تحول در قوانین اقتصادی اولویت اصلی نمایندگان

زهره الهیان نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در یادداشتی در خصوص عملکرد مجلس یازدهم نوشت:

در آستانه اجلاسیه چهارم مجلس یازدهم مناسب است مردم در جریان اقدامات و عملکرد این دوره از مجلس قرار گیرند. بر این اساس مرور کارنامه مجلس یازدهم در خروجی نهایی و آنچه در عملکرد و مصوبات این دوره از مجلس انجام شده در این یادداشت مختصر خدمت ملت شریف ایران گزارش می‌شود.

اولویت اصلی مجلس یازدهم، بهبود وضعیت معیشت و حل مسائل اقتصادی مردم بود که در این راستا اقدامات زیر انجام شد:

الف _ تحول در قوانین اقتصادی؛ اقدام برجسته مجلس یازدهم در خصوص تصویب 30 قانون برای اصلاح ریل گذاری اقتصادی کشور: مجلس یازدهم در شرایطی کار خود را آغاز کرد که کمتر از دو سال به پایان دولت دوازدهم باقی بود و کشور از لحاظ شاخص‌های اقتصادی و تورمی در شراِِیط رها شدگی از لحاظ اقتصادی و اجرایی بود در این شرایط مجلس یازدهم همان گونه که در تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز وجود دارد. از ابتدای کار (تحول در قوانین اقتصادی) را اولویت اصلی خود قرار داد و در همان ماه اول شروع به کار مجلس یازدهم بسته‌ای برای تحول در قوانین اقتصادی تدوین کرد تا نقشه راه عملکرد قوه مقننه باشد. این بسته در مرداد ماه سال 99 یعنی 2 ماه پس از شروع بکار مجلس یازدهم توسط رییس مجلس به صورت عمومی ارائه و تشریح شد.

به این ترتیب هم هدف اصلی این مجلس که ((تحول در قوانین اقتصادی)) کشور است برای افکار عمومی تشریح و هم این نقشه راه به شاخصی برای ارزیابی کارنامه مجلس یازدهم تبدیل شد. در این راستا مجلس شورای اسلامی دو رویکرد (رفع تحریم‌ها و خنثی سازی تحریم‌ها) را در دستور کار قرار داد. برای رفع تحریم‌ها قانون مهم و تاریخی (اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها) را تصویب کرد که با خروج مسیر مذاکرات از انحراف و جاده یک طرفه فشار غرب به ایران به قدرت افزایی کشور در این فرایند منجر شد تا جایی که به تصریح مذاکره کنندگان وقت کشورمان در وین این قانون ابزار مهمی برای چانه زنی با طرف مقابل و کسب امتیازات مهم نیز تبدیل شد.

رویکرد رفع تحریم‌ها و رویکرد خنثی سازی تحریم‌ها:

1) قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها نوسازی نظام مالیاتی

2) قانون مالیات بر ارزش افزوده

3) قانون مالیات بر خانه‌های خالی

4) مالیات بر سوداگری و سفته بازی اصلاح ساختار بانکی

5) طرح اصلاح ساختار بانک مرکزی (شورای نگهبان)

6) طرح مدیریت بانک‌های عامل اشتغال و تولید

7) قانون تسهیل صدور مجوز‌های کسب و کار

8) قانون جهش تولید دانش بنیان

9) اصلاح قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی

10) طرح تقویت امنیت غذایی کشور و رفع موانع کشاورزی

11) قانون مالکیت صنعتی

12) قانون ساماندهی صنعت خودرو

13) قانون اصلاح موادی از قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی

14) قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق اصلاح ساختار بودجه

15) قانون برخی احکام تنظیم لایحه بودجه (شفاف کردن بخشی از منابع بودجه در جهت شفافیت شرکت‌های دولتی) حقوق مالکانه معادن، درآمد دولت از محل فروش ال پی جی و شفاف کردن تخصیص بودجه بهبود معیشت

16) قانون جهش تولید مسکن

17) قانون رتبه بندی معلمان

18) بیمه رایگان سه دهک پایین

19) بودجه‌های محرومیت زدائی تبصره 18،

20) اجازه واگذاری سکونت‌های غیر رسمی به ساکنان

21) افزایش بیش از 10 برابر حقوق سربازان طی 3 سال

22) تاسیس صندوق حمایت از بیماران صعب العلاج هوشمند سازی و مبارزه با فساد

23) قانون مدیریت داده و اطلاعات ملی

24) طرح شفافیت قوای سه گانه

25) اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز

26) طرح حمایت از افشاگران فساد (دستور کار صحن) اجتماعی و فرهنگی

27) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت

28) لایحه ارتقاء امنیت زنان در برابر سوء رفتار (دستور کار صحن)

29) انتقال سوابق بیمه یا بازنشستگی

30) اصلاح قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی

ب) محور‌های اصلی مصوبات مجلس در بودجه 1402 با رویکرد اقتصاد و معیشت:

لایحه بودجه مهمترین سند مالی دولت است، این سند اولویت‌های دولت برای رسیدن به اهداف را مشخص می‌نماید، لایحه بودجه سال 1402 در شرایطی ارائه شده که کشور از نظر سرمایه گذاری وضعیت مناسبی نداشته و تشکیل سرمایه خالص در چند سال اخیر منفی بوده است، که این مسئله لزوم توجه بیشتر به سرمایه گذاری را نمایان می‌سازد.

