شنبه 26 آبان 1403

آمریکا و بازی با کارت خروج از عراق

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
آمریکا و بازی با کارت خروج از عراق

بغداد - ایرنا - آمریکا برای خارج کردن بیش از پنج هزار نظامی خود از عراق مهلتی سه ساله تعیین کرده است اما بسیاری از کارشناسان این مدت زمان طولانی را با حجم نیروهای اشغالگر غیر واقعی می‌دانند و بر این باورند که این موضوع بیشتر مانور سیاسی و تبلیغاتی است.

به گزارش ایرنا، زمانی که شمار این نیروها با نیروهای آمریکایی در سال 2008 مقایسه می شود که بالغ بر 165 هزار نفر بودند، این زمان طولانی سه ساله برای خروج این تعداد کم از نیروها به باور کارشناسان غیر منطقی نشان می دهد. این در حالی است که نیروهای آمریکایی سال 2008 در 18 پایگاه نظامی خاک عراق مستقر بودند اما پنج هزار و 200 نیروی کنونی طبق ادعای پنتاگون همگی در دو پایگاه «عین الاسد» (استان الانبار) و «الحریری» (اربیل) به علاوه سفارتخانه آمریکا در بغداد مستقر شده اند. بدون شک نیروهای آمریکایی که در قالب شرکت های امنیتی و پیمانکاری در عراق حضور دارند، در این آمار - که کسی به درستی از صحت آن اطلاع ندارد - به حساب نیامده اند. آمریکا وقتی توافقنامه امنیتی را برای اخراج نظامیانش از عراق در سال 2008 را امضا کرد، ظرف سه سال (پایان 2011) همه این نیروها را بیرون کشاند، با وجودی که گروه های تروریستی متعددی مانند «القاعده»، «توحید و جهاد» و «شورای مجاهدین» همگی در خاک عراق فعال بودند. اکنون و در حالی که تنها گروه تروریستی فعال در عراق، «داعش» است که به دلیل جنایاتی که در طول سه سال (2014 تا 2017) در استان های سنی نشین که به عنوان پذیرنده این گروه شناخته می شدند، مرتکب شد، جایگاه و اعتبار خود را از دست داده و اکنون به صورت هسته های پراکنده هر از گاهی دست به عملیات تروریستی محدود می زند. نیروهای مسلح عراق در 2020 در مقایسه با اواخر 2011 که نظامیان آمریکایی خاک این کشور را ترک کردند، از تجربه و توانمندی کافی برخوردارند و از همه مهمتر یک نیروی رزمی فوق العاده به نام «الحشد الشعبی» به نیروهای مسلح عراق افزوده شده که نقش کلیدی در پیروزی بر گروه تروریستی داعش داشته است. جدا از همه اینها، اخراج نظامیان آمریکایی همانند 2011 مبتنی بر خواست مردمی است که در تظاهرات میلیونی چهارم بهمن 98 تجلی یافت و در قانون پارلمان به عنوان نماینده ملت عراق مصوب 15 دی 98 انعکاس یافته است.

معمای خروج نظامی آمریکا از عراق 

پیرامون بهانه های آمریکا برای سازماندهی حضور نظامیانش در عراق و مانورهایی که در این خصوص برای ماندن بیشتر انجام می دهد دیدگاه های مختلفی مطرح شده است. یکی از مهمترین دیدگاه ها در این باره، مرتبط دانستن این موضوع با طرح موسوم به «معامله قرن» و «عادی سازی روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی» است که ادعا شده، عراق از نگاه واشنگتن یکی از کشورهای هدف برای پیوستن به این طرح است. طبق این دیدگاه، واشنگتن به دلیل مشکلات متعدد - داخلی و خارجی - و در راس آن اقتصاد بیمار و شکل گیری ائتلاف بزرگ سه قدرت جمهوری اسلامی ایران، روسیه و چین، قادر به تحمیل هزینه های هنگفت حضور نظامیانش در منطقه نیست و می کوشد با ایجاد یک سامانه بومی امنیتی تحت کنترل خود، شکل تازه ای از سلطه را بر منطقه تحمیل کند بدون اینکه نیاز به حضور فیزیکی نظامیانش داشته باشد. این طرح از سال ها پیش، تحت عنوان «خاورمیانه جدید» یا «خاورمیانه بزرگ» برای خودداری از «برخورد تمدن ها» مطرح بوده و در دوره دولت ترامپ بر آن نام «معامله قرن» گذاشته شده است. عادی سازی روابط رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی منطقه نیز در این چارچوب ارزیابی شده است تا کشورهای محور آمریکایی در قالب یک سامانه بومی، سلطه تحت کنترل واشنگتن را راهبری کنند موضوعی که «زبیگنیو برژینسکی» مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا در کتاب «تخته شطرنج» آن را «نخ های بازی» نامیده و طبعا عراق در این بازی، یکی از کشورهای راهبردی است. در این راستا ظهور داعش در تابستان 2014 که امثال «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا و «هیلاری کلینتون» وزیر امور خارجه دولت «باراک اوباما» اعتراف کرده اند، ساخته و پرداخته آمریکا بوده، بخشی از طرح واشنگتن برای تقویت سامانه بومی خود و اثرگذاری بر ائتلاف «ایرانی، روسی و چینی» بوده است. شکست داعش پس از سه سال توسط قدرت های رقیب آمریکا در منطقه در حالی که واشنگتن پیش بینی کرده بود 20 تا 30 سال می تواند منطقه را درگیر آن کند تا طرح هایش را به آرامی پیش ببرد، بیش از هر زمان دیگر آمریکا را آشفته کرد. ائتلاف بازدارندگی نه تنها داعش را از بین برد، بلکه باعث ایجاد نیروهای جدید مانند «الحشد الشعبی» مبتنی بر مشروعیت دینی و مقبولیت مردمی و سبب ایجاد محور مقاومت در منطقه با نگرش ضد آمریکایی - صهیونیستی و دولت های مزدور کاخ سفید در منطقه شد.

