شنبه 3 آذر 1403

تغییر توازن قوا در خاورمیانه و چرخش اسرائیل

وب‌گاه اقتصاد نیوز مشاهده در مرجع
تغییر توازن قوا در خاورمیانه و چرخش اسرائیل

اقتصادنیوز: تحرکات در خاورمیانه نشان از تشکیل صورتبندی‌های جدید امنیتی، نظامی در این منطقه است.

به گزارش اقتصادنیوز نشانه‌های فزاینده‌ای وجود دارد مبنی بر اینکه اسرائیل و ایالات متحده در حال تدوین یک پیمان دفاعی متقابل هستند. نیروی محرکه توافق دفاعی پیشنهادی، ران درمر، وزیر امور استراتژیک، سفیر سابق اسرائیل در واشنگتن و از نزدیکان بنیامین نتانیاهو است.

دست‌وپاگیری پیمان دفاعی متقابل برای اسرائیل

اکوایران در این زمینه نوشت: به گزارش المانیتور، علی‌رغم نگرانی عمیق و دیرینه اسرائیل مبنی بر این‌که پیمان عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی، آزادی عمل این رژیم را در مقابل دشمنانش محدود می‌کند، نشانه‌های فزاینده‌ای وجود دارد مبنی بر اینکه اسرائیل و ایالات متحده در حال تدوین یک پیمان دفاعی متقابل هستند که به عنوان بخشی از توافق عربستان و اسرائیل محسوب می‌شود.

بر اساس این گزارش، فرماندهان و کارشناسان ارتش اسرائیل برای چندین دهه با پیمان دفاعی آمریکا و اسرائیل مخالفت کرده‌اند، به این دلیل که چنین پیمانی اسرائیل را ملزم می‌کند قبل از انجام هرگونه اقدام نظامی با ایالات‌متحده مشورت کند. با این حال، مذاکرات در سطح بالا در حال حاضر در اسرائیل در مورد قالبی برای چنین توافقی در جریان است.

یکی از فرماندهان سابق نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) سه ماه پیش در گفتگو با المانیتور پرسید: «اگر تصمیم بگیریم برای جلوگیری از هسته‌ای شدن ایران به این کشور حمله کنیم و آمریکایی‌ها آن را تایید نکنند، چه اتفاقی می‌افتد؟ اسرائیل می‌تواند به تنهایی از خود دفاع کند، این اصل پایه ما است و هیچ قصدی برای برون سپاری آن وجود ندارد.»

تغییر استراتژیک در واشنگتن

با این حال از آن زمان، همه چیز تغییر کرده است. یک توافقنامه دفاعی متقابل بین اسرائیل و ایالات‌متحده که از یک اتحاد دفاعی کامل به سبک ناتو فاصله دارد، در دستور کار هر دو طرف است و به نظر می‌رسد تشکیلات دفاعی اسرائیل تمایل به حمایت از آن دارد.

یک منبع نظامی ارشد اسرائیلی که نخواست نامش فاش شود به المانیتور گفت: «ایالات متحده در این سال‌ها دستخوش یک تغییر استراتژیک است و این به نفع ما نیست.»

او افزود: «موضوعات جمعیتی تأثیر می‌گذارد. یهودیان آمریکایی دیگر مانند گذشته به اسرائیل متعهد نیستند. شکی نیست که در دهه‌های آینده دیگر آمریکایی‌ها آنچه را که 10 و 20 سال پیش داده بودند به ما نخواهند داد. بنابراین، هر کاری که اکنون می‌توان برای تثبیت ائتلاف مستمر ما و حمایت آمریکا در توافق‌های مکتوب انجام داد، قابل بررسی است.»

ران درمر به عنوان معمار

نیروی محرکه توافق دفاعی پیشنهادی، ران درمر، وزیر امور استراتژیک، سفیر سابق اسرائیل در واشنگتن و از نزدیکان بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل است. درمر در ابتدا از یک پیمان دفاعی کامل بین دو طرف حمایت کرد. اما قالبی که او اکنون تبلیغ می‌کند تغییر کرده است: دیگر یک اتحاد نظامی سنتی نیست که هر دو طرف را ملزم می‌کند در صورت حمله به یکی از آنها به طور خودکار به کمک یکدیگر بیایند و فقط با مشورت مشترک حمله نظامی کنند. در عوض، درمر تصویب یک پیمان دفاعی جزئی را ترویج می‌کند.

