اصولگرایان در نقش مخالفت با برجام گیر کردند

در گفت و گوی روزنامه آفتاب یزد با غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده رشت در مجلس دهم، می خوانیم:  مجلس دهم در آخر این ماه پایان می‌یابد، مجلسی که در سال 94 با شعار «تکرار می‌کنم» متولد شد تا مسیری متفاوت از مجلس‌های هفتم، هشتم و نهم را طی کند. برای اولین بار بعد از 12 سال تعدادی چهره‌های اصلاح‌طلب و میانه رو توانستند بخش قابل قبولی از ترکیب مجلس را شکل دهند. عملکرد این مجلس از روز اول از سوی بسیاری به چالش کشیده شده است، از اصولگرایان گرفته تا اصلاح‌طلبان همگی مجلس دهم را زیر بار انتقادات خود قرار داده اند. شاید تغییر ترکیب یکدست اصولگرایی در مجلس دهم برای بسیاری انتظارات زیادی را ایجاد کرده بود و وقتی مجلس نتوانست آنطور که باید و شاید گام بردارد، «امید» در آن زیر سایه «مصلحت» قرار گرفت. مجلس دهم هرچند تلاش کرد خود را چندان جاه طلب در عرصه سیاسی نشان ندهد و محافظه کاری را در موارد مختلفی در دستور کار قرار داد با این حال حتی این رویه هم موجب نشد تا بسیاری از نمایندگان آن از گزند رد صلاحیت درامان بمانند و ده‌ها نفر از دهمی‌ها فرصت حضور در رقابت یازدهم را بدست نیاوردند. حالا مجلس یازدهم از خرداد استارت خواهد زد، اصولگرایانی که بار دیگر توانستند اکثریت مطلق را در خانه ملت بدست آورند و از صندوق رایی که حدود 40 درصد میزان مشارکت داشت نام‌هایی بیرون آمد که قبل از آن نیز چندان غیرقابل پیش بینی نبود.

اصلاح‌طلبان نتوانستند به لیستی واحد برای شرکت برسند چرا که معتقد بودند بضاعت آنها کفاف لیست را نمی‌داد. با همه این‌ها اما از زمانی که منتخبان یازدهم مشخص شده اند از چهره‌های شناخته شده آن نظیر قالیباف و میرسلیم گرفته تا نمایندگان شهرهای کوچک همگی بر طبل تحول می‌کوبند، اینکه مجلس دهم عملکردی نداشت و ضعیف عمل کرد اما آنها می‌خواهند به بهارستان بیایند و کاری کنند کارستان! اصولگرایانی که البته عملکرد خود در دوره‌های هفتم تا نهم را با این بهانه که نفرات یازدهمی چهره‌های غالبا جدید هستند کتمان می‌کنند، فارغ از اینکه بر این موضوع توجه کنند گاه این نام‌ها نیستند که اهمیت دارند بلکه تفکرات است که نقشی کلیدی را ایفا می‌کند. برای بررسی بیشتر اینکه در میان هجمه‌های مختلفی که در طول چهارسال گذشته علیه مجلس دهم بود اساسا آیا نمایندگان فعلی عملکرد خود را قابل دفاع می‌دانند یا خیر، گفتگو کردیم با یک نماینده نام آشنا. غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده رشت در مجلس دهم بود اما او هم جزو کسانی بود که مجالی برای شرکت در کارزار یازدهم نیافت. مشروح این گفتگو در ادامه آمده است.

