تاثیر تحریم های آمریکا علیه ایران

گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو_ «آلِنا دوهان»، گزارشگر ویژه سازمان ملل، در بازگشت از سفر یازده روزه از ایران طی گزارشی رسمی پیامد‌های منفی تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران را ناقض حقوق بشر در همه ابعاد انسانی، اعم از مدنی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی اعلام کرد.

به همین بهانه، در برنامه «اسپات‌لایت» شبکه پرس تی وی، کاوه تقوایی - مجری برنامه - به اتفاق «فرانک اِمسپَک» - استاد بازنشسته دانشگاه ویسکانسین ایالت مَدیسون آمریکا - و «لِمبیت اوپیک» - عضو سابق پارلمان انگلستان و مجری پرس تی وی - به بررسی اقدامات ظالمانه واشنگتن علیه تهران و تأثیرات منفی آن بر سایر کشور‌ها پرداخت.

فرانک امسپک با ابراز تأسف از سکوت وقیحانه رسانه‌های جمعی آمریکا نسبت به انتشار این گزارش، تحریم‌های یکجانبه واشنگتن و متحدانش علیه ایران را از نگاه دیگر کشورها، بالاخص کشور‌هایی مانند چین و هند و روسیه که شرکای تجاری جمهوری اسلامی ایران بشمار می‌روند، اقدامی نکوهیده و منفور بر شمرد. به زعم این استاد بازنشسته دانشگاه، تحریم‌ها که به هدف ایجاد نارضایتی عمومی در ایران وضع شده، هر اندازه هم که برای ایرانیان - بویژه اقشار کم درآمد - رنج آور باشد، دارای تبعات منفی برای تحریم کنندگان است.

در همین راستا، لمبیت اوپیک، کارشناس دیگر برنامه، اعمال تحریم‌های مشابه علیه روسیه را گواه بر صحت اظهارات فرانک امسپک برشمرد و افزود: هرچند هدف از چنین اقداماتی تحت فشار قرار دادن ملت‌ها بمنظور برانگیختن آن‌ها علیه زمامدارانشان است، لیکن شاهدیم که نتیجه عکس می‌دهد و در بسیاری از موارد تنگنا‌ها نه تنها روس‌ها را وادار به تسلیم نکرد، بلکه بر محبوبیت پوتین نزد افکار عمومی روسیه افزود و آنان را به پایداری در برابر کمبود‌ها برانگیخت.

به باور اوپیک، تحریم‌های وضع شده توسط اتحادیه اروپا علیه مسکو بیش از آنکه به روس‌ها آسیب رساند، اعضای این اتحادیه را با چالش‌های جدی، بویژه در عرصه انرژی مواجه ساخت. وی در ادامه عنوان کرد برخلاف دیدگاه غلط زمامداران غرب، اعمال تحریم یکجانبه علیه کشور‌ها نه از آشوب جنگ می‌کاهد و نه بر مشکلات نظامیان عالیرتبه اضافه می‌کند. به گفته وی، ترفند تحریم نتیجه‌ای جز ایجاد دگرگونی در روابط موجود بین کشور‌ها بواسطه تشویق تحریم شدگان به یافتن متحدان جدید ندارد.

همچنین، در واکنش به اظهارات سخیف وزیر خارجه آمریکا در دولت دونالد ترامپ مبنی بر اینکه «ایرانی‌ها باید بین گرسنگی یا حرف شنوی از واشنگتن یکی را انتخاب کنند»، فرانک امسپک گفت که مقامات کاخ سفید قبلاً همین سیاست باج خواهانه را در برابر کوبا پیش گرفتند، ولی تیرشان به سنگ خورد و بازتاب‌های سلبی آن فقط به نظام مالی آمریکا و متحدانش لطمه واردکرد.

وی در تأیید اظهارات اوپیک افزود: تحریم‌های یکجانبه که در نوع خود حکم جنایات جنگی را دارد، فقط باعث شکل گیری سیستم‌های موازی شبیه به آنچه در حوالی سال 2004 در عراق زمان صدام حسین شاهد بودیم می‌شود. زمانی که ایالات متحده آمریکا از طریق محاصره اقتصادی مانع از دسترسی عراقی‌ها به مواد و تجهیزات مورد نیاز تصفیه خانه‌های آب شد و به استناد گزارش سازمان ملل، مرگ و میر چند صد کودک عراقی را رقم زد، بی آنکه اخبار تکان دهنده مرتبط با آن در رسانه‌های جمعی آمریکا انعکاس یابد.

