هم تیرشان به سنگ خورد و ما شاهد بودیم که اولین نخست‌وزیرانی که در عراق به قدرت رسیدند، کسانی بودند که تقریباً از بدنه شیعه بودند؛ کسانی که به مقاومت امروز و جریان مقاومت امروزی که در چهار جریان عمده عراق خلاصه می‌شوند، بیشتر نزدیک بودند.

جلال زاده افزود: ادعای بعدی‌شان نیز، ادعای ارتباط صدام حسین با القاعده بود که همان بحث تروریسم است. اما سیاست‌هایی که اعلام نکردند و بر اساس آنها حمله کردند، می‌توان گفت دلایل واقعی‌تری داشت. یکی از مهم‌ترین آنها، کنترل منابع نفتی عراق بود. در آن زمان عراق به عنوان یکی از دارندگان و صادرکنندگان مهم و بزرگ نفت مطرح می‌شد و این رقابتی بود که بین قدرت‌های بزرگ بر سر تصاحب سوخت‌های فسیلی و خصوصاً نفت در آن دوره شکل گرفته بود و البته تا به امروز نیز تداوم دارد. بحث بعدی که عرض کردم، تغییر نقشه سیاسی خاورمیانه بود. اگرچه آمریکایی‌ها در ابتدا آمدند و گفتند می‌خواهیم دموکراسی را وارد خاورمیانه کنیم و غرب آسیا و عراق را به یک دولت - ملت نمونه تبدیل سازیم، اما واقعیت این بود که نقشه‌ای که مطرح کردند، یک جغرافیای سیاسی جدید را نیز به وجود می‌آورد. اصطلاح «خاورمیانه بزرگ» در آن زمان بسیار مطرح شد که خانم کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه دولت بوش پسر، آن را مطرح کرد و با جدیت نیز آن را پیش بردند. تئوریسین‌های مختلفی بودند که البته عقبه آن به اندیشمندان اسرائیلی یا صهیونیست بازمی‌گردد.

این کارشناس سیاست خارجی خاطر نشان کرد: بحث بعدی، امنیت اسرائیل و محاصره ایران بود. ببینید، زمانی که آنها در سال 2000 توانستند افغانستان را اشغال کنند، حلقه محاصره ایران را تنگ‌تر کردند. گام بعدی، عراق بود. این تنگ‌تر کردن و تحت انزوا قرار دادن و محاصره ایران، یکی از سیاست‌ها و راهبردهای کلان آمریکایی‌ها پس از انقلاب 1357 در ایران همواره بوده است؛ به واسطه اینکه ایرانی‌ها با انقلابی که شکل دادند و نظام جمهوری اسلامی و دولت‌هایی که تا به امروز روی کار آمده‌اند، برخلاف منافع راهبردی آمریکایی‌ها در منطقه عمل کرده‌اند. بحث بعدی، نمایش قدرتی بود که آمریکایی‌ها داشتند. پس از یازدهم سپتامبر، فارغ از اینکه بپذیریم آن حادثه یک رویداد تروریستی یا یک نمایش داخلی بوده است یا خیر، یک مخابره‌ای صورت گرفت که ما شاهد احساس ضعف یا فروکاستن از قدرت آمریکا بودیم. در واقع، با لشکرکشی به خاورمیانه و با آن بُعد مسافت و اشغال دو کشور عمده، می‌خواستند آن پالس را به قدرت‌های بزرگنظیر روسیه، چین یا شاید اروپایی‌هانیز مخابره کنند که قدرت آمریکا همچنان قدرت برتر و یک قدرت بی‌رحم است. اما امروز ما در مرداد ماه 1404 هستیم و پس از گذشت نزدیک به 22 سال از حضور، می‌توان گفت غیرمشروع آمریکایی‌ها در حال خروج از این منطقه هستند البته واقعا باید دید که آیا آمریکا حاضر به خروج از این منطقه هست یا با اقدام گروه های مقاومت رو به رو خواهند شد.