بیانیه وزارت امور خارجه به مناسبت روز جهانی قدس
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، به مناسبت روز جهانی قدس پیامی منتشر کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت امور خارجه، متن این پیام به این شرح است:
روز جهانی قدس میراث کم نظیر حضرت امام خمینی (ره) برای آزادی قدس شریف است؛ میراثی که از شناخت عمیق بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی از قدرت نرم و معنایی دین مبین از یک طرف و تدبیر و شهامت اقدام از سوی یک رهبر بزرگ بین المللی از طرف دیگر، نشات گرفته است. در جوامع مختلف یا نظام‌های سیاسی گوناگون آرمان‌ها و ایده‌های فراوان و متنوعی وجود دارند که جملگی مطلوب و خواستنی‌اند؛ اما ایده‌هایی که اولا پذیرش عام پیدا نکنند و ثانیا به دستور کار یا اقدام، تبدیل نشوند؛ همچنان صرفا زیبا هستند و بهره‌ای به جوامع نمی‌رسانند؛ بدون تردید، روز قدس از جمله منحصر به فردترین مصادیق شناخت ایده در وجوه مختلف آن و تبدیل آن به دستور کار یا اقدام برای جوامع اسلامی و حتی غیر اسلامی در سطح بین المللی است.
هنر امام خمینی (ره) شناخت ایده و تبدیل آن به اقدام عملی سیاسی رهایی بخش است؛ نوعی بهره برداری از قدرت نرم یا قدرت معنایی برای به حرکت در آوردن، قیام و اقدام. این ایده، اولا در مقیاس، جهانی و بین المللی است چرا که بر یک ارزش بنیادی و مطلق بشری یعنی مبارزه با اشغالگری و ظلم تاکید دارد؛ ثانیا در طول زمان مانا و پایا است چرا که تا زمانی که اشغالگری و ظلم هست، ایستادگی در مقابل آن و مبارزه علیه آن جریان خواهد داشت و سوما اینکه کارآمد است از این حیث که گذشت زمان، ضرورت آن و گرایش به آن را بیش‌تر و بارزتر نموده است.
از همین رو است که مشاهده می‌کنیم در سال‌های اخیر و به ویژه در قریب به دو سال گذشته، حتی در خیابان‌های بسیاری از کشور‌های غربی، روز‌های آخر هفته، خود تبدیل به روز قدس‌های متعدد و پرتکرار این روز‌های دنیا شده است؛ این در واقع همان آرمان و ایده حضرت امام است که به برنامه‌ای برای اقدام در سطح جهان تبدیل شده است؛ لذا ضرورت دنیای امروز، دیگر صرفا تلاش برای گردهمایی اعتراضی یا همدلی با مردم فلسطین نیست، که از این مرحله با ابتکار حضرت امام (ره) گذر کرده‌ایم، بلکه ملهم از استقبال بین المللی از ایده روز جهانی قدس، زمان آن است که دولت‌ها در سرتاسر جهان، اقدامات حقوقی، اقتصادی و بین المللی را علیه جنایات رژیم اشغالگر سازماندهی کنند.
خوشبختانه در دسامبر سال 2023 با اقدام به موقع افریقای جنوبی در طرح پرونده نسل کشی فلسطینی‌ها توسط رژیم اشغالگر در دیوان بین المللی دادگستری، کشور‌های متعددی در سراسر جهان و حتی کشور‌های غیر اسلامی از آن حمایت کردند؛ چنین اقداماتی لازم است، قدرتمند تر، موثر‌تر و به صورت مستمر تا پایان اشغالگری ادامه پیدا کند؛ لذا در روز جهانی قدس امسال نیز، ما همچنان بر تعهد تزلزل ناپذیر خود نسبت به اجرای عدالت، تداوم عزت و حق تعیین سرنوشت برای مردم فلسطین تاکید می‌کنیم. مردم مظلوم فلسطین دهه‌هاست که اشغال وحشیانه، سیاست‌های آپارتاید رژیم صهیونیستی، جابجایی اجباری و تلاش‌های سیستماتیک برای پاکسازی قومی استعماری اعمال شده توسط رژیم اسرائیل را تحمل کرده‌اند.