معادله بر خلاف میل آمریکا تغییر یافت و استان های سنی نشین عراق که از 2003 تا 2014 (برای حدود یک دهه) به عنوان استان های پذیرنده گروه های تروریستی شناخته می شدند، پس از جنگ سه ساله با داعش، در اواخر 2017 تبدیل به بخشی از نیروهای جدید ضد تروریسم شدند به نحوی که 40 درصد ترکیب الحشد الشعبی را اهل سنت تشکیل داد. پایان داعش در منطقه، از نگاه نیروهای محور مقاومت، فصل تازه ای از مبارزه را آغاز کرد و آن پایان بخشیدن به حضور قدرت های بزرگ حامی تروریسم در منطقه و در راس آنها آمریکا است. بر همین اساس، این رویکرد در عراق به عنوان یکی از پایگاه های مهم حضور نظامی آمریکا از طریق سیاسی در 2018 با پیروزی گروه سیاسی نزدیک به محور مقاومت در انتخابات پارلمانی و تشکیل دولت «عادل عبدالمهدی» شکل گرفت. سیاست واشنگتن از این تاریخ با روی کار آمدن دولت ترامپ، در عراق و سراسر منطقه تغییر بنیادی کرد و واشنگتن به سیاست موسوم به «بر هم زدن قواعد بازی» روی آورد. حمله به مواضع الحشد الشعبی، ترور دو فرمانده برجسته پیروزی بر داعش سپهبد شهید «قاسم سلیمانی» و شهید «ابومهدی المهندس»، ترور فعالان سیاسی، رسانه ای و اجتماعی در عراق، دخالت نظامی در خاک سوریه، چشم پوشی از ورود نظامی ترکیه به شمال عراق و سوریه، چراغ سبز به رژیم صهیونیستی برای انجام حملات موشکی و هوایی در سوریه و عراق، «انفجار بندر بیروت» که متهمان اصلی آن متحدان آمریکا هستند به علاوه ادامه جنگ نامشروع رژیم سعودی در یمن، بخشی از این سیاست آمریکا برای برهم زدن قواعد بازی در منطقه بوده است. در این آشفتگی سیاسی، امنیتی و اجتماعی که آمریکا در منطقه ایجاد کرده، واشنگتن همچنان بر پیشبرد سیاست خود برای ایجاد سامانه امنیت بومی تحت کنترل خود با تقویت جایگاه رژیم صهیونیستی در منطقه ادامه داد، غافل از اینکه محور مقاومت، این بازی را با «صبر راهبردی» درک کرده است. روی همین اصل، گروه های مقاومت در عراق پس از آشکار شدن نیات حقیقی آمریکا، رویکرد تازه ای برای اجبار نظامیان آمریکایی به خروج از کشورشان را در پیش گرفتند. کارشناس امور راهبردی در عراق در این باره معتقد است که قضیه بیرون کشاندن پنج هزار و 200 نظامی آمریکا در طول سه سال از خاک عراق بدون شک یک مانور سیاسی است. «محمود الهاشمی» در یادداشتی که در اختیار ایرنا قرار داد افزوده که بخشی از این مانور مرتبط با بهره برداری های ترامپ برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و بخشی نیز برای تغییر عنوان حضور نظامیانش در خاک عراق است. طبق این باور، آمریکا با ادعای جنگ با داعش، نیروهایش را تحت عنوان تمایل بغداد به آموزش نظامیانش از طریق ناتو، در قالب پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در عراق حفظ می کند. الهاشمی با بیان اینکه گروه های مقاومت در عراق این بازی آمریکا را به خوبی درک کرده اند گفت که بر همین اساس حملات این گروه ها فقط بر پایگاه هایی که نظامیان آمریکا در آن مستقر هستند محدود نشده بلکه حتی کاروان های حامل تدارکات پشتیبانی برای نظامیان آمریکا در عراق و حملات موشکی به سفارتخانه آمریکا در بغداد را نیز شامل شده است. به اعتقاد کارشناسان، سیاست «برهم زدن قواعد بازی» که آمریکا به طور عملی در 2019 به اجرا گذاشته، گروه های مقاومت آن را علیه خود او در عراق به اجرا گذاشته اند و این قاعده طبق بیانیه های مختلف گروه های نوظهور مقاومت در عراق تا اخراج کامل نظامیان آمریکایی از خاک کشورشان ادامه خواهد یافت. سفیر آمریکا در بغداد در مانور سیاسی تازه در گفت وگو با چند رسانه عراقی ادعا کرده است که واشنگتن هیچ سقفی برای خروج نظامیانش از عراق تعیین نکرده و احتمال دارد کمتر از سه سال باشد و ترامپ رییس جمهوری آمریکا نیز مدعی شده که احتمالا شمار نیروها را در آینده نزدیک از پنج هزار به دو هزار کاهش می دهد. با وجود این مانورهای سیاسی که ترامپ همچنان با هدف بهره برداری برای انتخابات ریاست جمهوری و پیشبرد سیاست هایش در منطقه دنبال می کند، گروه های مقاومت در عراق با تکیه بر مشروعیت مردمی و دینی تاکید کرده اند که هیچ گزینه ای جز خروج فوری همه نظامیان خارجی اعم از آمریکایی و غیر آمریکایی (از جمله ناتو) را از خاک کشورشان نخواهند پذیرفت.

*س_برچسب‌ها_س*