مجلس دهم بعد از فراز و نشیب‌های بسیار به نقطه پایان خود رسیده است و به زودی یازدهمی‌ها جایگزین خواهند شد، می‌دانیم که مجلس در ساختار سیاسی کشور از چه جایگاهی برخوردار است و چه محدودیت‌هایی به ویژه در حوزه‌های مورد اختلاف یا حساس نسبت به نمایندگان مجلس وجود دارد. با این همه مجلس دهم مورد انتقادات بسیاری از دو جناح چپ و راست بوده است، ارزیابی شما نسبت به عملکرد پارلمان دهم چیست؟ مکانیسم و ساختاری که در عرصه سیاسی کشور نسبت به مجلس وجود دارد موجب شده تا معمولا هر دوره ضعیف تر از دوره قبل شود، وجود برخی سازوکارهای موجود موجب شده تا در فرآیند هر انتخاباتی گروهی از چهره‌ها از دور خارج شوند، این رویه حذفی که معمولا شاخص‌های آن نیز روی به تشدید است موجب شده تا نیروی انسانی وارد شده به خانه ملت با کمبودهایی کیفی و تخصص مواجه شود، بنابراین عملکرد مجلس دهم را اگر بخواهیم ارزیابی کنیم در ذیل همین ساختار قرار می‌گیرد که از یازدهمی‌ها بهتر می‌شویم اما قدری از دوره نهم ضعیف‌تر بودیم. عده‌ای در این کشور دلسوزانه، مودبانه و حکیمانه نظراتی را بیان می‌کنند اما چون بعضی از این نظرات، خوشایند برخی دیگر نیست مشاهده می‌کنیم که کم کم مجالی برای حضور کسانی که نظرات متفاوتی دارند دیده نمی‌شود.

انتخابات مجلس یازدهم به لحاظ میزان مشارکت مانند همیشه نبود و کمترین میزان در ادوار را شاهد بودیم. درباره علت آن گمانه زنی‌های مختلفی وجود دارد، برخی معتقدند عملکرد مجلس دهم بود که موجب دلسردی برای حضور در انتخابات دوم اسفند 98 بود. چقدر این ادعا را قبول دارید؟ شاید برخی به دنبال آن باشند که میزان مشارکت در انتخابات دوره یازدهم را به پای عملکرد دولت روحانی یا مجلس دهم بگذارند و بگویند ناکارآمدی موجب کاهش میل مردم به مشارکت و در واقع ناامیدی بخشی از مردم شد اما موضوع را باید در سطحی کلان تر مورد بررسی قرار داد. به نظر می‌رسد بخشی از مردم احساس کردند حق انتخاب آن طور که باید و شاید در اختیار آنها قرار نگرفته است.

یکی از جنجال برانگیز ترین مباحث درباره مجلس دهم به همین ماه آخر این دوره مربوط است، طرح‌هایی تصویب شده از جمله در حوزه اصلاح قانون انتخابات که واکنش‌های بسیاری داشت، برخی معتقد بودند مجلس باید این اقدامات صحیح را پیش از این انجام می‌داد و چرا تا این حد دیر دست به کار شدند اما مخالفان که غالبا محافظه کاران بودند با این تصمیمات مجلس دهم مخالفت کردند و حتی انگ سیاسی کاری نیز به تصمیمات نمایندگان زدند. ارزیابی شما از اقداماتی که مجلس در یک ماه اخیر داشت چیست؟ تصمیم‌ها و مصوبات مجلس در این اواخر را باید بخشی از عملکرد و کارنامه خوب مجلس دهم دانست، البته موافقم که‌ای کاش مجلس این شجاعت را از ابتدا می‌داشت، هرچند برخی از موضوعاتی که مخالفان مطرح می‌کنند نیز قابل قبول نیست، مجلس پیش از اینها قانون انتخابات را مدنظر قرار داده بود و حتی جلساتی نیز با شورای نگهبان برگزار شده بود تا به طور مشارکتی به نتیجه‌ای مناسب دست یابیم اما شورای نگهبان موضوع را متمرکز بر استانی یا شهرستانی بودن انتخابات کرده بود و تاکید براینکه انتخابات استانی لایه‌های پایین جامعه را از نمایندگان دور می‌کند، درنهایت هم شورای نگهبان اقدام یا پیشنهادی در زمینه انتخابات نداشت و چیزی به ما برنگشت. اما به طور کلی هر زمان که اتفاقی رخ داده مجلس تلاش کرد برای آن تصمیمی اتخاذ کند از جمله وقتی ایالات متحده، سپاه را تحریم کرد ما بلافاصله جلسه گذاشتیم و مبالغی را به سپاه اختصاص دادیم بنابراین مجلس تلاش کرد به فراخور اتفاقات تصمیمات صحیح را بگیرد. از سوی دیگر درباره قانون انتخابات نیز ما چیز بدی ننوشتیم! مصوب کرده‌ایم که مانع از تاثیر برخی گزارشات بر قضاوت درباره یک کاندیدا شوند در واقع به جای اینکه برخی گزارشات برای حذف یا تایید یک نامزد نگاه شود براساس اسناد بررسی‌ها صورت گیرد بنابراین مخالفان به نظر می‌رسد به دنبال منحرف کردن اصل موضوع و افکار عمومی هستند فارغ از اینکه ما چه زمانی این مصوبه را انجام دادیم اگر انتقادی دارند درباره متن و محتوا بگویند نه درباره زمان. آنچه ما نوشتیم مطابق با شرع، اخلاق و قانون است تا حقی از کسی تضییع نشود، فعل حرامی را خدای ناکرده مصوب نکرده‌ایم بلکه مسیر اجرای فعل حرام را تلاش کردیم ببندیم