در این روز بزرگ که همبستگی جهانی با مردم فلسطین را گرامی میداریم، باید با صراحت بر سه «نه» در مقیاس جهانی در مقابل سیاست‌های رژیم صهیونیستی تاکید کنیم: نه به اشغال، نه به آپارتاید و نه به محو فلسطین. سه نه بزرگ که پشتوانه مستحکم حقوقی و بین المللی را به شرح ذیل دارند:
اول: نه به اشغال
فلسطین تاریخی، اکنون بیش از هشت دهه است که در اشغال رژیم صهیونیستی قرار گرفته و هر روز بخشی از آن به قلمرو موجودیت اشغالگر الحاق شده است. به گونه‌ای که امروز تنها 7 درصد از فلسطین تاریخی باقی مانده است. این اشغال بی رحمانه نه تنها مغایر با کنوانسیون‌های متعدد بین المللی است، بلکه توسط قطعنامه‌های متعددی از سوی شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل متحد، محکوم شده است. قطعنامه‌های 338، 476، 2334 ا ز جمله قطعنامه‌هایی است که در شورای امنیت ملل متحد علیه اشغالگری رژیم صهیونیستی به تصویب رسیده است؛ ده‌ها قطعنامه غیر الزام آور دیگر نیز در مجمع عمومی سازمان ملل در مخالفت با این اشغالگری به تصویب رسیده است. شهرک سازی‌های رژیم اشغالگر در سرزمین فلسطین به صورت آشکار مغایر با کنوانسیون ژنو است؛ ساخت دیوار‌های حائل، توسط دیوان بین المللی دادگستری نیز غیر قانونی خوانده شده است.
آنچه امروز جامعه بین المللی لازم است در این باره انجام دهد، یک نه بزرگ همه جانبه به یک اشغالگری است که خود جامعه بین المللی در این سالیان طولانی، آن را با مشارکت در قطعنامه‌های ضد اشغال سرزمین فلسطینییان، اظهار کرده‌اند. مبانی حقوقی آماده است و امروز دیگر به جای ژست‌های آزادیخواهی لازم است که اقدام قاطع صورت پذیرد.
دوم: نه به آپارتاید
آپارتاید (جداسازی نژادی سازمان‌یافته) طبق قوانین بین‌المللی یک جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود: کنوانسیون بین‌المللی مقابله با جنایت آپارتاید (1973) آپارتاید را جرم بین‌المللی دانسته و اقدامات سرکوبگرانه نژادی را محکوم کرده است. اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی (ماده 7) آپارتاید را در زمره جنایات علیه بشریت قرار داده و تحت تعقیب کیفری قرار می‌دهد. منشور سازمان ملل (ماده 1 و 55) بر برابری و حقوق بشر تأکید دارد. قطعنامه 1761 مجمع عمومی سازمان ملل (1962): آپارتاید در آفریقای جنوبی را محکوم و کشور‌های عضو را به تحریم آن کشور ملزم کرد.
در همین ارتباط، در سال 2022 کمیسیون تحقیق سازمان ملل که توسط شورای حقوق بشر تاسیس شده بود، گزارش داد که سیاست‌های رژیم اشغالگر اسراییل، در قبال فلسطینی‌ها یک نظام آپارتاید را به وجود آورده است. علاوه بر این، عفو بین الملل نیز در همان سال در گزارشی رژیم اشغالگر را به عنوان یک موجودیت آپارتاید شناسایی کرد. همچنین سازمان دیده بان حقوق بشر در سال 2021 چنین وضعیتی را در مورد رژیم صهیونیستی ثابت کرده و آن رژیم را یک نظام آپارتاید معرفی کرده است.
امروزه کمترین تردیدی در مورد ماهیت غیر انسانی رژیم آپارتاید اسرائیل وجود ندارد و با وجودی که تایید آپارتاید بودن نظام صهیونیستی، بر اساس تحقیق و گزارش‌های معتبر بین المللی به اثبات رسیده است؛ به نظر می‌رسد حامیان بین المللی این رژیم، این نظریه را باز هم به چالش می‌کشانند.
