راهکار بایدن برای پایان رویارویی ایران و اسرائیل!/ تقلای تلآویو برای پاک کردن ترومای هفتم اکتبر
اقتصادنیوز: در شرایطی که هراس از پس لرزه های رویارویی احتمالی تهران و تل آویو به اوج رسیده، ناظران بر این باورند که اسرائیل به واسطه چالش های حاصل از هفتم اکتبر برای فرار از پس لرزه های شکست اطلاعاتی - امنیتی خود ناچار شده تا به این قمار هولناک دست بزند.
به گزارش اقتصادنیوز، فارن افرز با انتشار یادداشتی به قلم سوزان ملونی، تحلیلگر ارد مسائل ایران در موسسه بروکینگز درباره تحولات اخیر مدعی شد: پس از پاسخ بی سابقه تهران به اسرائیل، به نظر می رسید که خاورمیانه به سان گلوله ای است که از خشاب دررفته باشد. پرتاب بیش از 300 پهپاد و موشک ایران به این کشور این امکان را داد تا انتقام ترور هفت فرمانده ارشد سپاه پاسداران را که در حمله (تروریستی) اسارئیل به کنسولگری ایران دردمشق رخ داده بود را بگیرد. هرچند این کنش نیز با واکنش ادعایی اسارئیل روبرو شد اما در ابعادی محدود.
الگوی متفاوت ایران و اسرائیل
ملونی در ادامه یادداشت خود مدعی است، واشنگتن مطمئناً امیدوار است که پس از پایان رویارویی ایران و اسرائیل فعلا آرامش برقرار است. شش ماه جنگ طاقت فرسا و شرایط وخیم انسانی در نوار غزه، سیاست داخلی ایالات متحده تصمیم گیرندگان این بازیگر را تحت فشار قرار داده، از همین رو واشنگتن تمایل چندانی برای رسیدگی به یک بحران دیگر ندارد. به همین دلیل است که جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، از اسرائیلیها خواست تا به اقدامی تلافی جویانه ای که می تواند خاورمیانه را به لبه پرتگاه بکشاند، دست نزنند. با این همه به ادعای ملونی شواهد نشان می دهد اسرائیل نمی خواهد از الگوی احتیاز پیروی کند؛ گزاره ای که موجب شده تا بعد از حملات هفتک اکتبر، رویارویی تهران و تل آویو از سایه خارج شده و در یک قدمی رویارویی تمام عیار قرار بگیرد. به ادعای ملونی، درگیری (ادعایی) گسترده تر، پیامدهای مخربی برای منطقه و جهان خواهد داشت. این امر خشونت و آوارگی را در سراسر منطقه تشدید می کند، فرایند عادی سازی روابط اعراب و اسرائیل را به شکلی منفی تحت تاثیر قرار می دهد و اختلالات اقتصادی قابل توجهی با اثرات گسترده به دنبال خواهد داشت. جلوگیری از چنین فاجعه ای مستلزم آن است که واشنگتن از منابع دیپلماتیک و نظامی بی بدیل خود به شیوه هایی استفاده کند که تاکنون در استقرار آن تردید داشته است.
ملونی در ادامه یادداشت خود ضمن اشاره به گسترش دامنه فعل و انفعال های اعضای محور مقاومت این ادعا را مطرح کرد که ایران در طول تمامی این سال ها با تکیه بر اعضای محور مقاومت مستقر در عراق، یمن، سوریه و لبنان توانسته بیش از بیش قدرت و نفوذ خود را در منطقه افزایش داده و تثبیت کند. این گزاره ای که به ادعای ملونی، اسرائیل را به واکنش واداشته به طوری که این بازیگر در ماجرای ترور دست کم شش دانشمند هسته ای ایران دست داشته و همزمان حملاتی خرابکارانه و سایبری را برای کند کردن پیشرفت برنامه هستهای ایران طراحی و اجرا کرده است. اما اسرائیل هرگز به نقش مخربش در هیچ یک از این حملات اعتراف نکرد. به ادعای ملونی، بسیاری از رهبران اسرائیل برای تخریب زیرساختهای هستهای ایران پلن زیادی را طراحی کردند؛ پلن هایی که به شکل کامل اجرایی نشد و در قاب ترورهای کور یا خرابکاری هایی محدود خلاصه گشت. در همین حال، تجربه تهران در طول جنگ هشت ساله اش با عراق، موجب شده تا این کشور در باب چشم انداز هرگونه رویارویی از رویکردی واقع گرایانه پیروی کند.
ترومای هفت اکتبر برای اسرائیل
به ادعای برخی از ناظران، پاسخ ایران تنها یک گذر از این الگوی طولانی مدت است. در این تفسیر، پاسخ ایران ممکن است صرفاً نمادین با هدف ارسال پیامی قدرتمد به اسرائیل انجام شده باشد. هرچند به واسطه وسعت و گستردگی پاسخ ایران، این ادعا نیز برجسته تر می شود که ایران ممکن است تا حدودی تلاش داشته تا سیستم دفاع هوایی چند لایه اسرائیل را نیز در هم بشکند. با این همه برخلاف ادعای گروهی از تحلیلگران، ایران به استقبال تشدید تنش ها نرفت، بلکه اسرائیل با تغییر دکترین امنیتی ادعایی اش بحران آفرینی کرده استکابینه اسرائیل امروز به واسطه شکست اطلاعاتی در جریان حمله هفتم اکتر تحت فشار بسیاری قرار دارد. این بازگر هنوز درگیر ترومای هفت اکتبر و تداوم ماجرای گروگان ها است؛ مقوله هایی که می توانند در دراز مدت برای اسرائیل بحران زا باشند. در چنین شرایطی رهبران اسرائیل در صدد هستند تا با انحراف افکار عمومی، برای تداوم طرح عادی سازی روابط اعراب و این رژیم بستر سازی کند.
با این همه به ادعای ملونی، شبح رگبارهای موشکی و پهپادهای ایرانی در آینده، تمایل اسرائیل برای کاستن از دامنه اقدام های خرابکارانه اش در ارتباط با ایران و محور مقاومت را کاهش نمی دهد و حتی موجب آن می شود که این بازیگر بار دیگر به تندترین مخالف برنامه هسته ای ایران تبدیل شود. از همین رو به ادعای ملونی آستانه تنش شاید در شرایط کنونی پایین تر آمده باشد، اما خطر اشتباه محاسباتی می تواند زمینه ساز تصاعد بحران شود. این وضعیت جدید برای دولت بایدن سخت است. بایدن از زمانی که به قدرت رسیده تلاش کرده تا ایالات متحده را از درگیریهای خاورمیانه دور نگاه دارد. او برای تکمیل پروژه نگاه به شرق آمریکا، بر کمک به اوکراین جهت دفاع از خود در برابر حملات روسیه تمرکز کرده است. بایدن پس از 7 اکتبر به دفاع از اسرائیل شتافت، اما کاخ سفید در چند ماه گذشته به شدت برای پایان دادن به جنگ غزه تلاش کرده است. بایدن مطمئناً نمیخواهد با آشفتگیهای بیشتر در منطقه، بهویژه در بحبوحه انتخابات پر تنش ایالات متحده، که در آن سیاستهای خاورمیانه به شیوههای دراماتیکی ظاهر شده است، دست و پنجه نرم کند.
در چنین شرایطی، طبیعتا درگیری مارپیچ ایران و اسرائیل خطرات انسانی، استراتژیک و اقتصادی بسیار زیادی ایجاد میکند که نمیتوان آنها را نادیده گرفت. از همین رو گروهی مدعی اند که واشنگتن باید وظیفه ایجاد ثبات در خاورمیانه از طریق دیپلماسی پرانرژی را بپذیرد.
همچنین بخوانید- پسلرزههای رویارویی ایران و اسرائیل بر بازار نفت / کدام ابتکار عمل تهران غرب را ترسانده است؟
- عقبنشینی خاورمیانه از پرتگاه جنگ تمام عیار؟/ فرجام رویارویی ایران و اسرائیل
- دست نتانیاهو در برابر ایران خالی شد / اسرائیل خاورمیانه را قربانی میکند؟
- خاورمیانه در آستانه فصل تازه / آمریکا به ایران، چین و روسیه باخت