چرا این اقدام زودتر انجام نشد؟ مشاهده می‌کنیم که نمایندگان مجلس یازدهم با این اصلاحات مخالف هستند، بنابراین شورای نگهبان وقتی به مصوبه شما اصلاحیه بزند موضوع به مجلس دهم دیگر نمی‌رسد و احتمالا در دوره یازدهم سرنوشت دیگری انتظار مصوبات شما را بکشد. البته براساس قانون 10 روز اگر شورای نگهبان به موقع نظر خودش را اعلام کند بررسی آن به مجلس دهم می‌رسد مگر اینکه بخواهند ندهند! در این صورت نیز با تشکیل مجلس یازدهم بالاخره آنها باید به افکار عمومی پاسخگو باشند که با این مصوبه چه کردند، ما امر خلافی که تصویب نکرده ایم!

یکی از موارد جنجالی دیگر در مجلس دهم مربوط به لوایح چهار گانه یا همان پرونده ایران در FATF بود، شما و همکارانتان این لوایح را در مجلس تایید کردید اما در مراحل بعدی نظارتی لوایح نتوانست به مرحله تبدیل شدن به قانون برسد. از تصمیم مجلس دهم برای لوایح FATF دفاع می‌کنیم؟ تاریخ بعدها قضاوت خواهد کرد درباره اقدامی که مجلس دهم نسبت به تصویب لوایج FATF داشت، این لوایح به نفع ما بود. ببینید ما هنوز از محصولات برجام استفاده می‌کنیم، امروز اگر تحریم تسلیحاتی ایران در سازمان ملل درحال لغو شدن است و ایالات متحده به عنوان مخالف صد درصدی آن نمی‌تواند راه به جایی ببرد به استناد به برجام است که واشنگتن در شورای امنیت دستش بسته شده است، هرچند برخی در داخل روی جنازه برجام راه رفتند و به ترامپ در مسیر ضربه به برجام کمک کردند اما واقعا همین امروز نیز ما در حال سود بردن از برجام هستیم. در موضوع FATF نیز می‌توانست بسیار مفید باشد به هرحال اینکه شما سیستم بانکی خود را شفاف، سالم و پویا مطابق با استانداردهای جهانی کنید نفع‌های خودش را دارد اما متاسفانه مخالفانی هم داشت! همه این‌ها منافعی را برای برخی اقلیت فراهم می‌کند. ما می‌توانستیم نگرانی‌های مربوط به کمک به گروه‌های آزادی‌بخش را در FATF مشروط کنیم. همه می‌دانند که ما به لبنان کمک می‌کنیم فارغ از اصل قضاوت درباره آن اما موضوع روشنی است که می‌توانستیم چنین مواردی را استثنا کنیم. اما در واقع اعلام کردیم هیچگونه آمار مالی خودمان را حاضر نیستیم بدهیم! جایی که عربستان و اسرائیل که حامیان تروریسم هستند در لیست سیاه قرار نگرفته‌اند اما ما قرار گرفتیم! تاریخ 100 سال دیگر قضاوت خواهد کرد من تا آخر از تصمیم مجلس برای تصویب لوایح اف‌ای تی اف حمایت می‌کنم، این لوایح می‌توانست کشور را در بخش‌های مختلفی نجات دهد. متاسفانه برخی نیز در نقش خود فرو رفته‌اند. در زمان برجام عده‌ای را خودمان گفتیم بیایید شما مخالفت کنید با توافق یک بازی تدارک دیدیم که امتیاز بیشتری بگیریم و بتوانیم چانه‌زنی بهتری داشته باشیم. قرار بود تصنعی اعتراض کنند اما در فیلمی که قرار بود بازی کنند گیر کردند و نقش اول فیلم شدند!

