جنگ سرد در سازمان ملل به وقوع می پیوندد؟

در اوایل خرداد سال جاری قطعنامه پیشنهادی آمریکا در محکومیت آزمایش‌های موشکی کره شمالی، نتوانست موافقت چین و روسیه را به دست آورد و این مساله گمانه زنی‌ها در خصوص وقوع یک جنگ سرد جدید در سازمان ملل را افزایش داده است.

پیشتر نیز «آنتونونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل گفته بود اکنون جهان با تهدید وقوع یک جنگ سرد جدید روبرو است.

به باور گوترش، جهان با تهدید یک جنگ سرد جدید «با سایه اقدام هسته ای» و موجی از ملی‌گرایی افراطی مواجه است.

گوترش در حالی در خصوص بروز جنگ سرد در جهان هشدار داده است که از ابتدای سال میلادی تاکنون کره شمالی دست‌کم 16 موشک آزمایش کرده است. از دیگر سو، گزارش‌های اخیر حاکی است که کره شمالی در حال تعمیر تونل‌های زیرزمینی در سایت آزمایش هسته‌ای «پونگ یی ری» است که یک آزمایش هسته‌ای احتمالی در آینده نزدیک را نشان می‌دهد.

به باور کارشناسان، کره شمالی معتقد است تهدیدها و دشمنی واشنگتن به جای خطرناکی رسیده و با اشاره به رزمایش‌های مشترک آمریکا و کره جنوبی، استقرار سلاح‌های استراتژیک در منطقه و اعمال تحریم‌های مستقل در کنار تحریم‌های سازمان ملل متحد باید برای مقابله طولانی مدت با امپریالیسم آمریکا آمادگی بیشتری داشته باشد.

در اواخراردیبهشت سال جاری، شورای امنیت سازمان ملل متحد جلسه اضطراری تشکیل داد تا درباره تحریکات موشکی اخیر کره شمالی بحث کند، اما به دلیل مخالفت چین و روسیه به نتیجه ملموسی دست نیافت.

این اقدامات در حالی به وقوع پیوسته است که اخباری از ادامه فعالیت در مجتمع هسته ای اصلی کره شمالی موسوم به یونگ بیون مخابره می شود.

«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز پیش تر اعلام کرده است تیم بازرسان آژانس نشانه‌هایی مبنی بر فعالیت در این راکتور 5 مگاواتی در شمال پیونگ یانگ به دست آورده اند.

اکنون سوال اصلی اینجاست آ یا جنگ سرد در سازمان ملل متحد در حال وقوع است؟

تحرکات اخیر کره شمالی و واکنشهای جهانی

از آغاز سال نوی میلادی تاکنون، کره شمالی حدود 17 پرتاب موشکی انجام داده است و این مساله سبب افزایش نگرانی‌های جهانی شده است.

در تاریخ 14 خرداد ماه، کره شمالی هشت موشک بالستیک به سوی دریای ژاپن پرتاب کرد.

در تاریخ 4 خرداد ماه سال جاری، کره شمالی یک روز پس از پایان سفر چند روزه «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا به آسیا، بار دیگر آزمایش موشکی انجام داد.

در اوایل اردیبهشت 1401 رهبر کره شمالی وعده داد که توسعه برنامه تسلیحات هسته‌ای کشورش را شتاب می‌دهد و آنها را به گونه‌ای آماده می‌کند تا در هر زمانی مورد استفاده قرار بگیرد.

در طول سال 2017، کره شمالی چندین موشک را آزمایش کرد که نشان دهنده پیشرفت سریع این کشور در زمینه فنآوری نظامی بود.

در سال 2018 رهبر کره شمالی آزمایش تسلیحات هسته‌ای یا موشک‌های بالستیک قاره‌پیما را متوقف کرد.

اما وی در سال 2019 گفت که دیگر این توقف در آزمایش موشک‌های قاره‌پیما را ادامه نمی‌دهد.

در اکتبر سال 2020، کره شمالی موشک بالستیک جدیدش را معرفی کرد. تصور می‌شود موشک جدید قادر باشد با یک کلاهک هسته‌ای هر نقطه‌ای از آمریکا را هدف قرار دهد و هنگامی که در سال 2020 به معرض نمایش گذاشته شد، بزرگی آن حتی کارشناسان هسته‌ای را هم متعجب کرد.

به باور تحلیلگران، آزمایش‌های موشکی کره شمالی نشان می‌دهد این کشور به پیشرفت فنی برنامه های سلاح هایش متعهد است. اما رسانه های این کشور که اغلب درباره ظرفیت‌ها و موفقیت‌های آزمایش های موشکی سرو صدا می‌کردند به طرز غیرمعمولی درباره آزمایش های اخیر سکوت کرده اند که این مساله کمی شک کارشناسان درخصوص اهداف پشت پرده کره شمالی را زیر سوال برده است.

پاسخ موشکی آمریکا و کره جنوبی به کره شمالی

به رغم سکوت رسانه‌های کره‌شمالی درباره آزمایش‌های موشکی اخیر در بحبوحه شیوع بی‌سابقه همه‌گیری ویروس کرونا که بحرانی ویرانگر برای جمعیت 25 میلیونی این کشور به شمار می‌آید، احتمال آمادگی پیونگ‌یانگ برای آزمایش های هسته‌ای جدید رو به افزایش گذاشته است.

ارتش کره جنوبی در تاریخ 16 خرداد ماه، از اولین مانور نظامی مشترک کره جنوبی و آمریکا با استفاده از ناوهای هواپیمابر آمریکایی پس از بیش از 40 سال خبر داد.

براساس گزارش ستاد مشترک ارتش سئول، ناو هواپیمابر 100 هزار تنی «یو اس اس رونالد ریگان»، ناو هواپیمابر اتمی، در کنار «رزمناو موشک هدایت شونده «یو اس اس آنتی یتام»، «ناوشکن یو اس اس بنفولد» و ناوگروه نفتی «یو اس ان اس بیگ هورن» در این رزمایش شرکت داشتند.

در تاریخ 5 خرداد ماه، ارتش های آمریکا و ژاپن رزمایش هوایی مشترکی را برگزار کردند که واکنشی به آزمایش موشکی اخیر کره شمالی بود.

به گزارش خبرگزاری رویترز، آمریکا و ژاپن در این رزمایش جنگنده‌های خود را بر فراز آسمان دریای ژاپن به پرواز درآوردند که به گفته مقام‌های دو کشور نمایش قدرت پس از آزمایش موشکی اخیر کره‌شمالی به شمار می آید.

در همین حال ارتش آمریکا طی بیانیه ای اعلام کرد که این رزمایش با هدف به نمایش گذاشتن توانمندی‌های ترکیبی برای مقابله با تهدیدهای منطقه‌ای برگزار شده است.

در تاریخ 17 خرداد ماه سال جاری نیز، وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا هشدار داد اگر کره شمالی اقدام به آزمایش هسته ای کند، با واکنش قوی و روشنی از سوی آمریکا، کره جنوبی و جهان مواجه خواهد شد.

مقامات دولتی آمریکا و کره جنوبی و کارشناسان کره شمالی هفته هاست که بیان می کنند نشانه‌هایی از ساخت و سازهای جدید در سایت هسته ای پونگیه - ری تنها سایت هسته ای شناخته شده در کره شمالی بروز کرده و پیونگ یانگ ممکن است به زودی بمب هسته ای خود را آزمایش کند. کره شمالی از سال 2017 آزمایش بمب هسته ای نداشته است.

در پایان می توان گفت نگاهی به تحولات اخیر نشان می‌دهد نحوه کاربرد حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد همواره متاثر از تحولات روابط و موازنه قدرت اعضاء دائم این شورا بوده است.

گفتنی است در دوره جنگ سرد با توجه به تخاصم و تضاد اعضاء دائم در قالب جهان دو قطبی و امکان و تمایل کمتر برای همکاری و مشورت این اعضاء در شورای امنیت، می توان شاهد استفاده وسیع آنان از حق وتو در جلسات علنی این سازمان بود که رای وتوی روسیه و چین به نفع کره شمالی یکی از مصادیق آن به شمار می آید.

کارشناسان روابط بین الملل می‌گویند پس از جنگ سرد، عرصه روابط بین الملل شاهد تحولات عمده ای بوده است. این تحولات از تحول ساختار نظام بین الملل تا موازنه قدرت و روابط ایدئولوژیک، نظامی و اقتصادی، فناوری اعضاء دائم شورای امنیت را در بر می‌گیرد و در نتیجه این تحولات؛ تقابل‌ها و تضادهای اعضاء دائم تا حدی فروکش کرد.

به باور کارشناسان بنظر می رسد ناکامی های «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری پیشین و بازنده آمریکا، با شکست در مذاکرات خلع سلاح هسته ای در برابر رهبر کره شمالی، از یک سو و عدم تمایل بایدن برای بازگشت به میز مذاکره با پیونگ یانگ از مهمترین دلایل آزمایش های موشکی اخیر کره شمالی باشد..

با این وجود کارشناسان مععتقدند که کره شمالی با رونمایی از تسلیحات به روز شده خود و تشدید تنش‌های امنیتی در منطقه تلاش کند واشنگتن را به میز مذاکرات بازگرداند تا درباره رفع تحریم‌ها گفت‌وگو کند.