تورم بالای سال‌های اخیر که بخشی از آن ریشه در کسری بودجه دولت‌ها داشته، اقتصاد کشور را در وضعیتی حساس قرار داده است. اگر چه نرخ رشد تورم نسبت به دولت دوازدهم که 59درصد بود، به 40 درصد کاهش یافته است، منتهی تلاش و توجه مجلس این بود که بواسطه تورم بسیار سنگین سقف بودجه دستخوش تغییر چندانی نشود و نه تنها سقف مجموع درآمد‌های دولت و شرکت‌های دولتی افزایش پیدا نکرد بلکه حدود 2.6 درصد نیز کاهش یافت که دستاوردی کم سابقه محسوب می‌شود. حتی اگر بخواهیم صرفا سقف بودجه عمومی دولت را هم در نظر بگیریم این افزایش فقط حدود 3.9 درصد بود که نشان دهنده باور مجلس یازدهم به مصالح کلان کشور است.

گزیده برخی مصوبات در لایحه بودجه1402 در خصوص شفافیت:

1) الزام انتشار ماهانه حقوق نمایندگان و مدیران مجلس برای نظارت عمومی در پاکنا (جزء 1 بند الف تبصره 20)

2) ممنوعیت افزایش ارقام بودجه شرکت‌های دولتی توسط سازمان برنامه و بودجه

3) مشمولیت مالیاتی خودرو‌های لوکس بالای سه میلیارد تومان

4) مشمولیت مالیاتی خانه‌های لوکس و باغ ویلا‌های با ارزش 20 میلیارد تومان

5) حذف معافیت مالیاتی برخی اشخاص حقیقی یا حقوقی پردرآمد مانند موسسات کنکور

گزیده برخی مصوبات در لایحه بودجه 1402 در خصوص خانواده:

1) اختصاص 15 درصد تخفیف مالیات حقوق برای حقوق بگیران پس از تولد فرزند سوم 2) اختصاص 30 میلیون تسهیلات، 60 میلیون تسهیلات، 90 میلیون تسهیلات و 120 میلیون تسهیلات و 150 میلیون تسهیلات به ازای تولد فرزند اول تا پنجم 3) اختصاص واحد مسکونی یا یک قطعه زمین رایگان به خانواده‌های دارای 4 فرزند و بیشتر زیر 20 سال 4) تصویب بیمه رایگان افراد فاقد بیمه پایه از سه دهک پایین جامعه

گزیده برخی مصوبات در لایحه بودجه 1402 در خصوص حمایت از تولید:

1) کاهش هفت واحد درصد نرخ مالیات واحد‌های تولیدی 2) معافیت مالیاتی کسب و کار‌های مجازی فعال در بستر‌های (پلتفرم ها) داخلی 3) تکلیف امهال سه ساله تسهیلات کشاورزی خسارت دیده از حوادث مترقبه 4) بلامانع شدن کاشت زمین‌های کشاورزی مورد اختلاف با منابع طبیعی توسط کشاورزی تا زمان تعیین تکلیف

گزیده برخی مصوبات در لایحه بودجه 1402 در خصوص جوانان:

1) افزایش وام ازدواج زوج زیر 25 سال و زوجه زیر 23 سال هر کدام 220 میلیون تومان 2) تعیین حداقل حقوق سربازان مجرد مشغول در مناطق غیر عملیاتی به میزان 4 میلیون و 800 هزار تومان در مناطق عملیاتی به میزان 6 میلیون تومان 3) تعیین حداقل حقوق سربازان متاهل بدون فرزند به میزان 7 میلیون و 200 هزار تومان 4) مجوز انتشار 5 همت اوراق برای ساخت و تکمیل خوابگاه‌های متاهلی دانشجویی

گزیده برخی مصوبات در لایحه بودجه 1402 در خصوص سازندگی:

1) مجلس به دولت برای احداث نیروگاه اتمی تولید برق10 هزار مگاوات را از طریق مشارکت با سازندگان بین‌المللی و صنایع داخلی مجوز ارائه نمود. 2) رایگان شدن هزینه آب و برق و گاز مدارس دولتی 3) وزارت راه و شهرسازی مجاز شد جهت تشویق ساکنان بافت فرسوده تا سقف 40 درصد تخفیف در قیمت کارشناسی واحد‌های نوساز یا اراضی مذکور اعمال نماید. 4) درصورت اعلام نیاز دستگاه و رضایت مستخدم بدون رعایت شرط سنی به مدت دو سال سنوات خدمت مورد قبول برای بازنشستگی زن یا مرد کارشناس در تمام صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری در سال 1402 افزایش می‌یابد.

جمع بندی: مقام معظم رهبری، طی 14 سال گذشته، شعار سال را با اقتصاد نامگذاری کردند و تاکید فرمودند که مشکل عمده کشور بیماری مزمن اقتصادی است، که علاج پذیر است؛ لذا با رعایت الزامات در تحقق آرمان‌های اصیل انقلاب با اتکاء به نفس و خودباوری در مدیریت نخبگانِ متعهد و هم افزائی سه قوا، و هدایت نقدینگی به پروژه‌های اقتصادی دانش بنیان صادرات محور، میتوان خلق ارزش نمود و با ایجاد اشتغال و بکارگیری ابزار‌های مالیاتی شفاف (سامانه مودیان مالیاتی و مالیات بر سوداگری در حال اجراء) از ورود اخلال گران اقتصادی ممانعت نمود و نوسان ارز و کسری بودجه را با ابزار‌های بروز مدیریت کرد و همچنین با اصلاح ساختار بانکی (در شورای نگهبان) ناترازی بانک‌ها و بدهی معوق را پایان داد تا شاهد رشد و تعالی و آبادانی کشور عزیزمان باشیم. در این راستا مجلس یازدهم به سبب تعدد مصوبات به ویژه مصوبات زیرساختی از موثرترین دوره‌های مجلس بوده است و امیدواریم سال پایانی مجلس نیز با همتی مضاعف در راستای اهداف انقلاب بتواند خدمتی در خور انجام دهد.