لمبیت اوپیک در واکنشی مشابه نسبت به اظهارات خام مایک پومپئو، وزیر خارجه وقت ایالات متحده آمریکا در دولت ترامپ، متذکر شد آنچه در عراق به وقوع پیوست قتل عام جمعیت بی گناهی بود که هیچ نقشی در تصمیمات جنگ طلبانه صدام حسین نداشتند. لمبیت ضمن ورشکسته خواندن سیاست تحریم، موفقیت کره شمالی در دستیابی به تسلیحات هسته‌ای را گواه بر ادعای خود دانست.

به زعم این عضو سابق پارلمان انگلیس، دلیل به انزوا کشیدن ایران، مخالفت این کشور با تبعیت کورکورانه از عملکرد غربی‌ها در عرصه‌های مختلف است؛ غربی‌هایی که طی جنایتی آشکار و به بهانه واهی ممانعت از دستیابی عراق به تسلیحات نامتعارف، مرگ یک و نیم میلیون غیر نظامی عراقی را رقم زدند. لمبیت اوپیک با استناد به آرامش نسبی ایجادشده در روابط واشنگتن - پیونگ یانگ در دوران ریاست جمهوری ترامپ، مذاکره را بر خلاف تحریم، نتیجه بخش‌ترین راهکار برای حل و فصل اختلافات میان کشور‌ها بیان کرد.

در ارتباط با تأکید مکرر آلنا دوهان بر تأثیرات نامطلوب تحریم‌های ثانویه ایالات متحده علیه کشور‌هایی مانند ایران، فرانک امسپک اعمال تحریمک علیه کشور‌های ناقض تحریم‌های اولیه را باعث تشدید نگرانی میان دیگر کشور‌ها - به ویژه کشور‌های جهان سومی که به تنهایی یا گروهی فاقد اقتدار لازم برای پیشبرد منافع تجاری خود هستند - برشمرد و گفت: اقدامات قهقرایی از این دست که در نوع خود مجازات جمعی به شمار رفته و با قوانین بین المللی در تضاد است، بواسطه دامن زدن به جو نابرابری، حاصلی جز بی اعتماد شدن کشور‌ها نسبت به آمریکا ندارد.

در بحث پیچیده «استثنائات» (تعیین مواردی که از تحریم‌ها مستثنی هستند) و «دو منظوره ها» (تعیین مواردی که همزمان دارای کاربرد نظامی و غیر نظامی هستند) و تأثیرات نامطلوب این تبصره‌ها بر فعالیت تعداد زیادی از واحد‌های منحصراً پزشکی در ایران، بویژه پزشکی هسته‌ای و رادیو داروسازی، لمبیت اوپیک ضمن ناممکن دانستن این فرایند، طرح چنین موضوعاتی را اساساً احمقانه و نشئت گرفته از ماهیت دوگانه سیاستمداران کاخ سفید دانست و متذکر شد که آمریکا و اروپا، در مقام وضع کنندگان این قبیل تحریم‌های ضد بشری، در جایگاهی نیستند که ایران را متهم به نقض حقوق بشر کنند.

در پایان، فرانک امسپک همراه نشدن بسیاری از کشور‌های جهان با موضع آمریکا بر سر مناقشه اوکراین را نتیجه سیاست یکجانبه گرایانه واشنگتن در جهان دانست و از زمامداران آمریکایی خواست تا پیامد‌های پیروی از این سیاست را در محور گفتگو‌های سیاسی در داخل کشور قرار دهند. وی همچنین نسبت به احتمال معکوس شدن جریان تحریم، اینبار از سوی قدرت‌های اقتصادی - و در رأس همه چین - علیه آمریکا و هم پیمانانش در بیست تا سی سال آینده هشدار داد. رخدادی که به راحتی قادر است حاکمیت بر نظام مالی جهان را از آمریکا برباید.

لمبیت اوپیک نیز ضمن هشدار به سیاستمداران آمریکایی و هم پیمانانش در اروپا نسبت به پس ضربه‌های یکجانبه گرایی، از آنان خواست تا واقع بینانه‌تر به ارزیابی عواقب پا پس کشیدن یکجانبه از تعاملات تجاری و اقتصادی با دیگر کشور‌ها به بهانه تحریم مبادرت ورزند.