یک منبع سیاسی ارشد که خواست نامش فاش نشود به المانیتور گفت: «این بار این یک توافق نظامی است که نوعی تعهد را تثبیت می‌کند، اما نه به گونه ای که توانایی هر یک از طرفین را برای اقدام مستقل خنثی کند. این یک ضمانت خودکار نیست که بتواند در زمان جنگ محقق شود، بلکه بیشتر شبیه یک دست دادن الزام آور است، اما مهم است و تعهد متقابل دو بازیگر را به امنیت یکدیگر ثابت می‌کند.»

تغییر توازن قوا در خاورمیانه و چرخش تل‌آویو

تغییر در موضع سران امنیتی اسرائیل نیز ناشی از تغییر توازن قوا در خاورمیانه و بازدارندگی در حال فرسایش اسرائیل در سال‌های اخیر است.

یک مقام ارشد امنیتی اسرائیل به المانیتور گفت: «یکی از مزایای بازدارندگی اسرائیل در تمام این سال‌ها ارتباط با ایالات‌متحده بوده است، آگاهی از این که پشت اسرائیل می‌ایستد و در هر شرایطی و در هر شرایط اضطراری به آن کمک خواهد کرد».

این مقام امنیتی خاطرنشان کرد: «روابط رو به وخامت دو طرف (اسرائیل و آمریکا) و تضعیف ائتلاف مبتنی بر ارزش‌های دموکراتیک مشترک، توانایی اسرائیل را برای بازدارندگی ایران تضعیف می‌کند. در این زمینه، یک توافقنامه دفاعی امضا شده - که توسط کاخ سفید و تل‌آویو، و شاید هم توسط قانونگذاران هر دو تایید شده است - می تواند روابط استراتژیک بین ما و بزرگترین متحد ما را احیا کند. چنین احتمالی نباید رد شود».

مؤسسه مطالعات امنیت داخلی اسرائیل، با انعکاس این معکوس شدن مخالفت‌های گذشته نسبت به معاهده دفاعی با ایالات متحده، هفته گذشته مقاله‌ای در حمایت از این توافق منتشر کرد. این مؤسسه توصیه کرد: «این باید به تهدیدهای شدید و وجودی و به منطقه خاورمیانه محدود شود، همانطور که معاهدات ایالات متحده با ژاپن، کره جنوبی و استرالیا محدود به عرصه‌های آنها است.»

در حال حاضر، کار گسترده‌ای توسط کارشناسان در اسرائیل در مورد قالب احتمالی برای یک توافق دفاعی که به عنوان بخشی از توافق مورد انتظار برای عادی‌سازی بین اسرائیل و عربستان سعودی تصویب شود، در حال انجام است.

یک قرص مسکن تنها؟ 

همانطور که هفته گذشته المانیتور گزارش داد، درمر با مقامات ارشد امنیتی دیدار کرده است تا بتواند حمایت آنها را از چنین توافقی با ایالات‌متحده جلب کند.

به نظر می‌رسد که او موفق بوده است و آنها را متقاعد کرده است که توافق مورد بحث آزادی عمل اسرائیل را محدود نمی‌کند یا هیچ گونه محدودیتی را در زمینه فعالیت‌های امنیتی بر آن اعمال نمی‌کند.

چنین توافقی همچنین احتمالاً نگرانی‌های عمومی در تل‌آویو در مورد توافق سه جانبه در حال ظهور عربستان، ایالات متحده و اسرائیل را کاهش می‌دهد، که احتمالاً شامل تصویب پروژه انرژی هسته‌ای عربستان سعودی و غنی‌سازی اورانیوم (احتمالاً توسط تأسیسات ایالات متحده) در خاک عربستان می‌شود.

توافق دفاعی ایالات‌متحده و اسرائیل همچنین می‌تواند نشان دهد که اسرائیل به طور فزاینده‌ای تبدیل مداوم ایران به یک کشور در آستانه هسته‌ای شدن را می پذیرد. همانطور که یک مقام ارشد امنیتی سابق اسرائیل وضعیت کنونی را توصیف می‌کند، «ایران هنوز یک کشور هسته‌ای نیست، اما از قبل دارای بازدارندگی هسته‌ای است».

از آنجایی که هیچ ابرقدرتی حاضر به استفاده از زور برای محدود کردن برنامه هسته‌ای نیست و اسرائیل در این موضوع منزوی شده و ظاهراً قادر به اقدام به تنهایی نیست، چاره ای جز تلاش برای رفع ترس از طریق توافق دفاعی آمریکا و اسرائیل که امنیت این رژیم را به هر طریقی تضمین می‌کند، ندارد. یا به قول یکی از مقامات ارشد نظامی اسرائیل، «گاهی اوقات، زمانی که وضعیت بیمار علاج‌ناپذیر است و عمل جراحی دیگر فایده‌ای ندارد، مصرف مسکن کافی است.»

همچنین بخوانید