سوم: نه به کوچ اجباری و محو فلسطین
اخراج یا کوچ اجباری مردم (Deportation or Forced Transfer) یک جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود: کنوانسیون چهارم ژنو (ماده 49) اخراج جمعیت در مناطق اشغالی را ممنوع کرده است. اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی (ماده 7 و 8) کوچ اجباری را در زمره جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت قرار داده است. در کنوانسیون منع نسل‌کشی (1948) نیز به صراحت بیان شده است: اگر کوچ اجباری با هدف از بین بردن یک گروه قومی، نژادی یا مذهبی باشد، مصداق نسل‌کشی خواهد بود. قطعنامه‌های سازمان ملل (مانند 47/1993 درباره بوسنی) تخلیه اجباری قومی را محکوم کرده و به عنوان پاکسازی قومی می‌شناسد.
علاوه بر حداقل چهار قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مخالفت با کوچ اجباری مردم فلسطین از موطن خویش، قطعنامه سالانه "وضعیت فلسطین" که هر سال توسط مجمع عمومی تصویب می‌شود بر حق تعیین سرنوشت فلسطینیان، توقف شهرکسازیها، و ممنوعیت کوچ اجباری تأکید دارد. مضافا اینکه نظریه مشورتی دیوان بین المللی دادگستری (2004) و همچنین گزارش کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل (2016) در مخالفت با کوچ اجباری مردم فلسطین و حق بازگشت آوارگان فلسطینی به سرزمین خود توجه دارند. همچنین قطعنامه 31/36 (2016) شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و قطعنامه 45/29 (2020) بر ممنوعیت انتقال جمعیت به سرزمین‌های اشغال شده، فلسطینی‌ها تاکید می‌کند؛ لذا همچنان که مفصلا در سه بند مذکور، روشن شد، هر سه «نه» بزرگ بین المللی به رژیم اشغالگر، چنین پشتوانه مستحکم حقوقی و با اجماع جهانی دارند که در بحبوحه مشاجرات سیاسی گم شده‌اند؛ لذا ضروری است این سه نه با توجه به تداوم جنایات ضد بشری رژیم صهیونیستی، این پشتوانه‌های حقوقی کم نظیر، بیش از پیش توسط جامعه بین المللی مورد توجه قرار گیرند؛ و مبتنی بر هر کدام از این سه نه، می‌توان در حوزه طراحی و اقدام وارد شد و دقیقا بر اساس آنچه دولت‌ها همراهی خود را با آن در سازمان‌های بین المللی عنوان کرده‌اند برای مقابله با رژیم اشغالگر وارد عمل شوند.
کشور‌های عرب منطقه باید توجه کنند که مقاومت یک مانع و بازدارندگی در برابر خواسته‌های ناتمام غرب و رژیم صهیونیستی نه فقط پیرامون لبنان و‌فلسطین بلکه کل جهان عرب است و واقعیت‌های میدان نشان داده است که اگر مقاومت تضعیف شود، نه فقط مناطق اشغالی بلکه سایر قلمروی جهان عرب نیز در معرض خطر تعدی و تجاوزگری رژیم صهیونیستی قرار دارد.
در همین راستا جهان عرب و جامعه بین المللی می‌توانند و باید گام‌های مشخصی در مخالفت با سیاست‌های رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم فلسطین بردارند:
1- حمایت از حق ملت فلسطین برای تعیین سرنوشت و رهائی از اشغالگری و آپارتاید
2- تلاش برای پایان دادن به نسل کشی جاری در غزه و مخالفت موثر با کوچ اجباری مردم فلسطین از سرزمین خود
3- پایان دادن به همکاری مستقیم و غیر مستقیم در جنایات اسرائیل - از جمله توقف فروش تسلیحات، مشارکت اقتصادی و حمایت دیپلماتیک که اشغال و آپارتاید را ممکن می‌سازد.
4- مواخذه مستمر و مجازات سران رژیم اشغالگر اسرائیل به صورت موثر بر اساس قوانین بین المللی از طریق دیوان کیفری بین المللی (ICC) و دیوان بین المللی دادگستری (ICJ)
آزادی فلسطین یک رویای دور نیست، هیچ سیستم آپارتاید، هیچ اشغال نظامی و هیچ پروژه استعماری نمی‌تواند برای همیشه دوام بیاورد. صدای میلیون‌ها نفری که در سراسر جهان برای فلسطین راهپیمایی می‌کنند، گواه این است که مبارزه برای عدالت، زنده و غیرقابل توقف است و وجدان‌های بیدار تا دستیابی به این هدف والای انسانی و اخلاقی از پای نخواهند نشست.
از میان اخبار