به طور کلی کدام تصویب مجلس دهم را تصمیمی موثر تر می‌دانید و اگر به عقب بازمی‌گشتیم چه تصمیمات دیگری را در مجلس با شدت بیشتری پیگری می‌کردید؟ واقعا قاطبه مصوباتی که مجلس دهم داشت خوب بود اما اینکه چه کارهای دیگر می‌توانستیم بکنیم و نکردیم منکر این موضوع نیستم، قطعا اگر به اول دوره دهم باز می‌گشتیم تصمیمات دیگری را هم مدنظر قرار می‌دادیم. کما اینکه هر فردی هم اگر به گذشته خودش باز گردد با تجربیاتی که آموخته تصمیمات بهتری خواهد گرفت. به‌هرحال رشادت‌هایی را در مجلس دهم شاهد بودیم اما به نظرم مجلس باید اصلاح ساختار اقتصادی، بانکی و مالیاتی کشور را به طور جد مورد توجه خود قرار می‌داد و اگر به گذشته بازمی گشتم این موضوع را حتما دنبال می‌کردم! البته مسیری دشوار است و مافیایی هم در آن وجود دارد اما مجلس باید تلاشش را می‌کرد و زورش را می‌زد. بالاخره باید روشن شود یارانه‌ها در این کشور هدفمند هستند یا نه، ساختار دولت حجیم است و باید کوچک می‌شد و درآمد آن باید افزایش می‌یافت. برای چنین اقداماتی لازم بود مجلس محکم بایستد بگوید اصلا یا ما نیستیم و تعطیل می‌کنیم یا باید این ساختار عوض شود. چرا الان باید شستا وارد بورس شود؟ آیا شستا تازه به وجود آمده؟ کارهای بسیاری می‌شد در این گونه امور از سوی مجلس انجام شود که مغفول ماند.

آخرین سوال اینکه به مجلس دهم همیشه یک نقد به ویژه از سوی مخالفان وارد می‌شد که نمایندگان بیش از آنکه نماینده مردم باشند نماینده علی لاریجانی هستند و او بود که به عنوان رئیس خانه ملت از توان بالایی برای کنترل و جهت دهی به نمایندگان برخوردار است. نظر شما در این مورد چیست؟ بی‌انصافی است، خدا می‌داند که بی‌انصافی است، البته اشکالی ندارد هرچقدر ما بگوییم این دروازه‌بان خوب بود حرف دیگری می‌زنند اگر مجلس دهم دروازه‌بانی بود که از 100 شوت 20 گل خورد ببینیم مجلس بعدی چه می‌کند و بعد قضاوت کنیم. البته به دنبال ناکامی مجلس دهم نیستم و برعکس مایلم به مجلس بعد کمک کنم و برای موفقیتشان هم دعا می‌کنم. چرا که موفقیت آنها موفقیت کشور است و برای مردم گرهی از مشکلات را می‌گشاید. بنابراین من برای موفقیت مجلس دهم دعا می‌کنم هرچند که برخی برای مجلس دهم فقط سنگ اندازی و شیشه ریزی و ناسزاگویی کردند و لشگر سایبری راه انداختند. ما نگاه ملی داریم، ایران برای ما مهم است و از هیچ تلاشی برای اعتلای ایران دریغ نمی‌کنیم چرا که مجلس دهمی‌ها از وطن پرست‌ترین‌ها بودند.

• برجام
• اصولگرایان
• انتخابات مجلس شورای اسلامی
• شورای عالی سیاست گذاری جبهه اصلاح طلبان
• وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی