افزایش تقاضای تامین چوب برای صنایع با اجرای طرح تنفس جنگل / تبر تجاری‌سازی بر تن درختان

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصراترک، در زمانه ای که وقوع آتش سوزی جنگل ها، بروز سیلاب ها و چرخش ریزگردها در هوا حکایت از آن دارد که اقدامات بشر برای اهداف توسعه طلبانه اقتصادی و صنعتی، محیط زیست را به مخاطره انداخته، حال بدون عبرت گیری از این وضعیتی که کره زمین را گرفتار کرده است، شاهد هستیم که ریه های زمین همچنان قطع می شوند و این مسئله ای است که هر روزه در نقاط مختلف از این کره خاکی جریان دارد.

کشور ایران نیز از این تخریب زیست محیطی عقب نمانده است، رسانه ها بارها و بارها درد قطع درختان جنگلی زاگرس و قطع درختان شمال و دیگر نقاط کشور را گزارش داده و به جامعه منعکس کرده اند اما این انعکاس و پیگیری نتوانست مانعی بشود بر کاهش قطع درختان و یا جایگزینی راهکاری منطقی برای پاسخ به تامین نیاز چوب صنایع و یا توسعه اقتصادی با روشی دیگر.

در این باره باید به مصوبه مجلس شورای اسلامی در زمینه اجرای طرح تنفس جنگل های شمالی و ممنوعیت قطع درختان این مناطق جنگلی اشاره کرد که در دستور کار دولت پیشین قرار گرفت، هر چند که این مصوبه، فی نفسه برای نجات جنگل های شمالی که عمری رنج تبر سودجویی را بر تن خود تحمل کرده بود، بسیار ضروری بود اما این مصوبه بدون در نظر گرفتن روش های منطقی برای تامین نیاز چوب صنایع کشور، موجب شد که چشم بد سودجویان به دیگر استان ها بیفتد تا این نیاز از دل عرصه های طبیعی و باغات دیگر نقاط با قیمت های وسوسه انگیز تامین شود.

تردد کامیون های حمل چوب در جاده ها به ویژه در جاده های شمال غرب و شمال شرق کشور و صف کشی آنها در جلوی درب کارگاه ها و کارخانجات صنایع چوبی حکایت از آن دارد که این نیاز قرار نیست با راهکارهایی از جمله اجرای طرح زراعت چوب رفع شود بلکه می توان با استفاده از روش ساده و آسان تری که همان قطع درختان جنگلی و باغی (چه مثمر و چه غیر مثمر) این مسئله را نیز حل کرد و در این میان سودجویان همیشه آماده هستند که از هر خلاء قانونی و وضع موجود، نمدی برای خود ببافند.

و در این میانه، مثل همیشه دوستداران طبیعت با دیدن این وضعیت فقط انعکاس دهنده عمق تخریب های زیست محیطی و غمخوار طبیعت می شوند و در مقابل بخش اجرایی و تقنینی بدون ارائه راهکار، فقط بر بخش نامه ها و آیین نامه های ابلاغی بسنده می کنند.

با توجه به اینکه مدت ها است در سطح جاده های خراسان شمالی تردد کامیون های حمل چوب درختان قطع شده باغی بسیار چشمگیر شده و این موضوع نیز نگرانی دوستداران طبیعت را برانگیخته، در این زمینه پایگاه خبری عصراترک نیز پیگیر موضوع شده و در این گزارش به بررسی آن پرداخته است.

فقدان قانون جامع برای جلوگیری از قطع درختان باغی

سید حمید کشمیری، مدیرعامل موسسه جمعیت دوستداران طبیعت سبز کره زمین با اشاره به افزایش روز افزون قطع درختان باغی در استان طی چند سال اخیر در استان، اظهار کرد: جهل مردم، گران شدن قیمت چوب، ضعف و سوء مدیریت مدیران، فرصت طلبی سودجویان همچنین فقدان قانون جامع در زمینه جلوگیری از قطع درختان باغی از علل اصلی افزایش این اتفاق در استان هستند.

کشمیری با تصریح بر این مطلب که درختان خشکیده باید قطع شوند و نسبت به حذف آنها از باغات هیچ حرفی نیست، گفت: با این وجود، نکته مهم آن است که شاهد هستیم در استان، عده ای درختان زنده و بارده باغات خود را قطع می کنند.

وی همچنین با بیان اینکه عده ای از باغداران به باغات خود رسیدگی نمی کنند و درختان را آب نمی دهند تا آنها خشک شوند، افزود: این عده از باغداران این درختان را قطع می کنند تا بتوانند کاربری باغ خود را تغییر دهند.

مدیرعامل موسسه جمعیت دوستداران طبیعت سبز کره زمین بیان کرد: در مواردی نیز درختان باغی بدون اخذ مجوز قطع و بدون اخذ مجوز حمل چوب از باغ، حذف و به صورت قاچاق از استان خارج می شوند.

وی عنوان کرد: در حال حاضر دلالان و عده ای از باغداران با قطع درختان باغی آینده محیط زیست، طبیعت و حتی معیشت مردم را به خطر می اندازند.

مدیرعامل موسسه جمعیت دوستداران طبیعت سبز کره زمین یادآور شد: کشورهای توسعه یافته نیاز صنایع چوب خود را با اجرای طرح زراعت چوب تامین می کنند، نه اینکه درختان باغی و جنگلی را بابت رفع نیاز چوب صنایع خود قطع کنند.

کشمیری همچنین گفت: حکایت باغدارانی که درختان بارده خود را با هدف درآمدزایی قطع می کنند، حکایت اشخاصی است که بر روی درخت ایستاده و تنه را اره می کنند و قبل از آنکه به دیگران آسیبی وارد شود، خود او با سقوط درخت آسیب می بیند.

خشک کردن عمدی درختان باغی با هدف کاشت درختان تجاری تر

شخصی از خریداران چوب در استان نیز در گفت و گو با عصراترک اظهار کرد: هلو، شابلون، بید، تبریزی، صنوبر، گردو از جمله درختان باغی در استان هستند که برای صنایع چوبی کشور به خریداران فروخته می شوند.

این خریدار چوب گفت: این درختان که قطع می شوند یا بر اساس وقوع کم بارشی های چند سال گذشته و یا بر اساس سرمازدگی ها، کم بارده و یا خشک شده اند که مالک نسبت به قطع آنها اقدام می کند.

وی افزود: در استان درختان جنگلی شامل چنار، عرعر و صنوبر نیز در زمین های مستثنیات کشاورزی کاشته شده اند که هر چند قطع آنها غیر مجاز است، با این وجود، اتفاق می افتد.

این خریدار چوب همچنین عنوان کرد: درختانی که قیمت میوه آنها در بازار کاهش یافته و از قیمت دیگر میوه ها کمتر شده، باغدار به عمد به این درختان آب نمی دهد و رسیدگی نمی کند تا خشک شوند که چوب آنها را بفروشد همچنین درختان میوه دیگری که قیمت آنها در بازار بیشتر شده است را بکارد.

وی خاطرنشان کرد: به علت فشار نیاز مالی، عده ای از مردم درختان عرعر و توت داخل حیاط منازل خود را برای فروش قطع می کنند و به چوب خرها می فروشند.

این خریدار چوب بیان کرد: در حال حاضر قیمت درختان باغی در سال جاری از یک میلیون و 800 هزار تومان در هر تن تا به دو میلیون و 250 هزار تومان در هر تن رسیده است.

وی افزود: قیمت درختان جنگلی از جمله عرعر، گردو، صنوبر و چنار از دو میلیون و 400 هزار تومان شروع و تا به دو میلیون و 800 هزار تومان نیز افزایش یافته است.

افزایش چشمگیر قیمت چوب با اجرای طرح تنفس جنگل

یک خریدار دیگر چوب درختان در استان نیز اظهار کرد: در استان درختان باغی شامل گردو، بید، صنوبر که قطع و فروخته می شوند، یا دچار سرمازدگی شده و یا اینکه غیر مثمر شده اند.

این خریدار چوب گفت: بیشتر درختان قطع شده به استان های گلستان و مازندران ارسال می شوند.

وی تصریح کرد: با اجرای طرح تنفس جنگل های شمال کشور، قیمت چوب در کشور بالا رفت که در سال جاری در مقایسه با سال گذشته قیمت چوب درخت گردو در هر تن به دو میلیون و 800 هزار تومان رسیده است.

صدور بارنامه حمل چوب در ازای ارائه مجوزهای قطع و حمل چوب درختان

یک کارمند صدور بارنامه شاغل در یک شرکت باربری کامیونداران استان نیز بیان کرد: از سال گذشته تا به کنون هر روزه تقاضای صدور بارنامه برای حمل چوب باغی از استان به مقصد سایر استان ها داشته ایم.

این کارمند دفتر باربری افزود: این در حالی است که قبل از سال 1400 با این حجم تقاضای صدور بارنامه برای حمل چوب از استان به خارج از استان مواجه نبودیم.

وی گفت: تا چندین ماه قبل بدون هیچ الزامی، صدور بارنامه برای حمل چوب از استان، بر اساس دریافت و رویت مجوز قطع و حمل چوب الزامی نبود، با این وجود، از چندین ماه گذشته این دفتر باربری ملزم شد تا برای صدور بارنامه حمل چوب، ابتدا مجوز قطع و حمل چوب که صادره از سازمان جهاد کشاورزی و اداره کل منابع طبیعی استان است را رویت کند، سپس بارنامه صادر شود.

این کارمند دفتر باربری بیان کرد: در همین راستا، بسیاری از رانندگان مراجعه کننده به این دفتر باربری در ازای درخواست صدور بارنامه به منظور حمل محموله چوب به خارج از استان، مجوز قطع و حمل چوب را ارائه می دهند، در عین حال، شماری دیگر از رانندگان نیز هستند که صدور بارنامه برای حمل محموله چوب به خارج از استان را از این دفتر باربری تقاضا می کنند درحالیکه هیچ مجوز قطع و حمل چوب را از اداره کل منابع طبیعی و یا سازمان جهاد کشاورزی استان به همراه ندارند.

این کارمند دفتر باربری افزود: هنگامیکه از آنها برای صدور بارنامه، مجوزها را می خواهیم، دفتر باربری را بدون دریافت بارنامه ترک می کنند.

تطمیع باغداران برای قطع درختان بید و سپیدار با ارائه قیمت های وسوسه انگیز / لزوم اجرای طرح زراعت چوب

یک منبع آگاه در گفت و گو با عصراترک اظهار کرد: اجرای طرح تنفس جنگل و ممنوعیت قطع درختان جنگلی در استان های شمالی کشور، در نیمه دوم دهه 90 در دستور کار سازمان جنگل ها و مراتع کشور قرار گرفت تا جنگل های استان های شمالی کشور غنی سازی شوند.

این منبع آگاه گفت: این طرح در حالی در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت که در مقابل برای تامین نیاز چوب صنایع چوبی و کاغذی کشور هیچ تدبیری اندیشیده نشده بود.

وی افزود: با اجرای این طرح مشخص نشده بود که این نیاز چوبی صنایع کشور چگونه و به چه صورتی باید تهیه شود!

وی تصریح کرد: فشارها برای رفع نیاز به تامین چوب صنایع، به دیگر استان ها وارد شده است که در خراسان شمالی شاهد هستیم چوب درختان باغی مورد تقاضای چوب خرها قرار گرفته اند.

این منبع آگاه با یادآوری این مطلب که درختی از جمله بلوط همواره مورد تقاضای صنایع چوب کشور بوده است، بیان کرد: خوشبختانه در مناطق جنگلی استان، وجود درختان بلوط بسیار کم است و دیگر درختان جنگلی استان نیز مورد تقاضای صنایع چوبی برای خرید نیستند.

وی افزود: بنابراین در خراسان شمالی قطع و قاچاق چوب درختان واقع در مناطق جنگلی رخ نمی دهند.

این منبع آگاه تصریح کرد: با این وجود، مشاهده کرده ایم که باغداران از سوی چوب خرها با ارائه قیمت های بالا تطمیع شده اند تا درختان بید و سپیدار باغات خود که مورد تقاضای صنعت چوب کشور هستند را قطع کنند و به آنها بفروشند.

وی همچنین عنوان کرد: علاوه بر آن، قطع درختان جنگلی شامل گردو و بادام که در باغات کاشت شده اند نیز در حال حاضر بودن حساب و کتاب و بدون دریافت مجوز قطع و حمل از سازمان جهاد کشاورزی و منابع طبیعی استان اتفاق می افتد تا به استان های گلستان، مازندران و تهران ارسال شوند.

این منبع آگاه افزود: میان درختان قطع شده، درختان باغی بارده نیز قطع شده اند که علت آن افزایش قیمت چوب بر اثر اجرای طرح تنفس جنگل و ممنوعیت قطع درختان استان های شمالی کشور است.

وی تاکید کرد: علاوه بر اینکه باید در کشور هر چه سریعتر اجرای طرح زراعت چوب مورد توجه و در دستور کار قرار گیرد همچنین می بایست تمامی دفاتر باربری ها ملزم شوند تا صدور بارنامه بر اساس ارائه مجوز قطع و حمل چوب به دفاتر باربری انجام شود.

این منبع آگاه تصریح کرد: قطع درختان پیامدی جز فرسایش خاک، رانش زمین، بروز خشکسالی، بروز سیلاب ها، تولید ریزگردها و سخت تر شدن زندگی انسان ها را به دنبال ندارد، درحالیکه حفظ درختان، عامل حفظ منابع آب و خاک است.

هیچ مجوزی برای قطع درختان جنگلی صادر نخواهیم کرد

حسن وحید، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی درباره قطع درختان جنگلی در مناطق جنگلی استان اظهار کرد: با توجه به اینکه قیمت چوب در کشور خیلی بالا رفته است، در همین راستا، بر تمامی مناطق جنگلی استان متمرکز شده ایم تا سودجویان هیچ تعرضی به درختان مناطق جنگلی استان نداشته باشند.

وحید گفت: با این وجود، گزارشاتی مبنی بر تعرض به درختان مناطق جنگلی استان را دریافت کرده که بلافاصله نسبت به شناسایی متخلف و یا متخلفان همچنین برخورد قانونی با آنان اقدام کرده ایم.

وی خاطرنشان کرد: در بهار امسال یک گزارش مبنی بر قطع پنج درخت جنگلی بید در حریم یک باغ در شهرستان راز و جرگلان گزارش شد که نسبت به بررسی و برخورد با متخلف اقدام کردیم.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی یادآور شد: این اداره کل تا به کنون هیچ مجوزی برای حمل درختان جنگلی را صادره نکرده و صادر نخواهد کرد و صدور این مجوز نیز ممنوع است.

کشف محموله های چوب قاچاق شده از خراسان رضوی برای استان های شمالی

تقی توئی، رییس پلیس امنیت اقتصادی فرماندهی انتظامی خراسان شمالی نیز در گفت و گو با عصر اترک اظهار کرد: با توجه به اینکه در خراسان شمالی، مناطق جنگلی توسط اداره کل منابع طبیعی استان محافظت می شوند، اتفاق قطع درختان جنگلی رخ نمی دهد و اگر رخ دهد بسیار بسیار اندک است.

توئی همچنین عنوان کرد: قطع درختان جنگلی کاشته شده در باغات و مزارع از جمله چنار و بید باید با مجوز اداره کل منابع طبیعی انجام شود و در صورتیکه این درختان بدون مجوز منابع طبیعی قطع شوند، حمل آنها قاچاق چوب محسوب می شود.

وی در ادامه با یادآوری این مطلب که فعالیت پلیس امنیت اقتصادی خراسان شمالی از سال 1400 در استان آغاز شده است، اعلام کرد: از سال گذشته تا به کنون هیچ محموله قاچاق چوب با مبدا خراسان شمالی کشف نشده است که البته این امر دلیل بر این نیست که قاچاق چوب انجام نشده باشد.

با این وجود، رییس پلیس امنیت اقتصادی فرماندهی انتظامی خراسان شمالی عنوان کرد: در سال گذشته حدود 30 تن محموله قاچاق چوب با مبدا استان خراسان رضوی را در جاده های استان خراسان شمالی کشف کردیم که این محموله می بایست به استان های شمالی کشور تحویل می شدند.

وی خاطر نشان کرد: این چوب های قاچاق کشف شده، چوب درختان تاغ بودند که برای تولید زغال قطع شده بودند.

توئی یادآور شد: میان پلیس امنیت اقتصادی استان با یگان های حفاظت جهاد کشاورزی و منابع طبیعی استان همکاری مشترک در زمینه کشف و مقابله با قطع درختان جنگلی و باغی برای انجام قاچاق چوب وجود دارد.

باغداران درختان کم بارده را قطع می کنند

محمد عفتی، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در گفت و گو با عصراترک درباره قطع درختان باغی در استان اظهار کرد: بر اساس بند 3 دستورالعمل صدور مجوز قطع درختان باغی غیر جنگلی در زمین های مستثنیات کشاورزان، درخواست کشاورزان مبنی بر قطع درختان در ادارات جهاد کشاورزی شهرستان ها پذیرش می شوند.

عفتی افزود: برای موافقت و یا رد درخواست ارائه شده مبنی بر قطع درختان، کمیته ای با حضور کارشناسان جهاد کشاورزی و منابع طبیعی به منظور بررسی درخواست متقاضی تشکیل می شود و کارشناسان این کمیته به باغ مراجعه می کنند تا درخواست متقاضی را ارزیابی کنند.

وی گفت: پس از انجام بررسی ها و موافقت با قطع درختان، مقدار تناژ و یا مقدار برش درختان مد نظر مشخص می شوند تا قطع، حمل و بارگیری انجام شوند.

این مسئول در ادامه با بیان اینکه کارشناس جهاد کشاورزی هیچ گاه با قطع درختان مثمر، بارده، دارای عمر تجاری، سالم و بدون آفت و بدون بیماری موافقت نمی کند، افزود: در عین حال، جهاد کشاورزی نمی تواند کشاورز را مجبور کند که درختان باغی کم بارده، آفت خورده، بیمار شده، سرمازده، خشک شده و یا فاقد بازار پسندی و فاقد ارزش تجاری و اقتصادی که جوابگوی هزینه های تولید و زندگی باغدار نیستند را حفظ کنند.

وی با تصریح بر این مطلب که نگاه به بخش کشاورزی باید فنی، اقتصادی و تخصصی باشد، نه نگاه احساسی، عنوان کرد: اخیرا سازمان جهاد کشاورزی استان با قطع درختان باغی در سطح 12 هکتار در شهرستان شیروان موافقت کرد که درختان سیب این باغ، غیر تجاری شده بودند.

عفتی گفت: مقرر شد که مالک این باغ، درختان سیب غیر تجاری خود را تنه بر کند و با پیوند زنی ارقام برتر بر روی تنه ها، بهره وری باغ خود را بالا ببرد و میزان تولید را بیشتر کند.

وی همچنین یادآور شد: این موافقت برای باغ 40 هکتاری سیب در شهرستان اسفراین نیز صادر شده است.

وی تاکید کرد: کشاورزان مبتی بر شرایط اقلیمی حاکم و کسب سود تصمیم می گیرند که چه محصولی را بکارند و آن را پرورش دهند.

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی افزود: در عین حال، کشاورزی در زمین های باغی و زراعی به ارتقای دانش و آگاهی از اصول به باغی و به زراعی بستگی دارد که هر ساله این دانش با برگزاری کلاس ها و دوره های آموزشی به کشاورزان ارائه می شود.

وی در بخش دیگری از سخن خود درباره اصلاح و نوسازی باغات در استان نیز گفت: سطح باغات استان 53 هزار هکتار است.

عفتی اعلام کرد: در سال 98 سطح یک هزار و 200 هکتار، در سال 99 در سطح یک هزار و 600 هکتار و در سال 1400 نیز در سطح دو هزار هکتار از باغات استان اصلاح (شامل حذف شاخه های بیمار، پیوندزنی با ارقام جدید و بهتر بر روی تنه درختان قطع شده) و نوسازی (شامل حذف درختان آفت زده، بیمار شده، کم بارده، از سن گذشته و جایگزین کردن نهال های جدید با ارقام بهتر) شدند.

وی همچنین گفت: پیش بینی می شود که در سال جاری سطح سه هزار هکتار از باغات استان اصلاح و نوسازی شود.

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی درباره صدور مجوز قطع و حمل درختان باغی در استان نیز بیان کرد: در حال حاضر آماری جمع بندی شده در اختیار نیست، با این وجود، در سال گذشته در شهرستان شیروان برای قطع و حمل 70 تن چوب درخت باغی و در شهرستان فاروج نیز برای قطع و حمل 50 تن چوب درخت باغی مجوز صادر شدند.

عفتی تصریح کرد: انجام تنه بری و یا قطع و حذف درختان باغی با مجوز کارشناسان جهاد کشاورزی و منابع طبیعی در راستای جوان سازی باغات و تجاری سازی آنها انجام می شود.

اختصاص نیافتن پساب به طرح های کلان زراعت چوب

مهدی قدیمی، رییس اداره جنگلداری و جنگل کاری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی نیز اظهار کرد: این اداره کل برای رونق تجارت چوب، سه طرح زراعت چوب در زمین های ملی استان به مساحت های 13 هکتار در شهرستان مانه و سملقان، 135 هکتار در شهرستان اسفراین و 162 هکتار در شهرستان بجنورد تهیه کرده است که تا به کنون این سه طرح به علت عدم موافقت وزارت نیرو بر اختصاص پساب شهری به آنها بلاتکلیف باقیمانده است.

قدیمی همچنین افزود: یک طرح زراعت چوب به مساحت 25 هکتار برای اجرا در زمین دولتی اداره منابع طبیعی شهرستان جاجرم نیز به مزایده گذاشته شد که بدون متقاضی بود و مزایده دوم آن نیز به زودی انجام خواهد شد.

انتهای پیام /